سایه جنگ
به گزارش جهان صنعت نیوز: از ماندنی شدن ناو آمریکایی در خلیج فارس گرفته تا رسیدن اسراییل تا بیخ گوشمان. مقامات نظامی و دولتی هم مدام در حال هشدار دادن به طرف آمریکایی و اسراییلی یا اطمینان بخشیدن به مردم با اشاره به توان نظامی و دفاعی کشور هستند. این رویکرد اگرچه حتما لازم است اما در افزایش نگرانی‌ها نیز نقش دارد.
توئیت‌های نگران‌کننده
اظهاراتی از جنس توئیت چند روز قبل ظریف که تاکید کرده بود مسوولیت درگیری احتمالی نظامی به عهده طرف مقابل است و ایران علاقه‌مند به جنگ نیست، کم بود. مقامات و چهره‌های سیاسی در ایالات متحده نیز همین رویه را پیش گرفتند. شاهد این مدعا توئیت هیلاری کلینتون است که نوشته: «هدیه‌ای که ترامپ می‌تواند به آمریکا و جهان بدهد این است که در ۱۵ روز پایانی ریاست‌جمهوری‌اش جنگی با ایران آغاز نکند. دشوار است تشخیص دهید که آیا دولت او اقدامات عمدی انجام می‌دهد یا به سادگی بی‌کفایتی را نشان می‌دهد. در هر صورت، آنها در حال انجام یک بازی خطرناک هستند.»
ادعاها
فقط این نیست و ادعاهای آمریکا مبنی بر اینکه از سوی ایران مورد تهدید قرار گرفته است، به نگرانی‌های موجود می‌افزاید. به خوبی می‌دانیم که دولت ترامپ برای ورود به یک درگیری نظامی با ایران که به گفته کارشناسان و متخصصان امر عاقبت و پایان آن مشخص نیست، نیاز به یک بهانه دارد؛ بهانه‌ای مثل همین ادعای شبکه سی‌بی‌اس. بامداد چهارشنبه بود که این شبکه آمریکا مدعی شده «چند کنترل‌کننده ترافیک هوایی در نیویورک روز دوشنبه تهدیدی را در سیستم‌های رادیویی خود شنیده‌اند که طی آن گفته شده که چهارشنبه هواپیمایی به سوی ساختمان کنگره به پرواز در خواهد آمد و انتقام ترور سردار سلیمانی گرفته خواهد شد.»
بهانه‌جویی‌ها
ادعای یادشده را مایک پمپئو، وزیر خارجه ترامپ، تکمیل کرد. او در گفت‌وگو با بلومبرگ مدعی شد: «ایرانی‌ها تقریبا به طور روزانه تهدید می‌کنند و در رابطه با حمله به آمریکا صحبت می‌کنند و در تعطیلات آخر هفته نیز بار دیگر توئیتی در رابطه با این مساله منتشر کردند. آنها رییس‌جمهور را تهدید می‌کنند، من و دیگر مقامات آمریکا را نیز تهدید کردند. آنها تقریبا به طور شبانه‌روز اسراییل را تهدید می‌کنند. بله، ما در بالاترین سطح آمادگی هستیم، ما همیشه آماده هستیم. وضعیت ما در طول چهار سال همین بوده و این وضعیت تا زمانی که من وزیرخارجه هستم و ترامپ رییس‌جمهور ما است ادامه پیدا خواهد کرد. ما در حالت آماده‌باش باقی می‌مانیم و برای ممانعت و مقابله با آنها، اقدام صحیح را انجام خواهیم داد.»
افشاگری‌ها
قبل از آن نیز «دنیل الزبرگ» افشاگر قدیمی مدعی شد که ترامپ برنامه‌ای پنهانی برای آغاز نزاع با ایران دارد. وی همچنین از مقام‌های دولتی خواست تا اسناد طبقه‌بندی شده در این باره را فاش کنند. «الزبرگ» هیچ سند و مدرکی برای اثبات این ادعا رو نکرد اما تاکید داشت که «ترامپ می‌خواهد از واکنش و پاسخ ایران به عنوان بهانه‌ای برای حمله علیه آن کشور استفاده کند.»
بی‌احتیاطی‌ها
بهانه‌جویی‌های آمریکا اما وقتی بیشتر موجب نگرانی می‌شود که شاهدیم در این سوی میدان نیز تلاشی برای کاستن از بهانه‌ها نمی‌شود. بگذریم از برخی اظهارنظرهای حساسیت‌زا، مانورها و پهپادپرانی‌ها. ایران کشوری نیست که به دنبال جنگ باشد و مقامات عالی نیز بارها تاکید کرده‌اند که ما آغازگر هیچ درگیری نخواهیم بود اما وقتی یک فرمانده ارشد خطاب به آمریکایی‌ها می‌گوید که «مطمئن باشید حتی ممکن است، از درون خانه شما کسانی پیدا شوند که پاسخ جنایت شما در ترور شهید سلیمانی را بدهند» یعنی آمریکای تحت مدیریت ترامپ اگرچه می‌داند ایران قصد جنگ‌افروزی ندارد، بهانه مورد نیاز خود را خواهد یافت. این در حالی است که تحلیلگران عرصه بین‌الملل در روزهای اخیر مدام توصیه می‌کنند که برای خروج از این مقطع حساس و احتمالا خطرناک، باید قدری بیشتر احتیاط کرد.
هشدارها
به عنوان مثال، قاسم محبعلی دیپلمات پیشین کشورمان پیش‌تر در یادداشتی برای «جهان‌صنعت» نوشته بود: «این‌گونه به نظر می‌رسد که در آستانه جا‌به‌جایی ریاست‌جمهوی آمریکا و خصوصا روز ششم ژانویه که روز رای‌گیری در کنگره و سناست، نگرانی‌ها از بابت بروز درگیری نظامی در منطقه افزایش یافته است. روز ششم ژانویه، روز حساسی است چون عده‌ای از سناتورها قصد دارند بحث تقلب در انتخابات را مطرح و از یک بحث شکلی به یک بحث جدی تبدیل کنند بنابراین این روزها باید احتیاط بیشتری از جانب ایران و سایر طرف‌های منطقه‌ای مد نظر قرار گیرد تا اینکه مبادا اتفاق غیرقابل کنترلی رخ دهد و طرف‌هایی که علاقه‌مند نیستند سیاست خارجی آمریکا به خصوص در حوزه خاورمیانه تغییراتی داشته باشد، بحران ساخته و در سایه آن منافع خود را پیش ببرند.»
علی بیگدلی دیگر کارشناس مسائل بین‌المللی نیز در گفت‌وگوی اخیر خود با «جهان‌صنعت» هشدار داده بود که برخی اقدامات از جمله همین توقیف نفتکش کره‌جنوبی اگر با درایت و روش‌های دیپلماتیک مدیریت نشود، می‌تواند کار را به درگیری نظامی بکشاند و باید از این امر پرهیز کرد. ( نقل به مضمون)
امیدها و انتظارها
کاش همه این هشدار دادن‌ها و نگران شدن‌ها، بی‌مورد و تحت تاثیر فضاسازی رسانه‌ای دشمن باشد. کاش همه این توئیت‌ها و اظهارات و افشاگری‌ها در راستای تقلای رییس‌جمهور ماندن ترامپ و بی‌نتیجه باشد. کاش که ایران و این منطقه ملتهب از این مقطع حساس به سلامت و بدون جنگ عبور کند. این امیدواری‌ها اما نه از اهمیت وضعیت می‌کاهد و نه موجب کاهش انتظار عمومی از مسوولان نظامی و دولتی کشور در راستای مدیریت اوضاع می‌شود. بدیهی است که تشخیص درست‌ترین اقدام و به‌موقع‌ترین اظهارنظر و موضع‌گیری به عهده ایشان است نه ما اما امیدواریم و انتظار داریم که بیش از همیشه نگرانی‌ها و دغدغه‌های مردم را در نظر داشته باشند؛ مردمی که زندگی آنان سخت‌تر از آن است که جنگ را هم تاب آورند.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :