فقر در کشور نهادینه شده است

به گزارش جهان صنعت نیوز:  خودکشی یکی از معضلات اجتماعی است که طبعا ابعاد مختلفی را داراست و به عنوان بخشی از انحرافات اجتماعی شناخته می‌شود. در حال حاضر خودکشی در جامعه ما به دلیل فشارهای اقتصادی رو به افزایش است. خودکشی معضلی است که انسجام جامعه را مختل می‌کند و می‌تواند سامان اجتماعی ما را به خطر بیندازد. خودکشی یک فرد ضایعه‌ای بزرگ برای خانواده اش و ضایعه‌ای بزرگ‌تر برای جامعه است. اما این عمل یک موضوع ساده اجتماعی نیست بنابراین باید به ریشه‌ها و علل آن توجه شود زیرا این عوامل می‌توانند موجبات تبعات سنگین‌تری را برای جامعه فراهم کنند.

چندی پیش «عمران» از کارکنان بخش نگهبانی چاه نفتی F19 در میدان نفتی یادآوران (منطقه هویزه شمال اهواز) به دلیل تاخیر پیمانکار در پرداخت حقوق، خود را حلق‌آویز کرد. وی زیرمجموعه موسسه «نظم‌آفرینان ایمان» فعالیت می‌کرد. این خبر همگان را در بهت ناباوری فرو برد. این کارگر جوان، به گفته همکارانش تا آنجا پیش رفت که بدترین شرایط قرارداد‌های تحمیلی پیمانکار را نیز مثل بقیه کارگران، تحمل کرد تا بتواند به کار خود ادامه دهد و حداقل حقوقی را هزینه خانواده خود کند اما همان نیز محقق نشد.

به گفته این کارگران، محرومیت از مزایا و پرداخت نشدن حقوق فشار مضاعفی را بر آنها وارد کرده است.

در پی انتشار خبری در فضای مجازی مبنی بر فوت کارگر یکی از شرکت‌های نفتی استان، «ارسلان غمگین» مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان دستور بررسی موضوع را صادر کرد.

یکی از کارگران شرکت نظم‌آفرینان ایمان در تشریح علت خودکشی همکار خود  گفته پیمانکار فعلی شرکت حدود پنج سال فعالیت می‌کند که در این پنج سال حقوق را کم‌ کرده و دریافتی ما نسبت به جاهای دیگر کمتر است. هرساله کارگران اوایل سال نسبت به افزایش حقوق، دست به اعتراض می‌زدند که سال جاری با ارائه قراردادی جدید ذهن‌ها به سمت این قرارداد منحرف شد. ما با مراجعه به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی خوزستان، مطمئن شدیم قرارداد غیرقانونی است و گفتند از امضا کردن قرارداد خودداری کنید، به همین خاطر تا اواسط اردیبهشت سال جاری، این قرارداد توسط پرسنل امضا نشد و اوایل خرداد مجبور به امضای قرارداد شدیم. شکایت‌هایی را به فرمانداری هویزه و اداره کار این شهرستان ارائه کردیم که به جوابی نرسیدیم.

وی با بیان اینکه بندهای این قرارداد کاملا به نفع پیمانکار نوشته شده بود، گفت: سال جاری فقط یک حقوق برای کارگران واریز شد و حقوق اردیبهشت هنوز واریز نشده است.کارگری که اقدام به خودکشی کرد، به دلیل فشار اقتصادی و نداشتن پول برای خرید مایحتاج زندگی درخواست ۵۰۰ هزار تومان مساعده کرده بود که هیچ پولی را دریافت نکرد.

یکی دیگر از پرسنل این شرکت، گفته بعد از سال‌ها کار در شرکت، به ما‌ گفته شد باید قرارداد شش‌ماهه‌ای امضا کنیم و در صورت رضایت کارفرما، در کار می‌مانید. برگ سفیدی روی قرارداد بود که باید روی آن برگ سفید امضا می‌کردیم که حدود نیمی از کارگران آن را امضا کردند.

در ادامه، حجازی مدیرعامل شرکت نظم‌آفرینان ایمان با بیان اینکه تنها حقوق اردیبهشت ماه پرداخت نشد، گفت: شرکت سینوپیک از آبان‌ماه سال گذشته به خاطر کرونا به چین برگشته و هیچ پولی از آنها دریافت نکردیم ولی حقوق کارگران پرداخت شده و برای پرداخت حقوق اردیبهشت توانایی نداشتیم. در خصوص فردی که خودکشی کرده است، هیچ درخواست مساعده کتبی از ما نکرده بود در صورتی که به خیلی از پرسنلی که درخواست کتبی کرده بودند، مساعده پرداخت شده است.

مدیرعامل شرکت نظم‌آفرینان ایمان یادآور شد: فروردین سال جاری خانواده فردی که خودکشی کرده بود با حضور در شرکت اعلام کردند که وی قصد ترک کردن اعتیاد را دارد. ما هم به خانواده مرحوم و خودش گفتیم که بعد از ترک می‌تواند به کار برگردد که بعد از یک ماه با حضور در محل کار و انجام آزمایش اعتیاد در مرکز تخصصی طب کار نوین صنعت، جواب آن منفی شد و به کار بازگشت. بنابراین فردی که خودکشی کرده، اردیبهشت ماه به کار بازگشت و تنها یک ماه حقوق دریافت نکرده بود. شرکت با قرض و فروختن وسایل، حقوق کارگران را در چند ماه اخیر پرداخت می‌کرد که با این حال عیدی و سنوات ۴۰۰ پرسنل کامل پرداخت شد.

اما در اینجا نباید فراموش کرد اولین و تنها ارگانی که می‌تواند جلوی این دست از خودکشی‌ها را بگیرد سازمان بهزیستی است زیرا هیچ انسانی یک‌شبه تصمیم به خودکشی نمی‌گیرد، مشخصا چندی پیشتر از مشکلاتی رنج می‌برده و اطرافیان یا کارفرمای وی در جریان قضایا بودند علی‌الخصوص در مورد خودکشی این جوان کارگر که توام با اعتراضات کارگری بود و صددرصد وزارت کار و بهزیستی منطقه از آن آگاهی داشتند. به همین دلیل همان‌گونه که طی نشست قضایی درباره نقش مسوولان در مرگ رومینا بررسی شد، در آنجا هم ۹۰ درصد بهزیستی مقصر شناخته شد. هفت سالی است بهزیستی همانند گذشته کارآمد نیست و به طریقی سکویی برای مسوولان شده است.

فاجعه هولناک

در همین رابطه مصطفی اقلیما، رییس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران به «جهان ‌صنعت نیوز» گفت: آسیب‌های اجتماعی تماما معلولی از علت‌اند.وقتی فردی در ملأعام دست به خودکشی می‌زند به طریقی اعتراض مدنی خود را از شرایط نشان می‌دهد. این کارگر جوان به خاطر عدم پرداخت حقوقش و نسبت به قرارداد شرکت معترض بوده. حتی به گفته همکارانش باز به خاطر قطع نشدن نان شب زن و بچه‌اش تن به قرارداد جدید داده اما باز هم به در بسته خورده.

این ناامیدی و سرافکندگی در مقابل خانواده‌اش او را به مرز جنون کشانده است. نباید فراموش کرد فقر در کشور نهادینه شده است. تورم بالای ۴۰ درصد است. بر اساس قانون اساسی باید میزان حقوق یک کارگر بالاتر از تورم باشد یعنی امسال حقوق یک کارگر باید ۴۱ درصد افزایش می‌یافت. چه‌بسا در این بحران کرونا طبقات متوسط جامعه هم رو به فقیر شدن رفتند و طی آمارها خط فقر به مرز ۹ میلیون تومان رسیده است. با این حساب ۲۵ درصد جامعه به زیر خط فقر روانه شدند. این سرآغاز فاجعه هولناکی است که مسوولان آن را نادیده می‌گیرند.

متاسفانه کارگران ما از کمترین حقوق بهره‌مندند و همین حقوق ناچیز هم دو، سه ماه یک‌بار بهشان تعلق می‌گیرد. اگر همین کارگر هم به خاطر فقر و نداشتن پول دست به اعتراض می‌زد آن را بازداشت و به او برچسب اخلالگر می‌زدند در صورتی که رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها فرمودند مسوولان باید پاسخگوی مردم باشند. اگر طبق رهنمودهای رهبر انقلاب پیش می‌رفتیم حال با چنین معضلاتی دست و پنجه نرم نمی‌کردیم.

وی افزود: مطمئن باشید تمام مسوولان متوجه خودکشی و علل آن هستند اما برای آنها اهمیتی ندارد همانند رییس صندوق بازنشستگی که اخیرا گفته بود نمی‌تواند با حقوق بازنشستگی زندگی کند! متاسفانه مسوولان خود را تافته جدابافته از مردم می‌دانند. همین امر موجب بسیاری از مشکلات جامعه شده است. همچنان یک عده روانشناس بی‌سواد هستند که مدام به مردم القا می‌کنند عصبی‌ترین و افسرده‌ترین مردم دنیا‌ هستند در صورتی که مردم ما نه عصبی‌اند و نه افسرده، فقط غم نان شب را دارند. آنها تنها امید و هدف زندگی‌شان را از دست دادند. حال برخی می‌گویند عمران معتاد و افسرده بود که خودکشی کرد! در صورتی که با قاطعیت باید به همگان گفت اگر هر کدام از ما در موقعیت آن قرار می‌گرفتیم چه بسا زودتر خودکشی می‌کردیم. به جای انگ زدن بر افراد، باید چاره را جست.

بهزیستی ناکارآمد

اقلیما در خصوص عملکرد ضعیف سازمان بهزیستی در این چند سال اخیر گفت: حال از دیگر اتفاقاتی که در این چند روز اخیر جنجال به پا کرد کشتن دختر ۱۴ ساله تالشی به دست پدرش بود. در این رابطه موضوعی که بسیار جالب توجه عملکرد مسوولان بود، این بود زمانی که این دختر با آن پسر فرار کرد پس از آنکه دادگاه آن را به پدرش تحویل داد، همگان دستگاه قضایی و بهزیستی را مورد شماتت قرار دادند چرا که در مرحله اول بهزیستی باید ورود می‌کرد. حتی چند هفته‌ای دختر را در آسایشگاه نگه می‌داشتند و به آن خانواده مشاوره رایگان می‌دادند. تنها سازمانی که قانونا می‌تواند به امور خانواده‌ها رسیدگی کند سازمان بهزیستی است.

اما در عمل می‌بینیم که تنها سازمانی که در این امور فعالیت نمی‌کند بهزیستی است. چرا؟ چون مدیران شایسته‌ای در آن کار نمی‌کنند. وقتی متخصص اطفال می‌شود رییس آسیب‌های اجتماعی کشور، دیگر چه انتظاری می‌توان از سازمان بهزیستی داشت. در حال حاضر شما با این سازمان تماس بگیرید با هزار التماس یک ساعت بعد در محل حاضر می‌شوند. گرچه در شهرستان‌ها و مناطق محروم عملا سازمان بهزیستی و مددکار وجود ندارد. همچنین تمام مدیران این سازمان پزشک عمومی هستند. خوب با این احتساب مشخص است این سازمان بی‌کفایت شده است. وقتی به رهنمودهای مقام معظم رهبری گوش نمی‌سپاریم و افراد شایسته را بر منصب‌های مهم نمی‌گمارند، شرایط بهتر از این هم نمی‌شود.

وی افزود: بهزیستی موظف است به محض اطلاع از مشکلات کارگری و کودکان و زنان، سریعا وارد عمل شود، تا کمترین آسیب متوجه فرد شود. نه اینکه بهزیستی همزمان با ما از موضوع مطلع شود و با چند مصاحبه مدام بگوید دستور پیگیری دادیم! وقتی فرد خودکشی کرد دیگر پیگیری هیچ نهادی فایده ندارد. متاسفانه این روزها سازمان بهزیستی به یک نهاد سیاسی برای ترقی منصب آقایان تبدیل شده است. هیچ ارگانی از بهزیستی بازخواست نمی‌کند. یک پزشک اگر خطایی انجام دهد جان یک نفر را می‌گیرد اما سازمان بهزیستی با بی‌کفایتی‌اش جان هزار نفر را در خطر انداخته است. حال انگار از خواب زمستانی بیدار شده و مدام پیامک می‌دهد با شماره فلان تماس بگیرید و صحبت کنید. در صورتی که جان سه انسان گرفته شده است. وقتی سازمان بهزیستی کم‌کاری می‌کند پیکان افکار عمومی جامعه دولت را نشانه می‌گیرد. در صورتی که مشکل اساسی این روزها نبود افراد شایسته بر سرکار است. حال بهزیستی باید جوابگو باشد که چرا به مشکلات عمیق مردم رسیدگی نمی‌کند. سازمان بهزیستی می‌توانست جلوی آسیب‌های اجتماعی این چند ماهه را می‌گرفت اما نگرفت. البته شاید مدیرکل بهزیستی انسان خوبی باشد اما مدیر خوبی برای بهزیستی نیست.

رییس مددکاری اجتماعی ایران در ادامه گفت: وظیفه دولت ایجاد شغل برای مردم است. سازمان بهزیستی هم باید در تمام شهرستان‌های دور افتاده چند مددکار اعزام کند تا به صورت میدانی آسیب‌های اجتماعی مردم را بررسی کند وگرنه هیچ‌وقت این وضعیت بهبود پیدا نمی‌کند. به عقیده بنده وزیر رفاه و مدیر کل بهزیستی کشور باید استعفا دهند تا بلکه مدیران شایسته به روی کار بیایند. آنچه که بیش از هر چیزی عیان است، بی‌کفایتی و ناکارآمدی مسوولان است.

اخبار برگزیده