طالبان قابل تطهیر نیست
به گزارش جهان صنعت نیوز: تعجب‌آور بودن تغییر موضع ایران در قبال طالبان که نامش برای ما با حمله به کنسولگری ایران و هزار جنایت ریز و درشت دیگر آمیخته شده، یک سو و تلاشی که برخی از رسانه‌ها برای تطهیر این گروه تروریستی انجام می‌دهند، سوی دیگر.
پذیرش منطق برخی تحلیلگران که طالبان را بخشی از واقعیت افغانستان خوانده یا از مذاکره با این گروه در دوره‌ای که آمریکا موفق به ایجاد صلح نشده است، دفاع می‌کنند سخت اما محتمل است. به هر حال می‌توان گفت که عالم سیاست عالم ممکنات است و حتی اگر برخی مثل عباس آخوندی مذاکره با طالبان را «راهبرد اشتباه» بنامند، انجام این امر غیرممکن نیست. بهت اصلی در واقع ناشی از تلاش آقایانی مثل عبدالله گنجی است که در رسانه‌هایشان به تطهیر طالبان و توجیه جنایاتش می‌پردازند.
دون شأن ایران
فرقی ندارد که از عبارت دولت فراگیر اسلامی استفاده شده باشد یا نه، طالبان به تهران و آمد و با نشستن مقابل وزیر امور خارجه و دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان رسما وارد معادلات سیاسی در ایران شد! موضوعی که این روزها محل نقد بسیاری از کاربران فضای مجازی و تحلیلگران ایرانی و افغانستانی است. یکی از این منتقدان حشمت‌الله فلاحت‌پیشه رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در مجلس دهم است.
او انجام این مذاکرات را دون شأن ایران می‌داند و در گفت‌وگو با «جهان صنعت» ضمن اشاره به اینکه «در نظام بین‌المللی دو دسته متغیر و عامل تاثیرگذار داریم که شامل شاخص‌های پایدار و ناپایدار است» گفت: «کشورهایی با جایگاه پایدار در عرصه بین‌المللی یا کشورهایی با ریشه تاریخی که برای آینده خود برنامه دارد، برمبنای شاخص‌های گروه نخست یعنی پایدار عمل می‌کنند.»
این نماینده پیشین مجلس تاکید کرد: «برای ایران، یعنی کشوری با این تمدن، ۸۴ میلیون نفر جمعیت که برای خود آینده دارد، انقلاب کرده و به قانون اساسی اهمیت می‌دهد – فارغ از اختلاف‌نظرهایی که ممکن است در امر اجرا داشته باشیم – باید از جمله کشورهایی باشد که به تحولات بین‌المللی نگاه مقطعی ندارد.»
فلاحت‌پیشه در ادامه گفت: «گروه دیگری در جهان به صورت مقطعی و تاکتیکی عمل کرده و بعضا ممکن است با یک گروه تروریستی هم مذاکره کنند و آن را در درون معادلات سیاسی خود جای دهند. شأن ایران اما این نیست. شأن ایران، شأن گروه اول است.»
خلاف منافع ملی
فلاحت‌پیشه با اشاره به مذاکرات اخیر با طالبان، ادامه داد: «الان یک بازی‌ای راه افتاده و آمریکایی‌ها با طالبان مذاکره می‌کنند! و در ایران نیز تا این حد پیش رفته و طالبانی را که یکی از بدترین سرنوشت‌ها برای افغانستان‌ها یعنی نگه داشتن در تحجر دینی را رقم زده، دعوت به مذاکره می‌کنند! به هر حال افغانستان یک دولت مستقر دارد که هر گونه مذاکره با گروه‌های خارج از آن و ایفای نقش از این نوع، این دولت و در عین حال دولت جمهوری اسلامی ایران را تضعیف می‌کند.»
وی افزود: «ما در شرایط سختی قرار داریم، تحریم‌های بسیاری علیه ایران وجود دارد و بایدن با کشتن زمان سبب شده که بازیگرانی مثل فرانسه به جای احیای برجام به فکر عقده‌های سیاسی خود بیفتد. با وجوه همه اینها ما باید در قالب راه اول عمل کنیم. به طور طبیعی ممکن است دستگاه‌های اطلاعاتی کشورها به صورت پنهان و غیررسمی مذاکراتی را با هر گروهی انجام دهند. کمااینکه بارها مذاکراتی برای نجات گروگان‌های ایرانی و… انجام شده است ولی رسمیت دادن به گروهی که تاریخچه آن مملو از تروریسم فکری و فیزیکی است در راستای منافع ملی نیست.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل تاکید کرد: «احیای جایگاه ایران نیازمند یک اخلاق سیاسی است که در قالب آن رفتاری را در عرصه بین‌المللی داشته باشیم که متناسب با شأن ملت ایران باشد.»
اشتباه استراتژیک
فلاحت‌پیشه در واکنش به رویکرد برخی رسانه‌ها برای تطهیر طالبان و توجیه مذاکره با این گروه نیز گفت: «به هر حال در ایران یکسری از افراد معتقدند ایران باید به هر گروهی در هر جای دنیا که خلاف آمریکا عمل می‌کند، نزدیک شود. همین تعریف سبب شده در گذشته نیز بعضا تاکتیک‌های اشتباه زیادی داشته باشیم. ضمن اینکه این افراد معتقدند در عرصه‌های غیررسمی و جدا از سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی هم می‌توان مذاکره کرد و تصمیم گرفت.»
این نماینده پیشین مجلس افزود: «اینها دولت ایران را با گروهی از شبه‌نظامیان غیردولتی اشتباه گرفته‌اند. شاید دلیلش این است که در طول عمر سیاسی خود بیشتر با گروه‌هایی از این نوع رفتار و مذاکره کرده‌اند. اینها در لایه‌های زیرین تحولات بین‌الملل عمل می‌کنند؛ جایی که هیچ تعهدی برای دولت‌ها وجود ندارد. در واقع به جای اینکه قدرت و اقتدار دولت‌ها را در دنیا به رسمیت شناخته و با آنان کار کنند، حاضر می‌شوند با شبه‌نظامیان، گروه‌های تروریستی و… مذاکره کنند و تعریف بدی از جایگاه ایران ارائه دهند.»
وی در پایان گفت: «معتقدم که این رویه جایگاه ایران را به عنوان کشوری که در برجام با قدرت‌های روز دنیا و سازمان‌های بین‌المللی مذاکره کرد و الان شرایط احیای برجام فراهم است، تنزل می‌دهد به کشوری که می‌خواهد شبیه عربستان عمل کند؛ کشوری که همه گروه‌های امنیتی را زیر پر و بال خود گرفته است در حالی که شأن ایران بالاتر است. به نظر من تنها جایی که ایران با چنین گروه‌هایی مذاکره می‌کرد، در حوزه مقاومت بود و خارج از بحث مقاومت، این کار یک اشتباه دیپلماتیک است و به جایگاه ایران ضربه می‌زند. تمام کشورها دستگاه‌ها امنیتی، اطلاعاتی و نظامی دارند که در حوزه‌های میدانی با گروه‌های مختلف مذاکره و رفع اختلاف می‌کنند. این امر کاملا طبیعی است و آمریکا، فرانسه و… همین کار را می‌کنند. اما در شرایطی که دنیا انتظار دارد ایران برای تحکیم برجام بر سر میز مذاکره بنشیند، نشستن پای میز مذاکره با طالبان نتیجه‌ای غیر از تضعیف جایگاه ایران ندارد.»
دلخوشی‌های ساده
برخی از سیاسیون و تحلیلگران اما از مذاکرات صورت گرفته دفاع می‌کنند. این گروه همان طور که فلاحت‌پیشه نیز اشاره می‌کند، خواهان از دست ندادن فرصت و نسپردن ابتکار عمل به آمریکا هستند، کاری هم به تروریستی بودن یا نبودن طالبان ندارند. جالب آنکه خودشان را به این راضی می‌کنند که طالبان از القاعده فاصله گرفته است!
محمدجواد جمالی‌نوبندگانی عضو کمیسیون امنیت ملی در مجلس دهم از جمله همین افراد است. او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» ضمن تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی هر گونه تروریسم را محکوم کرده و خود به شدت از تروریسم آسیب دیده است، گفت: «مساله مهم در مساله افغانستان این است که ما یکی از کشورهای مهم در همسایگی افغانستان هستیم و اتفاقات این کشور روی امنیت ملی و مسائل اجتماعی ما به شدت اثر دارد. حدود ۴۰ سال است که حدود سه میلیون پناهنده افغانستانی را میزبانی کرده و هزاران میلیارد تومان را صرف هزینه‌های بهداشتی، آموزشی و… آنان می‌کنیم لذا نمی‌توانیم درباره مسائل افغانستان بی‌تفاوت باشیم.»
وی تاکید کرد: «مذاکره با طالبان به هیچ وجه به معنی تروریسم به دو بخش خوب و بد نیست. مذاکرات صورت گرفته با طالبان نیز در راستای برقراری صلح بوده است. ضمن اینکه گروه مذاکره‌کننده اولا درحال فاصله گرفتن از اقدامات تروریستی است. ثانیا رسما اعلام کرده‌اند که با القاعده ارتباط ندارند.»
این نماینده پیشین مجلس افزود: «وقتی گروهی که قبلا در دسته گروه‌های تروریستی بوده، می‌خواهد مشارکت مدنی داشته باشد و این امر نیز به تایید دولت مستقر در افغانستان رسیده است – ما بدون اطلاع افغانستان مذاکره نکردیم – انجام این مذاکرات نه تنها محل ایراد نیست بلکه در راستای مسائل امنیت ملی است.»
جمالی‌نوبندگانی با اشاره به اینکه «این مذاکرات در راستای برقراری صلح دائمی است» گفت: «برقراری صلح به خاطر خشکاندن ریشه تروریسم است. ضمن اینکه ما می‌بینیم آمریکایی‌ها از هزاران کیلومتر دورتر آمده و با این گروه مذاکره می‌کنند لذا ما نمی‌توانیم دست روی دست بگذاریم تا دیگران برای منطقه ما تصمیم بگیرند.»
وی در واکنش به انتقادات گسترده‌ای که بعد از این مذاکرات در فضای مجازی مشاهده شد، گفت: «این انتقادات توسط کسانی بیان می‌شود که می‌خواهند امنیت ملی ما را به خطر اندازند. اگر ما مذاکره کنیم این حرف‌ها را می‌زنیم و اگر هم مذاکره نکنیم، می‌گویند که جمهوری اسلامی دچار انفعال است.»
وی با بیان اینکه «مردم مطمئن باشند که ما در حیطه منافع و امنیت ملی اقدام می‌کنیم» گفت: «دقت داشته باشید که ممکن است برخی از مسائل در حوزه خارجی قابل بیان برای عموم نباشد.»
کلام آخر
جمالی‌نوبندگانی و برخی دیگر از همفکران او هر انتقادی را نفی کرده و هر منتقدی را نیز بیگانه و خواهان برهم‌زدن امنیت ملی می‌خوانند؛ نگاهی به فضای مجازی که تنها نمودی از جامعه و واقعیت‌های آن است، ثابت می‌کند که حجم انتقادات به این سیاست ایران بیش از آن است که بتوان منتقدان را به این راحتی‌ها مغرض خواند و به تلاش برای برهم زدن امنیت ملی متهم کرد.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :
