ادامه جنگ لفظی برجامی تهران- واشنگتن
به گزارش جهان صنعت نیوز: از آنجا که یکی از شعارهای انتخاباتی جو بایدن، بازگشت به برجام بود، انتظار می‌رفت بایدن پس از تشکیل دولت خود به وعده انتخاباتی‌اش عمل کند ولی با توجه به تعللی که از خود نشان می‌دهد و شروطی که آنتونی بلینکن وزیر خارجه جدید آمریکا درباره برجام برای ایران تعیین کرده، مشخص است که اهداف دیگری را دنبال می‌کند.
آنتونی بلینکن وزیر خارجه جدید آمریکا در اولین نشست خبری خود شرط کرد: «زمانی که ایران به تعهدات ذیل توافقنامه هسته‌ای عمل کند، ما هم به برجام برمی‌گردیم.» او همچنین مدعی شد: «اگر ایران به برجام برگردد و پایبند باشد، ما یک تیم تخصصی برای گفت‌وگو درباره بازگشت به این توافق تشکیل می‌دهیم. آن زمان همراه با متحدان خود از برجام به عنوان سکویی برای حل موضوعات دیگر استفاده خواهیم کرد اما تا آن زمان فاصله زیادی وجود دارد.»
موضوعی که واکنش مقامات و مسوولان کشورمان را به همراه داشت. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان روز گذشته در نشست خبری مشترک با چاوش‌اوغلو وزیر خارجه ترکیه در این باره گفت: «تاکید می‌کنم که آمریکا از برجام خارج شده و تعهدات خود را نقض کرده است و اکنون هم وظیفه آمریکاست که به برجام بازگردد و تعهدات خود را اجرا کند. به محض اینکه آمریکا تعهداتش را اجرا کند و ما نفع اجرای این تعهدات را ببینیم ما هم تعهدات خود را به طور کامل اجرا می‌کنیم و این در بالاترین سطح جمهوری اسلامی توسط رهبری اعلام شده است. امیدهایی که اعضای دولت جدید آمریکا دارند و ادعا می‌کنند که ایران باید به توافق برگردد، نه منطقی است و نه هیچ‌گاه عملی خواهد شد. منطق این است که آن طرفی که خارج شده برگردد و ما که در داخل توافق هستیم اقدامات لازم را در آن زمان انجام دهیم.»
همچنین مجید تخت‌روانچی سفیر ایران در سازمان ملل متحد هم در واکنش به این اظهارات با اشاره به اینکه «پنجره بازگشت دوباره آمریکا به توافق هسته‌ای در حال بسته شدن است» از دولت جو بایدن رییس‌جمهوری آمریکا خواست «به سرعت اقدام کند» و تحریم‌های اقتصادی را لغو کند.
کاظم غریب‌آبادی نماینده ایران در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین هم در توئیتی در واکنش به اظهارات وزیر خارجه آمریکا، نسبت به «تغییر سطح همکاری ایران با آژانس» هشدار داد و نوشت: «همکاری و حسن‌نیت، یک خیابان دوطرفه است نه یک بلوار یکطرفه.»
بازگشت بایدن به برجام اشتباه است
اظهارات روز پنجشنبه بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در این باره به خوبی نشان داد که دلیل تعلل بایدن برای بازگشت به برجام و گذاشتن شرط بازگشت اولیه ایران به برجام، خریدن وقت برای راضی کردن رژیم صهیونیستی برای بازگشت به برجام است؛ همان رژیمی که از ابتدای توافق هسته‌ای ایران با طرف‌های ۱+۵ آن را توافقی بد برای آمریکا دانست و به هر شکل ممکن کوشید با کمک دونالد ترامپ رییس‌جمهوری آمریکا از آن خارج شوند.
نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی بازگشت بایدن به برجام را اشتباه می‌داند و روز پنجشنبه نسبت به عدم بازگشت آمریکا به برجام ابراز امیدواری کرده است.
البته جدا از مخالفت اسراییل برای بازگشت بایدن به برجام، به نظر می‌رسد طرف‌های اروپایی هم که تا پیش از این موافق نگه داشتن ایران در برجام بودند، حالا با روی کار آمدن بایدن در آمریکا، ساز مخالف می‌زنند و سعی دارند با تحمیل مذاکراتی جدا از برجام، در قالب مذاکره درباره موضوعات منطقه‌ای و موشکی و نظامی ایران، از جمهوری اسلامی امتیاز بگیرند.
