نبرد در ساعت صفر
به گزارش جهان صنعت نیوز: ۲۱۹ میلیون آمریکایی دیروز راس ساعت ۱۳ بعد از ظهر به وقت اروپای مرکزی و ساعت ۱۵ و ۳۰ دقیقه به وقت ایران رای خود را به ترامپ، رییس‌جمهوری فعلی یا رقیبش بایدن، نامزد دموکرات‌ها دادند؛ این در حالی است که ۱۰۰ میلیون آمریکایی رای خود را پیش از آغاز انتخابات از طریق پست یا حضوری داده بودند.
در سراسر آمریکا، فرمانداران از گارد ملی به حالت آماده‌باش درآمده‌اند تا در صورت ناآرامی و اعتراضات پیرامون انتخابات برای استقرار آماده باشند. در همین حال اداره تحقیقات فدرال آمریکا (اف‌بی‌آی) نسبت به احتمال رویارویی‌های مسلحانه مرتبط با انتخابات در پورتلند هشدار داده است. از طرفی مجموعه عملیات سایبری علیه بازیگران خارجی در طیف تهاجمی و دفاعی آغاز شده و تا بعد از پایان رای‌گیری ادامه خواهد داشت. فعالیت‌های فرماندهی سایبری آمریکا در حالی افزایش یافته که جامعه امنیت ملی آمریکا به دلیل آنچه تلاش‌های خارجی برای مداخله بالقوه در انتخابات این کشور خوانده شده است در بالاترین سطح آماده باش قرار گرفته‌اند.
همزمان با انتخابات ریاست‌جمهوری، سرنوشت ۳۵ کرسی مجلس سنا و تمامی کرسی‌های مجلس نمایندگان نیز در این روز تعیین می‌شود. آخرین نظرسنجی‌ها یک روز پیش از انتخابات پیروزی جو بایدن، نامزد دموکرات‌ها را پیش‌بینی کرده‌اند اما در دوره پیشین ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۶ نیز با وجود پیش‌بینی پیروزی هیلاری کلینتون، رقیبش دونالد ترامپ پیروز شد. نظرسنجی‌ها در سطح ملی، همچون شش ماه گذشته، از پیشتازی قابل توجه جو بایدن خبر دادند اما این فاصله در چند ایالت کلیدی که ممکن است سرنوشت انتخابات را رقم بزنند، کمتر است.
هر دو نامزد ریاست‌جمهوری تا آخرین دقایق برای کسب آرای آمریکایی‌ها کارزار خود را ادامه دادند. دونالد ترامپ برای ماندن در کاخ‌سفید و جو بایدن برای راه یافتن به آن آخرین تلاش‌های خود را کردند. این کارزار به ویژه در ایالت‌های کلیدی چون پنسیلوانیا و کارولینای شمالی ادامه پیدا کرد. پیش‌بینی می‌شود میزان مشارکت مردم آمریکا در این دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری بیشتر از هر دوره دیگر باشد.
مهم‌ترین عاملی که بستر انتخابات این دوره و دوره قبلی در سال ۲۰۱۶ در آمریکا را متفاوت ساخته تبدیل انتخابات به همه‌پرسی برای تایید یا رد عملکرد دونالد ترامپ است؛ رییس‌جمهوری که چهار سال پیش با شکست هیلاری کلینتون دموکرات در رقابتی شانه به شانه با وجود دریافت سه میلیون رای کمتر در آرای سراسری با تقدم در آرای الکترال توانست به کاخ سفید راه پیدا کند.
اگرچه شخص جو بایدن در فضای انتخابات اهمیت دارد اما انگیزه اصلی بخش مهمی از رای‌دهندگان به کاندیدای حزب دموکرات مخالفت با ترامپ است؛ در واقع آرای جو بایدن ترکیبی از رای‌های ایجابی و سلبی خواهد بود.
عامل دیگری که انتخابات را هم در شکل و هم در محتوا دگرگون ساخته بحران کروناست. آمریکا یکی از بدترین وضعیت‌های جهانی در مواجهه با بیماری مرگبار کووید ۱۹ را دارد. در این کشور تا‌کنون نزدیک به ۹ میلیون و نیم نفر به ویروس کرونا مبتلا شده و ۲۳۷ هزار نفر بر اثر بیماری ناشی از این ابتلا فوت کردند. تلفات انسانی در آمریکا به ازای هر یک میلیون نفر، ۷۱۳ نفر است.
بحران کرونا و رکود اقتصادی متعاقب آن ضربه جدی به ترامپ زد و باعث شد تا وی نتواند روی موفقیت‌های اقتصادی‌اش مانور دهد. او همچنین به این دلیل که اقداماتش نتوانست جلوی وخیم شدن اوضاع بهداشتی و اقتصادی در آمریکا را بگیرد آسیب‌پذیر شد.
از جنبه ظاهر هم انتخابات کاملا متحول شده است. با اصرار دموکرات‌ها و ناکامی ترامپ رای‌گیری پستی گسترش یافته و امکان رای‌دهی زودهنگام در مقیاس گسترده فراهم شد تا عملا از ماه اکتبر انتخابات آغاز شده و سوم نوامبر روز نهایی انتخابات شود. این عامل بر رونق انتخابات افزود اما در عین حال زمینه را برای گسترش چالش‌های انتخاباتی بعد از پایان مهلت رای‌گیری مساعد کرد. به نظر می‌رسد ترامپ بعد از ناکامی در جلوگیری از گسترش رای‌گیری پستی و زودهنگام می‌کوشد تا حداقل آرای پستی که بعد از پایان سوم نوامبر به حوزه‌های انتخاباتی در ایالت‌های آمریکا می‌رسد را باطل کند.
۱۰۰ میلیون رای پستی و حضوری
در عین حال نهادهای نظارت بر انتخابات اعلام کردند که ۱۰۰ میلیون آمریکایی رای خود را پیش از آغاز انتخابات در روز سه شنبه به شکل حضوری یا پستی داده‌اند. این مقدار برابر است با ۴۰ درصد کل رای‌دهندگان واجد شرایط آمریکایی. در قیاس با دوره قبل انتخابات ریاست‌جمهوری در سال ۲۰۱۶ نیز این رقم با ۷۱ درصد آرای کل رای‌دهندگان برابری می‌کند. در انتخابات ۲۰۱۶ تنها ۴۷ میلیون رای پیش از روز انتخابات اخذ شده بود.
اما تعیین‌کننده واقعی این انتخابات مجمع گزینندگان یا «الکترال کالج» است که در مجموع تعداد آن ۵۳۸ تن خواهد بود. رای‌دهندگان آمریکایی اگر چه نام ترامپ یا بایدن را در برگه‌های اخذ رای می‌نویسند اما در عمل مجمع گزینندگان را انتخاب می‌کنند. رای‌دهندگان هر ایالت عملا کسانی را انتخاب می‌کنند که آنها بعدا رییس‌جمهور را انتخاب می‌کنند. انتخاب این افراد بر اساس جمعیت ساکن ایالت‌ها مشخص می‌شود.
انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا با برنده شدن نامزد‌ها در هر یک از ایالات و جمع کل کالج‌های انتخاباتی کسب شده در ۵۰ ایالت این کشور صورت می‌گیرد. هر ناحیه (و در مجموع هر ایالت) بنا بر نیمرخ جغرافیایی و جمعیتی خود تعداد مشخصی کالج انتخاباتی دارد که تمامی آنها به نامزدی که بیشترین رای را کسب کرده باشد تعلق می‌گیرد. ایالت کالیفرنیا با بیشترین جمعیت ۵۵ نفر، تگزاس ۳۸ نفر و فلوریدا ۲۹ نفر آرای الکترال کاج را خواهند داشت. بایدن یا ترامپ اگر حداقل ۲۷۰ رای الکترال کالج را کسب کنند پیروز این انتخابات خواهند بود.
در دوره‌های قبل معمولا نتایج انتخابات در شب انتخابات مشخص می‌شد، اما در این دور از انتخابات به دلیل پاندمی، بسیاری از رای‌دهندگان آرای خود را به صورت پستی داده‌اند و شمارش آن حتی ممکن است چندین روز طول بکشد. با این وجود انتظار می‌رود نتایج اولیه شمارش آرا امروز چهارم نوامبر اعلام شود.
اولین پیروزی انتخاباتی به بایدن و دومی به ترامپ رسید
دو محله در ایالت نیوهمپشایر آمریکا مجموعا با جمعیت ۲۶ نفر اولین نتایج انتخابات را نیمه شب سه‌شنبه اعلام کرده‌اند و براساس آن جو بایدن، اولین پیروزی در روز انتخابات را از آن خود کرده و دومین پیروزی به ترامپ رسیده است.
محله «دکسویل نوچ» در ایالت نیوهمپشایر دقایق اولیه بامداد دیروز به وقت آمریکا نتایج نهایی رای‌گیری در انتخابات ریاست‌جمهوری را در آنجا اعلام کرد و براساس آن، تمامی پنج رای به جو بایدن دموکرات رسید. این منطقه در نزدیکی مرز کانادا، اولین منطقه‌ای در آمریکاست که طی ۶۰ سال گذشته نتایج انتخابات را اعلام می‌کند. هیلاری کلینتون هم در انتخابات ۲۰۱۶ در آنجا به پیروزی رسید. در همین حال، ۱۲ مایل دورتر در «میلسفیلد» نیوهمپشایر، صندوق‌های رای در اولین دقایق بامداد دیروز باز شد. براساس آن، ترامپ در آنجا با ۱۶ رای به پیروزی رسید و بایدن پنج رای به دست آورد. قوانین انتخاباتی در نیوهمپشایر به مناطقی با کمتر از ۱۰۰ سکنه اجازه می‌دهد تا حوزه‌های اخذ رای را نیمه شب باز کنند و بعد از آنکه همه رای‌دهندگان ثبت‌نامی رای دادند، شعب را ببندند.
ابهام درباره رویکرد ترامپ در صورت شکست
ترامپ بارها تاکید کرده که برنده انتخابات است و اگر ببازد در نتیجه تقلب شده است! این ادعا این نگرانی را ایجاد کرده که حامیانش بعد از ناکامی احتمالی در انتخابات به سمت آشوب و تنش حرکت کنند و ترامپ هم با شکایت در دیوان عالی آمریکا و راه‌اندازی کمپین سیاسی قدرت را به شکل مسالمت‌آمیز تحویل ندهد. اگرچه احتمال چنین رخدادی و به خصوص پایداری آن بالا نیست اما از ویژگی‌های خاص این انتخابات است که شاید بازنده طبق روال متعارف عمل نکند. البته رهبران حزب جمهوریخواه تصریح کرده‌اند که نتیجه انتخابات هر چه باشد را می‌پذیرند.
ترامپ در این دوره از انتخابات حمایت بیشتری از اعضای حزب جمهوریخواه آمریکا را داشت. میانگین نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که او از حمایت ۹۲ درصد رای‌دهندگان جمهوریخواه برخوردار بود. اما بایدن به طور نسبی حمایت کمتری در بین اعضای حزب دموکرات آمریکا داشت که به طور متوسط ۸۲ درصد بوده است. البته از آنجا که ترامپ رییس‌جمهور مستقر است این اختلاف طبیعی به نظر می‌رسد.
بایدن از دل یک انتخابات درو‌ن‌حزبی سنگین و پر‌کاندیدا بیرون آمد. تعداد سخنرانی‌ها و دعوت از ترامپ در سازمان‌های حامی حزب جمهوریخواه به طور نسبی بیشتر از بایدن از طرف نهادهای دموکرات بوده است که نشان می‌دهد به طور نسبی انسجام در صفوف بدنه اجتماعی جمهوریخواهان در کارزار انتخاباتی از دموکرات‌ها بیشتر است.
البته در سطح نخبگان و رهبران ارشد و میانی دو حزب وضعیت متفاوت است. در حالی که همه رهبران حزب دموکرات فعالانه از بایدن حمایت کرده‌اند، شکاف ملموسی در نخبگان حزب جمهوریخواه پدید آمده است؛ برخی از آنها مانند ژنرال کالین پاول آشکارا از بایدن پشتیبانی کرده‌اند و برخی نیز چون جان بولتون تداوم ریاست‌جمهوری ترامپ را برای آمریکا زیان‌بار توصیف کرده‌اند. اما در بین نیروهای مستقل که وابسته به هیچ‌یک از دو حزب نیستند از ابتدا تا انتهای رقابت‌های انتخاباتی جو بایدن از ترامپ جلو بوده است. در انتخابات ۲۰۱۶ در بین این نیروهای اجتماعی، ترامپ بر هیلاری کلینتون برتری داشت.
پنج سناریوی احتمالی در صورت شکست ترامپ
اگر بایدن، نامزد دموکرات‌ها پیروزشود ممکن است ترامپ کناره‌گیری نکند. ترامپ حتی وقتی در انتخابات ۲۰۱۶ پیروز شد ادعا کرد که رقیب او هیلاری کلینتون بیشترین آرا را به دست آورده زیرا سه تا پنج میلیون از برگه‌ها جعلی بوده‌اند. ترامپ در کارزار انتخاباتی بارها از تایید انتقال مسالمت‌آمیز قدرت در صورت شکست خود امتناع کرده است. چه سناریوهایی پس از سوم نوامبر قابل تصور خواهد بود؟
نخستین سناریو: ترامپ شکست را می‌پذیرد
در این سناریو رییس‌جمهور تا اواسط ژانویه که قدرت را تحویل دهد هنوز چند ماه برای اجرای سیاست خود فرصت دارد. در مهلت باقی‌مانده او می‌تواند خود را عفو کند تا جلوی هرگونه پیگرد قانونی را بگیرد. او همچنین می‌تواند کسانی مانند آنتونی فاوچی، مشاور ارشد کاخ سفید در مقابله با کرونا یا کریستوفر ری، رییس پلیس فدرال (اف بی‌آی) که در طول مبارزات انتخاباتی به شدت از او ناراضی بودند را اخراج کند. دولت ترامپ می‌تواند تلاش کند تا حد ممکن موانعی را بر سر راه دولت بعدی قرار دهد و حتی اسنادی را هم از بین ببرد.
دومین سناریو: دخالت کاخ سفید در شمارش آرا
ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی بارها در مورد روند صحیح رای‌گیری پستی تردید نشان داده است. او می‌تواند حکم به بازشماری آرا یا ارجاع آن به دیوان عالی آمریکا که تحت سلطه جمهوریخواهان است کند.
سابقه این امر در تاریخ آمریکا وجود دارد. جورج بوش پس از انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۰۰ که با ال گور از دموکرات‌ها رقابت کرده بود دستور داد برگه‌های رای را در فلوریدا بازشماری کنند زیرا نتیجه‌ای با اختلاف ۵۳۷ رای حاصل شده بود. اما دیوان عالی آمریکا پیش از اعلام نتیجه بازشماری آرا، حکم به پیروزی بوش در فلوریدا را صادر کرده بود.
سومین سناریو: اختلاف بین رای‌دهندگان و مجمع گزینندگان
مجمع گزینندگان یا «الکترال کالج» یک مرحله ماقبل نهایی از روند طولانی انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکاست. مردم در روز انتخابات اگر چه اسم نامزدهای ریاست‌جمهوری را در برگه‌های اخذ رای می‌نویسند، اما در عمل مجمع گزینندگان را انتخاب می‌کنند. رای‌دهندگان هر ایالت عملا کسانی را انتخاب می‌کنند که آنها بعدا رییس‌جمهور را انتخاب می‌کنند.
تغییر احتمالی اکثریت‌ها در نتیجه مشخص‌شدن آرای این یا آن ایالت کلیدی یا ایجاد وضعیت پات می‌تواند ابهاماتی را به وجود آورد که تنها در شمارش قطعی روز ششم ژانویه قابل رفع باشد. مسوولیت این شمارش نهایی به عهده معاون مجلس سناست که معاون ریاست‌جمهوری، یعنی مایک پنس است. در قانون اساسی حوزه اختیار او مشخص نیست و همین می‌تواند او را قادر کند که دونالد ترامپ را پیروز انتخابات معرفی کند.
چهارمین سناریو: ترامپ شکست را قبول نمی‌کند
ترامپ هیچ‌وقت اشتباه یا شکست خود را نپذیرفته است بنابراین می‌توان تصور کرد که او پیروزی حریف خود را رسما نپذیرد اما در ژانویه ۲۰۲۱ کاخ سفید را ترک کند. گریم وود، روزنامه‌نگار آمریکایی این سناریو را در مجله «آتلانتیک» محتمل‌ترین نتیجه انتخابات دانسته است. ترامپ در این صورت می‌تواند هم وجهه خود را میان طرفدارانش حفظ کند و هم از پیگرد قانونی در امان بماند. ترامپ حتی می‌تواند در فاصله زمانی بین انتخابات و مراسم تحلیف دوره ریاست‌جمهوری جدید مسوولیت‌ها را به پنس بسپارد و او حکم به عفو ترامپ بدهد.
سناریوی پنجم: خودداری ترامپ از ترک کاخ سفید
بدترین سناریو برای ترامپ این است که ۲۰ ژانویه با وجود شکست خود کاخ سفید را ترک نکند. در این صورت رییس‌جمهور جدید می‌تواند از دستگاه اطلاعاتی آمریکا بخواهد که ترامپ را به طور فیزیکی از کاخ سفید بیرون کند. مارک میلی، رییس ستاد مشترک نیروی زمینی ارتش آمریکا گفته است که ارتش در امور انتخابات و پیروزی نامزدهای انتخاباتی مداخله نخواهد کرد.
در نهایت اینکه، فرجام انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا به مراتب تاثیر بیشتری در مقایسه با چهار سال گذشته بر مناسبات اقتصادی، سیاسی و امنیتی بین‌المللی، جایگاه دموکراسی در دنیا، رویاروی‌های نظامی، شکل یافتن خاورمیانه در منازعات کنونی، موقعیت گرایش‌های راست فاشیستی و تمامیت‌خواه، رهبری تجارت جهانی، مناسبات اروپا و آمریکا و تحولات بحران کرونا خواهد داشت.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسی
لینک کوتاه :