تیر خلاص کرونا به صنعت گردشگری کشور

به گزارش جهان صنعت نیوز:  در میان صنایع مختلف اما صنعت گردشگری بیش از هر صنعت دیگری از شیوع این بیماری همه‌گیر متضرر شده است. محدودیت‌های کشورها برای ورود گردشگران خارجی، تعطیلی موزه‌ها، پارک‌ها و اماکن دیدنی و سایر محدودیت‌های جهانی همچون اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی برای کنترل کرونا به سرعت تیشه بر ریشه صنعت گردشگری زده است.

در ایران با توجه به محدودیت‌های قبلی که به لحاظ سیاسی، اقتصادی و مسائل مرتب با تحریم‌ها وجود داشته صنعت گردشگری همواره با مشکلات جدی مواجه بوده است. در شرایط بحرانی فعلی بروز و شیوع کرونا و محدودیت‌های ایجاده شده به تبع آن، همچون تیر خلاصی بر پیکر نیمه‌جان صنعت گردشگری کشور به حساب می‌آید که در این گزارش سعی کرده‌ایم با تاکید بر مشکلاتی که برای راهنمایان حوزه گردشگری به وجود آمده به این مشکلات بپردازیم.

بحران در صنعت گردشگری کشور

براساس اعلام وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایران، چیزی حدود ۱۳ هزار راهنمای گردشگری تحت تاثیر تبعات شیوع کرونا شغل خود را از دست داده و بیکار شده‌اند.

براساس تخمین‌های صورت گرفته تعداد شاغلان مستقیم در صنعت گردشگری کشور حدود ۸۰ هزار نفر برآورد می‌شود که می‌توان به جرات مدعی شد که تمام این افراد در هشت ماه اخیر با تبعات اقتصادی ناشی از کرونا دست‌و‌پنجه نرم کرده و می‌کنند.

آمار اعلامی از سوی جامعه هتلداران ایران حاکی از آن است که با کاهش مسافرت‌ها به دلیل شیوع کرونا فقط تا نیمه فروردین امسال بیش از سه هزار میلیارد تومان خسارت به هتل‌ها و هتل‌آپارتمان‌ها وارد شده است.

براساس برآوردی که خبرگزاری فارس منتشر کرده است دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری هزار و ۲۰۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان، تاسیسات گردشگری هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان، راهنمایان گردشگری ۱۲۶ میلیارد تومان و مراکز آموزشی گردشگری ۴۹ میلیارد تومان خسارت دیده‌اند. فراموش نکنیم که این خسارات صرفا تا نیمه اردیبهشت به صنعت گردشگری ایران وارد شده و همچنان بر میزان آن افزوده می‌شود.

از سوی دیگر نباید از نظر دور داشت که صنعت گردشگری افزون بر فعالان این صنعت تاثیر زیادی بر رونق بسیاری از مشاغل از جمله فعالان تولیدکنندگان و فروشندگان صنایع‌دستی دارد.

بنابر اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت حوزه‌های مرتبط با گردشگری از جمله مشاغلی هستند که بیشترین آسیب را از شیوع کرونا و تبعات اقتصادی ناشی از آن دیده‌اند. با وجود این شرایط بحرانی در اقتصاد حوزه گردشگری به اعتقاد بسیاری از فعالان این حوزه اختصاص وام ناچیز شش میلیون تومانی آن هم با نرخ سود ۱۲ درصدی نمی‌تواند گرهی از مشکلات فعالان صنعت گردشگری ایران باز کند.

وضعیت بحرانی راهنمایان گردشگری

اگرچه تمام کسب‌و‌کارهای مرتبط با حوزه گردشگری در دوران شیوع کرونا با مشکلات و معضلات بسیاری مواجه شده‌اند اما در این دوره راهنمایان گردشگری بیش از سایر فعالان این حوزه آسیب دیده‌اند.

جهت اطلاع از مشکلات راهنمایان گردشگری با «محسن حاجی‌سعید» رییس هیات‌مدیره کانون راهنمایان گردشگری تماس گرفتیم که وی در تشریح وضع بحرانی فعالان در این حوزه به «جهان‌صنعت» گفت: در این مدت بیکاری مطلق برای راهنمایان حوزه گردشگری اتفاق افتاده است. در واقع کرونا در حکم تیر خلاصی به صنعت گردشگری کشور بوده است. این صنعت در سال ۹۸ با رکود مواجه بود و در سال ۹۹ این امید وجود داشت که با آرام شدن اوضاع سیاسی، اجتماعی و افزایش سفرها خسارات وارده در سال قبل جبران شود. به هر روی گردشگری از ابتدای سال ۹۸ بحران‌های مختلفی را پشت سر گذاشت که علت آن بحران‌های خارجی و بین‌المللی مثل خروج آمریکا از برجام، گروگانگیری کشتی کشورمان و پاسخ آن، اصابت موشک به پهپاد آمریکایی در خلیج فارس، شهادت سردار سلیمانی و هواپیمای اوکراینی بود. هر یک از این موارد حوادثی بود که حوزه گردشگری کشور را تحت تاثیر قرار داد. بنابراین گردشگری در سال ۹۸ شرایط خوبی را تجربه نکرد؛ از اسفند ماه همین سال هم با شیوع کرونا تمامی تورهای بین‌المللی لغو شدند و سفرهای داخلی نوروز نیز انجام نشد.

رییس هیات‌مدیره کانون راهنمایان گردشگری با ذکر اینکه اگر بخواهیم کسب‌و‌کارهای حوزه گردشگری را بررسی کنیم می‌بینیم راهنمایان حوزه گردشگری آسیب بیشتری دیده‌اند گفت: بخشی از فعالان حوزه گردشگری بیمه داشته و امکان استفاده از خدمات بیمه‌ای را دارند اما راهنمایان گردشگری امکان بیمه شدن نداشتند. به دلیل آشفتگی‌ای که در حوزه بیمه راهنمایان گردشگری پیش از این وجود داشته امکان استفاده از پوشش بیمه تامین اجتماعی برای این افراد وجود نداشته است. با وجود نامه‌نگاری‌هایی که ما از اواسط اسفند ماه سال گذشته داشتیم و به وزارت گردشگری اعلام بحران کرده و گفتیم که راهنمایان گردشگری دچار بیکاری مطلق شده‌اند و این بیکاری حداقل یک سال ادامه خواهد داشت اقدام مناسبی صورت نگرفته است.

حاجی‌سعید افزود: بر همین اساس خواسته‌ایم برای راهنمایان گردشگری فعال خصوصا آنهایی که تک‌شغله هستند فکر اساسی صورت گیرد. پیشنهاد ما اختصاص وام ۲۰ میلیون تومانی با تنفس یک‌ساله به این افراد بوده است. این پیشنهاد هم براساس واقعیت بوده و برای محاسبه میزان بیکاری فعالان این حوزه به صورت حداقلی تخمین زده‌ایم. فراموش نکنیم که در این مدت راهنمایان گردشگری نتوانسته‌اند از هیچ بسته حمایتی دولتی استفاده کنند.

وی ضمن انتقاد از حمایت نکردن از راهنمایان گردشگری که قشری تحصیلکرده هستند گفت: وقتی از راهنمایان گردشگری حمایت نشود این قشر تحصیلکرده اگر شرایط خروج از کشور را داشته باشند با توجه به تخصص و تسلط به زبان مهاجرت می‌کنند و اگر هم شرایط مهاجرت برایشان مهیا نباشد از زنجیره فعالیت به عنوان راهنمای گردشگری خارج شده و به سراغ مشاغل دیگر می‌روند. البته باوجود تمام کاستی‌ها اقدام خوبی که از سوی دولت صورت گرفته این بوده که پیش‌بینی شده به راهنمایان گردشگری که فاقد بیمه بوده‌اند نیز وام اختصاص یابد اما رقم شش میلیون تومانی پیش‌بینی شده آن هم با نرخ سود ۱۲ درصدی برای کسی که شش ماه با بیکاری روبه‌رو بوده مناسب نیست و به نوعی به سخره گرفتن فعالان این صنعت است.

محمدحسین یزدانی رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران نیز ضمن اشاره به مشکلات فعالان حوزه گردشگری به خبرنگار «جهان‌صنعت» گفت: سونامی بیکاری راهنمایان گردشگری در واقع از زمان برخورد موشک با هواپیمای اوکراینی شروع شده است اما بعد از آن با بروز کرونا راهنمایان گردشگری هیچ‌گونه فعالیتی نداشته‌اند. با این وجود در زمینه اختصاص وام به فعالان این حوزه هنوز اقدام مشخصی صورت نگرفته است.

یزدانی همچنین با اشاره به اینکه در زمان مقتضی حمایت لازم از سوی وزارت میراث صورت نگرفته است ابراز کرد: در خصوص هتلداران باوجود آنکه فعالان این حوزه وضع مالی بهتری نسبت به راهنمایان گردشگری دارند اقدامی انجام شده اما در خصوص راهنمایان حوزه گردشگری با وجود صحبت‌هایی که مطرح می‌شود اما حمایت لازم صورت نمی‌گیرد. در چنین شرایطی با وجود مشکلات بیمه‌ای راهنمایان گردشگری در آخر وامی که قول داده بودند ۱۶ میلیون تومان باشد را به شش میلیون تومان تقلیل داده‌اند که به جای آنکه کمک‌کننده باشد، به نوعی تحقیرآمیز است.

لزوم آمادگی برای دوران پساکرونا

محدودیت‌های در نظر گرفته شده برای حوزه گردشگری در دوره شیوع کرونا اگرچه تا زمانی که درمانی برای این ویروس پیدا نشود می‌تواند برای صنعت گردشگری بسیار آسیب‌زا باشد اما بدون شک با اتمام همه‌گیری این بیماری و با برداشته شدن محدودیت‌های دولت‌ها، شوق وافری برای سفر به وجود می‌آید.

در واقع دوران قرنطینه و خانه‌نشینی و ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های سفر همچون نیرویی است که فنری را با قدرت کشیده است؛ طبیعی است که اتمام محدودیت‌ها موجب رها شدن این فنر و رونق بیش از پیش گردشگری در جهان و به تبع آن ایران خواهد شد.

با توجه به این شرایط فعالان حوزه گردشگری کشور، دولت و خصوصا وزارت میراث و گردشگری کشور باید از همین حالا برنامه ویژه‌ای برای دوران پساکرونا داشته باشند تا بتوانیم با استفاده از فرصت ایجاد شده در رقابت با رقبای منطقه‌ای موفق عمل کرده و ایران را به مقصد اصلی گردشگران در حوزه‌های مختلف گردشگری از جمله گردشگری حوزه سلامت، توریستی و مذهبی که زمینه آنها در کشور وجود دارد تبدیل کنیم.

طبیعی است که رقبای منطقه‌ای ایران در حوزه گردشگری از جمله ترکیه و هند هم برای دوران پساکرونا برنامه‌ریزی کرده‌اند و تعلل در دوران پساکرونا در حوزه گردشگری می‌تواند به قیمت واگذار کردن رقابت چندین ساله به این رقبای منطقه‌ای تبدیل شود.

 

اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهخواندنی