قیمت واقعی ارز ۱۴ هزار تومان بود

 به گزارش جهان صنعت نیوز:  برآورد وزیر اقتصاد از نرخ ۱۴ هزار تومانی دلار نیز نشان می دهد که مقامات دولتی از زمان جهش قیمت ها در بازار ارز بر غیرواقعی بودن نرخ دلار اجماع داشته اند، با این حال با اعتماد به سازوکار بازار به مدیریت قیمتها دست زدند که نتیجه آن ایستایی دلار بر قله ۳۰ هزار تومان بود. هرچند بازار ارز در میانه راه دچار افت قیمتی شد، اما واقعی دانستن دلار زیر ۱۵ هزار تومان برگ تازه ای از عملکرد ضعیف دولت در حوزه سیاست گذاری ارزی را ورق می زند.

با آنکه انتظار می رفت سال ۱۴۰۰ پایانی بر اظهار نظرهای جنجالی در حوزه قیمت گذاری ارز باشد، اما تعبیر وزیر اقتصاد از نرخ ارز نشان می دهد که مقامات دولتی کماکان بر غیرواقعی بودن نرخ کنونی دلار تاکید می ورزند. پیشتر و در ماه های منتهی به سال گذشته حسن روحانی، رئیس جمهور اذعان کرده بود که نرخ واقعی دلار ۱۵ هزار تومان است. عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی نیز در برآورد خود اعلام کرده بود که نرخ دلار به زیر ۲۰ هزار تومان می رسد. پیش بینی های صورت گرفته نشان می داد که نرخ معاملاتی دلار از سوی مقامات دولتی پذیرفته نبود با این وجود بازار ارز با نرخی نزدیک به ۲۵ هزار تومان به عرضه و تقاضا پاسخ می داد و تلاش ها برای پایین کشیدن اهرم رشد قیمتها راه به جایی نمی برد. با این حال به تازگی وزیر اقتصاد از برآورد خود از نرخ ارز رونمایی و در گفتگوی خود با فارس اعلام کرده «در مقطعی در تابستان سال ۱۳۹۹ می‌خواستیم مانع از گرای ارز ۳۵ هزار تومانی بشویم. برآوردهای علمی ما نشان می‌داد که در آن زمان قیمت ارز حدود ۱۴ هزار تومان بود»؛ به این ترتیب فرهاد دژپسند قطعه گمشده پازل سیاست گذاری دولت را با اعلام چنین نرخی تکمیل کرد.

با وجود اذعان مقامات دولتی به غیرواقعی بودن نرخ ارز در سال گذشته، دلار هیچ گاه از کف قیمتی ۲۰ هزار تومان پایین تر نیامد. هرچند تحت تاثیر عوامل روانی تا مرز ۲۳ هزار تومان نیز پایین کشیده شد اما تاثیرپذیری کوتاه مدت بازار از عوامل روانی و سیاسی موجبات رشد دوباره قیمت دلار شد که فاصله زیادی با نرخ موردنظر مقامات دولتی دارد. اما با وجود ناکارآمد بودن عملکرد دولت در قیمت گذاری ارزی بازار مقامات دولتی کماکان به کاهش قیمت دلار در آینده پیش رو چشم امید دوخته اند. بدیهی است این امیدواری ریشه در تعاملات سیاسی ایران با آمریکا و باز شدن جریان بازگشت دلارهای نفتی به کشور دارد. در صورتی که مطابق پیش بینی های انجام شده ایران بتواند به تعاملی آشکار با آمریکا دست یابد می توان نسبت به کاهش قیمت ارز تا سطح مورد نظر مقامات دولتی امیدوار بود در غیر این صورت احتمال سقوط دلار به زیر ۲۰ و ۱۵ هزار تومان ضعیف خواهد بود. به نظر می رسد یکی از دلایل آشکار رشد قیمت دلار در سال گذشته نیز به هم خوردن تعادل عرضه و تقاضا در بازار ارز و ناتوانی دولت در تامین نیازهای ارزی بازار بوده است. هرچند با تغییر دولت آمریکا جریان فروش نفت مقداری هموار شد با این حال این موضوع نیز هیچ گاه نتوانست رویای دولت برای کاهش دلار به زیر ۱۵ هزار تومان را تعبیر کند.

در هر صورت به نظر می رسد که کشمکش مقامات دولتی برای تعیین قیمت دلار در سال گذشته به سرانجام نرسید و دلار برخلاف خواسته دولتی ها حرکت خود بر مسیر رو به رشد را تداوم بخشید. هرچند به تعبیر دولتی ها هیجانات سیاسی عامل اصلی و مهمی در افزایش قیمت دلار و بی ثباتی قیمتی در این بازار بوده اما به باور برخی کارشناسان افزایش قیمت دلار راهکار دولت برای جبران کسری بودجه بود. اما موضوع هرچه باشد دولت کماکان در تلاش است تا پیش از پایان حضور خود بر مسند قدرت از ابزار سیاست خارجی در جهت کاهش قیمت دلار مطابق پیش بینی هایش بهره بگیرد. هرچند کارشناسان نیز معتقدند که احیای برجام و لغو تحریم ها می تواند باعث سرازیر شدن دلارهای نفتی به کشور و کاهش قیمت ارز شود با این وجود نااطمینانی نسبت به آینده سیاست خارجی نمی تواند حرکت بر مسیر مورد نظر دولت را تضمین کند.