سیل نفت ارزان ایران بازار را پر کرد
به گزارش جهان صنعت نیوز: در حالی که اکثر پالایشگاه‌ها و دلالان نفت در سراسر جهان از ترس واکنش تنبیهی ایالات متحده در خرید نفت ایران مستاصل هستند اما چین، بزرگ‌ترین واردکننده نفت در جهان، در حال حاضر در حال خرید نزدیک به روزانه یک میلیون بشکه میعانات گازی و نفت کوره از ایران است.
بر اساس خبر منتشر شده از سوی «تانکرترکر» که به بررسی آمار تولید و فروش نفت می‌پردازد، ایران بیشترین تخفیف را برای فروش نفت به چین می‌دهد و به همین دلیل میزان فروش آن افزایش یافته است.
در حساب توئیتری این پایگاه اطلاع‌رسانی آمده است: «صادرات ترکیبی نفت خام و میعانات گازی ایران نه به دلیل دولت بایدن و مذاکرات برجام بلکه به دلیل افزایش قیمت نفت به طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. این موضوع به این دلیل است که ایران چنان تخفیف‌های چشمگیری را در اختیار چین قرار می‌دهد که سایر صادرکنندگان نفت حاضر به انجام آن نیستند.»
به گفته معاملهگران، قیمت نفت ایران در چین معمولا بین سه تا پنج دلار در هر بشکه زیر معیار نفت خام برنت است و این تفاوت قیمت باعث می‌شود شرکت‌های محلی با توجه به افزایش قیمت‌های جهانی به سرعت اقدام به خرید و ذخیره‌سازی نفت ایران کنند.
بر این اساس سیل نفت ایران که در هفته‌های اخیر به سوی چین روانه شده، جای واردات از کشورهای دیگر را گرفته است و تلاش‌های اوپک‌پلاس برای کمک کردن عرضه در بازارهای جهانی را پیچیده کرده است.
ارزان‌فروشی ایران رقیبان نفتی این کشور مانند آنگولا، برزیل و نروژ را از میدان به در کرده است. در این میان نفت‌های نیجریه و جمهوری کنگو نیز به علت عدم تمایل مشتری، با چالش مواجه شده‌اند.
به گفته تاجران، در ماه فوریه تنها ۱۶ میلیون بشکه محموله نفتی دریای شمال، اروپا را به مقصد آسیا ترک کرده‌اند که کمترین میزان در چهار ماه گذشته به شمار می‌رود. این روند نزولی احتمالا در کوتاه‌مدت ادامه خواهد داشت.
نفت ایران که به چین می‌رود، ترکیبی از بشکه‌هایی است که مستقیما از خلیج فارس حمل می‌شوند و همچنین محموله‌هایی با منشأ ایرانی است که به عنوان گریدهای خاورمیانه یا مالزی تغییر نام داده شده‌اند.
پیش‌تر و به نوشته وال‌استریت ژورنال، در دو گزارش بازار نفت که اخیرا منتشر شد، اوپک و آژانس بین‌المللی انرژی به طور جداگانه بر افزایش تولید نفت خام ایران تاکید کردند. بر اساس گزارش IEA ، جمهوری اسلامی روزانه ۳/۲ میلیون بشکه در روز استخراج می‌کند که بالاترین سطح تولید آن از ماه می ۲۰۱۹ است. در آن زمان دولت ترامپ تحریم کامل فروش نفت ایران را اعمال کرد.
آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد که این افزایش تولید، به دلیل واردات چین صورت گرفته است که خرید از تهران را به ۶۰۰ هزار بشکه در روز رسانده است یعنی چیزی در حدود پنج برابر بیشتر از ۹ ماهه سال ۲۰۲۰.
از سوی دیگر مذاکرات غیررسمی ایران و عربستان در بغداد همزمان با پیشرفت مذاکرات ایران و کشورهای گروه ۱+۴ در وین که با هدف لغو تحریم‌های آمریکا و بازگشت مجدد دو کشور به تعهدات برجامی در حال برگزاری است، گمانه‌زنی‌های تازه‌ای را در مورد آغاز تلاش تهران برای جلب نظر بغداد و ریاض به عنوان دو ابرقدرت اوپک برای عرضه دوباره نفت ایران در بازارهای جهانی مطرح کرده است.
به گزارش یورونیوز، همزمان منابع نزدیک به دبیرخانه اوپک از احتمال به تعویق افتادن نشست ۲۸ آوریل خبر داده‌اند؛ نشستی که احتمال می‌رفت موضوع بازگشت ایران به بازار در دستور کار آن قرار داشته باشد. هر چند دلیل تعویق احتمالی این نشست ماهانه فرارسیدن ماه رمضان اعلام شده ولی تحلیلگران خوش‌بین آن را تلاشی برای انطباق زمانی مشخص شدن نتایج نهایی نشست وین و نحوه بازگشت رسمی ایران به بازار می‌دانند هر چند که بدبین‌ها آن را به منزله کارشکنی تازه در برابر افزایش عرضه نفت ایران ارزیابی می‌کنند.
این در حالی است که امیرحسین زمانی‌نیا، معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزارت نفت ایران که در جریان گفت‌وگوهای کشورهای گروه ۱+۴ به وین سفر کرده بود، از ۸ آوریل (۱۹ فروردین) مذاکرات خود را با محمدسانوسی بارکیندو، دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) درباره بازگشت ایران به بازار نفت درصورت حصول توافق با کشورهای گروه ۱+۴ آغاز کرده است.
چشم‌انداز افزایش دوباره تولید و صادرات ایران
دولت ایران امیدوار است بتواند در صورت لغو دوباره تحریم‌ها متوسط صادرات روزانه نفت خود را از ۱ تا ۲/۱ میلیون بشکه فعلی به ۳/۲ میلیون بشکه در سال جاری خورشیدی برساند و جهش اولیه این صادرات را ظرف سه ماه محقق کند. افزایش بیش از ۱۰۰ درصدی صادرات نفت ایران حتی با وجود کاهش قیمت جهانی نفت از ۶۵ دلار فعلی به ۴۰ دلار نیز موجب رشد درآمدهای ارزی این کشور خواهد شد.
اما نرخ مطلوب ذی‌نفعان اصلی اوپک‌پلاس از جمله روسیه و عربستان سعودی به دلیل رکود و کسری بودجه حاصل از شیوع ویروس کرونا حدود ۶۰ دلار است و عراق نیز که با کسری بودجه جدی و رشد بدهی‌های خارجی مواجه است، نگران افت قیمت نفت است. همچنین آمریکا نیز که در حال حاضر روزانه حدود ۱۱ میلیون بشکه نفت تولید می‌کند، گذشته از اینکه برای حفظ سطح تولید نفت شیل خود به قیمت‌های بالای ۵۰ دلار نفت نیازمند است، طی دوره خروج ایران از بازار موفق شده در بازار نفت کره‌جنوبی، ژاپن و هند نفوذ کند.
رقیب دیگر ایران، ونزوئلا نیز ضمن تلاش برای افزایش تولید، صادرات خود را به مشتری سنتی ایران یعنی هند افزایش داده است.
بنابراین برخی تحلیلگران بازار نفت معتقدند که توافق احتمالی برای رفع تحریم نفتی ایران در شرایط فعلی بازار نفت می‌تواند توافقی گام به گام و با رفع محدودیت خرید برخی مشتریان آسیایی و اروپایی ایران باشد اما در مقابل عده‌ای دیگر از تحلیلگران بر این باورند که حتی در صورت ورود بدون محدودیت ایران به بازار، رشد یک میلیون بشکه‌ای عرضه این کشور در صورت تداوم رونق اقتصادی در جهان و افزایش تقاضا، تاثیر نگران‌کننده‌ای بر معادلات بازار نخواهد داشت و چشم‌انداز بازار نفت کاملا با سال ۲۰۱۶ متفاوت است.
در همین راستا صنعت نفت به دقت به سطح صادرات نفت ایران چشم دوخته که در صورت رشد سریع ممکن است توازن بازار جهانی را دستخوش تغییر کند. در گذشته سایر صادرکنندگان نفت اوپک برای تعدیل تاثیر بازگشت صادرات نفت ایران روی قیمت‌ها، تولیدشان را کاهش داده بودند.
شرکت پترولجستیک به رویترز اعلام کرد صادرات نفت ایران از ابتدای ماه میلادی جاری تاکنون ۵۰۰ هزار بشکه در روز بوده که کاهش ماهانه داشته اما نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۰ بالاتر است. این شرکت ابتدا صادرات مارس را کمتر از ۶۰۰ هزار بشکه در روز برآورد کرده بود.
دانیل گربر، مدیرعامل پترولجستیک به رویترز گفت: صادرات در این سطح طولانی‌تر از انتظار ما ادامه پیدا کرده و با مذاکرات سازنده‌ای که در وین در جریان است، ممکن است هرگز شاهد بازگشت به رکورد پایین سال ۲۰۲۰ نباشیم.
مذاکرات میان ایران و قدرت‌های جهانی درباره توافق برجام از اوایل آوریل در جریان است و هفته آینده بر اساس پیشرفتی که تاکنون حاصل شده است، ادامه پیدا می‌کند.
یک منبع آگاه در یک شرکت دیگر اظهار کرد صادرات نفت ایران در دو هفته اول آوریل پایین ۵۰۰ هزار بشکه در روز بوده که کمتر از ۶۰۰ هزار بشکه در روز در مارس است اما این آمار می‌تواند بازبینی شود.
هیچ آمار دقیقی درباره صادرات نفت ایران وجود ندارد. پترولجستیک و سایر شرکت‌ها میزان صادرات نفت ایران را با ردگیری نفتکش‌ها برآورد می‌کنند. اما نفتکش‌ها می‌توانند دستگاه ردیاب ماهواره‌ای خود را خاموش کرده و برنامه سفرش را تغییر دهند یا از تاکتیک‌های دیگری استفاده کنند که ردگیری آنها را دشوارتر می‌کند.
رفع تحریم‌های آمریکا به ایران امکان خواهد داد صادرات نفت خود را به ۵/۲ میلیون بشکه در روز برگرداند که آخرین بار در سال ۲۰۱۸ هنگامی که ترامپ از توافق هسته‌ای خارج شد، مشاهده شد.
بر اساس گزارش رویترز، بازرگانان، تحلیلگران و شرکت‌های اطلاعات انرژی اعلام کرده‌اند چین در ماه‌های اخیر نفت بیشتری از ایران خریداری کرده است. یک بازرگان چینی با اشاره به نفت ایران، به رویترز گفته بود این بشکه‌های حساس مانع عرضه از نقاط دیگر شده‌اند زیرا بسیار ارزان هستند.
شرکت مشاوره ریستاد انرژی نیز اواخر مارس اعلام کرده بود افزایش اخیر صادرات نفت ایران به چین و برداشت نفت از ذخایر، در ضعف بازار نفت سهیم بوده و تلاش‌های اوپک‌پلاس برای محدودیت عرضه و تقویت قیمت‌ها را تحلیل برده است. بنا بر برآورد تحلیلگران و معاملهگران نفت، چین بزرگ‌ترین خریدار نفت ایران بوده و وارداتش از ایران در مارس به یک میلیون بشکه در روز رسیده است.
از طرفی بنا به نظر تحلیلگران بخش عمده صادرات غیرنفتی ایران نیز با مشکلاتی روبه‌رو است اما می‌توان به صورت کلی این باور را پذیرفت که در سال ۱۴۰۰ نیز بخش عمده بار کشور بر دوش درآمدهای ارزی غیرنفتی است و نقش نفت بسیار کمرنگ خواهد شد.
در ابعاد جهانی نیز به نظر نمی‌رسد که نفت آینده چندان روشنی داشته باشد. کاهش شدید تقاضای نفت در بازار جهانی به حدی است که حتی با کاهش تولید نفت که در اجلاس اوپک و غیراوپک مطرح بود، بعید است قیمت‌ها به ارقام سال‌های گذشته خود برسند. حتی بعد از اتمام همه‌گیری ویروس کرونا، خرید و ذخیره‌سازی گسترده نفت توسط کشورهای مصرف‌کننده همچون آمریکا و چین، سبب می‌شود با فرض بازگشت سطح تقاضا به سطح قبل از همه‌گیری کرونا طی دو سال آتی، حجم انباشت نفت در بازارهای جهانی تا مدت‌ها قیمت را در سطوح پایین نگه دارد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانلینک کوتاه :