سه رقیب در یک منظومه

غلامرضا ظریفیان * مجادله بین روسای قوا بیش از هر وقت دیگری مشاهده شده و مورد توجه قرار می‌گیرد، دلیلش نیز این است که قطعا آثاری در اجتماع داشته و افکار عمومی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.

پیش از بررسی این آثار اما باید به این نکته توجه داشت که این جدل‌ها بیش از آنکه کارشناسی باشد، سیاسی است. آقای قالیباف هم در این مصاحبه اخیر به همین نکته اشاره کرد. به هرحال این جدل‌ها ریشه در تنازعات سیاسی و نگاه‌های حزبی دارد.

اگر جریان اصلی سیاسی در کشور را به دو بخش اصلاح‌طلب و اصولگرا با طیف‌های مختلف آن در نظر بگیریم، خواهیم دید که اینها در نوع نگاه اداره حکومت، حکمرانی خوب، شفافیت، اینکه چه جریانی صلاحیت بیشتری برای حکمرانی دارد و… اختلاف‌نظرهایی دارند که باعث جدل‌هایی مثل مسائل اخیر می‌شود.

نوع رادیکال‌تر این جدل‌ها را در هنگامه انتخابات‌ها شاهدیم. مثلا اختلافات بین این سه بزرگواری که در راس سه قوه قرار دارند را در مناظرات انتخاباتی مشاهده کرده بودیم. اگر به مباحث مطرح شده به آن مناظرات برگردیم و به نوع نگاه‌هایشان توجه کنیم به این نتیجه خواهیم رسید که جدل‌ها و اختلافات فعلی کاملا طبیعی است. به هرحال این سه نفر هیچ ‌یک دیگری را برای حکمرانی خود شایسته نمی‌دانست و اختلاف‌نظرهایی داشت. حال هر کدام از این افراد در راس یک قوه و در یک منظومه قرار گرفته‌اند بنابراین بروز مجادلات کنونی کاملا طبیعی به نظر می‌رسد. در انتخابات روشن شد که این افراد سه دیدگاه مختلف برای اداره کشور دارند و حالا که در یک منظومه قرار گرفته‌اند، هر قدر هم که ملاحظه کنند، بخشی از اختلافات بروز پیدا می‌کند زیرا اینها از نظر منش و روش یکدیگر را قبول نداشتند.

به هر حال این سه بزرگوار در سه رکن اساسی کشور قرار گرفته‌اند و شرایط کشور که به خاطر شیوع کرونا، فاصله طبقاتی، انتخابات پیش‌رو و… بسیار حساس است به دست‌اندرکاران نظام این را دیکته می‌کند که دیگر دوره منازعات انتخاباتی تمام شده و همه قوا و نهادهای حاکمیتی کشور در یک کشتی قرار دارند؛ کشتی‌ای که سرنشینان مردم هستند. روشن است که هر نوع تنش یا تغییر مسیرهای نابهنگام در این کشتی بیش از همه مردم را متضرر می‌کند. ضمن اینکه اگر این سرنشینان احساس آرامش لازم را نداشته باشند، در نوع رویکرد، امید به آینده، کنش، پذیرش فرامین صادر شده از حاکمیت، اعتماد به این فرامین و میزان مشارکت و حضورشان در انتخابات آینده تغییراتی ایجاد خواهد شد.

این‌گونه نیست که اگر این بزرگواران به مصالح و خیر عمومی توجه نکنند و همچنان به مرزبندی‌های گذشته توجه کنند، اتفاقی رخ ندهد. طبیعی است که جامعه نگران می‌شود و واکنش‌های خود را نشان خواهد داد. جامعه احساس اطمینان و عدم احساس اطمینان‌ها یا مشارکت و عدم مشارکت‌‌های خود را دارد.

جامعه هر قدر احساس کند که مدیریت کشور با وجود همه اختلاف دیدگاه‌ها، از عقلانیت مناسب و ازخودگذشتگی متکی بر خیر عمومی برخوردار است، احساس آرامش و اطمینان بیشتر می‌کند. وقتی هم که این دو حاصل شد همراهی بیشتری برای حل مسائل از خود نشان خواهد داد.

*فعال سیاسی اصلاح‌طلب