از این رو هفته گذشته دفتر رییس‌جمهوری فرانسه همداستان با رژیم صهیونیستی، در مخالفت با بازگشت آمریکا به برجام، خواستار بازگشت ایران به اجرای کامل برجام پیش از بازگشت آمریکا به این توافق شده بود.
پاسخ گوترش به احتمال میانجی‌گری‌اش میان ایران و آمریکا
البته بازگشت به برجام بیش از اندازه کش‌دار شده و همه دنیا می‌خواهند این چالش حل شود ولی برایشان تفاوتی ندارد این موضوع چقدر به طول انجامد. هرچند که گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد درباره این موضوع از ایران و آمریکا خواست تا از بن‌بست فعلی بر سر توافق هسته‌ای خارج شوند اما اعلام کرد که انتظار نتیجه سریع را ندارد.
به گزارش Deccan herald، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل روز پنجشنبه در کنفرانسی خبری در پاسخ به احتمال میانجی‌گری میان ایران و آمریکا اعلام کرد: «من باور دارم که همگی یعنی تمام کسانی که وارد برجام شده‌اند و دیگر طرفین باید با یکدیگر برای کاهش تردیدها به منظور مواجهه با دشواری‌ها و موانع همکاری کنند.»
دبیرکل سازمان ملل همچنین با ابراز تاسف نسبت به «زیر سوال رفتن توافق هسته‌ای» بیان کرد: «برجام یک پیروزی بزرگ دیپلماتیک و عنصری ضروری برای صلح و ثبات در خلیج(فارس) بود. واضح است که دشواری‌ها و موانعی وجود دارد. مسائل پیچیده‌تر شده‌اند چراکه آمریکا توافق را ترک و اقدامات بیشتری اتخاذ کرد. در این زمان ایران نیز گام‌هایی برای توسعه توانایی‌های هسته‌ای خود برداشته است.»
بالا بردن توان اقتصادی بازدارنده تحریم است نه توان هسته‌ای
البته صرف‌نظر از اینکه بازگشت به برجام از سوی کدام یک از طرفین توافق یعنی ایران یا آمریکا اتفاق بیفتد، باید دید که ادامه این روند بیش از حد به ضرر کدام یک از طرفین است؛ موضوعی که حسن بهشتی‌پور کارشناس حوزه بین‌الملل درباره آن به «جهان صنعت» گفت: «ایران به این نتیجه رسیده است که ادامه روند موجود امکان‌پذیر نیست و از طرفی هم آمریکا می‌خواهد زمان بخرد و موضوع را طولانی‌تر کند. البته بیش از آمریکا، ادامه تحریم‌ها به ضرر مردم ایران است چرا که بر معیشت و اقتصادشان بیش از همه تاثیر منفی داشته است. بنابراین شایسته است که حاکمیت فکری برای حل این موضوع بیندیشد چراکه ادامه آن خارج از کشش و ظرفیت مردم است.»
بهشتی‌پور همچنین عملکرد حاکمیت را برای مقابله با فشارهای تحریمی و داشتن دست بالا در مقابله با آمریکا برای بازگشت به برجام غنی‌سازی اورانیوم دانست و گفت: «ایران تصور می‌کند با افزایش غنی‌سازی اورانیوم نقش بازدارندگی را ایجاد می‌کند که طرف مقابل در اعمال فشارها تجدیدنظر کند. یا حتی اگر این روش موثر نبود همکاری خود را در سطح پروتکل الحاقی تا ۲۱ فوریه پایان دهند. در حالی که چنین نیست»
این کارشناس امور بین‌الملل افزود: «مجموعه اقدامات ایران این است که طرف مقابل را به واکنش وا دارد تا از حالت بلاتکلیفی خارج شویم ولی آمریکایی‌ها معتقدند قانونی که مجلس ایران وضع کرده و اجرای آن توسط دولت منجر به کاهش تعهدات برجامی می‌شود، وضعیتی را ایجاد کرده که اگر او به برجام برگردد مشخص نیست که ایران به تعهداتش عمل کند. پس سعی دارد با تعیین شروط دیگر در زمینه منطقه‌ای، تسلیحاتی و قدرت موشکی ایران را تحت فشار بگذارد.»
او همچنین تصریح کرد: «به نظر من بحث غنی‌سازی که آقای قالیباف با خوشحالی از غنی‌سازی ۱۷ کیلو اورانیوم سخن می‌گوید، در برابر فشارها بازدارنده نخواهد بود. بنابراین تنها زمانی می‌توانیم اهرم تحریم را از دست طرف مقابل بگیریم که توان اقتصادی کشور را بالا ببریم. پس بالا بردن توان اقتصادی بازدارندگی ایجاد خواهد کرد نه بالا بردن توان هسته‌ای.»
بایدن با بهانه‌تراشی دنبال خریدن زمان است
علاوه بر بهشتی‌پور، حشمت‌الله فلاحت‌پیشه هم معتقد است که بایدن دنبال بهانه‌تراشی برای بازگشت به برجام است.
فلاحت‌پیشه رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم به «جهان صنعت» گفت: «برجام یک معاهده تکمیل و برنامه جامع بود یعنی هیچ سوال و ابهامی در آن باقی نمانده و هر یک از طرفین می‌توانند اعلام کنند که آماده بازگشت هستند. ولی اینکه هر دو کشور توقع دارند طرف مقابل اول به برجام بازگردد، یک خلأ حیاتی برای اختلافات تازه جدای از برجام ایجاد می‌کند.»
این کارشناس امور بین‌الملل ادامه داد: «برخی اختلافات را مشخصا مرتجعین عرب و رژیم صهیونیستی در منطقه مطرح می‌کنند و یک سری ادعای واهی هم اخیرا از سوی مقامات آلمانی و فرانسوی مطرح شده که ناشی از بقایای ۷۰۰ تحریم فرابرجامی است که در زمان ترامپ شکل گرفت و زمینه رشد آنها زمانی ایجاد می‌شود که ایران و آمریکا در بازگشت به برجام تعلل کنند.»
البته فلاحت‌پیشه به موضع رسمی ایران درباره بازگشت به تعهدات برجامی اشاره کرد و گفت: «ایران بعد از کاهش تعهدات رسما اعلام کرد که در صورت بازگشت آمریکا به برجام ما هم به تعهدات کامل برمی‌گردیم ولی دولت بایدن در این کار تعلل می‌کند.»
او افزود: «از آنجایی که مردم ایران تحت فشار تحریمی هستند و علاوه بر آن، دولت ایران هم نگران ابهامات جدیدی است که از طرف آمریکایی‌ها مطرح می‌شود، برداشتن گام‌های جدید در شرایط تحریمی برای مردم و دولت پرهزینه است. بنابراین ادامه این روند ممکن است باعث شود تنها حامی برجام یعنی ایران هم به این توافق پشت کند و از آن خارج شود.»
رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم تاکید کرد: «ایران تنها به این امید که وحشی‌گری کاخ سفید پایان پذیرد حاضر شد در برجام بماند، ولی عملا تیم بایدن هم درباره بازگشت به برجام فقط شعار داده است. بنابراین اگر بایدن بیش از حد تعلل کند، دیپلمات‌ها در ایران جای خود را به نظامی‌ها می‌دهند و دولت بایدن مجبور است از این به بعد با نظامی‌ها وارد مذاکره شود.»
این کارشناس حوزه بین‌الملل پیش‌بینی کرد: «اگر بودجه ۱۴۰۰ ایران بر اساس شرایط تحریمی بسته شود، مردم از هرگونه تصمیم درباره حوزه هسته‌ای حمایت خواهند کرد حتی اگر منجر به خروج ایران از NPT شود، چرا که مردم به این نتیجه می‌رسند که دیپلمات‌های دولت بایدن هم گرگ‌هایی در لباس میش هستند که برایشان فرقی ندارد چه فشاری بر ملت ایران وارد شود.»
بنابراین آنها معتقدند تا فرصت باقی است، بهتر است دولت بایدن به برجام برگردد تا مجبور نشود با نظامی‌ها در ایران وارد مذاکره شود.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژه
لینک کوتاه :