صنعت ارزآور کاشی و سرامیک در گرداب بی‌ثباتی
به گزارش جهان صنعت نیوز: در این صنعت ۴۵۰ هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم مشغول کار هستند و در حال حاضر بر اساس آمار پایانی سال ۹۸، تولید این صنعت در حدود ۴۰۰ میلیون مترمربع است که از این مقدار ۱۷۰ میلیون مترمربع صادر شده و باقی تولیدات نیز یا در داخل کشور مصرف شده یا اینکه در فروشگاه‌ها و انبارها موجود است.
تولید با ظرفیت ناکامل
در این رابطه با توجه به ظرفیت بالای تولید و صادرات و نیز میزان قابل توجه اشتغالزایی در صنایع کاشی و سرامیک ایران، بهنام عزیززاده مدیر انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک کشور در گفت‌وگو با «جهان صنعت نیوز» ضمن اشاره به مساله عدم ثبات نرخ ارز که این روزها دامان تمامی تولیدکنندگان داخلی را گرفته، معتقد است: به دلیل شرایط رکود در ساخت‌وساز داخلی، واحدهای تولیدی این صنایع با ظرفیت کامل قادر به تولید نیستند. به همین دلیل است که این واحدها از نظر اقتصادی دچار مشکل شده و تولید برای آنها مقرون به صرفه نیست. در این راستا فاز نخست خروج از شرایط کنونی برای استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های این صنایع، رونق پیدا کردن ساخت‌وساز داخلی است. این مساله نکته‌ای کلیدی است زیرا اگر قرار باشد این صنعت از تمام ظرفیت‌های خود استفاده کند، لازم است تولید آنها متناسب با میزان عرضه باشد. به همین دلیل امروز عرضه صنایع کاشی و سرامیک کشش لازم را به واسطه کمبود تقاضا نسبت به عرضه ندارد.
وی در ادامه تاکید می‌کند: مشکل کنونی که گریبان‌گیر تمامی صنایع کشور شده، بحث عدم ثبات در نرخ ارز است. وضعیت نرخ ارز امروز شرایطی دارد که تولیدکننده قادر به برنامه‌ریزی جهت تولید، فروش و صادرات خود نیست. در نتیجه تولیدکننده امروز این دغدغه را دارد که اگر محصول خود را تولید کند و به فروش رساند، آیا قادر خواهد بود مواد اولیه را برای تولید دوباره تهیه کند یا خیر؟ این امر علاوه بر مشکلاتی که به آنها اشاره کردم سبب شده بسیاری از مشتری‌های خارجی ما از دست بروند زیرا تولیدکننده قادر به حفظ آنها و انجام تعهدات خود نیست. شما دقت کنید، تولیدکننده وقتی محصول خود را به A ریال یا دلار می‌فروشد و فردای آن روز به واسطه بی‌ثباتی نرخ ارز، قیمت دلار کاهش می‌یابد، طبیعتا قادر به پاس کردن چک‌های خود نخواهد بود. این امر همچنین سبب شده مواد اولیه نیز به راحتی در اختیار تولیدکننده قرار نگیرد و تمام برنامه‌ریزی‌های او نیز به تبع این وضعیت تحت تاثیر قرار گیرد.
مشکل تکراری تامین مواد اولیه
عزیززاده همچنین در بخش دیگری از سخنان خود در مورد تامین مواد اولیه در صنایع کاشی و سرامیک، توضیح می‌دهد: قیمت مواد اولیه با توجه به نوسانات نرخ ارز و تورم حاکم در شرایط اقتصادی امروز، به صورت نجومی افزایش یافته است. از سوی دیگر به موازات این مساله، قیمت حمل‌ونقل نیز افزایش یافته است. بنا بر اعلام مرکز آمار ایران، ۴۵ درصد هزینه‌های حمل‌ونقل امروز با افزایش مواجه شده و شما تصور کنید صنعتی مانند کاشی و سرامیک به عنوان یک صنعت سنگین که وابستگی زیادی به حمل‌ونقل دارد، در این شرایط چه هزینه‌هایی را می‌پردازد. همچنین در کنار افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل، ما شاهد افزایش روزانه هزینه‌های عوامل تولید نیز هستیم یعنی امروز اگر لعاب و جوهر یک قیمت است، فردا این قیمت تغییر می‌کند.
وی با اشاره به محدودیت واردات مواد اولیه برای تولیدکنندگان کاشی و سرامیک می‌افزاید: واحدهای تولیدی ما امروز برای واردات مواد اولیه خود دچار مشکل هستند زیرا این مواد یا در داخل تولید نمی‌شوند یا اینکه از کیفیت مناسبی برخوردار نیستند. در نتیجه این مساله سبب شده شرکت‌های تولیدی ما شرایط خاصی را تجربه کنند.
سرگردانی تولیدکننده
مدیر انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک همچنین با اشاره به مساله تحریم‌ها و مشکلات بانکی خاطرنشان می‌کند: امروز تولیدکننده اگر بخواهد محصول خود را به کشورهای اروپایی صادر کند، از نظر بازگشت پول خود دچار مشکل است. این عامل سبب شده تولیدکننده بالای ۹۰ درصد صادرات خود را به افغانستان، پاکستان و عراق با نرخ بسیار پایین ۲ تا ۵/۲ دلار انجام دهد. این تحریم‌ها همچنین باعث شده محصولات کاشی و سرامیک ایران ارزان‌ترین نرخ در دنیا را داشته باشند و با وجود کیفیت قابل توجه محصول خود، برای بقا و فروش محصولات با چالش مواجه شوند.
عزیززاده در مورد مواد اولیه و اینکه چه میزان آن داخلی و چه مقدار آنها وارداتی است، می‌گوید: عمده مواد اولیه این صنعت داخلی است،اما بخش اندکی از آن هم که وارداتی است به دلیل محدودیت‌ها به اندازه کافی وجود ندارد. در دوره‌های قبل تولیدکنندگان خودشان راسا این مواد اولیه را وارد کرده و هیچ‌گاه نیز دچار مشکل نبودند، اما اخیرا با توجه به الزاماتی که تولیدکننده برای تهیه مواد اولیه از داخل دارد و با توجه به کمبود و افزایش نرخ ارز، ناچار است با مشکلات زیادی این مواد را از بازار سیاه تهیه کند. این سرگردانی مخصوصا در زمینه تهیه اقلام مهمی مانند جوهر چاپ، گلوله‌های سرامیکی و زیرکونیوم ایجاد شده و به نوعی دوگانگی دامن زده است زیرا با عدم تخصیص ارز و الزام وزارت صمت برای تامین این مواد از داخل، با توجه به کمبودهایی که وجود دارد، بر پیچیدگی‌های شرایط امروزی نیز افزوده شده است.
اتفاق خاصی برای جهش تولید نیفتاد
عزیززاده در پاسخ به این سوال که در سال جهش تولید چه تسهیلاتی برای رونق تولید شما در این صنایع در نظر گرفته شده است، می‌گوید: در این سال برای تولیدکنندگان ما اتفاق خاصی نیفتاد. هر چند امسال مباحث مختلفی در مورد رفع موانع تولید مطرح شده، اما این موضوع طبیعتا برای اجرا مکانیسم‌های خاص خود را نیاز دارد. اگر به خاطر داشته باشید برنامه‌ای از شبکه‌های تلویزیونی مبنی بر مراجعه به واحدهای تولیدی جهت رفع مشکلات‌شان پخش می‌شد. حالا پس از گذشت یک سال، بررسی‌ها نشان می‌دهد که این واحدها یا تعطیل هستند و یا اینکه هیچ اقدامی جهت رفع مشکلات‌شان انجام نشده است. در این رابطه معتقدم که صرف گفتار مشکلی را حل نخواهد کرد و لازم است برای جهش تولید ابتدا زیرساخت‌ها و سازوکارهای لازم فراهم شود. امروز شرایط به گونه‌ای شده که تمامی صنایع ما همین موضوع را مورد تاکید قرار می‌دهند. در واقع تمامی این صنایع از عدم ثبات قیمت ارز رنج می‌برند. وقتی امروز یک پالت ۱۰ تا ۱۲ هزار تومانی به قیمت ۱۵۰ هزار تومان فروخته می‌شود، تولیدکننده چگونه قادر خواهد بود در این شرایط بی‌ثبات اقدام به کار و فعالیت کند؟ در نتیجه دغدغه امروز تولیدکننده این است که آیا می‌تواند با توجه به وضعیت کنونی، کالای تولید و فروخته شده خود را مجدد تولید کند؟
دلیل عدم استفاده از فرصت صادرات
مدیر انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک در مورد شرایط مطلوب ایجادشده برای صادرات به واسطه افزایش نرخ ارز نیز توضیح می‌دهد: پاسخ مشخص است. امروز به واسطه تحریم‌ها، واحدهای تولیدی ما قادر به فروش کالاهای خود به هر جایی نیستند. در این رابطه همواره درخواست ما این بوده که نهادهای مرتبط مانند وزارت اقتصاد و وزارت امور خارجه این موانع را بردارند اما وقتی در عمل چنین نمی‌شود، طبیعتا نتیجه آن نیز بروز شرایط خاص کنونی خواهد شد. هر چند امروز بالای دوسوم تولید صنایع کاشی و سرامیک صادر می‌شود اما اینکه کجا و با چه قیمتی صادر می‌کنیم، جای بررسی دارد. ما باید جنس خود را به قیمت مناسب و کشورهای اروپایی صادر کنیم نه اینکه با قیمت ۲ تا ۵/۲ دلار آن هم به واسطه تلاش برای بقا، محصولات خود را به کشورهای همسایه بفرستیم. در نتیجه هر چند امروز افزایش نرخ ارز فرصت مناسبی را برای صادرات فراهم کرده اما همچنان معلوم نیست که این نرخ قرار است تا چه مدت زمانی ثابت بماند و کاهش پیدا نکند.
عزیززاده در مورد راهکار پیشنهادی خود برای برون‌رفت از شرایط کنونی نیز تصریح می‌کند: در مرحله نخست لازم است هر اتفاقی که می‌افتد، شرایط برای تولیدکننده تثبیت شود زیرا لازم است مجدد یادآوری کنم که امروز مهم‌ترین دغدغه تولیدکننده داخلی ثثبیت شرایط است. از سوی دیگر خواست عمومی نیز این است که فکری به حال تحریم‌ها در جهت تسهیل واردات و صادرات برای تولیدکننده بشود. همچنین معتقدم در داخل نیز لازم است قیمت‌ها کنترل شود و یا اگر افزایش می‌یابد حداقل ثابت باقی بماند تا تولیدکننده بتواند به حداقل فعالیت و کار خود ادامه دهد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژه
لینک کوتاه :