سمت و سوی بازار سرمایه از دوره رونق تا رکود
به گزارش جهان صنعت نیوز: با این حال روند ریزشی بازار که از مردادماه آغاز شده، بیش از آنکه حرفه‌ای‌ها و کهنه‌کاران بورس را نگران کند، موجب ترس سهامداران تازه‌وارد شده است. در مقابل کارشناسان بازار سرمایه در کنار برشمردن عوامل اثرگذار در شکل‌گیری این روند و تداوم آن، پیش‌بینی می‌کنند بازار سرمایه بتواند پس از اصلاح دوره‌ای خود، مجددا در مسیر صعودی قرار گیرد. بازیابی روند رو به رشد بازار در روزهای جاری با حمایت حقوقی‌ها در حال پیاده‌سازی و اجراست.
توقف سهامداران زیانده پشت کارناوال دولت
یک کارشناس بازار سرمایه در خصوص وضعیت بازار سرمایه بیان کرد: مشکل بازار سرمایه ما مشکلی نیست که امروز ایجاد شده باشد. مشکل این بازار رونق غیرمنطقی‌ای است که در ماه‌های گذشته اتفاق افتاد و ریزش‌های فعلی ادامه همان ماجراست. سیامک قاسمی ادامه داد: برای تحلیل این بازار نمی‌توان تحولات و رونق چند ماه گذشته را نادیده گرفته و فقط به بررسی دلیل ریزش‌های این چند هفته پرداخت. بازار سرمایه در ایران، بازاری کاملا حمایتی است و نقش دولت و شرکت‌های دولتی در این بازار غیرقابل انکار است. وی افزود: حدود ۸۰ درصد از سهام شرکت‌های بورسی هم در تملک حقوقی‌هایی است که به طور عمده وابسته به دولت و نهادها و شرکت‌های دولتی هستند. روند پرشتاب صعودی که دولت با اقدامات حمایتی خود زمینه آن را فراهم کرد، باعث شد بازار سرمایه شتابان و فارغ از روندهای تحلیلی و منطقی شروع به حرکت کند و همان زمان هم مشخص بود چنین تبعاتی به همراه خواهد داشت.
حقوقی‌ها منافع خود را لحاظ می‌کنند
قاسمی در ادامه در پاسخ به انتقادات سهامداران از عملکرد حقوقی‌ها گفت: حقوقی‌های بازار هم بیش از آنکه نقش بازارگردان داشته باشند، منافع خود را لحاظ می‌کنند. البته حقوقی‌ها در قیمت‌های فعلی برای اینکه قیمت سهم‌ها از این نقطه پایین‌تر نیاید، در نقش خریدار ظاهر شدند و صف‌های فروش را جمع کرده‌اند اما انتظار هم نمی‌رود در قیمت‌های فعلی حقوقی‌ها اقدام به خرید سهام و تشکیل صف‌های خرید کنند تا قیمت سهم ما از آنچه هست بالاتر رود. واقعیت این است که سهامدارانی که از عدم حمایت حقوقی‌ها گلایه دارند بیشتر متاخرانی هستند که در چند ماه گذشته، در کارناوالی که دولت به راه انداخت وارد شده و دچار ضرر و زیان شده‌اند. حمایت از بازار سرمایه انتظاری منطقی است ولی کلا حمایت به معنی مداخله است و در نهایت مداخله دولت و حقوقی‌ها می‌تواند در این حد باشد که مانع از ریزش شدیدتر بازار سرمایه شوند چرا که بورس تهران در حال حاضر مستعد ریزش‌های شدید تر از این هم هست. فراموش نکنید همان‌طور که هیجان مثبت می‌تواند سبب رشد غیرمنطقی بازار شود، هیجان منفی هم می‌تواند سبب ریزش غیرمنطقی بازار شود. بنابراین نمی‌توان گفت بازار در محدوده شاخص ۵/۱ تا ۶/۱میلیون واحدی، ارزنده بوده و جای ریزش بیشتر ندارد. اما اینکه حمایت‌ها در حدی باشد که شاخص دوباره به محدوده بالای دو میلیون واحدی بازگردد و سهم‌ها سقف‌های قبلی را لمس کنند، نیازمند اتفاقاتی فراتر از حمایت حقوقی‌هاست. خوش‌بینی باید به بازار سرمایه بازگردد چرا که مهم‌ترین مشکل بازار سرمایه در حال حاضر این است که خوش‌بینی‌ای که در فصل بهار نسبت به بازار سرمایه وجود داشت، دیگر وجود ندارد و به همین دلیل هم شاهد خروج نقدینگی هوشمند از بازار سرمایه هستیم.
ریزش قابل پیش‌بینی بود
قاسمی ضمن تاکید بر این نکته که از قبل پیش‌بینی ریزش بازار سرمایه را کرده بود، اظهار داشت: به نظر می‌رسد تمام فعالان و کارشناسان اقتصادی که با مفاهیم بازار سرمایه و نسبت‌های مالی آشنایی داشته باشند، در دوره‌های صعودی بازار سرمایه احتمال ریزش بازار را می‌داده‌اند مگر آنکه منافع این کارشناسان در گرو اصرار و تداوم رشد بازار بوده باشد. او تاکید کرد: شخصا معتقدم هر بازاری که در یک بازه زمانی سه ماهه بازدهی ۱۵۰ درصدی به همراه داشته باشد، وارد فاز حباب شده و باید نگران ریزش آن بازار باشیم. فراموش نکنید رشد بازار سرمایه تا جایی مانع از رشد بازارهای موازی می‌شود اما اگر این رشد از حدی فراتر رفت، خود به رشد بازارهای موازی همچون بازار ارز و طلا و مسکن هم دامن می‌زند چراکه طبیعتا با رشد بازار سرمایه، بخشی از سودهای شناسایی شده در این بازار از این بازار خارج شده و وارد بازارهای موازی می‌شود. به عبارتی سود شناسایی شده در بازار سرمایه، خود محرک رشد بازارهای موازی می‌شود؛ اتفاقی که در بازار ارز و مسکن و خودرو و… هم افتاد. هیجان و تب و تاب بازار مسکن در اواخر فصل بهار و تیرماه هم ناشی از همین موضوع بود.
کند شدن شیب بازارهای موازی
قاسمی در پاسخ به این سوال که «اگر رشد بازارهای موازی ناشی از رشد بازار سرمایه بوده پس چرا حالا که بازار سرمایه ریزش تقریبا ۳۰ درصدی داشته، بازارهای موازی دچار افت و ریزش نشده‌اند» گفت: با ریزش بازار سرمایه، شیب رشد بازارهای موازی هم کند شد. کمااینکه دلار هم سقف ۲۶ هزار تومان را به خود دید اما فعلا در قیمت‌های کمتر از سقف قبلی در نوسان است. او ادامه داد: مادامی که سقف‌های قبلی شکسته نشود و قیمت‌های بالاتری در بازارهای موازی لمس نشود، نمی‌توانیم بگوییم ریزش بازار سرمایه موجب رشد بازارهای موازی شده است. بازار ارز هنوز از سقف تاریخی خود یعنی محدوده ۲۶ هزار تومانی کمتر است. در بازار مسکن هم اگرچه نرخ رشد مسکن در مردادماه حدود ۹ درصد اعلام شده اما این بازار در تیرماه افزایش ۱۱ درصدی را تجربه کرده است. این کارشناس بازار سرمایه افزود: نباید انتظار داشت ایستایی بازار سرمایه به سرعت در بازارهای موازی نمایان شود و به هر حال بخشی از نقدینگی از بازار سرمایه وارد بازارهای موازی می‌شود و تا زمانی که تاثیر ریزش بازار سرمایه در بازارهای موازی مشخص شود، کمی زمان می‌برد. وی اضافه کرد: نرخ تورم در تیرماه ۴/۶ درصد بوده است. این تورم در مردادماه به ۵/۳ درصد رسید. بنابراین می‌توان گفت با ریزش بازار سرمایه، رشد بازارهای موازی و حتی شیب تورم کاهش داشته اما در نظر داشته باشید که روند بازارهای موازی فقط تحت تاثیر بازار سرمایه تعیین نمی‌شود و عوامل اثرگذار دیگری همچون انتخابات آمریکا را نباید بر بازار ارز نادیده گرفت.
باید سهام را تحلیل کرد
قاسمی در پیش‌بینی روند آتی بازار سرمایه گفت: از اینجا به بعد بازار سرمایه، باید به سهم‌ها به صورت تحلیل نگاه کرد. بخش قابل توجهی از سهم‌های بازار سرمایه ما حتی در قیمت‌های فعلی هم ارزنده نیستند؛ اما همچنان سهم‌هایی در این بازار هستند که حتی در قیمت‌های بالاتر از قیمت‌های فعلی، برای خرید و سرمایه‌گذاری میان‌مدت ارزنده هستند. وی در معرفی سهم‌های ارزنده بازار گفت: یکی از گروه‌های ارزنده بازار سرمایه سهم‌هایی هستند که هزینه‌های ریالی و درآمدهای ارزی دارند؛ سهم‌هایی که P/E شرکت از نسبت P/E صنعت پایین‌تر باشند هم سهم‌های جذاب هستند. وی ادامه داد: سهم‌های شاخص‌ساز بازار هم هنوز سهم‌های ارزنده‌ای هستند؛ اما انتظار رشد سهم شرکت‌های زیانده بازار، عقلانی و منطقی نیست. هیچ دلیلی وجود ندارد که سهم شرکت‌های زیاندهی که زیان انباشته آنها روز به روز بیشتر می‌شود، رشد چندین برابری داشته باشد. قاسمی افزود: معتقدم از اینجا به بعد، بازار از مسیر هیجانی خارج شده و دورانی که تمام سهم‌های بازار با هم رشد کنند به پایان رسیده است.
تاثیر اخبار بر بازار سرمایه ایران
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: بازار سرمایه ما به دورانی رسیده که اخبار تاثیر زیادی روی روند این بازار دارد و یکی از مهم‌ترین خبرهای پیش روی این بازار، انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکاست. به نظر می‌رسد تاثیر انتخابات آمریکا بر بازار سرمایه ما با اهمیت بوده و این انتخابات می‌تواند موجب تزریق خوش‌بینی به بازار سرمایه ما شود. قاسمی ادامه داد: اما در مجموع، از اینجا به بعد تاثیر تحلیل، چه تکنیکال و چه فاندامنتال، در بازار سرمایه ما پررنگ خواهد بود. او افزود: با این حال معتقدم بازار سرمایه ما هنوز با هیجان فاصله کامل نگرفته و کماکان سرمایه‌گذاران هیجانی در این بازار فراوان هستند. این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: در حال حاضر ترس بر بازار سرمایه ما مستولی شده و خیلی از سرمایه‌گذاران مترصد فرصتی برای فروش و خروج هستند. اگر اتفاق اثرگذاری مثل لغو تحریم‌ها در نتیجه انتخابات آمریکا و روی کار آمدن رییس‌جمهوری جدید در آمریکا رخ دهد، بازار سرمایه ما می‌تواند دوباره شیب صعودی به خود بگیرد، اما اگر اتفاق خاصی در عرصه سیاسی و روابط بین‌المللی ما رخ ندهد، اتفاق خاصی در این بازار نخواهد افتاد.
خنثی شدن اثرات رکودی کرونا
با توجه به کاهش میزان رکود ناشی از انتشار ویروس کرونا بر عملکرد شرکت‌ها و بازگشت بسیاری از صنایع به چرخه تولید و فروش، انتظار می‌رود تا پایان سال انتظار سودآوری بسیاری از شرکت‌های بورسی برآورده شده و روند سهام آنها در بازار مطلوب‌تر شود. حسن قاسمی- کارشناس بازار سرمایه- در گفت و گو با پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه(سنا) با بیان این مطلب افزود: در حال حاضر تا حدودی اثر رکود ناشی از کرونا خنثی شده و در برخی صنایع بورسی همچون فلزات، پالایشی و پتروشیمی‌ها و به‌خصوص شرکت‌های فعال در صنعت فلزات، وضعیت تولید و فروش مطلوب شده است به‌طوری که P/E آنها به عدد ۱۰، ۱۲ یا ۱۵ نزدیک شده است؛ بنابراین این شرکت‌ها به تولید و فروش خودشان ادامه می‌دهند و احتمال دارد تا پایان سال بتوانند سودهای خوبی به سهامداران خود ارائه کنند که این امر بر جو عمومی بازار تاثیر خواهد داشت. وی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر افت قیمت‌ها که در این چند هفته اتفاق افتاد تا حدودی باعث شد بسیاری از سهم‌های بازار ارزنده باشند. در حال حاضر سرمایه‌گذاری در صنایعی که آمار تولید و فروش آنها رو به رشد است، اقدامی منطقی است.
لزوم آگاهی‌بخشی به سهامداران جدید
قاسمی در خصوص لزوم آشنایی سرمایه‌گذارانی که به‌تازگی وارد بازار سرمایه شده‌اند با مقولاتی همچون نوسان و ذات سرمایه‌گذاری در بورس گفت: در کمتر از یک سال اخیر هفت الی هشت میلیون سرمایه‌گذار وارد بازار سرمایه شده‌اند که بخش عمده‌ای از این تعداد، تجربه سرمایه‌گذاری را ندارند و طی این دوره، با افزایش شاخص‌ها و قیمت سهام، سود مناسبی را کسب کرده‌اند، به این ترتیب، این امر باعث شد تا یک عادت ذهنی برای افراد ایجاد شود که روند بورس همیشه به همین صورت است. وی افزود: اما حقیقت این است که بازار سهام یک بازار بلندمدت است و سرمایه‌گذار نباید انتظار داشته باشد به‌صورت کوتاه‌مدت و هر روز به یک بازدهی مشخصی برسد. سرمایه‌گذاران باید در نظر داشته باشند روزهایی که بازار منفی بوده و قیمت‌ها در محدوده نوسان قرمز قرار دارند نباید دچار هیجان شوند و اقدام به فروش کنند چراکه فشار فروش باعث می‌شود سهمی که منفی است تا کف قیمت، نزولی شود. در واقع بورس محلی برای افرادی است که صبورتر هستند.
توصیه به معامله‌گران
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: توصیه من این است که این دسته از سرمایه‌گذاران کمتر معامله کنند و هر روز قیمت‌ها را با هدف معامله، دنبال نکنند و اگر در سهمی سرمایه‌گذاری کرده‌اند قاعدتا باید بر اساس یکسری اصول و قواعد اقدام به فروش کنند. سهامداران به‌جای آنکه هر روز به دنبال معامله کردن باشند، باید سهمی را که انتخاب کرده‌اند، کنار بگذارند و منتظر نتیجه تحلیلشان باشند یا اینکه تحلیل‌ها را دنبال کنند یا از طریق مشاور و افراد حرفه‌ای سرمایه‌گذاری کنند و دست به معامله نزنند. قاسمی ادامه داد: در غیر این صورت همان‌طور که شاهد هستیم در حال حاضر در برخی روزها نگرانی سهامداران باعث می‌شود تا نوسان قیمت‌ها در کف و سقف قرار داشته باشد و به بیانی دیگر این تصمیم‌گیری‌های هیجانی باعث می‌شود بازار دائما در سقف یا کف ۵ درصد حرکت کند.
اثرگذاری ورود به فصل مجامع
این کارشناس بازار سرمایه در خصوص تحولات فصلی بازار سرمایه و اثر آن در معاملات بازار معتقد است همه‌ساله بعد از برگزاری فصل مجامع روند معاملات اکثر سهم‌ها پس از توزیع سود به یک رکود نسبی دچار می‌شدند که امسال به دلیل تعویق یک الی دو ماهه مجامع به دلیل شیوع کرونا، این روند در حدود یک ماه به تعویق افتاده و آن رکود فصلی در شهریورماه رخ داد. قاسمی در این‌باره توضیح داد: فصل مجامع به دلیل شیوع ویروس کرونا یک الی دو ماه به تعویق افتاد و شاید آن دسته از افراد که این استدلال را داشتند که ممکن است شهریورماه روند بازار منفی شود به همین دلیل به این تحلیل رسیده بودند. در هر صورت این رکودی که همه‌ساله بعد از مجامع که عموما در مرداد اتفاق می‌افتاد، امسال با یک تا دو ماه تأخیر در شهریور خودش را نشان داد، اما در باقی موارد، استدلال منطقی و دقیقی در پشت تحلیل برخی افراد که پیش‌بینی روند نزولی می‌کردند وجود نداشته است. ازاین‌رو، به نظر می‌رسد اتفاقات هفته‌های اخیر همان دوره رکود پس از برگزاری مجامع بوده است که البته این بار با یک تأخیر یک ماه اتفاق افتاد. وی با اشاره به اینکه ممکن است در برخی موارد برخی شایعات توسط نوسان‌گیران مطرح شود و تحلیل مشخصی در پشت این شایعات وجود ندارد گفت: در حال حاضر بازار سرمایه، بازیگران غیرحرفه‌ای زیادی دارد که این افراد به طور عمده بر اساس شایعه معامله می‌کنند و ممکن است این امر نیز عامل تشدید روند مورد انتظار و نوسانات فصلی بوده باشد. این کارشناس بازار سرمایه ابراز امیدواری کرد افرادی که به‌تازگی وارد بورس شده‌اند آموزش‌های لازم را دریافت کنند. به عقیده وی این افراد یا از طریق تجربه و آزمون‌وخطا یا حضور در دوره آموزشی، آشنایی بهتری با بازار سرمایه پیدا خواهند کرد و به نظر می‌رسد با افزایش بلوغ سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه در نهایت در یک سال آینده بازاری داشته باشیم که نسبت به سال‌های ۹۵ و ۹۶ بازیگران حرفه‌ای‌تری داشته باشد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :