احیای برجام قبل از ۱۴۰۰ مقدور است؟

به گزارش جهان صنعت نیوز: پایگاه خبری Just security با مطرح کردن نظر برخی از کارشناسان و مقامات، احتمال بازگشت زودهنگام دولت بایدن به توافق هسته‌ای و چالش‌های آن را بررسی کرده و در گزارشی به نقل از یک منبع آشنا به تفکرات بایدن نوشته است: «با توجه به اینکه از زمان تحلیف جو بایدن تا زمان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در ژوئن ۲۰۲۱ فقط پنج ماه فرصت است، انتظار می‌رود بایدن در همین مدت باقی‌مانده تلاش کند بازگشت ایران به تعهدات خود تحت توافق هسته‌ای را تضمین کند.»

در ادامه این تحلیل همچنین به نقل از این منبع آمده ایده بایدن درباره توافق هسته‌ای، مبنی بر اینکه «اگر ایران به تعهدات خود بازگردد واشنگتن به عنوان نقطه آغاز مذاکرات بعدی به برجام بازخواهد گشت» که پیش از انتخابات آن را مطرح کرده بود، ثابت است.

این پایگاه خبری آمریکایی همچنین به نقل از یک مقام سازمان ملل که منحصرا درباره مسائل ایران فعالیت می‌کند، مدعی شده «بازگشت شسته‌رفته» آمریکا به برجام مطمئن‌ترین راه برای بازگشت ایران به محدودیت‌های هسته‌ای تحت این توافق و محدود کردن ذخایر اورانیوم این کشور است. این مقام سازمان مللی تاکید کرد که آسان‌ترین مسیر رو به جلو، بازگشت بدون پیش‌شرط به برجام است.

تحلیل یادشده البته به سادگی قابل رد است به خصوص اگر در نظر داشته باشیم که جو بایدن تا رسیدن به کاخ سفید و شروع کار حداقل دو، سه ماه کار دارد و بعد از آن نیز یکی، دو ماهی را باید صرف چینش کابینه و این قبیل کارها کند. به این ترتیب دولت جدید در آمریکا به احتمال خیلی زیاد تا پیش از فروردین ۱۴۰۰ قادر به برداشتن گامی به سوی احیای برجام نخواهد بود. بعد از آن نیز به فرض آنکه بپذیریم بایدن موضوع ایران و برجام را در اولویت نخست خود قرار می‌دهد و شروع به کار می‌کند، باید به این نکته توجه داشته باشیم که اینجا در تهران فضای کاملا انتخاباتی شده و دولت روحانی که از یک سو درگیر مشکلات اقتصادی گسترده و از سوی دیگر کرونا که گویا حالا حالاها ماندنی است، توان چندانی برای تمرکز بر سیاست خارجی ندارد. به اضافه اینکه عجله بایدن برای حل موضوع با دولتی که در حال رفتن است و کار را به تیمی تحویل می‌دهد که معلوم نیست با او همسو است یا رقیب نیز چندان منطقی به نظر نمی‌رسد.

با این وجود شواهدی در کار است که احتمال تعجیل بایدن در این کار را تقویت می‌کند. مثلا اینکه گفته می‌شود بایدن نخستین اطلاعیه درباره کابینه خود را دیروز صادر کرده و مشاور قدیمی خود آنتونی بلینکن را به عنوان وزیر خارجه دولت جدید آمریکا در نظر گرفته است. وی جک سالیوان، دستیار سابق هیلاری کلینتون را نیز برای پست مشاور امنیت ملی ایالات متحده در نظر گرفته است.

این خبر از یک سو به معنی آن است که بایدن قصد ندارد وقت خود را خیلی هدر دهد و شاید کمی قبل از سال ۱۴۰۰ بتواند به موضوع ایران نیز رسیدگی کند. از سوی دیگر انتخاب بلینکن امیدهای ایجادشده در ایران برای احیای برجام را افزایش خواهد داد. به گزارش خبرگزاری‌ها جک سالیوان ۴۳ ساله و بلینکن ۵۸ ساله که از شخصیت‌های سیاسی حزب دموکرات هستند، هر دو در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما با جو بایدن که معاون اول باراک اوباما بود، همکاری نزدیکی داشته‌‌اند.