سرنوشت مبهم نفت
به گزارش جهان صنعت نیوز: بازار در سردرگرمى و بلاتکلیفی بی‌سابقه‌ای به سر می‌برد؛ در طرف تقاضا شاهد آن هستیم که مصرف چین به عنوان داعیه‌دار موتور رشد مصرف جهانى نفت تحت تاثیر شیوع کرونا و همچنین اختلافات تجاری با آمریکا از نفس افتاده است. به عبارتى پیدایش ویروس کرونا از یک‌سو و جنگ تعرفه‌ها میان آمریکا و چین از سوی دیگر، تقاضای جهانی نفت را با ریزش بی‌سابقه‌ای روبه‌رو کرده است. وضعیت در هند نیز به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان نفت جهان تعریفی ندارد. این کشور پس از درگیرى با ویروس کرونا، با رشد تولید ناخالص داخلی منفی دو درصد در سه ماهه سوم ۲۰۲۰، شرایط نگران‌کننده‌ای را برای فعالان بازار به وجود آورده است.
از طرفى در موج نخست قرنطینه در کشورهای اروپایی سفرها در این کشورها ۳۵ درصد پایین‌تر از حد عادی بود و حالا به نظر می‌رسد این وضعیت مجددا در حال تکرار است. در گزارش جدید بانک جی‌پی‌مورگان آمده است که احتمالا آمار سفرها در اروپا پایین خواهد آمد و جز در روزهای تعطیل میزان این سفرها بسیار ناچیز خواهد بود. این موضوع از حجم تقاضا برای نفت که عمدتا در صنعت حمل‌و‌نقل به کار می‌رود به شدت خواهد کاست. این بانک همچنین در جدیدترین گزارش خود میزان تقاضا برای نفت را به نسبت پیش‌بینی قبلی خود ۹۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داده است.
به طور کلی پیش‌بینی می‌شود میزان تقاضا برای نفت در سه ماهه پایانی سال ۲۰۲۰ در قیاس با همین مدت در سال ۲۰۱۹ بیش از شش درصد کاهش داشته باشد.
اما در شرایطی که تقاضا در بدترین شرایط تاریخ بازار جهانی نفت قرار دارد، عرضه نفت رشد بی‌سابقه‌ای پیدا کرده است.
آمارها حاکی از آن است که میزان مازاد عرضه نفت در بازار به ویژه به دلیل افزایش تولیدات لیبی رشد چشمگیری در هفته اخیر داشته است.
با برقراری امنیت در بخش‌هایی از لیبی، شرکت ملی نفت این کشور کار استخراج نفت را در این کشور از سر گرفته‌اند به گونه‌ای که طی روزهای اخیر لیبی موفق شده نزدیک به یک میلیون بشکه نفت در روز تولید داشته باشد.
همچنین طی سال‌های گذشته حمایت‌های ترامپ از نفت شیل، تولید آمریکا را به ۱۳ میلیون بشکه در روز رسانده است.
در واقع آمریکا پس از ۷۰ سال به یک کشور صادر‌کننده خالص نفت تبدیل شد و وارد رقابت با تولید‌کنندگان نفت خام‌های متعارف شد.
دولت ترامپ برای رسیدن به این هدف از معاهده پاریس خارج شد تا در مقابل افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای مجبور به پاسخگویی نباشد.
البته ترامپ با خروج از برجام و تحریم صنعت نفت ایران، عملا بخشی از صادرات نفت ایران را از بازار خارج کرد اما این میزان بعدا توسط رقبای سنتی ایران در بازار طلای سیاه و البته خود آمریکا در شرق آسیا جبران شد.
در این میان برخى از فعالان بازار امیدوارند با پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا تولید نفت‌های غیرمتعارف در آمریکا کاهش یابد.
نامزد دموکرات‌ها به دنبال بهره‌برداری بیشتر از انرژی‌های تجدیدپذیر به جای سوخت‌های فسیلی است و کارشناسان معتقدند در صورت راهیابی به کاخ سفید می‌توان انتظار داشت آمریکا دوباره به معاهده پاریس بازگردد.
بایدن در برنامه‌های خود متعهد شده که طی دوره چهار ساله ریاست‌جمهوری خود مبلغ دو تریلیون دلار برای ترمیم، بهبود و ارتقای شرایط محیط‌زیست کشورش هزینه خواهد کرد.
بنابراین در صورت پیروزی کاندیدای حزب دموکرات در آمریکا احتمال کند شدن فعالیت‌های تولید نفت زیاد است. البته نباید فراموش کرد که محافل طرفدار تولید نفت شیل هم قدرتمند هستند. بنابراین تنها پیروزی دموکرات‌ها در کاخ سفید، کافی نیست. چنانچه دموکرات‌ها در کنگره و به ویژه سنا حداقل باشند، نمی‌توانند به راحتی اهداف و سیاست‌های محیط‌زیستی و چه‌بسا بازگشت به کنوانسیون آب و هوای پاریس را عملی سازند.
این در حالی است که روند فعلی شمارش آرا و نسبت توزیع آرا در ایالت‌های باقیمانده نشان می‌دهد که جمهوریخواهان کنترل سنا را حفظ خواهند کرد در حالی که دموکرات‌ها نیز ولو با برتری‌ای شکننده، اکثریت را در مجلس نمایندگان تداوم خواهند بخشید. یکدست نبودن کنگره احتمالا مانع از آن خواهد شد که دولت آینده بایدن طرح‌های مورد نظر خود از جمله در زمینه مقابله با تغییرات اقلیمی یا کاهش احتمالی تحریم‌ها علیه ایران را به تصویب برساند.
همچنین در خصوص بازگشت نفت ایران به بازار‌های جهانى برخی از کارشناسان معتقدند رفتن دونالد ترامپ و روی کار آمدن جو بایدن تاثیر بسزایی بر وضعیت صادرات نفت ایران نخواهد داشت.
به گفته بهزاد احمدی‌نیا تحلیلگر بازار انرژی به قدری تحریم‌های نفتى علیه ایران گسترده و عمیق است که نمى‌توان انتظار داشت با تغییر دولت در آمریکا فروش نفت ایران به سطح قبل از تحریم‌ها بازگردد.
احمدی‌نیا با تاکید بر اینکه تغییر دولت و حتى آمدن بایدن به معنی برداشتن تحریم‌ها علیه ایران نیست گفت: شاید روی کار آمدن بایدن بتواند حدود شش تا هفت ماه فروش نفت ایران از راه‌های غیررسمى را راحت‌تر کند چراکه انتظار می‌رود بایدن در ماه‌های ابتدایی شیوه‌های وسواس‌گونه دولت را برای اعمال تحریم‌ها نداشته باشد اما نمی‌توان انتظار داشت درآمد‌های نفتی ایران در آینده‌ای نزدیک به میزان قبل از تحریم‌ها بازگردد.
همچنین مرتضی بهروزی‌فر کارشناس ارشد حوزه انرژی هم پیش‌تر در این خصوص به «جهان‌صنعت» گفته بود: نباید تصور کنیم که با پیروزی جو بایدن وضعیت ایران تغییر می‌کند.
وی با بیان اینکه برخی از اقدامات ایران به گونه‌ای است که به نظر می‌رسد هر کسی به جز ترامپ هم ریاست‌جمهوری آمریکا را بر‌عهده داشته باشد واکنش مشابهی نشان خواهد داد گفت: زمانی که در برجام ایران اجازه نداد شرکت‌های آمریکایی همانند شرکت‌های چینی و اروپایی از منافع برجام بهره‌مند شوند هر کس دیگری هم جای ترامپ بود همین اتفاق برای برجام می‌افتاد.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی معتقد است تنها تفاوتی که وجود دارد این است که ترامپ فردی خشونت‌طلب است و خواسته‌های خود را بدون هیچ سیاستى به اجرا در‌می‌آورد اما انتظار می‌رود بایدن به عنوان سیاستمداری کارکشته در لفافه و سیاستمدارانه تحریم‌ها را علیه ایران به اجرا درآورد چه‌بسا اقدامات سخت‌تری را در پیش بگیرد.
استفن اینز تحلیلگر بازار نفت در موسسه آکسی تریدر نیز می‌گوید: «بعید است بایدن بتواند به این زودی شاخه زیتونی به سمت ایران دراز کند.»
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژه
لینک کوتاه :