مدیریت سبد نیازمند تخصص است

به گزارش جهان صنعت نیوز:  روش مستقیم مدیریت سهام که مجوز معامله ۳۰ درصد از پرتفوی سهام عدالت را نیز کسب کرده، رسما وارد فاز عملیاتی شده و دارندگان سبد سهام عدالت از مجاری بانک‌ها و کارگزاری‌ها در حال معامله سهم خود هستند. در این میان اکثر فعالان بازار سرمایه مردم را به انتخاب روش غیرمستقیم برای مدیریت سهام توصیه می‌کنند. صاحب‌نظران اقتصادی یکی از مهم‌ترین راه‌های توسعه اقتصادی و رسیدن به رشد مطلوب را آزادسازی اقتصاد و کمرنگ کردن نقش دولت در مدیریت شرکت‌ها و ارکان اقتصادی کشورها می‌دانند.

در ایران نیز این مهم در قانون اساسی آمده و اصل ۴۴ آن نیز بر لزوم خصوصی‌سازی و واگذاری بنگاه‌های اقتصادی به بخش خصوصی تاکید کرده است. این روند در سال ۱۳۸۵ و با ارائه تفسیر جدید از اصل ۴۴ شتاب بیشتری گرفت و بازار سرمایه به عنوان بستری مناسب برای پیاده‌سازی اصول این قانون انتخاب شد. در ضمن تخصیص سهام عدالت به مردم با هدف مردمی کردن اقتصاد- که از تفسیر جدید همین قانون سر برآورده بود- ۸۰ درصد سهام کارخانه‌ها و بنگاه‌های دولتی به بخش خصوصی واگذار شد. سبد سهام عدالت، شامل سهم‌های شرکت‌ها و کارخانه‌های خودروسازی‌، فولاد، معادن، بیمه، بانک، هواپیمایی، کشتیرانی، نیروگاه‌ها، مخابرات و نفت گاز می‌شد.

به منظور تخصیص این سهام اقشار مختلف جامعه ایرانی به چند دهک تقسیم شدند و بدین ترتیب به ۶ دهک پایین درآمدی که شامل بیش از ۴۹ میلیون نفر می‌شد سهام اختصاص داده شد. مددجویان کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی، روستاییان و عشایر، کارگران فصلی ساختمانی، گروه‌های کم‌جمعیت مانند خبرنگاران، زنان سرپرست خانوار، طلاب، خادمان مساجد، کارمندان و بازنشستگان دولتی دستگاه‌های عمومی و بازنشستگان کشوری و لشکری مشمول این شش دهک شدند. پس از مرحله دهک‌بندی و مشخص شدن مشمولان، یک شرکت دولتی به نام شرکت کارگزاری سهام عدالت به عنوان زیرمجموعه‌ای از سازمان خصوصی‌سازی برای مدیریت این سهام در نظر گرفته شد.

همچنین تعداد ۳۳۷ شرکت سرمایه‌گذاری و تعاونی عدالت در سطح کشور و همه استان‌ها تاسیس شد. از سوی دیگر یک آیین‌نامه اجرایی در راستای افزایش ثروت خانوارهای ایرانی از طریق گسترش سهم بخش تعاون، به تصویب هیات وزیران رسید و برگه‌های سهام در اختیار مردم قرار گرفت. اما با این حال مردم اطلاع چندانی از سرنوشت این سبد سهام نداشتند تا اینکه با رونق گرفتن بازار سرمایه، دولت به آزادسازی این سهام اقدام کرد. اما اکنون نیز سهامداران با چالش جدیدی به نام انتخاب شیوه مدیریت سهام مواجه شده‌اند.

مغفول ماندن روش سبدگردانی

یک کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در مورد سهام عدالت حق واقعا با مردم است، اظهار می‌کند: «اکنون یک مشکل اساسی ایجاد شده است؛ به این صورت که اگر مردم روش مستقیم را انتخاب کنند به دلیل عدم تجربه ممکن است سردرگم شوند.» عباسعلی حقانی‌نسب در پاسخ به این سوال که کارگزاری‌ها و بانک‌ها چقدر در روش مستقیم کارایی دارند، تصریح می‌کند: بازار سرمایه یک بازار حرفه‌ای و تخصصی است. از زمانی که شما سهام خود را از دست دولت آزاد می‌کنید باید آن را برای مدیریت به یک متخصص بسپارید. متخصص هم نه بانک است و نه کارگزاری.

اینکه من سهام را از دست دولت آزاد کنم و آن را از مسیر بانک یا کارگزاری بفروشم، نمی‌توان گفت اقدام درستی است. زیرا آنها متخصص بازار سرمایه نیستند . این همان روش غلط است. آنها در واقع در بازار سرمایه، واسطه هستند. به این معنا که بگویی بفروش یا نگه دار! آنها متخصص نیستند که دارایی شما را در بازار سرمایه مدیریت کنند. او در پاسخ به این سوال که در این صورت متخصصان چه کسانی هستند ابراز می‌کند: متخصصان در واقع سبدگردان‌ها هستند. اما در روند آزادسازی و معاملات سهام عدالت آیا اسمی از سبدگردان‌ها برده شده است؟ خیر! این نکته خیلی مهم است. متاسفانه لابی سنگینی که بانک‌ها و کارگزاری‌ها دارند عملا کاری کرد که مردم چه سهام خود را آزاد کنند چه نکنند به دلیل اینکه حوزه مدیریت دولتی ناکارآمد است، سرگردان بمانند.

دولت نگران رفتار معاملاتی سهامداران عدالت

حقانی‌نسب درباره اینکه چرا دولت توصیه می‌کند که مردم در خرید و فروش سهام عجله نکنند و آن را به صورت یک سرمایه‌گذاری بلندمدت ببینند، بیان می‌کند: می‌توان گفت که دولت در این مورد نگران افرادی است که مدیریت مستقیم را انتخاب کرده‌اند. چون باید پذیرفت که این حس مسوولیت‌‌پذیری هم در دولت به هر حال وجود دارد. همچنین دولت چون می‌داند بازار سرمایه یک بازار تخصصی و حرفه‌ای است و از سوی دیگر مردم نسبت به این بازار ناآگاه هستند و کارگزاران و بانک‌ها هم متخصص این عملیات نیستند، نگران است.

به دلیل همین نگرانی و اینکه دیگر اختیاری روی سبد سهام ندارد توصیه می‌کند که مردم سهام را بلندمدت نگهداری کنند. او تاکید می‌کند: دیگر نیازی هم به این توصیه‌ها نیست. از کجا معلوم است که اگر سهمی را برای بلندمدت نگهداری کند آن شرکت سود می‌کند؟ ممکن است شرکت خوبی نباشد و بهتر باشد آن را الان بفروشد. ممکن است از دیدگاه متخصص این‌گونه باشد که از میان این ۳۵ سهم یکسری از سهم‌ها را باید بلندمدت نگه دارند و یکسری از آنها را در کوتاه‌مدت معامله کنند. وقتی متخصص سهم‌ها را بررسی کند ممکن است برای برخی افق یک ساله، شش ماهه، سه ماهه، یا هر بازه دیگری را تعریف کند و برخی را هم توصیه کند که همین امروز فروخته شوند. اما چون دولت این راهکار را پیش پای مردم نگذاشته اکنون مجبور است این توصیه‌ها را بیان کند.

 

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانبانک و بیمهپیشنهاد ویژه