تاریخچه انجمن نفرولوژی ایران پس از انقلاب

دکتر علی نوبخت * پس از انتشار تاریخچه‌ای از تشکیل انجمن نفرولوژی ایران در گذشته بر آن شدم تا جوانان این رشته را با نحوه تشکیل انجمن بعد از انقلاب آشنا کنم.

در شروع رزیدنسی از سال ۱۳۵۷ در مرکز پزشکی فیروزگر با جناب استاد دکتر بهروز برومند در جایگاه مدیر گروه داخلی و مدیر گروه کلیه آشنا شدم و کار را در مرکز کلیه ایران (بیمارستان به‌آور) شروع کردم. چند سال اول انقلاب انجمن نفرولوژی زیر نظر استاد دکتر بهروز برومند بود و استاد دکتر سیدمهدی قوامیان خزانه‌دار انجمن بودند. ما رزیدنت‌ها به همراه اساتید محترم در کنفرانس‌های هفتگی انجمن که روزهای پنجشنبه برگزار می‌شد شرکت می‌کردیم. آن زمان مصادف بود با اوج فعالیت‌های سیاسی و انقلابی ملت ایران و جناب استاد برومند که در آن ایام مبارزی بزرگ بودند و در کنار فعالیت‌های آموزشی و علمی، توجه به مسائل صنفی و سیاسی و اجتماعی را نیز عملا به نسل جوان پزشکی آموزش می‌دادند. این انجمن در سال ۱۳۶۴ منحل شد‌، علت انحلال هم این بود که کلیه انجمن‌های پزشکی به خواست سازمان نظام‌پزشکی آن زمان جهت احقاق حقوق صنفی اعتصاب کردند که منجر به منحل شدن سازمان و انجمن‌های علمی پزشکی کشور شد.

 انجمن نفرولوژی فعلی در سال ۱۳۷۱ اجازه فعالیت مجدد پیدا کرد به این صورت که استاد دکتر ایرج فاضل در سال ۱۳۶۸ وزیر بهداشت شدند و بنده به عنوان معاون درمان وزارت بهداشت منصوب شدم. آن زمان برای اداره بخش‌های وسیع بهداشتی و درمانی کشور نیاز شدید به مشاوره با خبرگان و منتخبان پزشکی از واحدهای غیردولتی نیز احساس می‌شد و تصمیم بر آن شد که برای حل دموکراتیک مسائل مهم کشوری ابتدا انجمن‌ها تشکیل شود تا از نمایندگان قانونی آنها مشورت بگیریم. بنابراین در شورای عالی انقلاب فرهنگی سال ۱۳۷۰ قانونی مصوب شد که انجمن‌های علمی وابسته به وزارتخانه‌های بهداشت و علوم و ارشاد از وزارت ذی‌ربط مجوز بگیرند و دیگر لزومی نداشته باشد که از وزارت کشور مجوز دریافت کنند چون گرفتن مجوز از وزارت کشور مسیر سخت و طولانی را در پی داشت. بنابراین در سال ۱۳۷۰ کمیسیون انجمن‌های علمی در وزارت بهداشت تشکیل شد. آن زمان به عنوان معاون درمان وزارت بهداشت و نفرولوژیست به این موضوع فکر کردم حال که به ۳۲ انجمن بزرگ و اصلی مجوز فعالیت دادیم چرا انجمن نفرولوژی را راه‌اندازی نکنیم. در نتیجه جلسه‌ای در سال ۱۳۷۰ با  حضور تعدادی از افراد شناخته‌شده نفرولوژی از جمله خانم و آقایان دکتر احد قدس‌، دکتر سیدمهدی قوامیان‌، دکتر منصور ‌هاشمی‌راد‌، دکتر خسرو رهبر‌، دکتر محبوب لسان‌پزشکی‌، دکتر بهزاد امیرانصاری‌، دکتر مینا خلیلی‌، دکتر فیروز فصیحی‌، دکتر حسین‌نژادگشتی‌، دکتر عزت‌الله عبدی‌، دکتر فریدون پروشانی‌نیا‌، دکتر شاهرخ سوداگر و دکتر خسرو روستائیان و اینجانب تشکیل شد که طی انتخاباتی عده‌ای به عنوان هیات موسس تعیین شدند و جزئیات را به وزارت بهداشت منعکس و مجوز لازم را دریافت کردیم. طی انتخاباتی در سال ۱۳۷۱ استاد دکتر احد قدس به عنوان رییس انجمن و بنده هم به عنوان دبیر مشغول به‌ کار شدیم. در سال‌های بعد که استاد دکتر بهروز برومند از مسافرت برگشته و در انتخابات شرکت کردند به عنوان رییس انجمن تعیین شدند و طی مدت حدود ۲۰ سال از دوره‌های استاد دکتر قدس و استاد دکتر برومند اینجانب به عنوان دبیر انجمن فعالیت می‌کردم که برنامه‌ریزی‌های لازم جهت رشد انجمن انجام شد. بعد از آن وقتش رسیده بود که جوان‌های این رشته پا به میان بگذارند لذا دیگر در انتخابات شرکت نکردیم و به ترتیب دکتر عزت‌الله عبدی و دکتر محمدرضا گنجی و دکتر محسن نفر رییس انجمن شدند و خدمات ارزشمندی در برگزاری کنگره‌های بین‌المللی و سمینارهای علمی داخلی و خرید ساختمان برای انجمن از خود به یادگار گذاشتند و هم‌اکنون همکاران گرانقدری همچون خانم دکتر عصاره‌، خانم دکتر اتابک‌، خانم دکتر ساوج، خانم دکتر طبیبان و خانم دکتر هومن و خانم دکتر شفیعی و آقایان دکتر مسعود خسروی‌، دکتر ایوب پزشکی‌، دکتر فرشید حق‌وردی‌ و دکتر امیراحمد نصیری مدیریت آن را بر عهده دارند. در این سال‌ها همکاران گرانقدری همچون دکتر نصرالله قهرمانی‌، دکتر ایرج نجفی‌، دکتر حسن ارگانی‌، دکتر بهزاد عین‌اللهی‌، دکتر یوسف عطایی‌پور و دکتر سیدطاهر اصفهانی و سرکار خانم دکتر حاکمی ایفای نقش کردند.

در دوران ۲۰ سال اول فعالیت انجمن با کمک استاد دکتر اصغر رستگار و استاد دکتر نصرالله قهرمانی ارتباط با نفرولوژیست‌های جهان از اروپا و آمریکا برقرار شد. به عنوان مثال دو نفر از سرشناس‌ترین نفرولوژیست‌های آمریکا‌، پروفسور شرایر و پروفسور برنر به دعوت و خواست استاد دکتر برومند برای شرکت در کنگره‌های سالانه انجمن به ایران آمدند تا با دستاوردهای علم نفرولوژی و پیوند کلیه ایران آشنا شوند. متقابلا آنها هم آورده‌هایی داشتند از جمله آشنا کردن انجمن ایرانی نفرولوژی با گردانندگان ASN و ISN که دستاوردهای فراوان علمی به همراه داشت.

 انجمن پیوند اعضا نیز در سال ۱۳۷۳ شکل گرفت که قسمتی از آن مربوط به پیوند کلیه و تقویت‌کننده انجمن نفرولوژی ایران بود.

 امیدوارم جوان‌های فوق تخصص نفرولوژی ایران با تلاش‌های خود راه پیشکسوتان این عرصه را به خوبی ادامه داده و باعث پیشرفت هر چه بیشتر دانش نفرولوژی ایران شوند.

* متخصص بیماری‌های داخلی و فوق‌تخصص نفرولوژی