نقطه ضعف مجلس
ابوذر ندیمی * جلسه دیروز مجلس و همه اظهارنظرهایی که درباره رد کلیات لایحه بودجه مطرح شد، از جهات مختلف اعجاب‌انگیز و قابل تامل است.
اولا اعلام شد بسیاری از نمایندگان متوجه نشده‌اند که باید به لایحه بودجه رای بدهند یا گزارش کمیسیون تلفیق! این عجایب است که بعد از یک سال نمایندگی، این همه مسائل رسانه‌ای و شنیدن مذاکرات تلفیق، گزارش مخبر و رییس کمیسیون یا تذکرات رییس مجلس، نمایندگان محترم متوجه نشوند که به گزارش کمیسیون تلفیق رای می‌دهند یا لایحه دولت.
دوما، ظاهرا نمایندگان حداقل اطلاعات از آیین‌نامه داخلی مجلس را نیز ندارند و نمی‌دانند که بعد از رد لایحه چه اتفاقی خواهد افتاد. ۵۰ نماینده به کمیسیون تلفیق رفته‌اند اما حداقل اطلاعات را ندارند و نمی‌دانند که بعد از رد، چند هفته دیگر زمان لازم است یا آنچه به مجلس برمی‌گردد، گزارش دولت است یا گزارش کمیسیون تلفیق. نمی‌دانند که اگر دولت طی لایحه‌ای حرف خود را تکرار کرده یا تغییرات حداقلی بدهد، چه می‌شود یا اگر کلیات در دور دوم رای نیاورد و قرار به تصویب بودجه چنددوازدهم باشد چه بلایی سر اقتصاد کشور خواهد آمد.
سوما، این همه جبهه‌گیری علیه لایحه دولت شد اما دوباره حق را به دولت دادند! اگر دولت داشت رانت را توصیه می‌داد یا در حوزه اقتصاد توطئه می‌کرد، چرا دوباره کار را دست دولت سپردند و با رای دادن به لایحه وارد مرحله اصلاح نشدند!
چهارما، اتفاقاتی که در کمیسیون تلفیق افتاده بود، عجیب و غریب نبود و فقط چند اصلاح نیاز داشت. مثلا می‌شد درباره اینکه ارز ۴۲۰۰ تومان باشد یا ۱۷ یا ۱۱ هزار تومان، پیشنهاد آورد و توافق کرد. همچنین اگر قرار بود ارز ۴۲۰۰ تومانی را تعیین کنند می‌توانستند قیودی مثل اهلیت، سوابق، کیفیت‌آوری کالای خارجی، کنترل انبار و توزیع و… را تعیین کنند. اینها مسائلی نبود که دور از دسترس حکومتی باشد که می‌تواند ریگی را از آسمان بیاورد، هشت سال جنگ تحمیلی داشته باشد و… .
بنابراین به نظر می‌رسد مجلس بیش از آنکه اسیر عقل و تدبیر باشد، اسیر احساسات و فریادها شد. دقت داشته باشید که نام انقلابی کافی نیست و باید رفتار انقلابی داشت. انقلابی نیز کسی است که مصلحت کشور را درک کند. به نظر بنده در جریان بررسی بودجه مصلحت‌سنجی نشد چراکه اولا زحمات اعضای کمیسیون تلفیق نادیده گرفته شد. ثانیا لایحه‌ای که در اختیارشان بود و می‌توانستند در جزئیات آن تغییر ایجاد کنند، به دولت برگرداندند. ضمن اینکه همه فحاشی‌ها و تنداخلاقی‌های خود را نقش برآب کردند زیرا کار مهمی انجام ندادند و در برگشت لایحه نیز نمی‌توانند انجام دهند.
در مجموع مدیریت بودجه در مجلس از جمله ضعیف‌ترین کارهای سال اول این مجلس بود و می‌تواند در پرونده نمایندگان و حتی پرونده ریاست‌جمهوری علامت منفی به حساب آید. دلیلش این است که اگر فرض کنیم الان مجلس همان دولت است و دولت همان مجلس یعنی امثال آقای قالیباف رییس‌جمهور هستند و این هم مجلس است؛ مجلسی که تدبیر امور را از دست خود خارج کرده و به دیگری می‌دهد یا اول فحاشی می‌کند و بعد تسلیم می‌شود، یا خودش به واردات خودرو اجازه می‌دهد و در حوزه ارز ۴۲۰۰ تومانی حرف دارد و… مجلس قوی و کارآمدی نیست.
به اعتقاد من حتی شوخی‌هایی که با مردم استان‌ها شد نیز اشتباه بود. آیا راه‌آهن قزوین- آستارا یک راه‌آهن استانی است یا یک راه‌آهن ملی و بین‌المللی؟! وقتی آذربایجان راه‌آهن را درست کرده و با درست کردن آن در این سوی مرزها، ما به اوراسیا و اروپا وصل می‌شویم، نباید این موضوع را تحلیل منطقه‌ای کرد.
در مجموع می‌توان گفت که مجلس دیروز خیلی بد مدیریت شد و امیدواریم که در آینده این گام‌های اشتباه برداشته نشود زیرا این نگاه به بودجه‌ریزی، نقطه ضعف پررنگی برای مجلس بود.
* مشاور نوبخت در سازمان برنامه و بودجه
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :