محیط‌زیست اولویت دولت نیست
به گزارش جهان صنعت نیوز: هنوز سال ۹۹ به پایان نرسیده اما قیاس وضعیت آلودگی در این سال و سال گذشته نشان می‌دهد کرونا، محدودیت‌های تردد، بسته‌شدن مدارس و دانشگاه‌ها، دورکاری و سایر محدودیت‌های اعمال‌شده متاثر از شیوع کرونا در کاهش روزهای ناسالم تاثیری نگذاشته است. اگر کل سال ۹۸، شاهد ۶۳ روز ناسالم برای گروه‌های حساس بود، این عدد در سال ۹۹ در انتهای دی ماه به ۹۰ روز رسیده است.
اگر سال ۹۸ شاهد تنها پنج روز ناسالم برای تمام گروه‌های سنی بود، تعداد این روزها در سال ۹۹ سه برابر شده و از سوی دیگر در سال جاری تنها ۱۵ روز هوای پاک نصیب مردمی شده است که در سال گذشته با وجود غیاب کرونا، ۲۵ روز پاک را تجربه کرده بودند. ادامه آلودگی هوا و عدم تغییر در وضعیت موجود، نشان از این امر دارد که عزمی جدی برای اجرای قانون هوای پاک وجود ندارد؛ قانونی که به سازمان محیط‌زیست اختیارات متنوعی برای تغییر وضعیت آلودگی هوای کشور می‌دهد.
علاوه بر این، رییس سازمان محیط‌زیست پیش از این بارها آلودگی هوای کشور را متوجه مصرف سوخت گازوییل بدون کیفیت دانسته و تاکید کرده است که حدود نیمی از این سوخت هنوز به کیفیت مورد نظر و استاندارد سازمان نرسیده است، این در حالی است که قانون هوای پاک وزارت نفت را قانونا مکلف می‌کند تا «حداکثر سه سال پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون سوخت تولیدی کشور از جمله بنزین، نفت‌گاز، نفت‌کوره و نفت سفید را مطابق با استاندارد ملی مصوب عرضه کند» و اگر چنین نشد، سازمان محیط‌زیست «مکلف» است از تولید سوخت غیراستاندارد جلوگیری کند. ۲۳ مرداد سال ۹۶ تاریخ ابلاغ این قانون است و مهلت سه ساله چند ماهی می‌شود که به پایان رسیده است. گرچه سازمان محیط‌زیست متولی اصلی اجرای قانون هوای پاک است اما همراه با این سازمان، ۲۰ دستگاه دولتی کشور نیز وظایفی میان بندهای مصوب این قانون دارند.
طی هفته گذشته مصرف یا عدم مصرف مازوت در نیروگاه‌های حرارتی کشور منجر به انتشار صحبت‌های ضد‌و‌نقیضی از سوی مسوولانی شد که هر کدام به شیوه‌ای نسبت به اجرای قانون هوای پاک مسوولیت دارند و باید در برابر عدم اجرای این قانون نیز پاسخگو باشند اما نهایت این ابرازنظرها، منتهی به هزارتویی گمراه‌کننده شد که نهایت امر نیز صراحتا مشخص نشد در کدام نیروگاه‌ها، به چه دلیل و با چه مجوزی مازوت مصرف می‌شود.
با همه بحث‌هایی که درباره مازوت‌سوزی نیروگاه‌های تولید برق شد، سوال این است که اگر مازوت مصرف نمی‌شود یا مراکز خاطی پلمب شده‌اند چرا حالا با گذشت یک هفته، روند آلودگی در کلانشهرها تا جایی شدت گرفته است که اراک و شازند، با وجود ادعای محیط‌زیست مبنی بر پلمب‌شدن مخزن مازوت نیروگاه شازند، برای دو روز تعطیل شده‌اند. تمام این موضوعات در حالی است که دیروز رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست اعلام کرد وزیر نفت اعلام کرده با توجه به افزایش مصرف گاز در کشور مجبور است برای تولید پنج هزار مگاوات برق در کشور از مازوت استفاده کند. این مقدار ۹ درصد برق مصرفی کشور است. از نظر من بهتر است روزی دو ساعت خاموشی داشته باشیم اما از مازوت استفاده نکنیم. ما در زمان جنگ هم روزی هفت تا هشت ساعت با خاموشی مواجه بودیم. کلانتری ضمن اشاره به تاثیر آلودگی هوا روی ویروس کرونا اظهار کرد: هر یک واحد افزایش ذرات معلق، ۵/۱ درصد تلفات بیماران کرونایی را افزایش می‌دهد.
ناکارآمدی دولت
در همین راستا حسین آخانی کارشناس محیط‌زیست و هیات علمی دانشکده زیست‌شناسی دانشگاه تهران درباره آلودگی هوا به «جهان‌صنعت» گفت: در حال حاضر آلودگی هوای پایتخت بسیار مشکوک است زیرا به دلیل بیماری کووید۱۹ از ساعت ۹ شب تا چهار صبح تردد در خیابان‌ها ممنوع است. با توجه به تشدید ممنوعیت ترددها انتظار داشتیم امسال همانند سال‌های قبل هوا به آن شدت همیشگی آلوده نشود ولی در این مدت بسیاری از مسوولان اعلام کردند که سوخت مازوت در نیروگاه‌ها مخصوصا نیروگاه شازند سوزانده می‌شود. بنابراین بنده به عنوان کارشناس حوزه آلودگی هوا پاسخی برای این مساله ندارم و مسوولان باید جوابگوی چنین فاجعه‌ای باشند.
وی افزود: هرسال با بحران آلودگی هوا روبه‌رو هستیم و مسوولان همیشه در حال دعا و نجوا بودند تا باد و بارانی رخ بدهد. حال در برخی مواقع خوش‌شانس بودیم و سریع‌تر باران می‌بارید و وضعیت به روال سابق باز‌می‌گشت اما اکنون با وجود شرایط اقلیمی باد، باران و برفی هم در کار نیست. نگاه به مدیریت مسوولان در گذشته نشان‌دهنده این است که هیچ‌گونه اراده‌ای برای حل مشکل آلودگی هوا وجود ندارد. حقیقا بنده هم هیچ پاسخی درباره این موضوع ندارم. البته تمام کارشناسان این حوزه بر این عقیده‌اند اکنون تنها مساله نیروگاه نیست بلکه دولت نمی‌خواهد نگاه خودرو‌محوری را در ایران حل بکند؛ دولت در ۱۰ سال اخیر بابت نوسازی و بازسازی حمل‌و‌نقل عمومی یک ریال پرداخت نکرده است. مسوولان شهری در این خصوص مدام به دولت التماس و سعی می‌کنند به دولت بفهمانند ترافیک پرحجم تهران به همراه ماشین‌های ساخت داخل آلاینده که امروزه حدود ۸۰ درصد آلودگی ناشی از خودروها و موتورسیکلت‌ها است. متاسفانه دولت در این زمینه هیچ اقدامی انجام نداده است. چه بسا اگر اکثر مردم از حمل‌و‌نقل عمومی استفاده می‌کردند، قطعا حجم آلاینده‌ها کاهش پیدا می‌کرد.
عدم اطلاعات شفاف
آخانی در خصوص رابطه استخراج بیت کویین توسط دولت با سوزاندن مازوت تشریح کرد: اساسا مسوولان در این خصوص اطلاعات دقیق و شفافی اعلام نکردند اما همگان می‌دانند استخراج بیت کوین موجب مصرف بیش از حد برق و در موازات آن مازوت بیشتری هم سوزانده می‌شود. ولی وقتی اطلاعات شفافی در این باره وجود ندارد بنده به عنوان یک فرد عادی چه می‌توانم بگویم؟!
مدیریتی برای حل آلودگی هوا وجود ندارد
این کارشناس آلودگی هوا درباره تصویب قانون هوای پاک اظهار کرد: مساله قانون هوای پاک تا زمانی که اراده حاکمیت بر مساله محیط‌زیست نداشته باشد، دردی را از مشکلات ما حل نخواهد کرد. مشکل اصلی ما در زمینه آلودگی هوا، آلودگی فکر مدیران ما است. متاسفانه مدیران کشور جز خودرو‌محوری و بتن‌محوری فکر دیگری ندارند. فکر آلوده مسوولان باعث چنین بحرانی در کشور شده است. بارها درباره حل معضل آلودگی هوا به مسوولان اعلام کردیم که بهترین کار توسعه حمل‌و‌نقل عمومی و امکان استفاده از دوچرخه برای زنان و مردان بدون هیچ‌گونه مزاحمتی فراهم شود. ولی وقتی وزارت صنایع برای سالم‌ترین وسیله جابه‌جایی درون‌شهری یعنی دوچرخه ۶۰ درصد عوارض گمرکی تعیین می‌کند، با این کار مشکلی بر مشکلات دیگر اضافه می‌شود. به همین دلیل امروزه دوچرخه خریدن برای بسیاری از خانواده‌ها تبدیل به آرزو شده است.
دولت در دو سال اخیر بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان بودجه این مملکت را به شرکت‌های سایپا و ایران‌خودرو برای ساخت ماشین‌های بی‌کیفیت اختصاص داده است. وقتی چنین اتفاق‌هایی در کشور رخ می‌دهد نباید انتظار داشت که آسمان هوای شهر تهران و دیگر شهرها آبی باشد. مقصر اصلی آلودگی هوا، وزارت صنایع است زیرا سیاست مدیریت صنعت ایران حفاظت و حمایت از این دو شرکت خودروسازی است. البته در این زمینه مابقی اجزای مدیریتی کشور بی‌تقصیر نیستند چراکه مبلمان شهری را فقط در جهت خودرو‌محوری سوق دادند.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :