ویروس جدید پشت درهای ایران
به گزارش جهان صنعت نیوز: چهاردهم ماه آوریل برای هندیها روز بزرگی به حساب میآمد؛ هندوها و سیکها به مناسبت سال جدید دور هم جمع شدند. بسیاری از مسلمانان اولین روز ماه رمضان را در ضیافتهای آخر شب با دوستان و فامیلشان جشن گرفتند. همچنین در شهر مذهبی هاریدوار که امسال میزبان فستیوال سرگرمی هندو و بزرگترین گردهمایی مذهبی جهان بود، بین یک تا سه میلیون نفر برای انجام آیین مذهبی در رود گنگ حضور داشتند. همین امر منجر به بروز فاجعه کرونایی در هند شده است. هند هماکنون دارای سریعترین نرخ ابتلا به کرونا در جهان است و در یک روز گذشته بیش از ۳۳۰ هزار مورد جدید و هزار و ۷۶۱ فوتی را به ثبت رسانده است. اگرچه تعداد جانباختگان کووید ۱۹ در هند روز شنبه به دو هزار و ۷۶۷ نفر رسید که بالاترین رقم تا به امروز بوده است. همچنین دولتهای ایالتی در شهرهای مختلف این کشور قرنطینه و تعطیلیهای گسترده اعلام کردهاند. این امر به معنای فشار بیشتر بر سیستم بهداشتی این کشور بحرانزده است. در حال حاضر بیمارستانها در هند بیش از ظرفیت معمول خود بیمار پذیرش کردهاند و کمبود دستگاههای اکسیژن در تمامی مراکز درمانی وجود دارد. بسیاری از بیماران به علت نبود تخت در بیمارستانها پذیرش نشده و بازگردانده میشوند. بیمارستانها در سراسر مناطق شمالی و غربی هند از جمله در دهلی، پایتخت اطلاعیههایی مبنی بر کمبود اکسیژن صادر کردهاند.
این در حالی است که برای اولینبار تعداد موارد مثبت کرونا در سراسر کشور از ۳۰۰ هزار نفر در یک روز فراتر رفت. در هند علاوه بر رکورد بیشترین تعداد ابتلای روزانه، تعداد مرگ و میر نیز شروع به افزایش کرده است، بسیاری حتی نسبت به آمار رسمی که درباره تلفات داده میشود شک دارند و معتقدند آمار واقعی بسیار بالاتر است. چهبسا برای مقابله با هجوم اجساد جایگاههای سوزاندن جسد در پیادهروهای بیرون محلهای برگزاری مراسم ایجاد شده است. از طرفی سازمان بهداشتی جهانی گفته که هند یادآور وضعیت ویرانگری است که ویروس کرونا میتواند پدید آورد.
ویژگیهای ویروس جهشیافته هندی
تاکنون نمونههای جهشیافته کروناویروس زیادی در سراسر جهان شناسایی شده که کرونا با «جهش دوگانه» موج دوم شیوع بیماری در هند را به همراه داشته است. شدت علائم ناشی از این سویه کروناویروس نه تنها هشداردهنده است بلکه افزایش سرایتپذیری آن نگرانکننده است.
کرونا ویروس شناساییشده در هند ترکیبی از دو جهش موسوم به E484Q و L452R است که این ویروس را عفونیتر و آن را قادر کرده تا بر آنتیبادیها غلبه کند. افزایش اخیر موارد ابتلا به کروناویروس در هند ناشی از ویروس با جهش دوگانه است که نه تنها از افراد آسیبپذیر بلکه از افراد جوانتر نیز قربانی میگیرد. بنابراین میتوان گفت سویههای جدیدتر بیشتر سلامت افراد را تهدید میکند و در مقایسه با گونه اصلی ویروس کشندهتر است.
همچنین از آنجایی که کووید۱۹ بیماری عفونی است، جهشهای مختلف آن موجب مسریتر شدن بیماری میشود. افزایش موارد جدید ابتلا و پیامدهای ناشی از این بیماری نشان میدهد سویههای جدید که عامل موج دوم کروناویروس در هند هستند از قابلیت گسترش سریعتر از فردی به فرد دیگر برخوردارند.
علاوه بر شایعترین علائم بیماری کووید۱۹ مانند تب، سرفه، خستگی و از دست دادن حس بویایی و چشایی بسیاری از بیماران آلوده به کروناویروس در هند با عوارض شدید تنفسی مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه و دشواری در تنفس که همه از نشانههای کمبود اکسیژن است، مواجه هستند. افزایش تقاضا برای دریافت مخزن اکسیژن در هند نشانه وضعیت فاجعهبار بیماران در این کشور است.
هند که خود صادرکننده اکسیژن است با کمبود آن مواجه شده!
هند به صورت معمول یکی از صادرکنندگان بزرگ اکسیژن در جهان است و همیشه بیش از نیاز خود اکسیژن تولید میکرده. در این کشور بیشتر اکسیژن تولیدشده توسط صنایع مورد استفاده قرار میگرفته اما در دوران کرونا و در طول موج دوم این بیماری، نیاز پزشکی به اکسیژن بیش از هفت برابر افزایش یافته است. این کشور هماکنون با کمبود سیلندر اکسیژن و تانکرهای حمل آن مواجه است و این امر امکان انتقال اکسیژن به بیمارستانها را با چالش مواجه کرده است.
واکسن کافی در دسترس نیست
با وجود ساخت واکسن هندی و آغاز برنامه واکسیناسیون گسترده اما فقط تعداد اندکی از جمعیت این کشور تاکنون واکسینه شدهاند. زیرا هند با جمعیت ۳/۱ میلیاردی توانایی تسریع در واکسیناسیون را ندارد. در هر صورت مسوولان این کشور اعلام کردهاند که تا هفته دیگر، برای تمامی افراد بالای ۱۸ سال واکسن در دسترس خواهد بود. در صورتی که هند ۶۰۰ میلیون دوز برای افراد واجد شرایط در اختیار ندارد. به گفته برخی کارشناسان احتمال دارد، واکسنهای ساخته شده در سراسر جهان تاثیری بر نمونه جهشیافته هندی نداشته باشد. با این حال محققان بر این عقیدهاند که باید هر چه سریعتر واکسن در اختیار مردم قرار دهند تا جلوی بدتر شدن وضعیت کرونا در این هند گرفته شود.
بررسیهای برخی از محققان همهگیری نشان میدهد بزرگترین عامل ایجاد موج جدید ابتلا به کرونا، کنار گذاشتن محدودیتها، رفتوآمد، سفرها و اجازه انجام گردهماییهایی بزرگ مردم است. وقتی سپتامبر گذشته از موارد ابتلا کاسته شد، عموم مردم معتقد بودند که آنها توانستهاند ویروس کووید۱۹ را شکست دهند. به همین دلیل بیشتر مردم در دورهمیهای فضاهای بسته و باز در زمینههای مختلف سیاسی، مذهبی و همینطور جشنها و عروسیها شرکت کردند.
اکنون بیش از ۱۲۰ میلیون دوز واکسن در اختیار مردم گذاشته شده که بیشتر آنها واکسن مشترک آکسفورد- آسترازنکا به نام کویشیلد است. اما این مقدار واکسن پاسخگوی کمتر از ۱۰ درصد از جمعیت هند است و این کشور برای مهار موارد بالای ابتلا به کرونا باید برای تهیه واکسن سرعت خود را افزایش دهد.
ویروس جهشیافته به ایران هم میرسد
با وجود اینکه دیگر کشورها از هفته گذشته راههای ارتباطی را با هند بستند اما ایران با کمی تعلل قرار است به زودی بسته شود و هنوز پروازهای هند به ایران برقرار است. با این حال شرط ورود مسافران از هندوستان و پاکستان به ایران مشخص شده است. کسانی که اتباع هندی و پاکستانی هستند میتوانند از کشور خارج شوند بنابراین ممنوعیتی برای خروج وجود ندارد، اما اتباع ایرانی که در کشور هندوستان و پاکستان هستند باید بدانند که پرواز از طریق هوایی وجود ندارد، اما با هماهنگیای که میان وزارت خارجه ایران و سایر کشورها وجود دارد باید دو شرط اعمال شود. ابتدا باید تست کشور مبدا منفی باشد و پس از آن در داخل کشور هم باید تست منفی باشد، اما با این وجود ۱۴ روز با هزینه خودشان باید قرنطینه باشند و بنابراین کسانی که میخواهند به صورت محدود وارد ایران شوند باید تست منفی هر دو طرف را داشته باشند و هزینه ۱۴ روز قرنطینه با خودشان است.
از طرفی علیرضا رییسی سخنگوی ستاد ملی مبارزه با کرونا با اشاره به اینکه ویروسهای تنفسی هیچ حد و مرزی نمیشناسند، گفته است: «نمیتوان جلوی ویروس تنفسی را گرفت. دنیا به دنبال به تاخیر انداختن ابتلا است. این بزرگترین کاری است که باید در پیش بگیریم، یک جهش معمولا دو تا سه ماه طول میکشد تا بخواهد جایگزین دیگری شود، شهریور ماه سال گذشته در انگلیس ویروس انگلیسی پیدا شد و سه ماه بعد ویروس در کل انگلیس فراگیر شد. باید به گونهای عمل کنیم که شیوع ویروس را به تاخیر بیندازیم، تاخیر سه یا چهار ماهه خیلی به نفع ماست تا بتوانیم واکسیناسیون را به اندازه کافی انجام دهیم.» وی با تاکید براینکه ویروس هندی خطرناکتر از گونههای جهشیافته دیگر است، افزود: «ویروس جدید جهشیافته هندوستان به شدت میزان تلفات بالاتری دارد و حتی از ویروسهای انگلیسی و آفریقایی شدیدتر است.» وی همچنین اظهار کرد: «اثربخشی واکسن در قبال گرفتن ویروس است یعنی اینکه اگر ۱۰۰ نفر واکسن گرفته باشند و در معرض ویروس باشند ۷۰ نفر آنها به ویروس مبتلا نمیشوند و ممکن است ۳۰ نفر دیگر ویروس به آنها منتقل شود بنابراین به خاطر اینکه واکسن دریافت کردهاند ممکن است شدت بیماری در آنها بروز پیدا نکند. کرونا از طریق واکسن وارد بدن نمیشود. ممکن است فردی واکسن را تزریق کرده باشد، ولی سطح ایمنی بالا نرفته باشد و بنابراین در این مرحله ممکن است از کسی کرونا گرفته باشد به طوری که یک ماه طول میکشد تا بعد از تزریق سطح ایمنی بالا برود.»
بیاثر شدن واکسنها با ویروس هندی
با این حال برخی کارشناسان و محققان بر این عقیدهاند که گونه هندی کرونا از قدرت انتقالپذیری بالاتری برخوردار است و میتواند واکسنهای موجود را بیاثر کند. همچنین به گفته علیرضا ناجی رییس مرکز تحقیقات ویروسشناسی دانشگاه شهید بهشتی هنوز مشخص نیست واریانت جدید ویروس یعنی ۶۱۷/۱ B تا چه اندازه باعث افزایش شمار مبتلایان و سرعت شیوع شده است. با این حال وجود نشانههایی این فرضیه را تقویت میکند. برای مثال در کشور هند اینگونه جهشیافته باعث افزایش صعودی شمار تازه مبتلایان شده است. وی در ادامه میگوید: «در واریانت هندی ویروس کرونا دو تا موتاسیون در قسمت اسپایک ویروس رخ داده است. به نظر میرسد این واریانتها انتقال ویروس را زیاد میکند البته نگرانی ما مقاومت به واکسن است. در حال حاضر کووید۱۹ در هندوستان شیوع پیدا کرده و واریانت غالب شده است البته جهش هندی در همه دنیا افزایش پیدا کرده و موارد متعددی از انگلستان و ژاپن گزارش شده است.»
در هر صورت به نظر میرسد واریانت هندی با شدت بالایی منتقل میشود و برای همین هم در انگلیس و هند لجامگسیخته میچرخد البته همین شک و تردید در مورد ایران هم وجود دارد، گرچه ویروس غالب در ایران در پیک چهارم واریانت بریتیش است اما اگر بررسیهای درستی روی ژنتیک پروتئین اسپایک ویروس انجام گیرد شاید مشخص شود موتاسیونهای دیگری هم به غیر از موتاسیون بریتیش در آن وجود دارد.
این ویروسشناس افزود: «میبینیم موارد متعددی که واکسن کرونا هم تزریق کردهاند دوباره به بیماری مبتلا شدند حتی افرادی که خارج از کشور واکسن مدرنا تزریق کردهاند باز مبتلا به بیماری شدند که البته خفیف رو به متوسط بوده است. ما انتظار ایمنی در برابر واریانت هندی از واکسنهای کرونا را نداریم. این زنگ خطر جدی است و اثر واکسیناسیون را از بین میبرد. باید هر چه سریعتر در محورهایی که میتواند موجب کاهش گردش ویروس شود حرکت کنیم اگر زود اقدام نکنیم فرصت را از دست خواهیم داد.»
او با بیان اینکه هنوز گزارشهای رسمی از ورود ویروس هندی به کشور نداریم، عنوان میکند: «کشورهای همسایه واریانت هندی را شناسایی میکنند ویروس در پاکستان نیز چرخیده است با این حال ما به ویژه به پاکستان رفت و آمد زمینی داریم و از راهی که فکرش را نمیکنیم گزیده میشویم. از طرفی مراکزی که در کشور برای پایش ژنتیکی ویروس انتخاب شدهاند بیشتر در خدمت پژوهشهای خودشان هستند تا در خدمت بهداشت در حالی که پژوهشگران باید روی این زمینه متمرکز شوند.»
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :