عامل خسارت و نردبان توسعه
به گزارش جهان صنعت نیوز: اگرچه شیوع ویروس کووید۱۹ برای تمامی صنایع خسارت‌های بسیاری ایجاد کرده اما استارت‌آپ‌ها کسب‌و‌کارهای نوپایی هستند که با یک تلنگر ساده شکست می‌خورند. کرونا می‌تواند آن تلنگر باشد. از سویی دیگر به دلیل اجبار برای خانه‌نشینی، انجام فعالیت‌های آنلاین جایگزین فعالیت‌های فیزیکی شده است؛ حتی مراسم‌های عروسی و ختم نیز آنلاین برگزار می‌شوند، حتی در کشور سنتی مانند ایران. از سویی دیگر آموزشگاه‌ها تعطیل شده‌اند و آموزش آنلاین جایگزین شده است. بنابراین کرونا همان‌طور که برای بسیاری از استارت‌آپ‌ها مخرب بوده، برای حوزه‌های آموزش، شبکه‌های اجتماعی و فروشگاه‌های آنلاین نردبان پیشرفت بوده است.
به هرروی سعید سلیمانی، مدیرکل توسعه راهبرها و سیاست‌ها و سازمان فناوری اطلاعات ایران به تحقیق و توسعه برای یافتن این پرسش پرداخته است؛ کرونا چه تاثیری بر کسب‌و‌کارهای حوزه فناوری بر جای گذاشته است؟
در این پژوهش تاثیر کرونا بر ۱۰۰ شرکت حوزه فناوری اطلاعات بررسی شده است. به همین روی از ۱۰۰ شرکت یادشده نظرسنجی شده و برآوردی از میزان و چگونگی تاثیر شیوع کرونا بر این دسته از شرکت‌ها انجام شده است. همچنین برنامه‌ها و اقداماتی توسط وزارت ارتباطات برای کاهش تاثیرات منفی شیوع کرونا بر این کسبوکارها طرح‌ریزی شده است.
شرکت‌های مورد بررسی در چهار حوزه فعالیت داشتند: خدمات آنلاین شامل فروشگاه‌های اینترنتی، پلتفرم‌های تحویل کالا و ارائه‌دهندگان خدمات مانند تاکسی، گروه دوم شامل خدمات نرم‌افزاری، تولید و توزیع نرم‌افزارها و بازی‌های رایانه‌ای، خدمات پشتیبانی و طراحی وب‌سایت. گروه سوم شامل کسب‌و‌کارهای حضوری، حوزه‌هایی که ضرورتا نیاز به حضور فیزیکی در محل کار دارند، مانند خدمات مبتنی بر فناوری اینترنت اشیا، گروه چهارم شامل خدمات پزشکی آنلاین، حوزه‌های سلامت، ارائه مشاوره‌های آنلاین و… است.
کرونا روی ۷۲ درصد از کسبوکارها تاثیر منفی برجای گذاشته، اما برای ۲۷ درصد اثرات مثبتی به همراه داشته است.
خسارت‌دیدگان و توسعه‌دهندگان
حوزه خدمات آنلاین مانند تاکسی‌های اینترنتی و شبکه‌های فروش آنلاین، بیشترین تاثیر منفی را از این وضعیت داشته‌اند و در مقابل، حوزه‌های مربوط به خدمات پزشکی (تولید تجهیزات پزشکی، مشاوره آنلاین و …) بیشترین تاثیر را از کرونا داشته‌اند.
تنها ۱۸ درصد از شرکت‌های موجود، به دلیل شیوع کرونا مجبور به کاهش نیروهای خود شده‌اند و بیشترین تعدیل نیرو مربوط به حوزه نرم‌افزار بوده است.
۵۱ درصد از شرکت‌های نوپایی که شیوع کرونا بر آنها تاثیر منفی گذاشته است، «کاهش مشتریان (تقاضا) و کاهش درآمدهای ناشی از آن» را مهم‌ترین تاثیر ویروس کرونا بر کسب‌و‌کار خود می‌دانند.
ویروس کرونا چگونه به کسبوکارها حمله کرده است؟
شرکت‌های فعال در حوزه نرم‌افزار اگرچه عموما با عدم حضور نیروی کار در محل، دچار مشکلات نمی‌شوند اما بیشترین تاثیر منفی را از «اختلال در دسترسی به زنجیره ارزش، شامل خدمات دهندگان، پیمانکاران و …» گرفته‌اند.
تاثیر ویروس کرونا بر درآمد شرکت‌ها
شرکت‌های فعال در حوزه پزشکی، بیشتر از سایر حوزه‌ها اعلام کرده‌اند که یا کاهش درآمد نداشته‌اند یا کاهش درآمد ناچیزی داشته‌اند. از سویی دیگر، شرکت‌های فعال در حوزه نرم‌افزار بیشتر از سایر حوزه‌ها کاهش درآمد داشته‌اند.
تاب‌آوری شرکت‌ها
۶۲ درصد از شرکت‌ها ادعا کرده‌اند که در صورت تداوم شرایط موجود، کسب‌و‌کارشان در کمتر از دو ماه به طور کامل تعطیل خواهد شد.
شش درصد از شرکت‌ها بین سه تا شش ماه تاب می‌آورند. ۳۲ درصد از شرکت‌ها ادعا کرده‌اند که با منابع موجود تنها تا پایان سال می‌توانند به فعالیت کسب‌و‌کار خود ادامه دهند.
حوزه‌های اولویت‌دار برای دریافت حمایت‌های دولت (براساس نظر خود کسبوکارها):
۱- اپلیکیشن‌های آنلاین خدماتی، حمل‌و‌نقل اینترنتی و غیراینترنتی
۲- استارت‌آپ‌های خدماتی و مواد غذایی
۳- استارت‌آپ‌های نوپای زیر یک‌سال
۴- استارت‌آپ‌های تجارت الکترونیک
۵- ایده‌های تبدیل کسب‌و‌کار به صورت آنلاین
۶- بخش تولیدی
۷- پلتفرم‌های خدماتی
۸- پوشاک و غذا
۹- تاکسی اینترنتی و سفارش غذا
۱۰- تجهیزات پزشکی
طرح آینده‌نگاری فناوری اطلاعات
از طریق یک پرسشنامه آنلاین و با روش دلفی و گردآوری آرای خبرگان توسط سازمان فناوری اطلاعات در اردیبهشت و خرداد سال جاری، مشتمل بر ۲۱ حوزه فناورانه این آینده نگاری تدوین شد.
اصلی‌ترین و مهم‌ترین هدف از انجام این طرح، دریافت نظر خبرگان و متخصصان حوزه فاوای کشور در خصوص «لزوم یا عدم لزوم دخالت دولت» و «چگونگی دخالت دولت» در توسعه هریک از حوزه‌های فناورانه فعلی یا آینده‌دار بود، در عین حال، اهمیت هر حوزه و قابلیت هریک برای توسعه در کشور نیز به پرسش گذاشته شده بود.
شیوه‌های دخالت دولت در هر حوزه فناورانه
گزینه‌های چگونگی دخالت دولت برای توسعه فناوری
– توسعه نیروی انسانی
– توسعه همکاری‌های فناورانه داخلی (صنعت- دانشگاه- دولت)
– توسعه همکاری‌های فناورانه داخلی- خارجی
– توسعه زیرساخت تحقیق و توسعه (R&D) در شرکت‌ها
– ارتقای میزان تامین مالی تحقیق و توسعه (R&D) در کشور
– کاهش مقررات‌گذاری (Deregulation) و آزادسازی
– استانداردسازی و مقررات‌گذاری خاص در این حوزه
– وضع یا به‌روزرسانی قوانین و مقررات مناسب
شیوه‌های دخالت دولت در هر حوزه فناورانه
– ارتقای محیط کسب‌و‌کار
– کمک به شکل‌گیری و توسعه شرکت‌های بزرگ
– کمک به توسعه شرکت‌های کوچک و متوسط (SME) و نوپاها (Startups)
– حمایت دولتی از طرف عرضه (نمونه: معافیت‌های مالیاتی و تسهیلات)
– استانداردسازی و مقررات‌گذاری خاص این حوزه
– کاهش مقررات‌گذاری و آزادسازی
– آگاهی‌بخشی به بازار در خصوص منافع و فرصت‌ها
مصوبات پیشنهادی
– مصوبه پیشنهادی به منظور الحاق به مواد مرتبط به طرح هوشمندسازی مدارس
– مصوبه پیشنهادی ساماندهی اتصال مراکز تبادل اطلاعات خوشه‌ای، استانی و تخصصی به مرکز تبادل اطلاعات
– مصوبه پیشنهادی ایجاد امکان تبادل الکترونیکی اطلاعات و پاسخگویی الکترونیکی به استعلام‌های مورد نیاز بخش غیردولتی از دستگاه‌های اجرایی
– مصوبه پیشنهادی طرح سامانه پیام ایران
– پیش‌نویس آیین‌نامه ملی شهر هوشمند
– سند راهنمای تنظیم توافقنامه سطح خدمات (SLA) مابین مرکز داده و مشتریان
– چارچوب توافق نمونه سطح خدمات بین مرکز تبادل اطلاعات و مراکز تبادل اطلاعات خوشه‌ای/ استانی/تخصصی/
– چارچوب توافقنامه سطح خدمات بر بستر مرکز ملی تبادل اطلاعات
مهم‌ترین چالش‌ها
مهم‌ترین چالش‌های کوتاه‌مدت شیوع کرونا بر شرکت‌ها شامل کاهش درآمد، کاهش مشتریان، کاهش حضور نیروی انسانی و اختلال در زنجیره ارزش است. همچنین مهم‌ترین تعهدات کوتاه‌مدت شرکت‌ها نیز حقوق و دستمزد، بیمه، اجاره بها، مالیات، بازپرداخت وام‌ها، هزینه‌های بازطراحی ساختارها و فرآیندها، تعهد به انجام یا اتمام قراردادهاست.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانخواندنیدانش و فناوری
لینک کوتاه :