اقتصاد دولتی، آفت صنعت برق ایران

به گزارش جهان صنعت نیوز: در همین راستا و در حالی که وزیر نیرو شهریور‌ماه گذشته از سرمایه‌گذاری ۴۰ هزار میلیارد تومانی در صنعت برق سخن گفته است، بسیاری از فعالان این صنعت مهم‌ترین دغدغه خود را انحصار دولت در اقتصاد انرژی، سرمایه‌گذاری جدید و نیز کاهش قیمت تمام‌شده برق می‌دانند. طبق گزارشی که سندیکای صنعت برق روز گذشته منتشر کرده است، حمیدرضا صالحی عضو هیات‌مدیره این سندیکا و دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی سرمایه‌گذاری در صنعت برق را چیزی شبیه شوخی عنوان کرده و می‌گوید: در وضعیت فعلی و با توجه به تحریم و محدودیت‌هایی که وجود دارد، سرمایه‌گذاری در صنعت برق منفی است.

طبق گفته کارشناسان ظرفیتی بالغ بر ۷۰ میلیارد یورو برای سرمایه‌گذاری در صنعت برق ایران وجود دارد اما بازگشت تحریم‌ها علیه ایران سبب شده ۲۱۰ هیات سرمایه‌گذاری خارجی که بعد از برجام به ایران آمدند، در این زمینه ناکام بمانند.

رابطه مستقیم برق با رشد اقتصادی

در این رابطه حمیدرضا صالحی در گفت‌و‌گو با «جهان ‌صنعت نیوز» در خصوص اهمیت صنعت برق تاکید می‌کند: صنعت برق، صنعتی زیرساختی است که علاوه بر نقش مهم آن در صنایع مختلف، اهمیت بسیار زیادی نیز در زندگی روزمره مردم دارد. به همین دلیل است که هر نوع آسیبی که متوجه این صنعت شود، نه‌تنها روند اقتصادی کشور بلکه زندگی مردم را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

در واقع رشد صنعت برق در بررسی رشد اقتصادی جزو ۱۰ شاخص اصلی کسب‌و‌کار و صنایع است یعنی یکی از شاخص‌ها و معیارهای مهم اقتصادی، دسترسی صنایع به برق است. این صنعت در کشور ما پس از انقلاب به واسطه کمک‌های دولت، جهش چشمگیری داشت و بخش خصوصی شکل‌گرفته حول این صنعت نیز اکثرا نخبه‌های دانشگاهی بودند که وارد صنعت برق و سبب ایجاد و رشد آن شدند؛ امری که به تبع آن موجبات توسعه سایر صنایع نیز فراهم شده است. همچنین این صنعت همچنین علاوه بر اشتغالزایی مستقیم، تعداد زیادی را نیز به صورت مستقیم مشغول به کار کرده که این امر نشان‌دهنده اهمیت فزاینده این صنعت است.

سرمایه‌گذاری وجود ندارد

این عضو هیات‌مدیره سندیکای صنعت برق در پاسخ به این سوال که اکنون مهم‌ترین چالش‌ها و مشکلات صنعت برق در ایران چیست، می‌افزاید: به اعتقاد من گذار از اقتصاد نفتی، دستوری، توزیع‌گرا و ورود به یک اقتصاد رقابتی که عرضه و تقاضا قیمت محصول را مشخص کند، می‌تواند به صورت خود به خود بسیاری از مشکلات کنونی را برطرف کند. در واقع اگر نقش دولت تنها نظارت باشد و به فاکتورهایی که اشاره کردم توجه لازم شود، بیش از ۸۰ درصد مشکلات صنعت برق قابل حل شدن است.

همان‌طور که می‌دانید، امروز اقتصاد انرژی در اختیار دولت است و در نیروگاه‌هایی که بخش خصوصی در آنها سرمایه‌گذاری کرده نیز دولت در آنجا تعیین‌کننده محسوب می‌شود. در نتیجه ‌بخش خصوصی از این منظر فاقد توان رقابتی شده و نمی‌تواند از سرمایه‌گذاری‌های خود نتیجه لازم را بگیرد. این امر موجب شده سرمایه‌گذاری در صنعت برق توسط بخش خصوصی انجام نشود.

در این رابطه ما با توجه به رشد مصرف برق باید سالانه پنج تا شش هزار مگاوات برق وارد مدار می‌کردیم اما با توجه به شرایطی که ذکر کردم در طول این سال‌ها دو هزار مگاوات برق بیشتر وارد مدار نشده است. به همین دلیل است که تاکید می‌کنم باید در این زمینه به توانمندی‌های بخش خصوص تکیه شود و دولت تنها نقش نظارتی و تسهیل‌کنندگی داشته باشد.

آسیب به مشارکت اقتصادی مردم مساوی با رشد دلالی

این عضو کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی تهران در پاسخ به این سوال که در سال جهش تولید، دولت چه تسهیلات و امکاناتی را برای فعالان این صنعت فراهم کرده است، توضیح می‌دهد: در این رابطه برنامه‌ها و طرح‌هایی توسط اتاق بازرگانی و کمیسیون صنایع مجلس به نام جهش تولید در صنعت برق ارائه شده که قصد آن تقویت بنگاه‌های کوچک و متوسط به منظور افزایش توان و نقش آنهاست.

لازم به تاکید است که در صنعت برق، نوآوری سبب خلق ارزش‌افزوده بیشتر می‌شود که لازم است به صورت جدی در تمامی برنامه‌های ارائه‌شده به این موضوع توجه شود. البته توزیع رانت در حوزه‌های مختلف کشور و غیررقابتی بودن اقتصاد در ایران به میزان زیادی جلوی موفقیت ما در این صنعت را گرفته است. باید خاطرنشان کنم هر چیزی که سبب مشارکت مردم در اقتصاد شود، امری مطلوب در رشد و توسعه کشور خواهد بود زیرا اگر این مشارکت آسیب دیده یا تضعیف شود، وضعیت مانند امروز به سمت دلالی و سفته‌بازی سوق پیدا می‌کند.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژه