جدال آمریکا و چین بر سر رمزارزها
به گزارش جهان صنعت نیوز: به نظر میرسد چین نیز معتقد است رمزارزها میتوانند از ارزش و قدرت دلار بکاهند. از سوی دیگر رمزارز تتر بر پایه دلار بوده و خود دولت آمریکا برپایه ارز ملی خود یک رمزارز ایجاد کرده است. نکته اینجاست که رمزارزها نباید هیچ پشتوانهای داشته باشند و ایجاد یک رمزارز به پشتوانه ارزهای دیگر اشتباه است همانگونه که پاول دورف قصد داشت گرام را به پشتوانه بیتکوین و تلگرام ایجاد کند و این اقدام اشتباه بود. از سوی دیگر تتر هرگز در رقابت با بیتکوین موفق عمل نکرد.
البته به چینیها اعتمادی نیست اما ثابت شده در عرصه تکنولوژی و استفاده از فرصتها بسیار خوب عمل میکنند. در مقابل بسیاری از فعالان رمزارزها و آنهایی که رمزارزها را سودمند میدانستند، بعد از استقبال چین دچار هراس شدند. به هر روی کشوری که موجب بروز یک پاندمی مرگبار در جهان شده، اقتصاد، صنایع مختلف، آموزش و روابط اجتماعی را تحت تاثیر قرار داده و دنیا را دچار بحران جدی کرده است، چندان هم قابل اعتماد نیست.
به هر روی بسیاری از کارشناسان تصور میکنند ممکن است تا چندسال بعد رمزارزها به استفاده از قدرت اقتصادی برای تهدید و فشار
روی آورند. به گزارش پایگاه خبری آسیای جنوبی، آمریکا بیش از پیش برای تهدید و فشار بر دیگر کشورها به استفاده از قدرت اقتصادی خود روی آورده است. برای مثال فشار شدید اقتصادی آمریکا بر ایران باعث رکود عمیق اقتصادی شده است؛ اقدامی که دولت ترامپ از آن به عنوان کارزار «فشار حداکثری» یاد میکند.
بازده این تحریمهای اقتصادی به چندین فاکتور مهم بستگی دارد و مهمترین آنها جایگاه حفظ نقش حداکثری دلار به عنوان ارز ذخیره در جهان و البته توانایی واشنگتن در کنترل جریان پرداختیهاست.
تهدید برای هژمونی دلار
بسیاری از کشورها ازجمله ایران، چین و روسیه در پاسخ به این نقش پررنگ دلار در سیستم مالی جهان به دنبال جایگزینی برای آن هستند. اما به نظر میرسد که برای این راهحل به یک بانک مرکزی یا ارز رایج دیگری روی نیاوردهاند. رشد پذیرش رمزارزها و توسعه سیستمهای بلاکچین تهدیدی برای هژمونی دلار محسوب میشود.
ونزوئلا که شدیدا تحت تحریم آمریکا قرار دارد در فوریه سال ۲۰۱۸ تلاش کرد رمزارزی را برای مقابله با تورم شدید ناشی از تحریمها صادر کند. البته رمزارز پترو که با پشتوانه نفت صادر شد به شدت شکست خورد اما این تجربه توجه دیگر کشورها را به صدور رمزارز ملی جلب کرد. همان سال ایران نیز اعلام کرد قصد دارد با صدور رمزارز ملی یک زیرساخت مالی تازه بدون وابستگی و نفوذ تحریمهای آمریکا تشکیل دهد.
ایران به سرعت در این زمینه پیشرفت کرد. در ژانویه سال گذشته این کشور چارچوب قانونی «نسخه ۰.۰» را ارائه کرد که رمزارزهای بینالمللی را به رسمیت شناخته و معامله آنها را مجاز میداند اما استفاده از آنها برای پرداختهای داخلی را ممنوع کرده است. اوایل امسال قانونگذاران ایرانی فروش مجوزهای استخراج رمزارز را قانونی اعلام کردند و بیش از هزار مجوز از سوی وزارت صنعت صادر شد و بسیاری از این مجوزها به شرکتهای بینالمللی ازجمله شرکتهای ترکیهای اعطا شد.
در ماه آوریل شرکت ترکیهای آیماینر پروژه مزرعه استخراج رمزارزی را با شش هزار دستگاه و با هزینه ۳/۷ میلیون دلار در منطقه سمنان آغاز کرد. این حجم از سرمایهگذاریها نشاندهنده پتانسیل بالای این صنعت است که پیشبینی شده تا ۵/۸ میلیارد دلار برای اقتصاد ایران ارزش به دنبال داشته باشد.
نیمی از ماینینگ جهان در پکن انجام میشود
پکن مسیر متفاوتی را در پیش گرفته است. چین در حال حاضر بیش از نیمی از توان استخراج رمزارزها در جهان را تامین میکند. با اینکه پکن دومین قدرت اقتصادی جهان است اما یوآن هنوز به حدی که باید معامله نمیشود و این مساله برای سلطه چین خطری جدی است. در عین حال روی آوردن چین به یک رمزارز ملی میتواند مشکلی جدی برای آمریکا ایجاد کند.
امکان پذیرش جهانی یوآن دیجیتال
حجم بازار داخلی چین، شهرت فراوان پرداخت موبایلی در چین و البته غلبه این کشور بر بازار جهانی ممکن است به پذیرش سراسری «رمزارز یوآن» منتهی شود.
چین مطمئنا با چنین ابزاری میتواند الگوی مخارج شهروندان و الگوهای ناهنجار را زیر نظر داشته باشد. در نتیجه قانونگذاران چینی ابزار دیگری برای مبارزه با صنعت بانکداری سایه که بالغ بر ۴/۸ تریلیون دلار ارزش دارد، در اختیار خواهند داشت و به شدت اقتصاد را کنترل خواهند کرد.
ایران نیز قصد دارد به جای استفاده داخلی از ارزهای دیجیتال که باعث ناپایداری اقتصاد آن خواهد شد، از رمزارز خود در بازار جهانی انرژی استفاده کند.
آمریکا برای ادامه سلطه دلار بر بازار جهانی باید فورا در زمینه دلار دیجیتال گامهای لازم را بردارد اما تا امروز هنوز تلاشهای لازم صورت نگرفته است و حتی بحث در مورد مجاز دانستن ارز دیجیتال نیز هنوز ادامه دارد.
تا اینجای جنگ تجاری بیشتر توجهات روی هوآوی متمرکز بوده اما مساله مهمتر کنترل ساختار مالی جهان است؛ زمینهای که چین تا امروز در آن پیشتاز است.
رمزارز ملی چین
چین به اندازهای رمزارزها را جدی گرفته که چندی پیش بانک مرکزی چین اعلام کرد قصد دارد نمونه رمزارز ملی خود را که چند وقت پیش در مبادلات اقتصادی برخی شهرهای این کشور به صورت آزمایشی به کار گرفته شده بود، توسعه دهد. با توجه به ماهیت بینالمللی ارزهای رمزدار سوال این است که آیا نمونه چینی میتواند به سلطه دلار در اقتصاد جهانی پایان دهد و مهمتر از آن آمریکا را در موضوع تحریمها خلع سلاح کند؟
چالشی برای همه دولتها
موضوع رمزارزها و یا ارزهای دیجیتال رمزگذاری شده به چالشی برای همه دولتها تبدیل شده است. این چالش از ماهیت این نوع ارز ناشی میشود. رمزارزها غیرمتمرکز هستند و به نهاد مرکزی و ناظر برای انتقال پول نیاز ندارند. برای مثال به دست آوردن بیتکوین نیازی به مراجعه به بانک و یا هر نهاد دیگر دولتی ندارد. کافی است با فن استخراج آشنا باشید و ابزارهای آن نیز در دسترستان باشد، میتوانید بیتکوین استخراج کنید.
رمزارزها از سوی هیچ دولتی کنترل و نظارت نمیشوند و قواعد و مقررات حاکم بر پولهای رایج در مورد آنها صدق نمیکند. گستره عملکرد آنها جهانی است و هیچ مرز ملی، قومی، جنسیتی و جغرافیایی را نمیشناسند.
موارد یادشده کافی است تا لرزه بر اندام هر حاکمیتی بیندازد. دولتها مساوی هستند با نظارت و کنترل. اساسا فلسفه هر نظام سیاسیای در اداره جامعه نهفته است و اداره کردن هم نیازمند نظارت بر روند امور و کنترل افراد و نهادهاست.
واکنشها البته متفاوت بوده است. کشورهایی مانند ژاپن، آلمان و کره جنوبی آنها را پذیرفتهاند و قوانین و مقرراتی نیز برایشان تعیین کردهاند. برخی نیز هرگونه فعالیت مرتبط با هر نوع رمز ارزی را غیرقانونی اعلام کردهاند. بعضی از کشورها نیز راه مدارای کجدار و مریز را پیش گرفتهاند و منتظرند تا ببینند آینده این ارزها به کجا ختم میشود.
کشوری مانند چین نیز ارزهایی چون بیتکوین را تنها به عنوان یک کالای قابل خرید و فروش پذیرفته و جایگاهی حقوقی برای آنها قائل نیست اما در تلاش است نسخهای ملی از آن راهاندازی کند.
دولت این کشور چند وقت پیش از اجرای آزمایشی یک رمزارز داخلی در چند شهر خبر داد و اکنون صحبت از توسعه آن به شهرهای مختلف و حتی به عرصه مبادلات اقتصادی با سایر کشورهاست.
همچنین بر اساس گزارش رسانهها، موسسات و سازمانهای تجاری بزرگ چین مانند «علیبابا»، «هوآوی» و «تنسنت» نیز برای کمک به تحقق این امر اعلام آمادگی کردهاند.
برخی کارشناسان معتقدند این اقدام چین میتواند توازن نفوذ اقتصادی در جهان را به نفع چین تغییر دهد. در عمل یعنی تضعیف جایگاه دلار و به تبع آن تضعیف موقعیت کنونی آمریکا در عرصه اقتصاد جهانی.
ارز دیجیتال چینی برخلاف سایر رمزارزها توسط دولت مرکزی حمایت میشود اما دیگر ارزهای دیجیتالی از چنین پشتوانهای برخوردار نیستند.
این ارز جدید به نوعی یک یوآن دیجیتال به شمار میرود و علاوه بر مصارف داخلی، احتمال این نیز میرود که کشورهای بسیاری آن را به عنوان وسیله مبادله قبول کنند که این امر برای چین بسیار خوشایند خواهد بود. تحقق طرح یک کمربند-یک راه و احیای جاده ابریشم که بیش از ۶۰ کشور جهان را ذیل چتر اقتصادی چین گرد میآورد، بستر لازم برای بینالمللی شدن ارز دیجیتال چین را فراهم خواهد کرد.
رمزارزها به مصاف دلار میروند؟
برای همگان روشن است که سلطه دلار بر اقتصاد جهانی در کنار منافع بیشماری که برای آمریکا دارد، دست این کشور را در استفاده ابزاری و حتی خارج از عرف روابط بینالملل برای اعمال محدودیت و تحریم کشورها، شرکتها و افراد مختلف باز گذاشته است.
واکنش کشورهای مختلف در برابر این استفاده ابزاری تلاش برای جایگزینی دلار در مبادلات بینالمللی است. یکی از این جایگزینها که سلطه دلار را به چالش کشیده است، رمزارزها یا ارزهای دیجیتال هستند. واقعیت این است که ارزهایی مانند بیتکوین، لیبرای فیس بوک و … موجب نگرانی آمریکا از تضعیف جایگاه دلار شدهاند.
به گزارش رسانهها، دونالد ترامپ رییسجمهور این کشور بیتکوین را بادِ هوا دانست و وزیر خزانهداری نیز آن را تهدیدی برای امنیت ملی آمریکا برشمرد.
یکی از واکنشهای آمریکا در برابر گسترش روزافزون ارزهای دیجیتال تلاش برای دیجیتالی کردن دلار است. در این مورد حتی بنیاد دلار دیجیتال برای کار روی دیجیتالی کردن آن راهاندازی شده است.
رقابت بر سر حفظ و یا حذف دلار از مبادلات جهانی از مدتها پیش مطرح بوده و تنها خواسته کشورهای شرقی مانند چین و ایران نبوده است و تولد «یورو» در اتحادیه اروپا را نیز میتوان به عنوان گامی در مقابله با دلار تفسیر کرد.
تلاش برای جایگزینی ارزهای ملی دیگر کشورها در مبادلات اقتصادی بینالمللی یکی از راههای کاهش سلطه دلار است و میتواند در صورت تحقق اثر تحریمهای آمریکا را کم کند. شاید چین در آینده بتواند یوآن را جایگزین دلار کند، اما این احتمال نیز هست که در نهایت یوآن بتواند به جایگاه ارزی مانند یورو برسد و نه بیشتر.
اکنون و با سر برآوردن رمزارزها بسیاری از کارشناسان انتظار دارند که شاهد دگرگونی و تحولی عظیم در آینده مبادلات اقتصادی دنیا باشند. در پرتو این دگرگونی تضعیف و جایگزینی دلار بیش از هر زمان دیگری قابل لمس است.
چین، تحریم و جنگ تجاری با آمریکا
وقتی صحبت از جایگزینی دلار میشود، موضوع کاهش یکهتازیهای سیاسی و اقتصادی آمریکا از یک طرف و خنثیسازی اثر تحریمهای این کشور در مورد اشخاص و کشورهای مختلف نیز به میان میآید. وقتی دلاری برای مبادله در کار نباشد، تحریمی هم باقی نخواهد ماند. چرا که عمدهترین ابزار آمریکا در تحریم رصد مبادلات دلاری(ویا سایر ارزهای رایج مانند یورو و…) از طریق سیستم سوئیفت است. مبادله ارزهای دیجیتال در بستری به گستردگی اینترنت صورت میگیرد و این امکان را به شرکتها و کشورهای تحت تحریم میدهد که مبادلات و فعالیتهای اقتصادی خود را به دور از نظارت آمریکا انجام دهند.
ایران، چین و روسیه هر کدام به دلایلی خواهان پایان دادن به سلطه دلار و یا دست کم کاهش وابستگی اقتصاد خود به آن هستند. زیرا میدانند حذف دلار از سبد ذخیره ارزی این کشورها، به ویژه اقتصادهای بزرگ و مطرحی مانند روسیه و چین میتواند به شدت اقتصاد آمریکا را تحت فشار قرار دهد. استفاده از رمزارزها کمک شایانی به تحقق این امر خواهد کرد اما رمزارزهای موجود در بازار برای آنها چالش برانگیز است. از این رو اقدام چین برای توسعه رمزارز ملی میتواند این چالشها را کمتر کند.
حال، سوال این است که آیا رمزارز ملی چین میتواند دست آمریکا را از مداخله در روابط چین و ایران کوتاه کند؟ بدون شک بدون توان و قدرت اقتصادی بالا این امر مشکل خواهد بود. اما در صورت تحقق اهداف «طرح یک کمربند یک راه» و نقشآفرینی فعال کشورمان با توجه به موقعیت و جایگاه مهم و استراتژیکی که در این طرح دارد و همچنین ترمیم اقتصاد کشور و افزایش و بهبود شاخصهای کلان اقتصادی، زمینه تحدید و تضعیف دلار امری دست نیافتنی نخواهد بود. دستکم ایران میتواند درون شبکه روابط میان کشورهایی که در طرح یاد شده قرار دارند بخش اعظم نیازهای تجاری خود را برآورده سازد، بدون اینکه حضور و سایه دلارآمریکا را احساس کند.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلاندانش و فناوری
لینک کوتاه :