حذف تدریجی لبنیات از سفره خانوار
جهان صنعت نیوز| نه تنها گزارش های مراجع رسمی حاکی از افزایش قیمت برخی محصولات لبنی همچون شیر در سال گذشته است بلکه برآوردها نیز نشان می دهد که قیمت انواع محصولات لبنی سیر صعودی را طی کرده و همچنان به صورت زیرپوستی در حال افزایش است.
بر این اساس در حالی که تا یک سال گذشته امکان خرید یک بطری شیر با ۲ هزار تومان فراهم بود اما در حال حاضر باید برای خرید یک بطری شیر کم چرب حدود ۴ تا ۵ هزار تومان هزینه پرداخت کرد. برای خرید دیگر محصولات لبنی نیز همچون ماست، بستنی، پنیر و … هر روز باید بهای بیشتری را پرداخت کرد.
این در حالی است که صنایع لبنی شیر خام را با قیمت های پایین تری نسبت به گذشته از دامداران خریداری می کنند اما قیت تمام شده خود را کاهش نمی دهند و حتی بدشان هم نمی آید که دولت در سال جدید با افزایش قیمت مجدد این محصولات موافقت کند. به گفته دامداران، در حال حاضر قیمت مصوب هر لیتر شیر ۲۶۵۰ است اما تعدادی از کارخانه‌ها قیمت خرید را کاهش داده و شیر خام را به قیمت ۲۳۵۰ تومان خریداری می کنند در حالی که قیمت تمام شده محصولات را ینز کاهش نداده اند.
رشد قیمت ۵۱ درصدی
نگاهی به جدیدترین گزارش وزارت صنعت، معدن وتجارت نشان می دهد که شیر پاکتی در مدت یک سال رشد قیمت ۵۱ درصدی را تجربه کرده است. بر این اساس قیمت شیر استریل پاکتی با ۲.۵ درصد چربی در بهمن پارسال نسبت به ماه مشابه در سال ۹۷ افزایش ۵۱.۶ درصدی را ثبت کرد.
برپایه جداول آماری وزارت صنعت، معدن و تجارت، بهای شیر استریل پاکتی ۲.۵ درصد چربی در بهمن ماه ۹۸ هر پاکت ۷۳ هزار و ۵۹۰ ریال بود و در مقایسه با دی ماه همان سال که ۷۳ هزار و ۵۱۸ ریال بود، رشد ۰.۱ درصدی داشت، اما نسبت به بهمن ۹۷ که ۴۸ هزار و ۵۴۳ ریال بود، افزایش ۵۱.۶ درصدی را نشان می دهد.
علاوه بر این شیر کم چرب یک لیتری نیز در بهمن ماه به قیمت ۵۱ هزار و ۸۷۵ ریال بود که نسبت به قیمت دی‌ماه با ۵۱ هزار و ۵۷۹ ریال افزایش ۰.۵۷ درصدی داشت. همچنین ماست دبه ای کم چرب پگاه در آمار مورد بررسی در بهمن به قیمت ۱۳۴ هزار و ۱۹۹ ریال عرضه شد و نسبت به قیمت دی ماه که ۱۳۴ هزار و ۸۶۹ ریال بود، ۰.۵۰ درصد رشد داشت.
گرانی چندباره در طول یک سال
تایید افزایش قیمت لبنیات در سال گذشته بنا بر اعلام مراجع رسمی در حالی است که به نظر می رسد روند افزایش قیمت لبنیات همچنان ادامه دارد. به طوری که حتی در حال حاضر نمی توان یک نرخ ثابت و مشخص را در مورد محصولات لبنی به ذهن سپرد چرا که قیمت این محصولات دست کم ۳ تا ۴ بار در سال افزایش پیدا می کند.
آن هم در شرایطی که درآمد مردم در طول یک سال تنها یک بار افزایش می یابد. البته تولیدکنندگان محصولات لبنی معتقدند که هزینه های تولید با توجه به نوسان نرخ ارز برای آنها افزایش پیدا کرده است که همین موضوع با توجه به افزایش هزینه های کارگری و … منجر به بالا رفتن قیمت تمام شده برای آنها شده است. از این رو چاره ای به جز افزایش قیمت ندارند.
در این میان صنایع لبنی معتقد هستند که حمله برخی از افراد به صنایع غذایی از جمله لبنیات باعث کاهش مصرف محصولات تولیدی آنها شده است که این مسئله حساب و کتاب آنها را به هم زده است. در واقع اظهارنظرهایی مبنی بر وجود سم آفلاتوکسین در شیر از سال گذشته باعث شد که استقبال مردم از این محصول لبنی کاهش پیدا کند. از طرفی افزایش شیوع ویروس کرونا در کشور و همچنین همزمانی با نوروز باعث شد که شاهد کاهش مصرف در حوزه لبنیات باشیم. از طرفی بسته شدن بسیاری از مرزها نیز باعث شده که صادرات لبنیات نیز با کاهش قابل توجهی روبرو شود.
مصرف کننده متضرر اصلی است
اما نکته قابل تامل در این خصوص آن است که علی رغم برخی از انتقادهای تولیدکنندگان از شرایط فعلی که تا حد زیادی نیز درست است، متضرر اصلی در نهایت مصرف کنندگان هستند. چرا که به هر حال صنایع لبنی برای به صرفه شدن تولید به اقدامات زیادی نظیر کم فروشی و حتی افزایش قیمت های خودسرانه روی می آورند تا ادامه فعالیت برای خود را بدون ضرر پیش ببرند اما مصرف کننده چاره ای جز وفق دادن خود با شرایط موجود ندارد و نارضایتی او به هیچ جایی نمی رسد. همین موضوع باعث شده است که با کاهش قدرت خرید مردم در مقابل افزایش قیمت های قابل توجه لبنیات، مصرف مواد لبنی با کاهش زیادی روبرو شود.
کاهش مصرف در پی کاهش قدرت خرید
در واقع این کرونا و اظهارنظرهای غیرکارشناسی نیست که مصرف لبنیات را کاهش داده بلکه کاهش قدرت خرید مردم در مقابل گرانی های بی رویه است که منجر به کاهش مصرف در این حوزه شده است. به عبارت دیگر در شرایط فعلی مردم توان خرید محصولات لبنی را ندارند و در بیشتر مواقع از خرید این قبیل محصولات به علت قیمت بالا خودداری می کنند.
از این رو در حال حاضر شاهد این هستیم که کاهش سرانه مصرف با سرعت زیادی در حال صدمه به سلامت جامعه و همچنین صنعت لبنیات است به طوری که می توان گفت تقریباً از سال ۸۹ شاهد هیچ‌گونه رشدی در سرانه مصرف خانوارها نبوده‌ایم.
لبنیات یارانه‌ای برای چهار دهک پایین
در همین خصوص حتی رضا باکری،رئیس انجمن صنایع لبنی ایران نیز اعلام کرد: مشکل اصلی صنایع لبنی به کاهش قدرت خرید مردم و به‌تبع آن کاهش سرانه مصرف مربوط می‌شود. در همین راستا بارها به نهاد ریاست جمهوری و وزارت صنعت،معدن و تجارت نامه نوشته‌ایم و پیشنهاد داده‌ایم که حداقل به ۴ دهک آسیب‌پذیر که مرز فقر را پشت سر گذاشته و به مرز گرسنگی رسیده‌اند، سبد لبنیات اختصاص یابد که کارخانه‌ها آنها را تولید و با قیمت یارانه‌ای در اختیار مصرف‌کنندگان قرار داده شود اما اقدای در این رابطه صورت نگرفته است.
باکری افزود: اگر این موضوع در دستور کار قرار می گرفت، دست کم در شرایط کرونایی، سفره مردم بیشتر از این کوچک نمی شد. این در حالی است که این اقدام حمایتی هم به نفع مردم است و هم باعث رونق تولید در بخش لبنیات کشور می‌شود.
با وجود اینکه مصرف کنندگان همواره متضرر اصلی بازار هستند اما نباید از این نکته نیز غافل بود که قیمتگذاری دستوری و سیاست های نسنجیده دولت، تولیدکنندگان را نیز با مشکلات زیادی روبرو کرده است به طوری که در حال حاضر با وجود سازمانی به نام حمایت از مصرف کنندگان و تولید کنندگان، هیچ یک از آنها از شرایط موجود رضایت ندارند. به همین دلیل دولت باید هرچه زودتر به فکر سر و سامان دادن به این شرایط باشد تا تولیدکنندگان در حوزه های مختلف به بهانه های گوناگون به کم فروشی و افزایش قیمت خودسرانه اقدام نکنند.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :