شمس‌الدین حسینی در آستانه ورود به کمیسیون برنامه‌وبودجه
به گزارش جهان صنعت نیوز: اهمیت کمیسیون‌های اقتصادی از جمله کمیسیون برنامه‌وبودجه و کمیسیون اقتصادی اما از همه بیشتر است زیرا اوضاع و احوال اقتصاد کشور و معیشت مردم اصلا خوب نیست و نمایندگان این دوره نیز هزار وعده وعید در خصوص رفع این مشکلات داده‌اند. حال که وقت عمل رسیده باید تمامی ابزارها و امکانات خود را به کار گیرند و قطعا کمیسیون‌های مجلس که محل کار و بررسی‌های کارشناسی است یکی از همین ابزارهاست.
حسینی در کمیسیون برنامه‌وبودجه
گمانه‌زنی درباره روسای احتمالی کمیسیون‌ها به خصوص کمیسیون‌های اقتصادی مدتی است که آغاز شده و این طور که معلوم است چند نفری جدی‌‌تر از دیگران هستند. به عنوان مثال علیرضا زاکانی که تا همین چند هفته قبل جدی‌ترین رقیب قالیباف به حساب می‌آمد به یکباره کنار کشید. از همان وقت که زاکانی از حضور در انتخابات هیات‌رییسه مجلس انصراف داد، زمزمه‌هایی درباره رفتن او به مرکز پژوهش‌های مجلس به گوش رسید. گویا او ترجیح داده با به دست آوردن این سمت خیلی آرام و بی‌سر و صدا خود را برای انتخابات ۱۴۰۰ آماده کند و در این یک سال باقی مانده بر وزن سیاسی خود به عنوان یک رجل سیاسی بیفزاید. ناگفته نماند که برخی هم از الیاس نادران نماینده دوره هفتم تا نهم مجلس به عنوان رقیب زاکانی برای این جایگاه نام می‌برند. تصمیم قالیباف در این باره تا حد زیادی تکلیف رییس کمیسیون برنامه‌وبودجه را مشخص می‌کند.
چه کسی به مرکز پژوهش‌ها می‌رود
علت اثرگذاری این تصمیم آن است که اگر نادران به مرکز پژوهش‌های مجلس نرود یکی از مدعیان اصلی ریاست کمیسیون برنامه‌وبودجه خواهد بود. البته او تنها مدعی این کرسی نیست. اصلی‌ترین نام مطرح در این کمیسیون سیدشمس‌الدین حسینی وزیر اقتصاد دولت احمدی‌نژاد است. او آمده بود که رییس مجلس شود اما در نهایت و بعد از چند هفته رایزنی‌های درون‌جریانی از این کار منصرف شد. شمس‌الدین حسینی، علی نیکزاد و حمید حاجی‌بابایی بین خود قرار گذاشته بودند که یکی کاندیدای ریاست شود و با قالیباف به فینال برود اما در دقیقه نود تصمیم دیگری اتخاذ کردند؛ تصمیمی که به ریاست قالیباف و نایب رییسی نیکزاد ختم شد. بر این اساس باید منتظر ماند و دید که در توافق‌های پشت پرده سهم حسینی و حاجی‌بابایی چه بوده است. تا اینجای کار و بر اساس شنیده‌های خبرنگار «جهان صنعت نیوز» حسینی رییس کمیسیون برنامه‌وبودجه خواهد بود.
لازم به ذکر است که او غیر از نادران آن هم در صورتی که رییس مرکز پژوهش‌ها نشده باشد، رقیب جدی دیگری برای گرفتن این جایگاه ندارد زیرا دیگر مدعی این کرسی غلامرضا تاجگردون است که هنوز تکلیف اعتبارنامه‌اش معلوم نیست. به فرض اینکه تاجگردون از این چالش جدی به سلامت عبور کند هم نباید انتظار داشت که در انتخابات این کمیسیون رای آورد زیرا این مجلس عموما اصولگراست و تاجگردون در بین اصلاح‌طلبان هم چندان مورد اقبال نیست.
پورابراهیمی و رقبای احتمالی
دیگر کمیسیون حائز اهمیت مجلس، کمیسیون اقتصادی است؛ کمیسیونی که محمدرضا پورابراهیمی خواهان ریاست آن است. فعلا در این کمیسیون رقیب جدی ندارد اما وضعیت می‌تواند به سادگی علیه او تغییر کند. اگر قالیباف، زاکانی را رییس مرکز پژوهش‌های مجلس کند، نادران و حسینی دو رقیب جدی برای پورابراهیمی خواهند بود. از آنجا که دو پادشاه در یک اقلیم نگنجند قطعا یکی از آنان از خیر کمیسیون برنامه‌وبودجه گذشته و سراغ کمیسیون اقتصادی می‌رود و در این صورت پورابراهیمی شانس چندانی نخواهد داشت.
این نکته را نیز نباید فراموش کرد که هر یک از چهره‌های شاخص این مجلس گوشه‌چشمی هم به کمیسیون اصل نود دارند. افزون بر این، در کمیسیون‌های دیگر مثل کمیسیون عمران، کشاورزی، انرژی و صنایع نیز رقابت‌های تنگاتنگی در جریان است مثلا اقبال شاکری که قبلا – در دوره چهارم – رییس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران بوده سودای ریاست کمیسیون عمران را دارد و با محمدرضا رضایی‌کوچی رییس کمیسیون عمران در مجلس دهم رقابت می‌کند.
کمیسیون صنایع و معادن مجلس با کنار رفتن و ردصلاحیت روسای قبلی خود رقابت سبک‌تری برای عنوان ریاست پیش روی خودش می‌بیند. دو وزیر سابق در دولت‌های گذشته یعنی مصطفی میرسلیم و رضا تقی‌پور اصلی‌ترین کاندیداهای این عنوان هستند که باید دید در نهایت کدام یک به صندلی ریاست این کمیسیون می‌رسند.
فریدون حسنوند، فریدون عباسی و مالک شریعتی‌نیاسر نیز برای رسیدن به کرسی ریاست کمیسیون انرژی با هم رقابت می‌کنند.
اهمیت هیات‌رییسه کمیسیون
نتیجه این گمانه‌زنی‌ها به زودی روشن خواهد شد اما پیش از آنکه آقایان و خانم‌های نماینده رای داده و تکلیف این کار را معلوم کنند، خوب است که یک بار دیگر انتظارات جامعه از مجلسیان، خاصه انتظارات از متخصصان اقتصادی در این مجلس را یادآور شویم. بعد از آن است که می‌توان با نگاهی به اهمیت و نقش کمیسیون‌های تخصصی و جایگاه هیات‌رییسه آن، شاخص‌های یک رییس کمیسیون موفق و موثر را برشمرد.
ابوذر ندیمی، نماینده مجلس در ادوار هفتم، هشتم و نهم که سابقه نایب رییسی کمیسیون اقتصادی را هم دارد اصلی‌ترین شاخصه یک رییس کمیسیون موفق به خصوص در کمیسیون‌های اقتصادی را تسلط بر حوزه اجرا می‌داند.
او در گفت‌وگویی با «جهان‌صنعت نیوز» گفت: «کمیسیون‌های مجلس به خصوص کمیسیون‌های فرابخشی مثل کمیسیون اقتصادی، بودجه و مانند آنکه نقش بسزایی در حوزه تولید قوانین خصوصا در زمینه تصویب بودجه دارند از چند جهت حائز اهمیت هستند؛ اولا چالش‌های کشور به نحوی است که بیشترین حجم مشکلات در حوزه تولید، اشتغال، صادرات، ارز، پول و تحریم و مسائلی از این دست است که به کمیسیون‌های فرابخشی ارتباط پیدا می‌کند.»
وی افزود: «نکته دوم انتظار از مجلس است. با توجه به اینکه هم مجلس جدید و هم مقام معظم رهبری تاکید بر پیدا کردن راه‌حل‌ها برای مشکلات مردم در چالش‌های اقتصادی دارند، این کمیسیون‌ها اهمیت مضاعفی یافته است.»
ندیمی ادامه داد: «مساله سوم این است که عمده طرح‌ها و لوایح در مجلس به کمیسیون‌های فرابخشی ارجاع می‌شود. به تعبیری از آنجا که خیلی از موضوعات بار مالی پیدا می‌کنند، این نوع کمیسیون‌ها اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کنند و علاوه بر موضوعات اصلی، در موضوعات فرعی هم نقش خواهند داشت.»
وزن کمیسیون
این نماینده پیشین مجلس با اشاره به اینکه «هیات‌رییسه کمیسیون در واقع نماد کمیسیون است» گفت: «شخصیت فردی، فکری و اظهارنظرهای رسانه‌ای هیات‌رییسه می‌تواند بر وزن کمیسیون بیفزاید یا آن را تضعیف کند.»
وی تاکید کرد: «به نظر من افراد صرفا دانشگاهی گزینه مناسبی برای قرار گرفتن در هیات‌رییسه کمیسیون‌ها نیستند اما افرادی که هم از بعد علمی روشن، تحصیلکرده و قوی باشند و هم از بعد اجرایی مطلع از امور باشند می‌توانند اثرگذاری بیشتری داشته باشند.»
ندیمی در تشریح دلایل اهمیت انتخاب هیات‌رییسه کمیسیون‌ها گفت: «توجه داشته باشید که هیات‌رییسه در مجامع فرادستی مثل شورای اقتصاد یا مجمع تشخیص مصلحت نظام و مانند آن حاضر می‌شوند و این نکته حائزاهمیتی است زیرا به هر حال این شخصیت‌ها وارد فضاهای دیگری برای تصمیم‌گیری یا اظهارنظر می‌شوند. نمونه آن موضوعات مرتبط به هیات‌رییسه مجلس و جلسه روسای کمیسیون‌ها یا مجامع بیرونی مثل مجمع تشخیص و… است.»
مشاور نوبخت در سازمان برنامه‌وبودجه در ادامه گفت: «یکی دیگر از نکات مهم در بحث هیات‌رییسه کمیسیون‌ها به تصمیمات درون‌مجلسی برمی‌گردد زیرا هر قدر که هیات‌رییسه کمیسیون‌ها از بعد علمی، اخلاقی، انضباطی و… قوی‌تر باشند در درون مجلس اتفاق مثبتی رخ می‌دهد به این صورت که مجلس اعتماد بیشتری به داده‌های مصوب کمیسیون‌های مورد نظر می‌کند.»
رییس با قدرت جذب بالا
وی افزود: «همچنین با توجه به اهمیت کمیسیون‌ها و به خصوص ناظر بر موضوع آیین‌نامه مجلس که در آن رفتار مجلس در قبال طرح‌ها و لوایح معطوف به کمیسیون است، کسانی که از طریق کمیسیون اظهارنظر نکرده باشند جز در موارد محدودی امکان اظهارنظر ندارند. ضمن اینکه متاسفانه کمیسیون‌ها فرصت زیادی ندارند و برخلاف انتظار مثلا از سه روز کاری خود حداکثر دو جلسه تشکیل می‌دهند و با تاسف در بسیاری از جلسات شاهد حضور حداقلی اعضا هستیم بنابراین هیات‌رییسه باید دارای وزنی باشد که قدرت جذب داشته باشند و جلسات حداقلی تشکیل نشود.»
این نماینده پیشین مجلس در ادامه گفت: « این را نیز در نظر داشته باشید که این کمیسیون‌ها باید به کمیسیون تلفیق بودجه نماینده بفرستند و از این جهت هم اهمیت دارند. در مجموع می‌توان گفت اگرچه هیات‌رییسه کمیسیون‌ها به صورت یک‌ساله انتخاب می‌شود اما می‌تواند در رویکرد کمیسیون و امر نظارتی و تعامل دستگاهی و … بسیار موثر باشد.»
ندیمی در پاسخ به این پرسش که بهتر است چه کسانی در کرسی ریاست کمیسیون قرار بگیرند و تقنینی به موفقیت یک رییس کمیسیون بیشتر کمک می‌کند یا سابقه اجرایی؟ گفت: «افرادی مثل آقای نادران، آقای حسینی یا آقای پورابراهیمی و… دارای چند ویژگی هستند. طبیعتا کسانی که سابقه حضور در مجلس را دارند از نظر تیپ کار مجلس موفق‌تر هستند. آنانی که هم در مجلس حضور داشته و هم سابقه اجرا دارند طبیعتا از گروه اول هم موفق‌تر خواهند بود. کسانی که سابقه هیات‌رییسه داشته‌اند نیز قطعا مزیت دیگری داشته‌اند. در مجموع به نظر می‌رسد ما دو رویکرد داریم: یکی آن کسانی که یا مسوول اجرایی بوده و رابطه تنگاتنگی با مجلس داشته‌اند و یا دانشگاهی بوده و در ادوار مختلف در مجلس و هیات‌رییسه بود‌ه‌اند یا سابقه حوزه اجرا داشته‌اند؛ بسیار خوب است که رییس تلفیقی از این دو سابقه را داشته باشد اما در نهایت این اعضای کمیسیون هستند که نظر می‌دهند و تصمیم می‌گیرند. به هر حال مساله مهم این است که رییس کمیسیون، نواب یا سخنگوی کمیسیون نماد آن کمیسیون، مجلس و کشور باشند و افرادی در طراز مجلس و شرایط امروز کشور باشند.»
همان طور که ندیمی تاکید کرد این نمایندگان مجلس و اعضای کمیسیون هستند که درباره انتخاب رییس تصمیم می‌گیرند بنابراین باید منتظر ماند و دید که رای آنان چیست و تا چه اندازه متاثر از لابی‌هایی است که تا امروز انجام شده است.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسی
لینک کوتاه :