ضرورت گوش‌های شنوا برای واقعیات و شایعات
دکتر صلاح‌الدین هرسنی* صرف‌نظر از صحت و سقم این موضوع و درست یا نادرست بودن این وقف آیا رییس سازمان جنگل‌ها از اهلیت و صلاحیت قانونی مدنظر قانونگذار در چنین وقفی برخوردار است؟ مساله آن است که اظهارنظرهای کاربران در فضاهای مجازی موجب رنجش خاطر و مخالفت حسن روحانی در جلسه دیروز هیات دولت شده است.
حسن روحانی دیروز در فرازی از سخنان خود در جلسه هیات دولت اعلام کرد: «ایجاد شایعات روزمره در میان مردم آن هم شایعاتی چون فروختن یا وقف کردن کوه‌ها، دریاها، جنگل‌ها و یا فروختن جزیره‌ای یا مناطقی در شرق یا غرب کشور، هیچ پایه و اساسی ندارد و فقط برای ایجاد نگرانی و ناراحتی در میان مردم است. حال اگرچه با این گونه دشمنی‌های دشمنان ناراحت نمی‌شویم و کار دشمنان در اساس انتشار همین شایعات و ضربه زدن به نظام است، اما عجیب این است که چطور گوش شنوایی برای این شایعات بی‌اساس و بی‌ربط وجود دارد و متاسفانه در اظهارنظرهای برخی از افراد آن را شاهدیم.»
حال اگرچه بعد از دست به دست شدن اخباری مبنی بر وقف قله دماوند در فضای مجازی و رسانه‌ها، اخیرا سازمان اوقاف و امور خیریه در بیانیه‌ای وقف بخشی از کوه دماوند به نام اداره اوقاف را تکذیب و اعلام کرد که موقوفه‌ای که درباره آن صحبت می‌شود مربوط به روستای ملار از توابع بخش لاریجان شهرستان آمل در استان مازندران است و ربطی به وقف بخشی از کوه دماوند ندارد، اما مساله اینجاست که چرا اظهارنظرهای کاربران در فضاهای مجازی و نقطه‌نظر‌های کارشناسی برخی از حقوقدانان، مایه رنجش خاطر برخی مسوولان و مشخصا مخالفت روحانی شده و در نهایت اینکه روحانی این گونه اظهار نظرهای مسوولانه کاربران و افکار عمومی را حاصل دسیسه‌ها و طرح و نقش‌های پنهانی دشمنان و فرضیه‌های دایی‌جان ناپلئونی دانسته است؟ گویی قرار نیست همزیستی دائمی با یک دشمن فرضی در سپهر سیاسی کشور برای همیشه به کناری زده شود و واقعیات، رخداد‌ها و تصمیمات شفاف و آشکار شوند. در این ارتباط برخلاف آنچه حسن روحانی در جلسه دیروز هیات دولت اظهار کرده، اظهارنظرهای کاربران در فضاهای مجازی عقلانی‌ترین و منطقی‌ترین رفتار مسوولانه بوده است و کاربران با چنین اظهارنظرها و کنش‌هایی بخشی از پرنسیب‌ها دموکراسی را به نمایش گذاشته‌اند. اتفاقا اگر چنین اظهار و نظر‌هایی از سوی کاربران در فضاهای مجازی دست به دست نمی‌شد، جای سوال و تردید باقی بود. واقعیت آن است که وظیفه مردم در دموکراسی‌های غیرمستقیم فقط شرکت در انتخابات و انتخاب نمایندگان و نخبگان نیست.
در دموکراسی‌های نوین کار انتخاب‌کنندگان، نظارت بر رفتار مسوولان و وظیفه منتخبان پاسخگویی بر مطالبات انتخاب‌کنندگان است. در دموکراسی‌های نوین کار انتخاب‌کنندگان منحصر به این نیست که فقط آنها بخواهند به نفع نخبگان و حاکمیت تظاهرات کنند و به خیابان‌ها بریزند و یا آنکه در این راه جان خود را از دست بدهند بلکه کار این انتخاب‌کنندگان نظارت بر رفتار منتخبان و تلاش برای تمییز رفتار‌های منطقی و غیرمنطقی نخبگان و حاکمان است. اینکه حسن روحانی اظهارنظرهای کاربران را در فضاهای مجازی کنشی غیرمسوولانه و حاصل دسیسه دشمنان می‌داند، به معنای عدم انعطاف در قبال افکار عمومی و شاید مغایر با پرنسیب‌ها و آرمان‌های دموکراسی است و لازم است که شخص حقوقدان و نه سرهنگی چون روحانی دموکراسی را به برگزاری انتخابات عددی و از صحنه بیرون کردن رقیب خلاصه نکند. و همچنین روحانی نباید توصیه و سفارشی برای افکار عمومی مبنی بر چشم بستن، نشنیدن، حرف نزدن و فهم نکردن مردم برای تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌های منتخبان داشته باشد. بر اساس طبیعت و سرشت دموکراسی، این حق مردم است که بدانند تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی منتخبان و نخبگان چه فوایدی برای آنها دارد و اینکه اگر آنها را دعوت به لال شدن، کور شدن و کر شدن بکنید، درست مانند آن است که از دموکراسی و آرمان‌های آن عبور کرده‌اید یا آنکه مردم را نادان و احمق فرض کرده‌اید. قطعا مردم گوش‌شان به چنین توصیه‌ها و سفارش‌هایی بدهکار نیست و آنها سره را از ناسره تمییز و تشخیص می‌دهند.
* کارشناس علوم سیاسی و مسائل بین‌الملل
اخبار برگزیدهیادداشت
لینک کوتاه :