شکست نسبی
به گزارش جهان صنعت نیوز: آن‌طور که قبلا شبکه خبری بلومبرگ گزارش داده بود، در این پیش‌نویس از اعضای شورای امنیت خواسته شده فروش و خرید تسلیحات از ایران را متوقف و از ارائه آموزش‌های تکنیکی، منابع مالی یا خدمات، مشاوره و سایر خدمات و کمک‌هایی که مربوط به تامین، فروش، انتقال، تولید، نگهداری یا استفاده از تسلیحات به ایران است، خودداری کنند.
این پیش‌نویس تقریبا مشابه نسخه‌ای است که آمریکا در ماه ژوئن میان اعضای شورای امنیت توزیع کرده بود و نشانه آن بود که دولت دونالد ترامپ رییس‌جمهوری آمریکا تمایلی به ایجاد تغییرات پیشنهادشده توسط هم‌پیمانان و مخالفان در شورای امنیت ندارد.
تفاهم با اروپایی‌ها
پیش‌نویس قبلی با مخالفت صریح روسیه و چین مواجه و مانع از آن شد که آمریکا به هدف خود برسد. ادامه اصرارهای آمریکا اما سوالاتی را به ذهن می‌رساند؛ سوالاتی مثل اینکه آیا این بار موفق می‌شوند؟ در صورت عدم موافقت در چه موقعیتی قرار گرفته و مهم‌تر از همه اینکه گام بعدی آمریکا در صورت رای نیاوردن قطعنامه یادشده چه خواهد بود؟
حسن بهشتی‌پور، کارشناس روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با «جهان صنعت» گفت: «آمریکایی‌ها برای اینکه حرف زور خود را به کرسی بنشانند هر کاری می‌کنند. برای همین هم با وجود اینکه می‌دانند با پیش‌نویس جدیدشان نیز مخالفت می‌شود، آن را به رای می‌گذارند. در واقع اصرارشان برای این است که بتوانند اعضای غیردائم شورای امنیت را با خود همسو کنند. آنها امیدوار هستند که روسیه و چین در اقلیت قرار گیرند.»
وی با تاکید بر اینکه «احتمال تصویب این قطعنامه خیلی کم است» گفت: «آمریکایی‌ها در این زمینه شانسی ندارند و خودشان نیز این را می‌دانند. با این حال به کار خود ادامه می‌دهند.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل در تشریح دلایل اصرار آمریکا در این زمینه گفت: «این اقدام آنها اولا برای امکان‌سنجی میزان همراهی اعضای غیردائم شورای امنیت است و در مرحله دوم می‌خواهند ببینند که می‌توانند با اروپایی‌ها کنار بیایند یا خیر.»
وی افزود: «به هر حال اروپایی‌ها در اصل موضوع با آمریکا موافق هستند و تنها اختلاف نظر آنان در این است که می‌گویند این کار در این بازه زمانی چند سال انجام شود یا اینکه خرید و فروش برخی سلاح‌ها برای ایران ممنوع شود و نه همه سلاح‌ها.»
بهشتی‌پور همچنین تاکید کرد: «آمریکا در این زمینه از پیش شکست خورده است و نمی‌تواند قطعنامه را تصویب کند. همچنین قادر نخواهد بود که مثل قبل اجماعی علیه ایران ایجاد کند زیرا ایران هم به همه تعهدات خود در برجام پایبند بوده و هم طی این سال‌ها با آژانس همکاری کامل داشته است.»
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه اقدام بعدی آمریکا در صورت شکست در تصویب این قطعنامه چه خواهد بود گفت: «همان‌طور که گفتم آمریکا به دنبال کسب رای اعضای غیردائم شورای امنیت است. بنابراین اگر این قطعنامه ۱۳ رای مثبت در برابر دو رای منفی داشته باشد، وضعیت آمریکا با اینکه پنج عضو غیردائم هم رای منفی بدهند، فرق خواهد داشت. از طرف دیگر آمریکا می‌خواهد با اروپا به یک طرح مشترک برسد و ترکیب آرا و موضع اروپا در این زمینه تعیین‌کننده خواهد بود.»
بده‌بستان با روسیه و چین
بهشتی‌پور تنها کارشناسی نیست که احتمال پیروزی آمریکا در نشست روز سه‌شنبه را ضعیف می‌داند. او همچنین تنها کسی نیست که معتقد است آمریکا در پس این اقدام اهداف جدی‌تری دارد و برای رسیدن به هدف خود از هر ابزار دیگری بهره خواهد گرفت. قاسم محبعلی مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با «جهان صنعت» گفت: «آمریکایی‌ها از چند شیوه اهداف خود علیه ایران را دنبال می‌کنند و یکی از آنها هم تصویب قطعنامه در شورای امنیت است.»
وی با تاکید بر اینکه «خیلی بعید است که در جلسه آتی رای کافی را برای تصویب قطعنامه به دست آورند» گفت: «احتمال موفقیت آمریکا در این زمینه بسیار کم است به خصوص اینکه به رای موافق پنج عضو دائم شورای امنیت نیاز دارد.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به اینکه با این شرایط دلیل اصرار آمریکا چیست گفت: «آمریکایی‌ها احتمالا به دنبال این هستند که با استفاده از بده‌بستان‌هایی که با طرف مقابل یعنی مخالفان این قطعنامه دارند، به یک طرح تعدیل‌شده در این زمینه برسند.»
وی افزود: «حتما آمریکایی‌ها نیز به اندازه ما شرایط را می‌دانند و با علم به اینکه احتمالا چین و روسیه مخالفت می‌کنند، اقدام می‌کنند. هدف اصلی آنها می‌تواند الزاما تصویب قطعنامه نباشد. آنها می‌توانند با فشارهایی که به طرف مقابل وارد می‌کنند به یک تفاهم برسد. بدون شک تنها موضوع بین روسیه و آمریکا یا چین و آمریکا، ایران نیست و مسائل دیگری نیز در روابط آنان وجود دارد. ما اکنون از پشت پرده مذاکرات آنان خبری نداریم و نمی‌توانیم اظهارنظر دقیقی داشته باشیم اما روشن است که آمریکا می‌خواهد با آنان به یک تفاهم برسد.»
گام‌های احتمالی بعدی
محبعلی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه اقدام بعدی آنان در صورت شکست در تصویب این قطعنامه چه خواهد بود گفت: «به هر حال آنها اهداف خود را از مسیرهای مختلفی دنبال می‌کنند. ممکن است بعد از این بروند سراغ برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ و فعال کردن مکانیسم ماشه. موفقیت یا عدم موفقیت در این کارها نیز بحث دیگری است اما به هر حال این مسیرها را دنبال می‌کنند.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به اینکه شکست در تصویب این قطعنامه آمریکا را در چه موقعیتی قرار خواهد داد گفت: «به هر حال شورای امنیت، سازمان ملل و دیگر مجامع بین‌المللی محل دادوستد قدرت‌ها به خصوص قدرت‌های بزرگ است و شکست نیز یک مفهوم نسبی است یعنی اینکه یک موضوع ممکن است در مقطعی به نتیجه نرسد و در مقطع دیگری به نتیجه برسد. همان‌طور که آمریکا، اروپا و همین چین و روسیه در قطعنامه‌های تحریم ایران به توافق رسیدند و در موضوع سوریه نرسیدند و شاهد بودیم که چطور با اینکه قطعنامه‌ها در موضوع سوریه رای نیاورده بود، در عمل و طبق توافقات خود آن را اجرا کردند. اکنون نیز ممکن است هدف آمریکایی‌ها رای آوردن قطعنامه نباشد و بخواهد که در یک تفاهم با دیگران این تحریم‌ها را در عرصه عمل اجرا کند.»
به این ترتیب آنچه تا اینجای کار روشن و قابل پیش‌بینی است، شکست آمریکا در جلسه آتی شورای امنیت و کسب رای کافی برای به تصویب رساندن پیش‌نویس قطعنامه خود است. بخش مبهم و قابل اعتنای ماجرا اما این است که ایران نمی‌تواند و نباید به این شکست نسبی دل خوش کرده و گمان کند که آمریکا راه به جایی نخواهد برد یا اینکه حمایت روسیه و چین در این مقطع زمانی به معنای غلبه بر آمریکاست. این‌طور که کارشناسان و تحلیلگران روابط خارجی می‌گویند، آمریکا می‌تواند در پس همین به اصطلاح شکست‌ها با طرف‌های مقابل که همان حامیان ایران باشند وارد یک بده‌بستان شده و به تفاهم برسد. این گمانه اصلا دور از ذهن نیست اگر توجه داشته باشیم که همه کشورها در تعاملات بین‌المللی به دنبال منافع خود هستند و روسیه و چین را نمی‌توان از این قاعده مستثنی کرد خاصه آنکه این دو کشور پیش‌تر پای قطعنامه‌هایی علیه ایران را امضا کرده‌اند.
اخبار برگزیدهلینک کوتاه :