برد در بلندمدت

جعفر قنادباشی * موضع ایران در موضوع برجام مشخص است و بارها نیز گفته شده است. همین دیروز نیز مقام معظم رهبری جان کلام را در این باره با یک جمله کوتاه و دربردارنده منطق و اصول ما، بیان کردند. تاکید بر اینکه ما منتظر عمل هستیم به قدر کافی گویاست و به دنیای غرب نشان می‌دهد که با این حرکت‌های زیگزاگی و حرافی‌های بی‌ثمر که الان از آنان مشاهده می‌کنیم، نتیجه ندارد. آنان باید دریابند که تصور دستیابی به نتیجه با افزایش فشارها درست نیست.

صحبت دیروز رهبری بهترین راهبرد را پیش‌روی طرف غربی قرار می‌دهد و اگر آنان راه دیگری را در پیش بگیرند و شانس خود را با افزایش فشارها به آزمایش گذارند، با شکست‌های مفتضحانه دیگری مواجه خواهند شد.

البته ما می‌دانیم که  آمریکایی‌ها و غربی‌ها بنا ندارند در کوتاه‌مدت، از مواضع و سیاست‌های خود کوتاه آیند و تسلیم شوند بنابراین در برابر امواجی که آنان را به سوی تغییر مواضع هدایت می‌کند، ایستادگی می‌کنند.

در میان‌مدت و بلندمدت اما وضعیت فرق می‌کند. براساس ارزیابی‌های دقیقی که از وضعیت غرب و نیروهای نظامی آنان داریم، می‌دانیم که رو به تضعیف هستند بنابراین در این شرایط که نظام اسلامی ایران نیز روز‌به‌روز در حال قدرت گرفتن است، به نظر می‌رسد ناگزیر به شکست هستند.

بر این اساس مطمئن هستیم که دنیای غرب در حال حاضر تحت تاثیر غرور خود به سوی ما حرکت نمی‌کند. ضمن اینکه لابی‌های صهیونیستی و عربی نیز حداکثر هزینه را می‌کنند تا بایدن را به افزایش فشار علیه ایران تشویق کنند.

در شرایط فعلی برخی نگران هستند که در نتیجه پافشاری ایران بر مواضع خود و مقابله با زیاده‌خواهی‌های طرف آمریکایی، فشارهای بیشتری وارد شده و زندگی مردم سخت‌تر شود. این در حالی است که فشارهایی که اکنون بر ما وارد شده، در هیچ حالتی نمی‌تواند از این بیشتر شود. ضمن اینکه این فشارها در همین کوتاه‌مدت نیز به تدریج کاهش پیدا خواهد کرد به این خاطر که کشورهای دیگر کاهش توانمندی آمریکا را نظاره می‌کنند. به خصوص که تحریم‌ها علیه ایران سازمان مللی نیست و از سوی آمریکا اعمال شده است بنابراین وقتی دیگر کشورها می‌بینند که آمریکا تضعیف شده، با او همراهی کمتری خواهند کرد کمااینکه کشورهای همسایه ما مثل ترکیه، عراق، روسیه، افغانستان، پاکستان و حتی کشورهای عربی مثل قطر نه‌تنها همکاری‌های اقتصادی و روابط تجاری خود را با ایران کم نکرده‌اند بلکه افزایش هم داده‌اند. شرایط اقتصادی ایران نمی‌تواند از این سخت‌تر شود. به هر حال کشورهای جهان نیاز به بازار دارند. اروپایی‌ها علاقه‌مند هستند که روابط اقتصادی خود را با ما افزایش دهند. همچنین وجود انرژی در خلیج‌فارس موجب می‌شود در آینده تعاملات جدی‌تری با ایران داشته باشند. مجموع اینها ثابت می‌کند که ایران در مسیر قدرتمند شدن و کاهش فشارهای اقتصادی پیش‌ می‌رود و کشورهای دیگری نیز آمریکا را نادیده خواهند گرفت.

دقت داشته باشید که در شرایط فعلی، غرب نمی‌تواند از نظر نظامی به ما فشار آورد زیرا برایشان بسیار هزینه‌بر است. از نظر اقتصادی نیز از افزایش فشار می‌ترسند و خودشان بیشتر ضرر خواهند کرد. فشارها اقتصادی نیز به هیچ وجه از آنچه در دوره آقای ترامپ اعمال شد بیشتر نخواهد شد. الان فشارها علیه ما حداکثری است بنابراین ممکن است جنجال‌هایی صورت بگیرد اما مردم ما راه را یافته‌اند و وضعیت از این سخت‌تر نمی‌شود. این تحریم‌ها حتی انگیزه مستقل بودن را ایجاد کرده است یا تولید داخلی ما را با صرفه کرده و انگیزه مردم برای استفاده از کالاهای داخلی را افزایش داده است. بنابراین می‌توان گفت که تحریم‌ها برای ما مفید نیز هست.

* کارشناس مسائل بین‌الملل