نوبخت و زمزمه‌های کاندیداتوری
به گزارش جهان صنعت نیوز: محمدباقر نوبخت این روزها سفرهای استانی پرشماری دارد. او در هفته‌های تازه‌سپری‌شده به استان‌های کرمانشاه، ایلام، سیستان‌وبلوچستان، قزوین و… رفته است. سفر پشت سفر. البته خودش این سفرها را انتخاباتی نمی‌داند و چندی قبل هم در توئیتی تاکید کرد: «عده‌ای سفرهای استانی‌ام را مبنای گمانه‌زنی درباره حضورم در انتخابات ۱۴۰۰ قرار داده‌اند. ضمن رد آن، یادآور می‌شوم در هفت سال گذشته مستمرا سفر استانی داشته‌ام. پس انگیزه انتخاباتی بی‌اساس است. انس و الفت با مردم که همواره مورد تاکید امام و رهبری بوده با این گمانه‌های بی‌مبنا کم‌اثر نمی‌شود.
رییس سازمان برنامه و بودجه اما نگفت آیا دیدارهایش با برخی احزاب و تشکل‌های صنفی نیز در هفت سال گذشته مستمر بوده است یا خیر؟! او درباره وعده‌‌هایش مبنی بر افزایش حقوق بازنشستگان، پرستاران، ایثارگران و … هم توضیحی نداده است؛ وعده‌هایی که به نظر می‌رسد بی‌تاثیر هم نبوده و حداقل به تقدیر و تشکرهای گاه و بیگاه تشکل معلمان در شبکه‌های اجتماعی از پیگیری‌های وی ختم شده است .
پشتوانه حزبی
سفرهای یادشده و تلاش برای جلب حمایت برخی اصناف از جمله فرهنگیان را می‌توان نشانه‌ای از احتمال تمایل نوبخت به کاندیداتوری در انتخابات آتی دانست اما بدیهی است که هیچ کاندیدایی با چند سفر و اقداماتی از این دست نمی‌تواند امیدوار باشد که رییس‌جمهور می‌شود. موفقیت در انتخابات ریاست‌جمهوری ملزوماتی دارد که یکی از آنها داشتن پشتوانه حزبی است. محمدباقر نوبخت این امتیاز را هم دارد. از حلقه نیاوران و موسسان حزب اعتدال و توسعه است. بر این اساس حالا که زمزمه‌هایی از احتمال تمایل ورود جدی اعتدال و توسعه به انتخابات ۱۴۰۰ آن هم با یک کاندیدای اختصاصی به گوش می‌رسد، هیچ بعید نیست که نوبخت به عنوان نامزد این طیف سیاسی معرفی شود.
به هر حال او امتیازهایی دارد. مثلا اینکه از اعتدالیون است و با توجه به پیشینه و کارنامه سیاسی‌اش در دهه ۷۰ شاید بتواند روی حمایت راست میانه نیز حساب کند. دوران سخنگویی دولت و آن تسلط بر اعداد و ارقام نیز حاکی از توانایی دیگر او و امکان درخشش در مناظرات انتخاباتی است.
برخی معتقدند که حزب اعتدال و توسعه با توجه به تجربه انتخابات ۹۶ و ۹۲ می‌تواند همچنان روی حمایت بخشی از اصلاح‌طلبان نیز حساب کند. با در نظر گرفتن همه این موارد می‌توان گفت که نوبخت در اندازه‌های لازم کاندیداتوری است.
موانع پیش‌رو
آیا می‌توان گفت با وجود همه اینها فرض موفقیت نوبخت در انتخابات آتی ریاست‌جمهوری نزدیک به محال است؟ گروهی باور دارند احتمال آنکه اعضای حزب اعتدال و توسعه بتوانند رییس‌جمهور بعدی باشند به دلیل عملکرد دولت روحانی کاسته شده است. روحانی و همکارانش در دولت که نوبخت هم یکی از آنان است در نزدیک به هشت سال گذشته به نحوی عمل کردند که نه برای خودشان شانسی مانده و نه جریان حامی آنان یعنی اصلاح‌طلبان. همین است که از هر چهره سیاسی درباره شانس نوبخت و واعظی در انتخابات ۱۴۰۰ می‌پرسی، پاسخ می‌دهد به هر حال همه حق کاندیداتوری دارند.
محبوب‌ترین چهره سیاسی دولت و حزب اعتدال و توسعه محمدجواد ظریف است که بر اساس نظرسنجی‌ها به اندازه چهار سال قبل محبوب نیست! به این ترتیب میزان رای‌آوری نامزدهایی مثل نوبخت اصلی‌ترین و جدی‌ترین چالش آنان است. بگذریم از اینکه برخی همیشه منتظر غیرمنتظره‌ها هستند و در پاسخ به این تحلیل از پیروزی غیرمنتظره روحانی در سال ۹۲ که محصول حمایت اصلاح‌طلبان بود می‌گویند.
حامیانی که پای کار نیستند
بدشانسی نوبخت اما آنجاست که اصلاح‌طلبان هم پشت دست خود را داغ کرده‌اند و بنای ائتلاف ندارند. حتی طیف محافظه‌کارتر اصلاح‌طلب که حاضر است به هر بهایی سهمی از قدرت داشته باشد نیز برای ائتلاف سراغ لاریجانی و امثال او می‌رود نه نوبخت که در دولت مستقر کارنامه قابل اعتنایی ندارد. درست است که اعتدال و توسعه از انتخابات مجلس ششم تا امروز همواره در کنار اصلاح‌طلبان جای گرفته و نوبخت به نسبت لاریجانی به اصلاح‌طلبان نزدیک‌تر است اما هدف از ائتلاف، استفاده از مهره‌ای است که شانس یا امتیازات بیشتر دارد. شانس لاریجانی به واسطه سال‌ها سیاست‌ورزی و ارتباط بی‌نظیری که با سایر نهادها و مجموعه حاکمیت دارد، به مراتب بیشتر از نوبخت است.
حمایت راست میانه نیز با وجود گرهی که نوبخت با آن خورده، بعید به نظر می‌رسد. به هر حال برای این طیف نیز لاریجانی گزینه جذاب‌تری است. ضمن اینکه انتخابات آتی به گفته بسیاری از تحلیلگران یک انتخابات درون‌جریانی میان اصولگرایان است و در آن وزن‌کشی امکان حمایت از فردی مثل نوبخت بسیار محدود است.
تاکتیک فاصله‌گیری از دولت
برخی معتقدند که فاصله گرفتن از دولت و تبدیل شدن به یکی از منتقدان وضع موجود می‌تواند به کار نوبخت بیاید و موجب افزایش شانس وی شود اما نکته اینجاست که نزدیکی و همکاری او با حسن روحانی به همین چند سال دولت تدبیر و امید محدود نیست که به این سادگی‌ها بتواند فاصله بگیرد. تنها راه نوبخت ادامه همین راهی است که دولت می‌رود یعنی فرافکنی و نادیده گرفتن سوءتدبیرها و سوءمدیریت‌ها. شاهد آنکه همین چند روز قبل سایت رویداد ۲۴ در گزارشی به نوبخت توصیه کرد: «او نیز سیاست کنونی دولت را در پیش بگیرد و همه چیز را بر گردن تحریم‌های آمریکا بیندازد و با یادآوری نظم اقتصادی در دولت اول روحانی، وعده بازگشت به آن دوران را بدهد.»
رانت انتخاباتی
برخی نیز معتقدند که نوبخت نسبت به برخی کاندیداهای احتمالی در انتخابات ۱۴۰۰ از شانس بیشتری برخوردار است. او فرصت دارد که خیلی زودتر از خیلی‌ها وارد فاز تبلیغات انتخاباتی شود کمااینکه شده است. به هر حال در ایران به دلیل فقدان احزاب شناخته‌شده و دارای برنامه و کادرهای ورزیده، انتخابات ریاست‌جمهوری بیشتر براساس جبهه‌سازی صورت می‌گیرد. کاندیداهای ریاست‌جمهوری در ایران هرگز نمی‌گویند هزینه‌های انتخابات را از کجا تامین می‌کنند. عموما دیده شده کاندیداها از مقام و موقعیتی که دارند، برای این کار استفاده می‌کنند. به طور مثال آقای قالیباف الان فرصت دارد با عنوان رییس مجلس از این شهر به آن شهر برود و با هزینه مجلس نوعی تبلیغات راه بیندازد. پیش از این احمدی‌نژاد نیز در مقام شهردار تهران هر روز در تلویزیون ظاهر می‌شد و همین آقای روحانی در دور دوم با استفاده از موقعیت ریاست‌جمهوری که داشت به این شهر یا آن شهر می‌رفت. استفاده از این راهکار تازگی ندارد و در انتخابات پیشین نیز دیدیم که آقای رییسی از منصب تولیت آستان قدس و آقای قالیباف از منصب شهرداری تهران چطور استفاده کردند.
به نظر می‌رسد نوبخت نیز با همین رویکرد سفرهای استانی‌اش را آغاز کرده و با هزینه سازمان برنامه و بودجه و امکانات تبلیغی این نهاد و به بهانه اجرای طرح‌های خانه‌سازی و عمرانی از این استان به استان دیگر می‌رود. این اقدام را قاعدتا می‌توان استفاده از رانت تلقی کرد.
شانس موفقیت
نکته اینجاست بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران امر سیاست با در نظر داشتن شعور و فهم سیاسی مردم، معتقدند بهره‌گیری از رانت و تبلیغات انتخاباتی زودهنگام از جمله سفرهای استانی و… تاثیر چندانی بر رای قاطبه مردم ندارد. بر این اساس و با در نظر داشتن همه امتیازات و موانع جناب نوبخت برای تکیه زدن بر کرسی ریاست‌جمهوری، می‌توان گفت که شانس او تقریبا هیچ است و این عضو اعتدال و توسعه مثل سایر همفکران خود چوب عملکرد دولت روحانی را خواهد خورد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژه
لینک کوتاه :
