از قضا سرکنگبین صفرا فزود
به گزارش جهان صنعت نیوز:خبری که همه رشته‌های مشاوران و اطرافیان قالیباف برای موج‌سواری انتخاباتی روی دیدار او با پوتین را پنبه کرد یعنی به جای اینکه برد تبلیغاتی و انتخاباتی برای او داشته باشد به ضدتبلیغ علیه او بدل شد. همچنین واکنش منفی کاربران فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی فارغ از رویکردهای جناحی و سیاسی را به همراه داشت. به عنوان مثال محمد مهاجری فعال سیاسی اصولگرا در واکنش به این موضوع در توئیتی نوشت: «خاک بر سر من که بادمجان دورقاب‌چین‌های رییس مجلس مملکتم برای عکس او با پوتین، برای مصرف در انتخابات۱۴۰۰ تاریخ دیدار را به دروغ جعل می‌کنند. بعد بارها به سفیر روسیه التماس می‌کنند و وقتی «نه» می‌شنوند، به دروغ می‌گویند پروتکل روسیه را نپذیرفتیم. چنین ذلت و خفتی در دوره قاجار هم نبوده.»
یاشار سلطانی روزنامه‌نگار هم سفر قالیباف را «ژست زودهنگام کاندیداتوری» و «سرپوش گذاشتن» بر پرونده فساد مالی نزدیکانش دانست و نوشت: «سفر دومنظوره قالیباف به روسیه برای ژست زودهنگام کاندیداتوری و سرپوش گذاشتن بر پرونده سنگین ۱۴ هزار میلیاردی قائم مقامش در شهرداری، با تحقیر پوتین به سنگ خورد. وقتی منافع ملی با اصرار بر گرفتن پیام از نظام بازیچه سودای پاستور می‌شود، رویای ریاست به کابوس تبدیل می‌شود.»
بنابراین برخی معتقدند عدم پذیرش قالیباف از سوی پوتین به بهانه پاندمی کرونا، به این معناست که قالیباف در عرصه بین‌المللی وجهه و جایگاهی ندارد و این اتفاق می‌تواند پایان رویای طلایی قالیباف برای رسیدن به قبای ریاست‌جمهوری باشد و اگر تاکنون این احتمال وجود داشت که بتواند در جلسات ائتلاف اصولگرایی برای انتخابات ریاست‌جمهوری شانسی برای انتخاب داشته باشد، این اقدام پوتین تیر خلاصی بر این باورها بوده است هر چند در عالم سیاست تا لحظه آخر نمی‌توان چرخش سیب شانس را به نفع یا ضرر کسی پیش‌بینی کرد و هر لحظه زمان آبستن حوادث است.
چالش‌های سیاسی پیش روی قالیباف
به هر حال با توجه به شرایط پیش آمده و لغو دیدار قالیباف با پوتین که می‌توانست برگ برنده او در انتخابات پیش رو باشد اما آینده سیاسی قالیباف را با چالش جدی مواجه کرد. بنابراین سیاسیون و منتقدان بر این باورند که به دلیل رعایت نشدن شأن هیات پارلمانی ایران، قالیباف باید از این سفر صرف‌نظر کند. ولی روز گذشته حسین امیرعبداللهیان دستیار ویژه رییس مجلس و مدیرکل بین‌الملل مجلس اعلام کرد برنامه‌های سفر رییس مجلس به روسیه با رعایت اصول عزت، حکمت و مصلحت و البته درک محدودیت‌های کرونایی تنظیم شده است و این سفر برگزار می‌شود. با وجودی که پوتین از پذیرش قالیباف سر باز زده است و مجتبی توانگر نماینده نزدیک به قالیباف گفته بود نماینده ویژه پوتین پیام رهبری ایران را دریافت می‌کند، روز گذشته ابوالفضل عمویی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس یازدهم خبر داد قالیباف پیام را به نماینده پوتین تحویل خواهد داد! و تاکید کرد که میزبان اصلی سفر رییس مجلس به روسیه، همتای روسی اوست.
سفری که باید لغو می‌شد
البته با وجودی که رسانه‌های حامی قالیباف سعی در عادی جلوه دادن ماجرا دارند، شواهد امر نشانگر شوک بزرگی است که به قالیباف و اطرافیانش وارد شده و آینده سیاسی او را به طور جدی تهدید می‌کند.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» با اشاره به لغو دیدار پوتین با قالیباف در این سفر گفت: «در حالی که پوتین این ملاقات را نپذیرد، سفر فوق خلاف شأن سیاسی ایران است. در سفرهای خارجی آنچه مهم است، اینکه جنبه صوری و شکلی ندارند و جنبه عملیاتی دارند. در حوزه دیپلماتیک سطح پذیرش روسای قوا مهم است. در دنیای امروز وقتی روسای قوا به کشورهای دیگر سفر می‌کنند، اگر در سطح مقامات عالی آن کشورها برایشان دیدار تنظیم نشود، خلاف شأن سیاسی آن کشور عمل شده است.»
این نماینده ادوار مجلس با تاکید بر اینکه قالیباف باید از این سفر که شأن او حفظ نشده صرف‌نظر کند، ادامه داد: «اگر این سفر انجام شود به جایگاه رییس مجلس آسیب می‌زند. او علاوه بر ریاست یک قوه، جایگاه عضو شورای عالی امنیت ملی و عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام را بر عهده دارد. وقتی سفری انجام می‌دهد که در عالی‌ترین سطح در روسیه پذیرفته نمی‌شود، مغایر مصالح ملی است و باید لغو شود.»
فلاحت‌پیشه با اشاره به این موضوع که گفته شده قالیباف پیام رهبری را به نماینده پوتین خواهد داد، تاکید کرد: «این کار توهین به نفر اول کشور و همچنین توهین به رییس مجلس ایران است. آنچه مسلم است نفرات اول و مقامات کشورها پیام‌شان را به طور مستقیم به مقام اول کشورهای دیگر تحویل می‌دهند و این اتفاق توهین به ایران است. حتی اگر شخص دیگری پیام را به نماینده پوتین بدهد هم قابل توجیه نیست.»
او توضیح داد: «روسیه که مدعی است روابط راهبردی با ایران دارد، وقتی در این سطح حاضر نیست به بهانه پروتکل‌های بهداشتی، شأن هیات ایرانی را حفظ کند، دلیلی ندارد این سفر انجام شود.»
فلاحت‌پیشه با ابراز ناراحتی از این اتفاق آن هم در آستانه احیای برجام، گفت: «در شرایط احیای برجام، اصرار بر سفری با این همه ابهام به ضرر منافع ملی کشور است.»
ایران همه سیب‌هایش را در سبد روسیه نچیند
علی تاجرنیا فعال سیاسی اصلاح‌طلب هم با اظهار ناراحتی از اینکه پوتین دیدار با یک مقام ایرانی را نپذیرفته است، به «جهان‌صنعت» گفت: «از پذیرفته نشدن رییس پارلمان کشورمان ولو اینکه در یک انتخابات غیرمشارکتی به مسوولیت رسیده و اینچنین از سوی یک مقام کشور دیگر مورد بی‌مهری قرار گرفته است، خوشحال نیستیم خصوصا کشوری که سیاست خارجی ما در جهت همراهی و همگرایی با آن بوده است.»
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ششم افزود: «متاسفانه این تلاش‌ها برای دیدار با پوتین از طرف دفتر رییس مجلس ما بوده است که نشان‌دهنده ضعف دیپلماسی پارلمانی ما است. بی‌تدبیری که منجر به سرشکستگی برای کشور ما شده است. بنابراین هشداری به مسوولان و مقامات کشورمان می‌دهد که همه سیب‌های خود را در سبد روسیه نچینند چرا که تفکر شرق نشان داده است که نمی‌توان به آن اعتماد زیادی داشت و همیشه در بزنگاه‌ها پشت ایران را خالی کرده‌اند.»
تاجرنیا در عین حال اعتقاد دارد که این ماجرا را از منظر شخصی قالیباف هم باید مورد بررسی قرار داد.
نماینده مجلس ششم تصریح کرد: «نکته‌ای که درباره شخص آقای قالیباف وجود دارد این است که در شرایط نابرابری در بحث رقابت انتخابات ریاست‌جمهوری قراردارد. این موضوع را هم در اصلاح قانون انتخابات مشاهده کردیم و هم در عملکرد مجموعه تبلیغاتی رسانه‌ای و خصوصا صداوسیما دیده‌ایم. ضمن اینکه اخیرا در بهره‌گیری از مناسبات خارجی برای مطرح کردن برخی از جمله قالیباف این موضوع قابل توجه است.»
این نکته در حالی بیان می‌شود که طبق مناسبات دیپلماتیک همه پیام‌های حاکمیت از طریق دستگاه دیپلماسی و وزارت خارجه و شخص وزیر خارجه یا علی اکبر ولایتی، مشاور رهبری به مسکو منتقل می‌شده است. اما این بار قرار بود قالیباف حامل پیامی باشد که البته از سوی پوتین پذیرفته نشد. اتفاقی که از منظر سیاست خارجی و به گفته کارشناسان شان امر، جایگاه ایران را تضعیف کرده است.
تاجرنیا در این باره معتقد است: «البته فی نفسه اگر پیامی توسط رییس مجلس به مقام کشوری دیگر داده شود، دارای اشکال نیست اما اگر این موضوع را در کنار این قرار دهیم که آقای ظریف حدودا ۱۰ روز پیش به روسیه سفر داشته‌اند و همچنین آقای قالیباف کاندیدای بالقوه انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ است؛ آن زمان معنای این اتفاق متفاوت خواهد بود و دلیل اعتراضات به این موضوع روشن می‌شود.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ادامه داد: «چیزی که به نظر من بیش از سایر موارد اهمیت دارد، اینکه وقتی این اخبار در جامعه منتشر می‌شود، با توجه به فضای بی‌اعتمادی که در بین مردم نسبت به برخی جریان‌های سیاسی در بدنه حاکمیت ایجاد شده است، این مساله را به ذهن می‌رساند که برخی با کمک کشورهای خارجی به دنبال ارتقای جایگاه خود هستند. این اتفاق می‌تواند تیرخلاصی بر احساس استقلالی باشد که در بین برخی مردم وجود دارد.»
او تاکید کرد: «اتفاق فوق این حس را منتقل می‌کند اگر کسی بخواهد در عرصه‌های تصمیم‌گیری بالای نظام حضور داشته باشد، باید بهره‌ای از حمایت برخی کشورهای خارجی ببرد. احساسی که منجر به بی‌اعتمادی مردم به استقلال و میزان عدم وابستگی به سایر کشورها می‌شود.»
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ششم در توضیح این سوال که چرا پیامی که باید توسط دستگاه دیپلماسی کشورمان به روسیه داده شود، رییس مجلس به عنوان دیپلمات حامل این پیام می‌شود، گفت: «نمی‌دانم آیا از طرف دفتر رهبری تایید شده است که آقای قالیباف حامل پیام ایشان به پوتین بوده است یا خیر. اما اگر این موضوع صحت داشته باشد قابل پذیرش نیست و نماینده رسمی دیپلماسی کشورمان وزارت خارجه و مجموعه دولت است. اگر چه این اتفاق در برخی موارد می‌تواند رخ دهد. اما با توجه به پیچیدگی شرایط کشور و اختلافات شدید رییس‌جمهوری و رییس مجلس نشان‌دهنده تضعیف بدنه دولت و دستگاه دیپلماسی خواهد بود. همچنین دارای رویکردی ساختارمند در نظام نیست و منجر به انحراف‌هایی در آینده نظام می‌شود. یعنی نشان می‌دهد برای بهره‌گیری از شرایط خاص حاضریم عرف دیپلماتیک را به هم بزنیم.»
تاجرنیا هم مثل بسیاری از کارشناسان حوزه سیاسی بر این باور است که این اتفاق بر آینده سیاسی قالیباف ثاتیرگذار است و در این باره گفت: «بدون شک عدم پذیرش قالیباف از سوی پوتین، نه تنها بر آینده سیاسی قالیباف اثر منفی خواهد داشت، بلکه اقتدر کشورمان را هم تضعیف می‌کند. پس بی‌اعتمادی که به دلایل متعدد در جامعه شکل گرفته است به ضرر قالیباف تمام خواهد شد.»
این فعال سیاسی تاکید کرد: «این اتفاق نه تنها نتوانست کمکی به مطرح شدن قالیباف برای انتخابات پیش رو بکند، بلکه او را در مظان اتهام سوءاستفاده کردن از موقعیتش قرار داد که منجر به شکست او شد.»
بنابراین به گفته تاجرنیا، این اتفاق مصداق این ضرب المثل است که «از قضا سرکنگبین صفرا فزود…» یعنی چیزی که می‌خواست برای انتخابات پیش‌رو از آن بهره ببرد، به ضد تبلیغ علیه خودش بدل شد، هر چند تا انتخابات فرصت زیادی باقی است و باید منتظر اتفاقات پیش‌رو بود.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانسیاسیلینک کوتاه :