خام فروشی را متوقف کنید

محمدقلی یوسفی ، اقتصاددن و استاد تمام دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی به «جهان صنعت نیوز» گفت: مقامات دولتی به دنبال جبران کسری بودجه هستند و این موضوع نمی تواند به معنای آن باشد که کشور وارد مدار توسعه شده است. موانعی که بر سر راه توسعه ای ایران وجود دارد ساختاری و ناشی از نهادهای اجتماعی و محدودیت هایی است که قانون اساسی پیش روی بنگاه های تولیدی قرار داده است. اینکه دولت اعلام کند که توسعه صنابع معدنی برای پیشبرد اهداف کشور ضروری است امری بدیهی است و هر کشوری باید از تمام امکانات خود، از نفت و معدن گرفته تا کشاورزی و خدمات استفاده کند. اما موضوع مهم آن است که دولت می خواهد بداند توسعه این صنایع به ارزآوری منجر می شود و یا ایجاد اشتغال.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: هرگونه فعالیتی در داخل کشور ارزشمند است، به شرط آنکه تداوم داشته باشد و ارزش افزوده ایجاد کند نه اینکه به خام فروشی منجر شود.

به گفته وی، همه مشکلاتی که در خصوص صادرات نفت داریم را در رابطه با کالاهای غیرنفتی نیز داریم. چون ایران جز گروه ویژه اقدام مالی یعنی FATF نیست، نقل و انتقال بسیار سخت است. موضوع این است که چگونه پول هایی که در خارج از کشور داریم را وارد کشور کنیم. بنابراین تا زمانی که گشایشی با دیگر کشورها در سطح بین الملل حاصل نشود انتقال پول دشوار خواهد بود.

یوسفی ادامه داد: مساله ما این است که نمی توانیم ارز را به داخل کشور وارد و از کشوری به کشوری دیگر منتقل و آن را به قطعات و کالاهای واسطه ای برای تولید تبدیل کنیم. بنابراین کارهایی که رئیس جمهور انجام می دهد در بهترین حالت در جهت تخفیف مشکلات فعلی است.

این اقتصاددان افزود: تا زمانی که تعامل سازنده با دنیا نداشته باشیم نمی توانیم کالاهای داخلی را صادر و با قیمت مناسب به فروش برسانیم و اقدام به انتقال ارز به داخل کشور کنیم و از تکنولوژی دیگر کشورها بهره مند شویم.

به اعتقاد یوسفی، در حال حاضر با مشکلات زیادی از جمله بحران بیکاری، تورم بالا و فشارهای اقتصادی مواجه هستیم. بنابراین حتی اگر دولت بتواند معدن طلا کشف کند، استخراج و پالایش آن زمان بر است. یکی از دلایل گران بودن طلا نسبت به بقیه معادن نیز کم بودن ذخایر آن و همچنین پرزحمت و پرهزینه بودن استخراج آن است.

وی در ادامه به این موضوع که طلا پشتوانه پول داخلی باشد اشاره کرد و گفت: طلا زمانی می تواند پشتوانه پول ملی باشد که استخراج و پالایش شده باشد و معادن طلا نمی توانند پشتوانه پول باشند. ضمن آنکه با کاهش ارزش پول ملی، این معادن نیز ارزش خود را از دست می دهند. وقتی می گوییم پول برحسب طلا باشد، یعنی خود پول برحسب طلا تصویب و حاوی چند درصد طلا باشد. در این شرایط طلا در بازار جابجا می شود و دولت دیگر این اختیار را نخواهد داشت که هر زمان اراده کند پول کاغذی چاپ کند.

یوسفی افزود: در این شراط تجار و بازرگانان اقدام به داد و ستد طلا می کنند و بنابراین ارزش طلا ثابت خواهد ماند. اما شرایط کشور اجازه اجرای چنین سیاستی را نمی دهد. ذخایر طلای ما آنقدر زیاد نیست که دولت بخواهد با پولی که پشتوانه طلا دارد در سطح بین المللی نیز به داد و ستد بپردازد. این مساله بدهی های ایران را بالا می برد و هزینه های زیادی را متوجه وی می کند. بنابراین اگر بخواهیم سیاستی را اجرا کنیم که به موجب آن طلا پشتوانه پول باشد باید از قبل بسترهای لازم برای اجرای آن را فراهم کنیم و به طور ناگهانی نمی توان چنین کاری را به سرانجام رساند.

این اقتصاددان خاطرنشان کرد: هرچند توجه به صنایع معدنی خبر خوبی برای ایران است که از منابع و امکانات و معادن بسیار و حتی موقعیت استراتژیکی خوبی برخوردار است، اما مشکل اصلی این است که نظام تصمیم گیری درست عمل نمی کند. این موضوع موجب شده صنایعی که قبلا ایجاد شده اند با ۴۵ تا ۵۰ درصد ظرفیت خود کار کنند. دولت می توانست کاری کند که ظرفیت این صنایع تا ۱۰۰ درصد افزایش یابد و این صنایع دو شیفته شوند. بنباراین به جای توسعه خام فروشی، باید برای ایجاد ارزش افزوده تلاش کنیم و کاری کنیم که تولیدات داخلی هم به صورت کالای نهایی صادر و هم در داخل مصرف شوند.

 

 

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدن