ماراتن نفس‌گیر تجاری
به گزارش جهان صنعت نیوز: بوریس جانسون نخست‌وزیر بریتانیا و اورسولا فون‌درلاین رییس کمیسیون اتحادیه اروپا در حالی با یکدیگر در بروکسل دیدار می‌کنند که سرنوشت مذاکرات دو طرف بر سر آینده روابط دوجانبه همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. این دیدار و گفت‌وگو آخرین امید و ماموریت برای رفع انسداد از مذاکرات خروج انگلیس از اتحادیه اروپاست.
دوران پسابرگزیت سه هفته دیگر با پایان دوره انتقالی برگزیت که بریتانیا در جریان آن همچنان به مقررات اتحادیه اروپا پایبند است، آغاز می‌شود. از دیدار بوریس جانسون و اورسولا فون‌درلاین به عنوان آخرین بخت برای جلوگیری از آغاز بدون توافق دوران پسابرگزیت یاد می‌شود.
اگر مذاکراتی که واپسین روزهای خود را پشت سر می‌گذارد به نتیجه نرسد، آینده روابط دو طرف از سال آینده میلادی (۲۰۲۱) بر مبنای تعرفه‌های سازمان تجارت جهانی خواهد بود که هزینه تبادل کالا میان دو طرف را افزایش می‌دهد. این در حالی است که سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در گزارشی هشدار داد که اجرای برگزیت بی‌توافق ضربه مهلکی به اقتصاد انگلیس وارد خواهد کرد و در درازمدت پیامدهای ناگواری را برای بازده اقتصادی و گسترش بیکاری در این کشور به همراه خواهد داشت.
نهاد ناظر بر عملکرد اقتصادی دولت انگلیس (اوبی‌آر) هم پیش‌بینی کرده که اگر مذاکرات به نتیجه نرسد، رشد اقتصادی این کشور در سال آینده ۲ درصد منقبض خواهد شد. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که در صورت تحقق برگزیت بی‌توافق، انگلیس بیشترین زیان مالی را در میان کشورهای صنعتی گروه ۲۰ متحمل می‌شود.
مذاکرات انگلیس و اتحادیه اروپا درباره آینده همکاری‌های تجاری دو طرف، پس از اجرای برگزیت در بهمن‌ماه سال گذشته آغاز شد. علاوه بر آینده وضع ایرلند شمالی، نقش دیوان دادگستری اروپا در اختلاف‌های طرفین و تبادل داده‌ها در تحقیقات پلیس، دسترسی صیادان اتحادیه اروپا به مناطق ماهیگیری غنی انگلیس به پاشنه آشیل مذاکرات دو طرف تبدیل شده است.
مقامات اتحادیه اروپا مانند مسوولان بریتانیایی هشدار داده‌اند که حاضر به عقب‌نشینی از مواضع خود در مذاکرات نیستند. میشل بارنیه مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا گفته که این اتحادیه هرگز بازار مشترک خود را فدای دستیابی به توافق پسابرگزیت نخواهد کرد.
در مقابل بوریس جانسون نیز گفته است که مواضع دو طرف همچنان از یکدیگر فاصله دارد. نخست‌وزیر بریتانیا هشدار داده که ممکن است کشورش و اتحادیه اروپا مجبور به پذیرش راه‌حل بدون توافق شوند. میشل بارنیه نیز احتمال عدم دستیابی به توافق با لندن را بیشتر از احتمال موافقت دو طرف با سندی درباره روابط تجاری دوجانبه دانسته است.
از سوی دیگر مایکل مارتین نخست‌وزیر ایرلند گفته اگر مذاکرات طی یک یا دو روز آینده از بن‌بست کنونی خارج نشود سران اتحادیه اروپا مجبور خواهند شد در اجلاس یکی دو روز آینده خود طرح‌های احتمالی برای جلوگیری از اختلال اقتصادی به دنبال آغاز بدون توافق دوران پسابرگزیت را بررسی کنند.
بریتانیا هر چند روز ۳۱ ژانویه سال جاری میلادی به طور رسمی از اتحادیه اروپا خارج شد اما بنا به توافق برگزیت تا پایان سال جاری مقررات اتحادیه اروپا را اجرا می‌کند، ولی بروکسل و لندن با پایان این دوره که از آن به عنوان دوره انتقالی برگزیت یاد می‌شود یا باید بر سر ساز و کار روابط تجاری با یکدیگر از روز اول ژانویه سال ۲۰۲۱ به توافق برسند و یا به اجرای مقررات سازمان تجارت جهانی از این تاریخ تن بدهند.
ارزش مبادلات تجاری سالانه بریتانیا و اتحادیه اروپا هزار میلیارد (یک تریلیون) دلار تخمین زده می‌شود. با اجرای مقررات سازمان تجارت جهانی این مبادلات مشمول تعرفه‌های گمرکی و سهمیه‌بندی واردات خواهد شد؛ امری که به کسب‌و‌کارها هم در اتحادیه اروپا و هم در بریتانیا ضربه خواهد زد.
عقب‌نشینی جانسون از اجرای لایحه جنجالی برگزیت
با افزایش اعتراض‌های داخلی و بین‌المللی به لایحه جنجالی دولت بوریس جانسون در خصوص نادیده گرفتن بخش‌های کلیدی از موافقتنامه برگزیت که سال گذشته با اتحادیه اروپا توافق شد، نمایندگان دو طرف سه‌شنبه گذشته با صدور بیانیه‌ای اعلام کردند در خصوص نحوه اجرای کامل این سند به توافق رسیده‌اند.
این توافق پس از هفته‌ها مذاکرات بین مایکل گوو معاون نخست‌وزیر انگلیس و ماروس سفکوویچ معاون رییس کمیسیون اروپا حاصل و مقرر شد که توافقنامه برگزیت به ویژه در خصوص پروتکل ایرلند شمالی در پایان دوره گذار خروج لندن از اتحادیه اروپا اجرا شود.
براساس بیانیه منتشر شده، دو طرف به صورت اصولی در رابطه با تمام مسائل توافق کردند و مقرر شد طرف انگلیسی بندهای مورد اختلاف در لایحه پیشنهادی دولت را حذف کند. این لایحه ۲۰ آبان گذشته توسط نمایندگان مجلس اعیان انگلیس رد و برای بازنگری به مجلس عوام عودت داده شد.
نخست‌وزیر انگلیس شهریور در واکنش به روند کند مذاکرات برگزیت لایحه‌ای را پیشنهاد کرد که در صورت عدم حصول توافق تجاری با اتحادیه اروپا، ساز و کار ویژه‌ای که برای ایرلند شمالی موافقت شده، نادیده گرفته شود. جانسون بر این باور است که اتحادیه اروپا قصد دارد با استناد به توافق برگزیت بین ایرلند شمالی و دیگر مناطق انگلیس حصار اقتصادی ایجاد کند. با این حال اتحادیه اروپا ضمن رد این ادعا، تاکید دارد که نادیده گرفتن توافق برگزیت خلاف موازین بین‌المللی است.
در توافقی که سال گذشته به تایید دو طرف رسید، پیش‌بینی شده ایرلند شمالی به مدت چهار سال برخی از مقررات اتحادیه اروپا را رعایت خواهد کرد. این در حالی است که در لایحه دولت انگلیس پیش‌بینی شده که این کشور می‌تواند به طور یکجانبه برای ایرلند شمالی در زمینه امور تجاری تصمیم‌گیری کند.
اورسولا فون‌درلاین رییس کمیسیون اروپا هشدار داده بود که این لایحه نقض قوانین بین‌الملل است و دیوید ساسولی رییس پارلمان اروپا هم گفته اجرای این لایحه تبعات بسیار بدی را برای انگلیس در پی خواهد داشت. همچنین پارلمان اروپا هشدار داده که اگر طرح یادشده به تایید برسد، این نهاد تحت هیچ شرایطی به تصویب قراردادهای تجاری با انگلیس تن نخواهد داد.
در داخل هم علاوه بر احزاب سیاسی مخالف دولت، هم‌حزبی‌های جانسون حملات تندی را علیه لایحه یادشده مطرح و تصریح کردند که اجرای آن اعتبار بین‌المللی انگلیس را تضعیف خواهد کرد. پنج نخست‌وزیر اسبق انگلیس که در قید حیات هستند، مخالفت صریح خود را با این لایحه اعلام کرده‌اند.
شوک جدید اقتصادی
دسترسی ماهیگیران اروپایی به آب‌های انگلیس- موضوعی که به نظر می‌رسد هنوز هیچ پیشرفتی در آن صورت نگرفته است- برای برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا به ویژه فرانسه و هلند همچنان حساسیت بالایی دارد. فرانسه تهدید کرده است که توافقی نامنطبق با منافع خود به ویژه در حوزه ماهیگیری را وتو خواهد کرد. آلمان که هم‌اکنون ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را برعهده دارد نیز اعلام کرده به هر قیمتی به توافق با بریتانیا تن نخواهد داد. توافق احتمالی اتحادیه اروپا با بریتانیا بر سر روابط در دوران پسابرگزیت باید به تایید هر ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا برسد.
عدم دستیابی بریتانیا و اتحادیه اروپا به توافق پسابرگزیت به معنای اجرای مقررات سازمان تجارت جهانی بین دو طرف از روز اول ژانویه سال ۲۰۲۱ خواهد بود. اما پیچیده‌ترین نکته همچنان شرایط رقابت عادلانه است که برای تضمین همگرایی از نظر کمک‌های عمومی، معیار‌های اجتماعی یا زیست‌محیطی در نظر گرفته شده است. دشواری یافتن ساز و کاری است که ضمن محافظت از منافع اروپا، به حاکمیت مجدد لندن احترام بگذارد.
دولت انگلیس به نشانه کنار آمدن و مماشات اعلام کرد آماده است بندهای بحث‌برانگیز را در لایحه‌ای کنار بگذارد که معاهده ناظر بر خروج انگلیس از اتحادیه اروپا را زیر سوال می‌برد. اعلام این خبر در واقع امتیازی به بروکسل در این آخرین مرحله از گفت‌وگو و رایزنی‌ها دو طرف بود چون اروپاییان واقعا از زیر سوال رفتن این معاهده توسط انگلیس خشمگین شدند.
انگلیس از زمان خروج رسمی از اتحادیه اروپا، همچنان قوانین اروپا را اعمال می‌کند. تنها در پایان این دوره انتقالی، در ۳۱ دسامبر است که از بازار واحد و اتحادیه گمرک خارج می‌شود اجرای این قوانین و مقررات در انگلیس متوقف می‌شود.
در صورت عدم توافق، تجارت بین لندن و اتحادیه اروپا از اول ژانویه تحت قوانین سازمان تجارت جهانی قرار می‌گیرد که به معنای اعمال تعرفه‌های گمرکی بر محصولات وارداتی و اعمال سهمیه‌بندی واردات و صادرات کالا و خدمات است که این خود اقتصاد دو طرف را در معرض شوک جدیدی قرار خواهد داد. اقتصاد‌هایی که از قبل به علت بحران بهداشتی ناشی از شیوع بیماری همه‌گیر کووید۱۹ دچار شوک شده بودند.
تغییرات در روابط بریتانیا با اتحادیه اروپا
دوره انتقالی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا در پایان دسامبر امسال به پایان خواهد رسید. بسیاری از جنبه‌های روابط آتی بریتانیا با اتحادیه اروپا هنوز نامعلوم است، ولی هفت تغییر از اول ژانویه ۲۰۲۱برای شهروندان بریتانیا قطعی است.
سفر به کشورهای عضو اتحادیه اروپا
از ماه ژانویه برای رفتن به کشورهای اتحادیه اروپا یا سوییس، نروژ، ایسلند و لیختن‌اشتاین شهروندان بریتانیا باید مطمئن باشند که گذرنامه آنها دست‌کم شش ماه اعتبار دارد- جز سفر به جمهوری ایرلند که بخشی از منطقه مشترک مسافرتی است. اتباع بریتانیا از آنجا که کارت بیمه سلامت اروپایی دیگر معتبر نخواهد بود، باید بیمه مسافرتی و سلامت داشته باشند.
بسته به مقصد، مسافران اهل بریتانیا ممکن است به مدارک رانندگی بیشتری احتیاج داشته باشند. از جمله این مدارک داشتن «کارت سبز» از شرکت بیمه که ثابت کند خودرو برای رانندگی در خارج نیز بیمه شده است. نحوه استفاده از موبایل نیز دچار تغییر و تحول می‌شود. رومینگ رایگان موبایل در خارج از بریتانیا در ماه ژانویه پایان می‌یابد.
صف متفاوت برای کنترل گذرنامه
شهروندان بریتانیا به زودی برای کنترل گذرنامه در مرز باید در صفی غیر از صف شهروندان اتحادیه اروپا، منطقه اقتصادی مشترک EEA و سوییس بایستند. آنها باید بلیت بازگشت و مدرک اثبات پول کافی برای مدت اقامت را همراه داشته باشند.
توریست‌ها می‌توانند بدون داشتن ویزا در کشورهای عضو شنگن- شامل کشورهای اتحادیه اروپا و ایسلند، نروژ، سوییس و لیختن‌اشتاین- تا مدت ۹۰ روز در هر دوره ۱۸۰ روزه، اقامت کنند. از سال ۲۰۲۲، شهروندان بریتانیا برای سفر به منطقه شنگن باید با پرداخت پول، اجازه الکترونیکی دریافت کنند- شبیه سیستم اِستا ESTA در آمریکا.
بازگشت معافیت از عوارض گمرکی
از سال ۲۰۲۱ اتباع بریتانیا با سفر به کشورهای اتحادیه اروپا می‌توانند از مزیت معافیت از عوارض گمرکی بهره‌مند شوند. آنها می‌توانند مقادیر بیشتری سیگار و نوشابه‌های الکلی به بریتانیا برگردانند ولی به اقلامی مانند کالاهای الکترونیکی و پوشاک، مالیات تعلق خواهد گرفت. بازگرداندن مالیات بر ارزش‌افزوده به مسافران خارجی که از فروشگاه‌های بریتانیا خرید می‌کنند، نیز حذف خواهد شد.
کاغذبازی بیشتر برای نقل مکان به اتحادیه اروپا
از اول ژانویه رفت و آمد آزاد بین بریتانیا و اتحادیه اروپا پایان خواهد یافت. افرادی که در حال حاضر در کشورهای اتحادیه اروپا مستقر هستند، به موجب موافقتنامه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، از تسهیلات بخصوصی بهره‌مند خواهند شد. اما حتی در آن صورت هم باید مقررات بخصوص را بررسی کرد. برای مثال شهروندان بریتانیایی که در فرانسه زندگی می‌کنند یا قصد سکونت در این کشور را دارند باید اجازه اقامت جدید بگیرند. کسانی که قصد سکونت در جمهوری ایرلند را دارند به طور کلی تغییری در وضعیتشان ایجاد نمی‌شود ولی اگر برگزیت بدون حصول توافق به اجرا درآید ممکن است مقررات رانندگی با گواهینامه رانندگی بریتانیا در ایرلند تغییر کند.
مقررات جدید برای شهروندان اتحادیه اروپا ساکن در بریتانیا
حق اقامت شهروندان اتحادیه اروپا یا ایسلند، نروژ، لیختن‌اشتاین یا سوییس که در تاریخ دسامبر ۲۰۲۰ در بریتانیا زندگی می‌کنند، تا ۳۰ ژوئن ۲۰۲۱ تغییری نخواهد کرد.
باقی ماندن این افراد پس از آن تاریخ ممکن است با مانع مواجه شود. برای ماندن در بریتانیا این افراد باید یا شهروند بریتانیایی شوند یا درخواست اقامت کنند. در این مورد هم به دلیل منطقه مسافرتی مشترک، حقوق شهروندان جمهوری ایرلند تغییر نخواهد کرد.
اعمال سیستم مهاجرت جدید
از ماه ژانویه برای شهروندان خارجی (جز اتباع جمهوری ایرلند) که می‌خواهند اجازه اقامت در بریتانیا را دریافت کنند، سیستم جدیدی که بر اساس امتیاز است، اجرا می‌شود. دولت بریتانیا می‌گوید موقعیت شهروندان اتحادیه اروپا و شهروندان سایر کشورها یکسان خواهد بود و هدف این است که بیشتر کسانی را می‌توانند در اقتصاد بریتانیا نقش داشته باشند بپذیرند.
افرادی که می‌خواهند برای کار یا زندگی یا تحصیل به بریتانیا بروند باید درخواست ویزا کرده و هزینه آن را بپردازند. هزینه درخواست ویزای دانشجویی از خارج از کشور ۳۴۸ پوند است اما هزینه تمدید ویزا یا تغییر آن در داخل بریتانیا ۴۷۵ پوند است. شهروندان اتحادیه اروپا، منطقه مسافرتی مشترک و سوییس چنانچه به عنوان توریست به بریتانیا سفر می‌کنند برای اقامت تا شش ماه نیازی به ویزا ندارند.
تجارت در داخل و خارج بریتانیا متفاوت خواهد بود
وارد‌کنندگان و صادرکنندگان کالا مانند وقتی که با کشورهای سایر نقاط جهان معامله می‌کنند، باید مشخصات کالاهای خود را برای تعرفه گمرکی اعلام کنند. برخی از اقلام از جمله گیاهان، حیوانات زنده و بعضی مواد غذایی به جواز و پروانه مخصوص هم نیاز دارند. بخشی از جزئیات موقعیت ایرلند شمالی پس از برگزیت و چگونگی جابه‌جایی کالاها منتشر شده اما دولت بریتانیا اذعان دارد که هنوز بعضی نکات روشن نیست و گفته است تا آخر ماه دسامبر دستورالعمل کامل انتشار خواهد یافت.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژه
لینک کوتاه :