ساختار تورمی و هموار شدن مسیر رشد بورس

آلبرت بغزیان *رشد خیره‌کننده بازار سرمایه در چند ماه گذشته نشانه وجود تورم در اقتصاد است. این موضوع نشان می‌دهد که ساختار تورمی اقتصاد ایران به رونق این روزهای بازار سرمایه انجامیده و نباید نگران خروج سرمایه از بورس و به راه افتادن موج تورمی در کشور باشیم. چه آنکه به همان میزان که پول از بازار سرمایه خارج می‌شود، به همان میزان نیز پول جدید وارد بازار می‌شود و احتمال به راه افتادن موج تورمی را به صفر می‌رساند. اما در صورتی که قیمت تمام شده محصولات بالا رود و تورم شکل گیرد، شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه از افزایش قیمت‌ها منتفع می‌شوند و جذابیت حضور در بازار سرمایه را برای سرمایه‌گذاران بالا می‌برند. بنابراین نباید نگران تورم‌زا بودن پولی باشیم که از بورس خارج می‌شود، چون به همان نسبت پول وارد بازار سرمایه می‌شود.

شاید یکی از نگرانی‌های اصلی این روزهای اقتصاد ایران، روند رو به رشد نرخ ارز باشد که به دیگر بازارهای اقتصادی نیز سرایت می‌کند و آنها را مستعد افزایش قیمت می‌کند. برای مثال اگر نرخ ارز به ۴۰ هزار تومان برسد نباید انتظار داشته باشیم که قیمت‌ها در سایر بازارها هیچ تغییری نکند و در سطح قبلی خود باقی بماند. در عین حال حتی اگر نرخ ارز با کاهش قیمت نیز مواجه شود، دیگر بازارها تا زمان اطمینان خاطر از تثبیت نرخ ارز، سطوح بالای قیمتی خود را حفظ خواهند کرد. به این ترتیب، تا زمانی که بانک مرکزی تکلیف خود را با نرخ ارز مشخص نکند و دست به تثبیت آن نزند، هم فعالان اقتصادی و هم صاحب سرمایه‌های اقتصادی برای حفظ قدرت خرید خود دچار سردرگمی می‌شوند و برای حفظ ارزش دارایی‌های خود، دست به جابه‌جایی سرمایه‌هایشان در بازارهای مختلف می‌زنند.

در صورتی که دولت روال قبلی خود را ادامه دهد، هیچ تصمیم جدیدی در حوزه اقتصادی اتخاذ نکند و مجلس نیز مخالفتی با تصمیمات اتخاذ شده دولتی نداشته باشد، بازار ارز رشد خود را ادامه می‌دهد و بازار سرمایه نیز به تبع آن رشد بیشتری را تجربه خواهد کرد. به این ترتیب اگر مجلس مخالفتی با عرضه سهام شرکت‌های دولتی در قالب ETF نکند، دیگر سهام دولتی نیز در همین قالب در بازار سرمایه عرضه و دارایی‌های دولت در این بازار کشف قیمت می‌شوند. اما اگر دولت دست به خصوصی‌سازی یا واگذاری سهام چنین شرکت‌هایی بزند، این شرکت‌ها نیز به سرنوشت خصولتی‌ها دچار می‌شوند و نتیجه‌ای جز حراج کردن بیت‌المال ندارد.

* اقتصاددان