ایران و انتخابات آمریکا

عباس آخوندی  * بی‌گمان انتخابات آمریکا به عنوان یک قدرت بزرگ بر سرنوشت صحنه سیاسی جهان موثر است به ویژه انتخابات ۲۰۲۰ که خطر بازگشت به مرکانتالیسمِ دوران استعمار را دربردارد. نکته‌ای که در ایران به آن کمتر توجه می‌شود، پدیده‌ای به نام  ترامپ است. این پدیده تنها اولویت دادن به آمریکا در سیاستگذاری ملی نیست بلکه تلاش در جهت تغییر رویکرد حاکم بر نظم جهانی به نفع روش‌های کاربست مستقیم زور و گرایش به سمت جنگ تجاری با سایر قدرت‌ها و ملت‌ها در سیاست بین‌المللی و یا به عبارتی مرکانتالیسم نو است.

با شکست ترامپ این اندیشه از صحنه‌ سیاست آمریکا زدوده نخواهد شد، هرچند مانع‌های بزرگی پیشِ پای آن قرار خواهد گرفت. بنابراین انتخابات آمریکا زورآزمایی بین بازگشت به مرکانتالیسم خشونت‌بار دوره استعمار و گرایش به سمت آزادی نسبی مبادله در جهان است. هر چند آمریکای دموکرات در مواردی در بزنگاه‌ها چشم خود را بر این آزادی بسته است. به هر روی در کوتاه‌مدت به سبب تفاوت روش کاربست زور توسط هر یک از این دو نامزد و همچنین گرایش جانبداری هر یک از این دو به آزادی مبادله در جهان تاثیر مستقیمی بر صحنه سیاست جهانی خواهد داشت. همچنان ‌که هم‌اکنون اعلام نتایج مقدماتی انتخابات بر بازارهای سهام در جهان و ایران و ارزش پول‌های ملی داشته ‌است. با در نظر داشتن این واقعیت در صحنه سیاست جهان، مستقل از رای‌آوری هر یک از این دو نامزد ما باید سیاستی مستقل و مبتنی بر تامین منافع و امنیت ملی ایران داشته‌ باشیم.

به یاد آوریم که دو جنگ جهانی اول و دوم نتیجه کاربست همین سیاست از سوی قدرت‌های بزرگ جهان که تصور می‌کردند به‌ تنهایی باید یا می‌توانند منابع ثروت جهان را در اختیار داشته باشند، بود. و شکل‌گیری جامعه ملل و بعدها تاسیس سازمان ملل را موجب شد که تا حدی امنیت جهانی را هرچند به نفع قدرت‌های بزرگ تامین کرد. به هر روی جهان آبستن حوادث بزرگی است که بسیاری از ابعاد آن برای ما روشن نیست. ولی می‌توانیم مطمئن باشیم که مداخله‌های بزرگی در منطقه ما چه در حوزه‌ تمدنی ایران و چه در جنوب خلیج‌فارس و شمال آفریقا رخ خواهد داد.

در این صحنه‌ واقعی سیاست جهانی، همراه داشتن افکار عمومی ملت‌ها کم‌ارزش نیست. ما باید بر سیاست گفت‌وگو، حل صلح‌آمیز مناقشه‌ها و آزادی مبادله در جهان پافشاری کنیم و خودمان را در میان چرخ‌دنده‌های این ماشینی که به راه افتاده است نیندازیم. از این ‌رو داشتن سیاستی مستقل و مبتنی بر حقوق بین‌الملل، همکاری‌های حداکثری منطقه‌ای و همچنین همکاری حداکثری با سایر قدرت‌های بزرگ جهان بر مبنای حفظ منافع ملی ایران راهکار است. سه سیاست: ۱- همکاری حداکثری با سایر قدرت‌ها اعم از قدرت‌های جهانی یا منطقه‌ای یا دستِ‌کم رفع خصومت با بسیاری از آنها شامل اتحادیه اروپا، چین و روسیه و همسایگان است. ۲- رفع موانع مبادله‌های مالی بین‌المللی و مشخصا الحاق به کنوانسیون‌های FATF و ۳- حرکت به سمت آزادی مبادله‌های تجاری در جهان راهکار است.