سهامداران؛ قربانی وعده های بورسی دولت

به گزارش جهان صنعت نیوز:  اگرچه در همین مدت، حمایت های دولتی از بورس سبب رشد و رونق ارزش بازار سرمایه و جذب نقدینگی های سرگردان و بحران زا در این بازار شده بود اما با این حال دعواهای زرگری چند روز گذشته اصحاب اقتصادی دولت از یک سو و خلف وعده ها در زمینه عرضه سهام دولتی در شرکت ها از سوی دیگر، نوسانات عمیقی را در بازار سرمایه رقم زده و شرایط خطرناکی را برای تنها مفر اقتصادی دولت در شرایط تحریم و بحران کرونا ایجاد کرده است.  امروز همچنین رئیس جمهوری با اشاره به تصمیم دولت در اجرای سیاست تقویت بورس تاکید کرد که عرضه های متنوع، سودآور و مطمئن از دارایی‌های دولتی و عمومی در بورس طبق برنامه‌ریزی‌های انجام گرفته با نظم و استمرار تداوم خواهد یافت و نباید در این موضوع هیچ کندی و تعللی صورت بگیرد. حسن روحانی همچنین با اشاره به اینکه کارشناسان بازار سرمایه نوسانات تصحیح کننده در بورس را امری عادی و طبیعی می‌دانند تاکید کرد که در عین حال باید از ناهماهنگی در اظهارنظرها و اقدامات اجتناب شود. این سخن در حالی بیان می شود که شاید بتوان گفت معامله گران بازار سرمایه در بدترین شرایط بی اعتمادی به وعده های اقتصادی دولت قرار دارند.

سقوط تاریخی

بازار سرمایه که روز گذشته با عقبگرد چشمگیر ۷۲ هزار واحدی به کف کانال ۹/۱ میلیونی رسیده بود، امروز نیز در ادامه ریزش این روزهای شاخص با افت تاریخی ۸۹ هزار و ۶۹۳ واحدی روبرو و این بار به کف کانال ۸/۱ میلیونی وارد شد. بررسی جدول زیر نشان می دهد سقوط ۸۹ هزار واحدی بازار در روز سرخپوشی یکپارچه نمادها سبب شده است تا شاخص کل در پایان معاملات امروز از لحاظ میزان تغییر شاخص کل (ریزشی) در رتبه نخست و از لحاظ درصد افت شاخص در رتبه سوم سقوط های تاریخی بازار سهام قرار گیرد.

 

*جدول رکورد ریزش شاخص کل بازار سرمایه

ردیف	تاریخ	مقدار شاخص کل	مقدار تغییر	درصد تغییر
۱	۲۶/۱۲/۱۳۹۳	۶۱,۵۳۳	۳۵۹۰	۵۱/۵
۲	۰۵/۰۸/۱۳۸۷	۱۰,۳۴۹	۵۸۰	۳۰/۵
۳	۲۶/۰۵/۱۳۹۹	۱,۸۱۳,۵۷۴	۸۹,۶۹۳	۷۱/۴
۴	۱۴/۱۰/۱۳۹۸	۳۶۷,۳۳۴	۱۶,۷۶۵	۳۶/۴
۵	۱۴/۰۵/۱۳۸۲	۹،۱۵۴	۴۰۰	۱۸/۴
۶	۱۵/۰۷/۱۳۹۷	۱۷۶,۴۱۹	۷,۶۶۶	۱۶/۴
۷	۱۰/۰۷/۱۳۹۷	۱۸۸,۲۵۹	۷,۲۲۱	۶۹/۳
۸	۱۶/۰۲/۱۳۹۸	۲۱۵,۸۲۱	۸,۲۳۷	۶۸/۳
۹	۲۵/۰۵/۱۳۹۹	۱,۹۰۳,۲۵۹	۷۲,۲۸۶	۶۶/۳
۱۰	۱۰/۱۲/۱۳۹۸	۵۰۵,۸۰۱	۱۸,۵۹۳	۵۵/۳
۱۱	۱۷/۰۲/۱۳۹۸	۲۰۸,۱۹۷	۷,۶۲۴	۵۳/۳
۱۲	۰۶/۰۳/۱۳۹۹	۹۲۶,۱۳۳	۳۳,۷۰۸	۵۱/۳
۱۳	۲۳/۰۷/۱۳۹۸	۳۰۸,۹۷۹	۱۰,۸۹۳	۴۱/۳
۱۴	۲۴/۱۲/۱۳۹۸	۵۰۲،۷۳۹	۱۷,۴۷۲	۳۶/۳
۱۵	۲۱/۰۷/۱۳۹۷	۱۷۵,۰۳۳	۵,۹۸۳	۳۱/۳
۱۶	۲۱/۰۵/۱۳۹۹	۱,۹۹۹,۸۵۴	۶۵,۲۵۸	۱۶/۳
۱۷	۲۷/۰۲/۱۳۹۹	۹۸۷,۴۷۵	۳۰,۱۸۷	۹۷/۲
۱۸	۲۷/۰۸/۱۳۹۷	۱۷۳۵۵۸	۵,۲۶۲	۹۴/۲
۱۹	۰۵/۰۹/۱۳۹۷	۱۶۶,۴۶۳	۴,۷۸۹	۸۰/۲
۲۰	۲۵/۰۴/۱۳۹۸	۲۴۶,۲۶۸	۷,۰۳۵	۷۸/۲

افت سهمگین ارزش سهام

بازار سرمایه از روز چهارشنبه هفته گذشته بدین سو (سه روز کاری) با افت دست کم ۸ درصدی روبرو بوده است. این در حالی ست که گفته می شود جذب نقدینگی و معاملات در بازار سرمایه تنها در طول ۴ ماه گذشته منجر به افزایش ارزش این بازار به ۸۰۰۰ هزار میلیارد تومان معادل سه برابر حجم نقدینگی کشور شده و رشدی بیش از ۵/۲ برابری را برای بازار سهام رقم زده است. از همین رو برخی از تحلیلگران بازار، افت ۸ درصدی این روزها را در قیاس با رشد ماه های گذشته چندان بزرگ ارزیابی نمی کنند. اما از سوی دیگر برخی ناظران نیز سقوط امروز بازار را نه در صورت کلی آن بلکه در قالب افت ارزش نمادها که بعضا در محدوده ۳۰ درصد هم در نوسان بوده است بررسی می کنند و از همین رو روند کنونی بازار را خلاف جهت منافع سهامداران می دانند. در همین حال با توجه به این روند پرشتاب رشد، کارشناسان بسیار پیشتر در انتظار یک اصلاح سنگین بودند. انتظار می رفت شاخص بازار سرمایه در آستانه کانال ۵/۱ میلیون واحدی به دوره اصلاح وارد شود اما این بازار شگفتی ساز کانال ۵/۱ میلیونی را هم با شتاب پشت سر گذاشت و با خیزی بلند به سوی کانال دو میلیون واحدی گام برداشت. سرعت بالای صعود شاخص زنگ هشدار اصلاح بازار را برای معامله گران به صدا درآورده بود اما دولت با خلف وعده و مصاحبه های ضد و نقیض مسئولان اقتصادی استارت آن را زد و سبب شد تا بازار سرمایه با یک دور تند در مدت کمتر از چهار روز کاری به کف کانال ۸/۱ میلیون واحدی عقبگرد کند. روندی که معامله گران را به شدت نگران کرده و موجب تقویت صف های فروش و افزایش شتاب سقوط بازار شد.

نقش دولت در نوسانات بازار

اگرچه معامله گران بسیار پیشتر در انتظار اصلاح و تعدیل بازار بودند اما با این حال، این افت چشمگیر را نمی توان تنها به ذات اصلاحی بازار مرتبط دانست. به نظر می رسد نقش دولت و زیرمجموعه های اقتصادی آن در روزهای گذشته در ایجاد چنین شرایطی در بازار سهام چندان هم کمرنگ نباشد. به ویژه آنکه استارت این اصلاح در هفته گذشته و پس از بالاگرفتن کشمکش ها میان وزارتخانه های نفت و اقتصاد بر سر عرضه سهام پالایشی ها در قالب دومین صندوق دولتی زده شد این اثرگذاری و ایجاد بی اعتمادی در سهامداران در نهایت منجر به ایجاد صف های فروش سنگین در سهام لیدرهای بازار و همه گیری ریزش در بازار سرمایه شد. حتی این بار وزیر اقتصاد نیز نتوانست نقش منجی بازار ایفا کند و مصاحبه های او مبنی بر تاکید دولت برای عرضه دارا دوم در شهریورماه بازار را به مسیر سبز باز نگرداند! پیش از این نیز صندوق ها دوم و سوم دولت از سوی مجلس مورد تهدید قرار گرفته و شوک موقتی را به بازار وارد کرده بود. اما این بار سردرگمی دولتی در عرضه پالایشی ها در قالب دارا دوم با اعلام سیاست جدید گشایش اقتصادی مبنی بر فروش اوراق سلف نفتی دولتی با سود ۱۹ درصدی همزمان شد. عرضه ای که  با توجه به سود اندک و پرداخت آن پس از گذشت دو سال، از سوی کارشناسان چندان جذاب برآورد نشد. امروز همچنین خبر رسید که نمایندگان مجلس در نامه ای به مقام معظم رهبری با این طرح مخالفت کرده اند. در همین حال اخباری از روز گذشته در فضای اقتصادی منتشر شد که حاکی از افزایش سود بانکی به ۲۲ درصد بود. این خبر نیز امروز مورد جرح و تعدیل کارشناسان قرار گرفت و مشخص شد که این رقم مربوط به سقف بهره بانکی بوده است که  به اشتباه نرخ سود سپرده خوانده شده بود. این خبرها در حالی مدام اعلام و تکذیب می شوند که بازار سرمایه به تنها راه برون رفت دولت از بحران کنونی اقتصادی شناخته می شود. اما مشخص نیست که دولتی ها با کدام انگیزه در حال انتشار اخباری هستند که هنوز تکلیف اجرا یا عدم اجرای آن مشخص نیست و تنها معاملع گران بازار سرمایه را دچار سردرگمی و بی اعتمادی می کند. تداوم این روند در نهایت می تواند منجر به خروج سرمایه از بازاری شود که ارزش آن سه برابر نقدینگی کل کشور برآورد شده است. ورود این میزان سرمایه به بازارهای دیگر نتیجه ای جز فروپاشی اقتصادی نخواهد داشت. این در حالی ست که دولت نیازمند عزم و اقتداری است تا بتواند از مسیر آن به گشایش بازار بدهی و تقویت ابزارهای بازار سرمایه بپردازد.  در همین حال اثرگذاری خبر تصویب ماده یک لایحه افزایش سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار یا فرابورس از طریق صرف سهام با سلب حق تقدم که امروز در مجلس رخ داد مثبت ارزیابی می شود. بر این اساس شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران یا فرابورس که کنترل و یا مالکیت بیش از ۵۰ درصد سهام آن ها در اختیار دستگاه های اجرایی است، موظفند تا پایان مدت اعتبار قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه، تامین منابع مالی مورد نیاز خود از طریق بازار سرمایه را پس از تصویب درخواست افزایش سرمایه در مجمع عمومی شرکت، از محل افزایش سرمایه به روش صرف سهام با سلب حق تقدم از سهامداران و عرضه عمومی آن انجام دهند که به معنای افزایش عرضه سهام دولتی در بورس خواهد بود. در صورتی که دولت به رفتارهای خطرناک و ایجاد سردرگمی در میان معامله گران پایان دهد، می تواند از این فرصت برای رشد تولید، توسعه اشتغال و تامین مالی از طریق سرمایه های مردمی بهترین استفاده را ببرد.

رفتار حقوقی ها و سیگنال های امیدبخش

در حالی که دولت در روزهای گذشته موجبات تضعیف بازار سرمایه و تسریع اصلاح بازار را فراهم آورده بود، حقوقی ها نیز با عرضه های سنگین در بازار و عدم حمایت از سهم ها به این روند دامن زده بودند. اما از اواخر ساعات معاملاتی امروز، در برخی سهم ها شاهد از سر گیری حمایت حقوقی ها بوده و صف فروش آنها جمع شد. در همین حال صندوق توسعه بازار نیز با تزریق ۱۴ هزار میلیارد تومان حمایت های قانونی سازمان بورس از بازار را آغاز کرد. همچنین یاسر فلاح- مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان بورس و اوراق بهادار- امروز با هشتگ «نه به رفتار هیجانی در بورس» در اینستاگرام خود نوشت: «می‌گویند گر صبر کنی ز غوره حلوا سازند؛ در مذمت رفتار عجولانه و سفارش به صبوری هم مثل زیاد است و هم روایت و داستان. این اما در بورس و بازار سرمایه انگار خریداری ندارد. به وقت خرید صف‌های پرحجم و به وقت فروش صفوف میلیونی. روزهای سرخرنگ گویا آخر دنیا شده. چنان بفروش بفروشی راه می‌فتد که بیا و ببین. حالا همین‌ها که به وقت اصلاح فروشندگان قهاری شدن چند روز بعد در طلوع سبز بازار سهام روزهای قبلشان را با قیمت بالاتر می‌خرند. این می‌شود استراتژی برخی در بورس. در قیمت پایین بفروشند و با قیمت بالا بخرند و پس از مدتی گلایه‌مند از زمین و زمان بورس را رانتی و بدون تحلیل معرفی کنند. نقل قولی است که می‌گویند مردم به ندرت کاری که به آن باور دارند انجام می‌دهند، آنها کار راحت‌تر را انتخاب می‌کنند و بعد پشیمان می‌شوند.» برخی معامله گران این استوری را به عنوان سیگنالی برای بازیابی روند صعودی بازار در روزهای آینده تلقی کرده اند.

 

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژه