درآمد ۸۲۶ میلیون دلاری اکوتوریسم به مخاطره افتاد

به گزارش جهان صنعت نیوز:  در آخرین مورد از این سلسله آتش‌سوزی در جنگل‌های کشور ، هفته قبل حدود ۷۲ هکتار از جنگل‌های زاگرس به خاکستر تبدیل شد.

این البته تنها آتش‌سوزی در روزهای اخیر نبوده بلکه سه‌شنبه گذشته نیز بروز آتش‌سوزی در بویراحمد باعث شد تپه خسرو یا تل خسرو که مربوط به هزاره سوم قبل از میلاد است و در پنج کیلومتری جنوب یاسوج در روستای تل خسرو در شهرستان بویراحمد واقع شده طعمه حریق شود. این اثر تاریخی که به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده بود حالا اما چیزی به جز تلی از خاکستر نیست.

در این گزارش سعی می‌کنیم ضمن بررسی آتش‌سوزی‌های اخیر در جنگل‌های ایران و عوامل موثر بر ایجاد آنها، برآوردی از خسارات وارده آمده به صنعت اکوتوریسم ارائه دهیم و ببینیم مسوولان امر و مردم باید چه اقداماتی برای کاهش بروز حوادث اینچنینی انجام دهند.

حجم بالای آتش‌سوزی جنگل‌ها

در همین یک‌ساله اخیر چندین آتش‌سوزی بزرگ در کشور به وقوع پیوسته که آسیبی جبران‌ناپذیر به منابع طبیعی کشور وارد آورده است.

در ۱۱ خرداد امسال جنگل‌های زاگرس در سلسله آتش‌سوزی‌هایی حریق آتش شدند و با وجود تلاش‌های دوستداران محیط‌زیست و طبیعت بخش عظیمی از سرمایه بزرگ ملی در چند روز نابود شد. دامنه این آتش‌سوزی سهمگین، گستره‌های جنگلی استان‌های کهگیلویه‌و‌بویراحمد، کرمانشاه، خوزستان، بوشهر، فارس، لرستان و بهاباد در استان یزد را شامل می‌شود.

بر اساس اعلام معاون وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور بیش از هزار و ۳۰۰ مورد آتش‌سوزی در منابع طبیعی و جنگل‌های کشور از ابتدای سال جاری تا ۱۸ تیرماه جاری گزارش شده که نسبت به سال‌های قبل افزایش دارد.

آمار موجود نشان می‌دهد در دهه‌های اخیر یک ششم مساحت جنگل‌های زاگرس به دلایل گوناگون از بین رفته است. طبق آمار‌های منابع طبیعی، ۷۵فقره آتش‌سوزی در جنگل‌های استان کهگیلویه‌و‌بویراحمد در سال ۹۵ رخ داده که در این آتش‌سوزی‌ها ۹۵۰ هکتار از جنگل‌های کهگیلویه‌وبویراحمد در آتش سوخت. همچنین در سال ۹۶ تا پایان آذرماه، ۱۱۰ آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع این استان رخ داد که در آنها، ۷۰۰ هکتار از جنگل‌های استان در آتش سوخت. در سال ۹۸ نیز ۳۶۴ هکتار از جنگل‌ها و مراتع استان کهگیلویه دچار آتش‌سوزی شده است. در همین چند ماهی که از شروع سال ۹۹ می‌گذرد نیز برآوردها حاکی از آن است که حدود ۵۰۰ هکتار از جنگل‌های زاگرس در آتش سوخته‌اند.

اگر این آمار ارائه شده در خصوص آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع کشور را با هم جمع کنیم مشخص می‌شود که چیزی حدود دو هزار و ۵۱۴ هکتار از جنگل‌های کشور در این سه سال طعمه آتش شده‌اند.

به خطر افتادن درآمد ۸۲۶ میلیون دلاری از اکوتوریسم

ایران با داشتن یک میلیون و دویست هزار تپه و صدوپنجاه هزار اثر تاریخی و منابع متنوع طبیعی جزو ده کشور اول دارای جاذبه‌های توریستی دنیاست. این در حالی است که شرایط مناسب کشور به لحاظ منابیع طبیعی همچون جنگل‌ها باعث شده که کشورمان جزو پنج کشور اول در زمینه تنوع و جذابیت اکوتوریسم در دنیا محسوب شود.

بنا بر گزارش بانک مرکزی در سال ۹۷، ۸/۱۱ میلیارد دلار درآمد ارزی از طریق گردشگری برای کشور ایجاد شده است. با توجه به آمار جهانی چیزی حدود هفت درصد درآمد صنعت توریسم به بخش اکوتوریسم تعلق دارد. بر همین معیار می‌توان این‌طور تخمین زد که ایران باید ۸۲۶ میلیون دلار در سال، درآمد از محل اکوتوریسم داشته باشد.

با توجه به آتش‌سوزی‌های گسترده در جنگل‌ها و مراتع کشور در واقع ما بخشی از درآمد سالانه هنگفت ۸۲۶ میلیون دلاری‌مان در حوزه اکوتوریسم را برای همیشه از دست می‌دهیم و از سوی دیگر هیچ بعید نیست با مشاهده تعدد آتش‌سوزی‌های جنگلی در کشور میزان تقاضا برای بازدید از جنگل‌ها و محیط‌زیست کشور نیز کاهش یابد و از این پس گردشگران تمایلی به بازدید از منابع طبیعی کشورمان نشان ندهند.

فراموش نکنیم که بروز آتش‌سوزی در مناطق جنگلی باعث سوختن برخی اماکن و تپه‌های باستانی نیز شده که همین امر دامنه و میزان آسیب وارده را افزایش می‌دهد.

افشین حیدرپور عضو هیات علمی مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص پتانسیل بالایی که صنعت گردشگری می‌تواند برای کشور ایجاد کند می‌گوید: طول سفر هر اکوتوریست در جهان بین ۸ تا ۱۴ روز است و درآمد متوسط به دست آمده از هر کدام ۱۵۰۰ تا دو هزار دلار است که می‌تواند درآمدزایی بالایی برای کشور به ارمغان داشته باشد.

وی می‌افزاید: در حال حاضر پنج ناحیه رویش گیاهی همراه با تنوع آب و هوایی شامل ناحیه رویشی خزری، ناحیه رویشی خلیجی و عمانی، ناحیه رویشی زاگرسی، ناحیه رویشی ارسباران و ناحیه رویشی ایرانی و تورانی در کشور داریم، همین موضوع باعث شده گردشگرانی که در حوزه اتحادیه اروپا هستند با توجه به وجود تنوع اقلیمی و مناطق بکر و ناشناخته در ایران تصمیم به سفر به ایران را اتخاذ کنند.

با وجود این ظرفیت بالای اقتصادی اکوتوریسم اما آتش‌سوزی‌های گسترده در جنگل‌ها و مراتع کشور تبدیل به عامل بازدارنده‌ای شده که مانع جذب عاشقان طبیعت‌گردی به کشور می‌شود و زیان سنگینی را به لحاظ اقتصادی به کشور تحمیل می‌کند.

راهکارهای جلوگیری از حریق جنگل‌ها

یکی از علل اصلی طولانی شدن آتش‌سوزی جنگل‌های کشور، نبود سایت‌های امداد‌رسانی هوایی در اطراف جنگل‌هاست.

باید در نظر داشت که مناطق جنگلی، صعب‌العبور بوده و خاموش کردن آتش در این مناطق صرفا از طریق بالگردهای آبپاش قابل انجام است.

بنابراین یکی از الزامات اساسی برای مهار آتش‌سوزی در جنگل‌ها، ایجاد سایت‌های امدادی مجهز به بالگرد در حاشیه‌های مناطق جنگلی است.

نباید از نظر دور داشت که با توجه به اینکه میزان آتش‌سوزی‌های عمدی در جنگل‌های کشور بالاست بنابراین مساله آگاه‌سازی ساکنان حاشیه جنگل‌ها در خصوص خطرات آتش‌سوزی در جنگل و مخاطراتی که برای خود آنها در صورت بروز حریق ایجاد می‌شود می‌تواند راهگشا باشد.

 در واقع با کمک فرهنگ‌سازی و آموزش کارآمد می‌توان تا حدود زیادی از بروز آتش‌سوزی‌های عمدی جلوگیری کرد و البته میزان هزینه‌ای که برای امر آموزش و فرهنگ‌سازی صرف می‌شود نیز به مراتب کمتر از هزینه تهیه بالگرد و تجهیزات اطفای حریق است.

در آخر باید گفت برخی سوء‌مدیریت‌های مسوولان اجرایی و نیز کمبود بودجه در خصوص امور مرتبط با جنگل‌های کشور از جمله دیگر مسایلی است که باید مورد توجه قرار گیرد و با انتصاب‌های شایسته و تزریق بودجه مناسب به حفاظت پویا از جنگل و محیط‌زیست کشور پرداخت.

طبیعی است که منفعت حفظ جنگل و محیط‌زیست افزون بر جنبه‌های اقتصادی آن، با نظر به نقش گیاهان جنگلی بر جلوگیری از بروز سیل و فرسایش خاک، نقش تعیین‌کننده‌ای بر حفظ حیات و سلامت ساکنان کره خاکی دارد.

 

اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهاقتصاد کلانخواندنی
شناسه : 124354
لینک کوتاه :
دکمه بازگشت به بالا