محدودیت برای ثبت‌نام‌کنندگان ریاست‌جمهوری
به گزارش جهان صنعت نیوز: نمایندگان به شرط تقلیل حداقل سن نامزد ریاست‌جمهوری از ۴۵ به ۴۰ سال، کاهش سابقه اشتغال در مناصب از هشت سال به کمتر از آن و همچنین اصلاح محدودیت ایجادشده برای استانداران که اعلام شده بود نباید استان آنها از دو میلیون نفر جمعیت کمتری داشته باشد، به کلیات این طرح اصلاحی رای دادند و طراحان هم قول مساعد دادند که این مواد را در کمیسیون شوراها اصلاح کنند.
قرار است روز یکشنبه جزئیات طرح اصلاحی قانون انتخابات ریاست‌جمهوری که در مجلس دهم لایحه آن تحت عنوان «لایحه جامع انتخابات» توسط دولت به مجلس داده شد و با طرح مجلس ادغام و به طرحی حاشیه‌ای و پرسروصدا بدل شد که در نهایت عمر مجلس دهم اعتدالی به بررسی و تصویب آن کفاف نداد، حالا در مجلس انقلابی یازدهم با تغییرات مورد نظر آنها به تصویب برسد؛ موضوعی که برخی نگران مواد و تبصره‌هایی هستند که مجلس تمام‌اصولگرای یازدهم قرار است به تصویب برساند.
یکی از شاخص‌های مهم و بحث‌برانگیز طرح اصلاح انتخاباتی فوق، محدود کردن نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری است یعنی از این به بعد هر کسی نمی‌تواند برای انتخابات ریاست‌جمهوری به وزارت کشور برود و اعلام کاندیداتوری کند. نمایندگان مجلس یازدهم محدودیت‌هایی را در این باره لحاظ و دایره متقاضیان را تنگ کرده و تعداد مشمولان ثبت‌نام را به حداقل رسانده‌اند. علی‌اصغر عنابستانی نماینده مردم سبزوار و سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس یازدهم در گفت‌وگو با «جهان صنعت نیوز» به تشریح طرح اصلاحی قانون انتخابات ریاست‌جمهوری پرداخت.
طرح اصلاح قانون انتخابات که قرار است جزئیات آن به صحن مجلس بیاید، نسبت به طرح قبلی چه تفاوت‌هایی دارد؟
انتخابات ریاست‌جمهوری از نظر قانون عادی به این شکل بود که هر کسی می‌توانست به وزارت کشور برود ثبت‌نام کند و مدعی شود می‌تواند رییس‌جمهوری شود. قاعدتا تعداد زیادی از افرادی که موجب وهن نظام بودند در انتخابات ثبت‌نام می‌کردند و همین حجم بالای ثبت‌نامی و تعداد کم احراز صلاحیت‌ها دست‌مایه رسانه‌های بیگانه شده بود تا علیه نظام سم‌پاشی کنند. در حالی که طبیعتا حداقل‌هایی از شرایط ریاست‌جمهوری برای هر کسی که قرار است در انتخابات ثبت‌نام کند باید وجود داشته باشد تا هم موجب وهن مردم نشود، هم جلوه نامناسبی در جامعه ایجاد نکند و هرکسی نتواند ادعا کند می‌خواهد رییس‌جمهور کشور شود.
در اصلاح قانون جدید انتخابات، شاه‌بیت همین است که حداقل‌هایی از شرایط را برای ثبت‌نام‌کنندگان ریاست‌جمهوری و رجل سیاسی که در قانون اساسی به آن اشاره شده تعیین کرده است. در این طرح اصلاح قانون انتخابات مقرر شده که شخص نامزد حداقل باید مدرک فوق‌لیسانس داشته باشد. یکی از سمت‌های ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری را داشته باشد یعنی جزو مقامات کشوری باشد.
مثلا کسی که قصد کاندیداتوری ریاست‌جمهوری دارد باید استاندار، وزیر، معاون وزیر، سفیر، نماینده مجلس یا معاون قوای سه‌گانه بوده باشد. البته برای این سمت‌ها هم زمان تعیین کرده است یعنی نامزد ریاست‌جمهوری باید هشت سال یکی از این مسوولیت‌ها را برعهده داشته باشد تا بتواند برای ریاست‌جمهوری نامزد شود. البته مخالف هشت سال هستم و معتقدم کسی که چهار سال هم این مسوولیت را داشته باشد قادر است این مسوولیت را انجام دهد و باید این عدد به چهار سال تقلیل یابد. ما نباید با این محدودیت‌های شدید حقی از مردم ضایع کنیم. یا در قانون فعلی گفته شده کسی که در استان بالای دو میلیون نفر، استاندار بوده است می‌تواند نامزد ریاست‌جمهوری شود، یعنی کسی که در استان زیر دو میلیون نفر استانداری کرده را حائز شرایط ندانسته است. در حالی که این کار اشتباه راهبردی است و استانداری جزو مشاغل راهبردی کشور است. استاندار نماینده حاکمیت است و تعداد جمعیت استان او تفاوتی در تجربه آن شخص ندارد. حتی آن استاندار به خاطر حجم بالای کار و مسوولیت، شرایط سخت‌تری نسبت به بقیه برعهده دارد و تجربه بیشتری کسب می‌کند.
سخنگوی کمیسیون شوراها گفته که در شور دوم کمیسیون حداقل سن متقاضی از ۴۵ سال به ۴۰ سال کاهش یافته است.
بله. این موضوع یکی از قول‌هایی بود که طراحان به نمایندگان دادند که در صورت تایید کلیات، حداقل سن متقاضی را به ۴۰ سال تقلیل دهند.
شرایط سنی در شور اول کمیسیون شوراها برای متقاضی ثبت‌نام‌کننده، حداقل ۴۵ سال و حداکثر۷۰ سال تعیین شده است، در حالی که به نظرم این حداقل سن ۴۵ سال مطابق با خواست رهبری برای نامزد جوان ریاست‌جمهوری نیست و همچنین می‌دانیم ۴۰ سال سن تکامل و پختگی انسان است و اینکه ما این سن تکامل را مناسب ریاست‌جمهوری ندانیم نگاه سختگیرانه‌ای است که در شور دوم اصلاح شده است.
یکسری موارد دیگر از جمله ملیت فرد هم در این قانون اصلاحی مدنظر قرار گرفته است. در قانون پیشین گفته شده بود نامزد ریاست‌جمهوری ایرانی‌الاصل باشد ولی درباره چگونگی احراز ایرانی‌الاصل بودن آن توضیحی نیامده بود. ولی در قانون اصلاحی جدید گفته شده که برای تعیین ایرانی‌الاصل بودن پدر و مادر شخص باید ایرانی و در داخل ایران باشد و قانون جدید این موارد را تصریح کرده است.
مباحث دیگری در پیشنهاد جدید آمده تا افرادی که ادعا می‌کنند جزو رجال سیاسی هستند محدود شوند و افراد مشخصی بتوانند برای انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کنند. یعنی این‌طور نباشد که هرکسی که شرایط ندارد ثبت‌نام کند و پرونده چند هزار نفر به شورای نگهبان ارسال شود ولی از بین آنها چهار، پنج نفر احراز صلاحیت شود که شرایط را در رسانه‌های بیگانه برای ما نامناسب کند.
آیا در قانون اصلاحی فوق درباره تعیین رجل سیاسی هم تصمیم‌گیری شده است؟
تشخیص رجل سیاسی برعهده شورای نگهبان است و در این قانون اصلاحی هم آمده که شورای نگهبان شرایط رجل سیاسی را تعریف و مشخص کند. یکی از ایرادات جدی که به همه انتخابات بعد از انقلاب وارد است درباره رجل سیاسی است. به طور مشخص چارچوب‌های رجل سیاسی در این انتخابات مشخص نشده و رفتارهای شورای نگهبان هم در این باره متفاوت بوده است. یعنی در طول سنوات مختلف رفتار شورای نگهبان در قبال افراد متفاوت بوده و بعضا کسانی در یک دوره به عنوان رجل سیاسی تایید صلاحیت شده‌اند که افراد شبیه به شرایط آنها در دوره‌های دیگر تایید صلاحیت نشده‌اند. حتی پیش آمده که همان افراد در دوره‌های دیگر تایید صلاحیت نشده‌اند.
به نظر می‌رسد در این باره باید رویه ثابتی با شاخص معلومی داشته باشیم و این وظیفه با شورای نگهبان است و مفصر قانون اساسی شورای نگهبان است.
بحث رجل سیاسی موضوع مناقشه‌برانگیز سال‌های طولانی است و اینکه آیا بالاخره زنان هم به عنوان رجل سیاسی می‌توانند در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کنند یا خیر؟
بله. مساله رجل سیاسی درباره زنان هم مطرح است. این نکته از موارد مهمی است که سال‌ها حقوقدانان بر سر آن بحث فراوان دارند. به نظر ما حقوقدانان معنا و مفهوم رجل سیاسی به معنای مرد سیاسی نیست، بلکه به معنای شخصی است که به عنوان یک فرد موثر سیاسی در کشور شناخته می‌شود. این شخص جدای از جنسیت او رجل سیاسی نامیده می‌شود. البته این تفسیر را شورای نگهبان تاکنون نپذیرفته بود، ولی ظاهرا با مباحثی که اخیرا مطرح شده است شورای نگهبان در حال تجدیدنظر در این باره است. امیدواریم فضا باز شود تا زنانی که توانمندی و قدرت تاثیرگذاری خوبی در انتخابات ریاست‌جمهوری کشور دارند و دارای پتانسیل لازم هستند، بتوانند در ساختار انتخابات ریاست‌جمهوری کشور حضور مفید داشته و برای ریاست‌جمهوری ثبت‌نام و ایفای نقش کنند.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :
