راهی برای قاچاق حیوانات/ توله شیر ۱۲ میلیون تومان!
به گزارش جهان صنعت نیوز: اخیرا فیلمی در فضای مجازی دست به دست می‌شود که خبر از وضعیت نابسامان آنها در یکی از باغ‌وحش‌های ارومیه می‌دهد. همین امر موجب نگرانی فعالان محیط‌زیست شده است. این فیلم در حالی سلطان جنگل را نشان می‌دهد که او به دلیل افسردگی حاد، حیوانی که کنارش تلف شده را نگاه هم نمی‌کند. روزانه گزارش‌های مردمی زیادی مبنی بر شرایط بد نگهداری حیوانات در باغ‌وحش‌ها و مرگ خاموش حیوانات به ما می‌رسد که این نشان‌دهنده توجه مردم به این بخش است.
مساله‌ای که تمام کارشناسان محیط‌زیست درباره باغ‌وحش‌ها بیان کردند، این است که قفس‌های موجود در باغ‌وحش‌ها اصلا برای حیوانات قابل قبول نیست. در واقع حتی با شرایطی که سازمان محیط‌زیست هم تعریف کرده هماهنگی ندارد، تقریبا ۹۵ درصد باغ‌وحش‌های ایران شرایط تعریف‌شده سازمان محیط‌زیست را هم به طور کامل اجرا نمی‌کنند. آنها بر این عقیده‌اند که قفس یک شیر باید ۱۵۰ مترمربع باشد در صورتی که بیش از ۹۰ تا ۹۵ درصد باغ‌وحش‌های ایران این شرایط را رعایت نمی‌کنند و شیرها در فضای بسیار کوچکی به سر می‌برند. این در حالی است که عملا هر یک شیر نر در طبیعت به فضایی بین ۲۰ تا ۵۸۵ کیلومتر مربع نیاز دارد.
بنابراین نیاز طبیعی حیوانات با آنچه در باغ‌وحش‌ها موجوده کاملا متفاوت است. البته این ظاهر ماجراست. پشت ماجرا چیزی است که در تمام باغ‌وحش‌های دنیا انجام می‌شود که همان خرید و فروش حیوانات یا همان تجارت حیات‌وحش است. برای همین است که گاهی در خیابان‌ها یک توله شیر و یا پرنده‌ای پیدا می‌شود چون در مسیر نقل و انتقال از باغ‌وحش به جایی بوده است.
به طور میانگین سالانه تعداد زیادی نوزاد حیوانات در باغ‌وحش‌ها به دنیا می‌آیند؛ تکلیف آنها چه می‌شود؟ آیا نظارت دقیقی بر آنها وجود دارد؟ آیا ورود و خروج حیوانات به باغ‌وحش‌ها و حتی علت مرگ گونه‌ها کنترل می‌شود؟ به گفته فعالان حقوق حیوانات تمام اینها وظیفه سازمان محیط‌زیست است که باید با دقت و حساسیت بسیار این کار را انجام دهد اما به نظر می‌رسد آن‌طور که باید موفق نیست.
ماه پیش مدیر کل دفتر حفاظت و حیات‌وحش سازمان حفاظت محیط‌زیست اعلام کرده بود حدود ۱۰۵ شیر آفریقایی در باغ‌وحش‌های ایران وجود دارند. حال اگر نیمی از آنها ماده باشند و از آنجا که هر شیر در اسارت معمولا سالانه تا چهار توله به دنیا می‌آورند. این تعداد حداقل ۱۵۰ بچه شیر در سال به دنیا می‌آورند، این توله‌ها کجا می‌روند؟ یا مارهایی که تخم می‌گذارند چه می‌شود؟ یا بچه تمساح‌ها کجا می‌روند. اگر یکی از آنها وارد طبیعت شود می‌تواند امنیت شهروندان را تهدید کند و به تنوع زیستی آسیب بزند. نظارت بر این امور بر عهده سازمان محیط‌زیست است که باید به طور دقیق نظارت داشته باشد. به طور کلی چه دلیلی دارد در هر شهری چندین باغ‌وحش وجود داشته باشد؟
دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرائم سازمان ملل در سال ۲۰۱۶ گزارشی منتشر کرد که در آن آمده باغ‌وحش‌ها یکی از مقاصد اصلی تجارت حیات‌وحش هستند، باغ‌وحش‌ها یکی از مراکز اصلی تجارت حیوانات محسوب می‌شوند، حتی در باغ‌وحش‌های ارویایی که زیر نظر اتحادیه باغ‌وحش‌های اروپا فعالیت می‌کنند گزارش‌هایی از تجارت حیات‌وحش وجود دارد. یکی از دلایل اصلی مخالفت‌های حامیان حقوق حیوانات با باغ‌وحش‌ها این است که اینها مراکزی برای تجارت حیات‌وحش هستند و کسی که دنبال حیوان وحشی باشد قطعا به باغ‌وحش مراجعه می‌کند که متاسفانه نظارت کافی بر باغ‌وحش‌ها وجود ندارد؛ نظارت کافی به این معنی که حیوانی که در باغ‌وحش‌ها به دنیا می‌آید و یا می‌میرد نظارتی بر آنها صورت نمی‌گیرد با این حساب ورود و خروج باغ‌وحش‌ها در دنیا چندان مشخص نیست بنابراین می‌توانند مازاد خودشان را به خارج از باغ‌وحش منتقل کنند.
بر اساس اعلام سازمان حفاظت محیط‌زیست و فراکسیون محیط‌زیست مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۲ ایران در قاچاق حیات‌وحش رتبه سوم را داشت، عواملی که باعث می‌شود قاچاق حیات‌وحش رونق یابد یکی عدم نظارت کافی بر مراکز نگهداری از حیوانات مانند باغ‌وحش‌ها و باغ پرندگان است، هم اینکه برخی کشورهای اطراف ایران مقصد حیات‌وحش هستند مانند کشورهای جنوب ایران که پرندگان شکاری در آنها خواهان دارد، موجب رونق این تجارت می‌شود.
نکته تاسف‌آور اما اینجاست که در یک سال اخیر خرید و فروش توله شیر به قول فروشندگان غیرقانونی، روی بورس است. یکی از این فروشندگان به «جهان‌صنعت» در مورد قیمت‌ها گفت: «اخیرا سخت‌گیری‌های زیادی در بازار خرید و فروش شیرها به وجود آمده است، به همین خاطر فروش آنها به دو دسته با مجوز و بدون مجوز تقسیم شده است. توله شیرهای بدون مجوز قیمتی در حدود ۱۲ تا ۱۵ میلیون تومان در بازار دارند و مجوزدارها در حدود ۳۰ میلیون تومان به فروش می‌رسند. شما با داشتن توله‌های با مجوز می‌توانید به راحتی آنها را در هر جایی همراه خود ببرید و آن را نگهداری کنید.» این فروشنده درادامه ادعا می‌کند که سازمان محیط‌زیست به اشخاص مجوز نگهداری توله شیر نمی‌دهد اما او با رابطه‌های خود می‌تواند مجوز را تهیه کند که این پروسه ۱۰ روز کاری زمان می‌برد و آن هفت میلیون تومان اضافه برای همین منظور است. پیشتر براساس فیلم‌های منتشر شده در فضای مجازی درباره نگهداری حیوانات وحشی در برخی خانه‌های ویلایی در تهران و همچنین وجود باغ‌وحش‌های خانگی سروصدای زیادی را به وجود آورده بود.
شهاب‌الدین منتظمی، مدیرکل دفتر حیات‌وحش سازمان محیط‌زیست، در همین زمینه قاچاق حیوانات وحشی را «معضلی» خواند که در ایران با آن «درگیر» هستند.
او گفت که یگان حفاظت محیط‌زیست در حال پیگیری فروش غیرقانونی حیوانات وحشی است «اما برای مقابله جدی‌تر شاید نیاز باشد تا از قوه قضاییه نیز درخواست کمک کنیم.»
پیامدهای کرونا بر روان حیوانات
در همین رابطه اسماعیل کهرم، فعال محیط‌زیست درباره عدم مدیریت صحیح در باغ‌وحش‌ها به «جهان صنعت» گفت: متاسفانه وضعیت باغ‌وحش‌های ما بسیار اسفناک است و فهمیدن چنین شرایطی نیاز به این ندارد که کارشناس باشی بلکه اگر فردی با چشم باز و وجدان آگاه وارد باغ‌وحشی شود و وضعیت را ببیند، متوجه وخامت اوضاع می‌شود. امروزه تمام حیوانات نابسامان باغ‌وحش‌های سراسر کشور دچار افسردگی حاد هستند. برخلاف تصورات ما نمی‌توانیم حیوانات را در پارک‌های ملی کشور رهاسازی کنیم، زیرا برخی خانواده‌ها یا فعالان محیط‌زیست در این پارک‌ها تردد می‌کنند. بنابراین ما همانند دیگر کشورها مکان مشخص و غذای کافی برای رهاسازی حیواناتی همچون شیر، ببر، پلنگ و گربه‌های وحشی در پارک‌های ملی نداریم. به همین خاطر امکان دارد آنها به انسان‌ها حمله کنند.
اکنون استاندارد و حالت نگهداری این حیوانات در باغ‌وحش‌های ایران به اندازه‌ای وحشتناک است که تمام حیوانات موجود در آنجا دچار سوءتغذیه و افسردگی هستند. متاسفانه اکثر باغ‌وحش‌ها حیوانات را دسته‌جمعی در قفس‌های کوچک نگهداری می‌کنند. یکی از این حیوانات گرگ‌ها هستند که آنها را در قفسی به اندازه ۴ متر نگهداری می‌کنند. این حیوانات ساعت‌ها در قفس راه می‌روند تا از خستگی و گرسنگی می‌میرند.
وی افزود: مسوولان باغ‌وحش‌ها هنوز نمی‌دانند نباید به شیر سبزیجات داد، آنها روزانه به گوشت نیاز دارند و برای سلامت استخوان‌هایشان باید آنها را در فضای بزرگ نگهداری کرد. اینکه می‌بینیم حیوانات باغ‌وحش، گاه گوشه‌ای کز می‌کنند، در مسیری ثابت به صورت رفت و برگشتی قدم می‌زنند، نرده‌ها و فنس‌های قفس را گاز می‌گیرند، می‌لیسند و گاه حتی خود‌زنی می‌کنند، همه شاهدی بر بیمار شدن این حیوانات است. در صورتی که هیچ‌کس به داد حیوانات بی‌زبان نمی‌رسد.
کهرم اظهار کرد: البته با گسترش کرونا باغ‌وحش‌ها با کاهش درآمد مواجه شدند. حالا حیوانات بی‌گناه دچار سوءتغذیه شدند. چرا که امروزه قیمت یک الاغ پیر ۴۰۰ هزار تومان است، در صورتی که آن غذای سه روز یک شیر است. در حال حاضر مسوولان نگهداری باغ‌وحش‌ها تحمل هزینه نگهداری آنها را ندارند در نتیجه اکثر حیوانات از گرسنگی جان‌می‌بازند.
رواج قاچاق حیوانات
این فعال محیط‌زیست در ادامه بیان کرد: نکته دیگر این است که باغ‌وحش‌ها تحت نظر سازمان حفاظت از محیط‌زیست نیست بلکه وظیفه اصلی نگهداری از آنها با سازمان دامپزشکی است. برخلاف تصورها سازمان دامپزشکی ایران است که در راس امور قرار دارد و اکنون کوتاهی می‌کنند. نه تنها این مجموعه نقشی در حفاظت از حیوانات ندارد بلکه با پدید آوردن بازار تقاضا، به قاچاق حیوانات دامن می‌زنند تا جایی که می‌توان گفت تقریبا تمامی پرندگان باغ‌های پرندگان در سراسر کشور، از راه قاچاق تهیه و به نمایش گذاشته شده‌اند و تا زمانی که پول و وسعت زمین مالکان‌شان اجازه دهد، این روند تداوم دارد.
وی افزود: متاسفانه در باغ‌های اطراف شهر تهران تا کرج تعدادی قاچاقچی حیوان توله حیوانات زیادی از کره‌خر تا شیر و پرندگان نایاب را در آنجا با قیمت‌های گزاف می‌فروشند. البته اگر آنجا گیرتان نیامد در چهارراه مولوی صد درصد انواع و اقسام توله حیوانات پیدا می‌شود. چند روز پیش توله شیری را در یکی از باغ‌های اطراف کرج پیدا کردیم که فرد فروشنده آن را ۱۲ میلیون تومان می‌فروخت! بنابراین افرادی که در راستای جمع‌آوری و ساماندهی حیوانات باغ‌وحش‌ها تلاش نمی‌کنند در سایه فروش توله‌ها سود می‌کنند.
کهرم در آخر بیان کرد: در واقع حفاظت از حیوانات ادعای دروغی است که باغ‌وحش‌داران مطرح می‌کنند چون در پوشش حفاظت، تجارت حیوانات همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد. مسوولان بهتر است بدانند اگر توانایی حفاظت از این حیوانات را ندارند آنها را به جای زجر دادن به باغ‌وحش کشورهای دیگر بفروشند تا حداقل مابقی عمرشان را در آرامش زندگی کنند و گناهش گردن مسوولان خاطی را نگیرد. وگرنه در مدت نه‌چندان دور تمام این حیوانات در سکوت و تنهایی فوت می‌کنند.
اخبار برگزیده
لینک کوتاه :
