محور اصلی تجارت بخش خصوصی باشد

به گزارش جهان صنعت نیوز: در واقع هدف‌گذاری رسیدن ایران و ترکیه به چشم‌انداز ۳۰ میلیارد دلار حجم روابط تجاری در سال، با سفر اردوغان به تهران مورد توافق قرار گرفت اما متاسفانه حجم روابط دو کشور با وجود اراده سیاسی رهبران دو کشور، به دلیل تحریم‌های یکجانبه ایالات متحده با کاهش مواجه شد. در سال ۲۰۱۹ هم پاندمی کرونا، به تجارت میان دو کشور لطمه زد، به طوری که حجم روابط تجاری میان ایران و ترکیه در سال ۲۰۱۹ تنها ۹ میلیارد دلار در سال بود که به هیچ‌وجه شایسته و متناسب با هدف‌گذاری‌ انجام‌شده برای افزایش روابط میان دو کشور نیست. این در حالی است که حجم تجارت ایران و ترکیه در سال ۲۰۲۰ میلادی نیز کاهش بسیاری را تجربه کرد. به این ترتیب در این سال دو میلیارد دلار صادرات و دو میلیارد و ۲۵۴ میلیون دلار واردات انجام شده، در حالی که پیش از این مبادلاتی ۱۵ میلیارد دلاری را با این کشور تجربه کرده بودیم.

در همین راستا و از آنجایی که در یک سال گذشته کمتر صادرات و بیشتر واردات انجام شده، بیست و هشتمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و جمهوری ترکیه به صورت مجازی برگزار شد تا به این وسیله نقشه‌راه توسعه روابط ایران و ترکیه در آینده با توجه به تحولات بین‌المللی جدید، بار دیگر ترسیم شود. بر همین اساس رییس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و ترکیه، اعلام کرد که همواره بر حضور و ارتقای سهم بخش خصوصی در تعاملات تاکید زیادی داشته‌ام و در این نشست نیز باید برای تسهیل همکاری‌ها و روابط بخش‌های خصوصی دو کشور رایزنی کرده و نهایت تلاش خود را به کار بگیریم. محمود واعظی در نهایت در این نشست اعلام کرد محور اصلی تجارت و ضوابط اقتصادی ایران و ترکیه باید بخش خصوصی باشد و دولت حامی آن است و اگر مشکلی پیش بیاید دولت کمک می‌کند.

تاکید بر ارتقای سهم بخش خصوصی

در بیست‌وهشتمین نشست مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و ترکیه که به صورت مجازی برگزار شد، همچنین شش یادداشت تفاهم همکاری اقتصادی بین دو کشور توسط محمود واعظی رییس دفتر رییس‌جمهوری و فاتح دونمز وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه در بخش‌های تجارت و گمرک، همکاری‌های بخش‌های خصوصی، انرژی، صنعت و فناوری، حمل‌ونقل، فناوری اطلاعات و ارتباطات، بهداشت، آموزش، محیط‌زیست و شهرسازی، کشاورزی و جنگلداری، پخش رادیویی و تلویزیونی، خانواده، اشتغال و رفاه اجتماعی و همچنین فرهنگ و گردشگری امضا شد.

رییس دفتر رییس‌جمهوری در این نشست گفت: محور اصلی تجارت و ضوابط اقتصادی ایران و ترکیه باید بخش خصوصی باشد و دولت حامی آن است و اگر مشکلی پیش بیاید دولت کمک می‌کند.

محمود واعظی پس از امضای شش یادداشت تفاهم بین ایران و ترکیه در جمع خبرنگاران، روابط ایران و ترکیه بین همسایگان را از اهمیت بسیار بالایی دانست و افزود: عمده این همکاری‌ها سیاسی، منطقه‌ای و اقتصادی و بازرگانی است. واعظی با اشاره به فعالیت کمیسیون مشترک ایران و ترکیه ادامه داد: این کمیسیون مشترک هر سال برگزار و در آن نقشه راه وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مختلف ترسیم می‌شود که چگونه روابط خود را پیش ببرند.

رییس دفتر رییس‌جمهوری با گسترده خواندن عرصه همکاری بین دو کشور ایران و ترکیه اظهار داشت: کمیسیون مشترک پنج کمیته دارد که از چند روز قبل با ارتباط تصویری به توافقاتی رسیدند و امروز با وزیر انرژی ترکیه تبادل‌نظر کرده و به چارچوب سند همکاری مشترک رسیدیم.

واعظی مهم‌ترین حوزه‌های همکاری طبق تفاهم امضاشده را روابط علمی و گردشگردی، گاز و انرژی و نیرو، حمل‌و‌تقل، تجاری و گمرکی بانکی و همچنین محیط‌زیست عنوان و تصریح کرد: هدف‌گذاری‌ای که قبل از تحریم در روابط دو کشور برای رساندن و افزایش حجم مبادلات به ۳۰ میلیارد دلار شده بود و خوب هم پیش می‌رفت را ادامه می‌دهیم. متاسفانه در این سه سال جنگ اقتصادی نتوانستند نفت را برداشت کنند و در یک سال گذشته هم کرونا موجب کاهش بیشتر روابط شد.

وی افزود: خوشبختانه در سه ماهه گذشته حجم روابط شروع به افزایش کرد یعنی هم تجار صنعتگران دو کشور برای بی‌اثر شدن تحریم‌ها و کرونا راهی پیدا کردند که بی‌اثر شدن تحریم‌ها را فقط در روابط با ترکیه نمی‌بینیم بلکه برخی کشورها اقبالشان نسبت به گذشته برای همکاری با ایران بیشتر شده است.

رییس دفتر رییس‌جمهوری خاطرنشان کرد: موافقتنامه تجارت ترجیحی بسیار مهم است که هم ما و هم ترکیه روی آن تاکید داریم.

واعظی گفت: با توجه به حجم روابط با ترکیه و هم ترانزیت اروپا، صحبت کردیم تا فعالیت‌ها در مرز بازرگان افزایش یابد و مرز دیگر هم فعال شود. علاوه بر این روابط بانکی، سلامت و همکاری دو کشور در زمینه بهداشت و تکمیل داروهای تولیدی هم در این تفاهمنامه قید شده است.

واعظی درباره اینکه آیا با وجود امضای این تفاهمنامه شاهد افزایش همکاری‌ها خواهیم بود، گفت: قطعا رشد روابط را شاهد خواهیم بود. اگر تحریم‌ها برداشته شود جهش خواهیم داشت و به سرعت به زمان قبل از تحریم می‌رسیم.

وی با تاکید بر حمایت دولت از بخش خصوصی اظهار کرد: محور اصلی تجارت و ضوابط اقتصادی باید بخش خصوصی باشد و دولت حامی آن است و اگر مشکلی پیش بیاید دولت کمک می‌کند و اسنادی از سرمایه‌گذاری متقابل هم در این سند همکاری وجود دارد.

از منابع مالی‌ ایران در ترکیه استفاده می‌کنیم

در این خصوص همچنین سفیر ایران در آنکارا با بیان اینکه تحریم‌ها موجب عقب‌نشینی شرکت‌های ترکیه‌ای برای حضور در ایران یا شرکت‌های ایرانی در ترکیه نشده است، تاکید کرد: هیچ بنگاه اقتصادی‌ای نمی‌گوید حاضر به همکاری نیستیم بلکه می‌گویند باید راهی پیدا کنیم که تحریم‌ها در روابط دو کشور تاثیر نگذارد. از طرفی ما تا به امروز توانسته‌ایم از منابع مالی‌مان در بانک‌های ترکیه در جهت تهیه اقلام مورد نیاز کشور استفاده کنیم.

محمد فرازمند با بیان اینکه در ذیل کمیسیون همکاری‌های مشترک، شش کمیته فعال وجود دارد، افزود: در کمیته تجارت و سرمایه‌گذاری مباحث مربوط به مسائل گمرکی و تعرفه‌های ترجیحی مورد بررسی می‌گیرد. یکی از کمیته‌ها، کمیته بهداشت است که هماهنگی‌های دو کشور در کنترل پاندمی کرونا و سایر همکاری‌های بهداشت و درمان دو کشور در آن بررسی می‌شود. سفیر ایران در آنکارا کمیته حمل‌ونقل را از کمیته‌های مهم در ذیل کمیسیون مشترک همکاری‌های ایران و ترکیه دانست و بیان کرد: ترکیه دروازه ترانزیتی و ورود ایران به اروپاست و ایران نیز در سر راه ترکیه برای ورود به آسیای مرکزی و شرق آسیا قرار دارد. مسائل مربوط به حمل‌ونقل زمینی، ریلی و هوایی در این کمیته بررسی می‌شوند.

فرازمند با بیان اینکه سال گذشته توافقات خوبی در گسترش همکاری‌های ریلی میان دو کشور انجام شد، یادآور شد: علاوه بر افزایش ظرفیت ریلی دو کشور، مقرر شد نقطه اتصال ریلی دومی در منطقه «جلفا- چشمه ثریا- قارس» ایجاد شود که هم‌اکنون طرفین در حال بررسی‌های فنی و زیرساختی احداث این خط راه‌آهن هستند.

وی با بیان اینکه در کمیته انرژی، مسائل پراهمیتی مطرح و بررسی می‌شود، عنوان کرد: انرژی در سنوات گذشته، بخش مهمی از مبادلات دو کشور محسوب می‌شده است. ما به ترکیه صادرات گاز داریم و تامین‌کننده اصلی نفت این کشور بودیم که متاسفانه از ژوئن سال ۲۰۱۹ به خاطر تحریم‌ها این قلم در مناسبات تجاری دو کشور حذف شد.

این دیپلمات ارشد با بیان اینکه در زمینه صادرات برق و مبادله آن همکاری‌های خوبی میان دو کشور وجود دارد، گفت: تلاش می‌کنیم مجددا همکاری‌های انرژی دو کشور در بحث صادرات گاز، نفت و فرآورده‌های نفتی و همچنین صادرات برق به حداکثر ظرفیت خود در ماه‌های آینده برسد.

علت کاهش حجم مناسبات تجاری دو کشور

فرازمند با اشاره به کاهش حجم مناسبات تجاری دو کشور اظهار داشت: افت حجم روابط تجاری ایران و ترکیه در سال ۲۰۲۰ به دلیل حذف نفت از سبد صادرات ایران و همچنین پاندمی کرونا بوده است. این در حالی است که امیدواریم با برگزاری این نشست‌ها این افت تجارت جبران شود.

وی درخصوص کمیته بانکی و مالی کمیسیون مشترک همکاری‌های ایران و ترکیه تصریح کرد: ما تا به امروز توانسته‌ایم از منابع مالی‌مان در بانک‌های ترکیه در جهت تهیه اقلام مورد نیاز کشور استفاده کنیم.

سفیر ایران در آنکارا با تاکید بر اینکه ترکیه از جمله همسایگانی است که در همکاری‌های بانکی کمترین مشکل را داشته‌ایم، خاطرنشان کرد: هرچند روابط بانکی ایران و ترکیه با توجه به تحریم‌های یکجانبه و سیاست‌های ناعادلانه فشار مضاعف به شکل عادی و روال معمول نیست ولی در مقایسه با سایر کشورها، اصرار آنکارا بر حفظ منافع خود در تجارت با تهران باعث شده است که بتوانیم به نحو قابل قبولی از منابع مالی‌مان در ترکیه استفاده کنیم.

سفیر ایران در آنکارا با اشاره به موانع پیش‌روی توسعه مناسبات دو کشور گفت: شاید مهم‌ترین مانع در توسعه روابط ایران و ترکیه، تحریم‌ها باشد اما با وجود آن، در سال ۲۰۲۰، چهار میلیارد دلار مراوده اقتصادی میان دو کشور وجود داشته است. البته این میزان از سطح ۱۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۸ پایین‌تر بوده اما همین حجم از روابط نشان از اراده دو کشور برای همکاری و مراوده با یکدیگر است. وی همچنین با بیان اینکه رسیدن به حجم تجاری ۳۰ میلیارد دلار در سال دور از دسترس نیست، تصریح کرد: در سال‌های پیشین ایران و ترکیه به این رقم در نظر گرفته شده میان سران دو کشور، نزدیک شده بودند و حجم مراودات تجاری ۲۰ میلیارد دلار در سال را هم تجربه کردند.

بهترین مکانیسم برای گسترش روابط

«دریا اورس» سفیر ترکیه در ایران نیز کمیسیون مشترک همکاری‌های ایران و ترکیه را بهترین مکانیسم و فرصت برای بهبود و گسترش روابط دو کشور عنوان کرد و گفت: امیدوار هستیم با اراده سیاسی بی‌نظیری که در میان روسای جمهور ایران و ترکیه مشاهده می‌شود، حجم و مناسبات تجاری دو کشور افزایش قابل توجهی داشته باشد.

این دیپلمات ترک با بیان اینکه نشست‌های کمیسیون مشترک، بهترین فرصت برای طرح نظرات، تهدیدات و چالش‌ها در روابط دو کشور است، تصریح کرد: برگزاری نشست‌های کمیسیون مشترک، تبلور اراده سیاسی روسای جمهور دو کشور است. این کمیسیون درصدد تلاش برای تحقق هدف‌گذاری ۳۰ میلیاردی برای حجم روابط دو کشور است و در این نشست برای رسیدن به این هدف رایزنی و برنامه‌ریزی خواهد شد.

ترکیه از مذاکرات وین حمایت می‌کند

اورس در پاسخ به سوالی درباره نظر ترکیه نسبت به تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران و دیدگاه این کشور نسبت به مذاکراتی که در وین هم‌اکنون در جریان است، ابراز داشت: ترکیه در مجامع مختلف دیپلماتیک و بین‌المللی، نظرات خود را در عالی‌ترین سطوح در این باره مطرح کرده و تاکید داشته است که این تحریم‌ها را قبول ندارد. این تحریم‌ها نه فقط ایران، بلکه تمامی کشورهایی که با ایران مراوده دارند را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

وی با اشاره به اینکه ترکیه نیز مورد تحریم قرار گرفته است، بیان کرد: ما موافق هیچ تحریمی علیه کشورها به ویژه ایران نیستیم و امیدواریم مذاکراتی که هم‌اکنون در وین در جریان است، به نتایج مثبتی درباره رفع تحریم‌ها منجر شود چراکه نفع آنها در وهله نخست متوجه ایران و بعد کشورهای منطقه خواهد شد.

سفیر ترکیه در تهران با تاکید بر اینکه رفع تحریم‌های ایران به سود تجارت بین‌الملل هم است، یادآور شد: ایران کشور مهمی در تولید انرژی است و رفع تحریم‌های نفتی ایران می‌تواند اثرات مثبتی را در معادلات انرژی دنیا به همراه داشته باشد. ما به عنوان کشوری که از ایران انرژی تامین می‌کنیم، می‌خواهیم هرچه زودتر تحریم‌ها لغو شود و از مذاکرات وین حمایت می‌کنیم.

اورس درخصوص اتفاقات اخیر در مرزهای ایران و ترکیه در مورد دو کولبر ایرانی هم عنوان کرد: ما این مساله را به صورت جدی پیگیری خواهیم کرد که متوجه شویم چه اتفاقی رخ داده است. آنچه که در رسانه‌های ایران مطرح شده، فعلا از سوی ما به اثبات نرسیده است. با این حال، مقامات سیاسی و مرزبانی دو کشور با یکدیگر در تماس هستند تا متوجه شویم چه اتفاقی رخ داده است.

حجم کاهشی تجارت

در این راستا همچنین رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکیه با بیان اینکه به دنبال تحقق تجارت ۳۰ میلیارد دلاری میان دو کشور هستیم، گفت: حجم تجارت ایران و ترکیه در سال ۲۰۲۰ میلادی کاهش بسیاری را تجربه کرد.

مهرداد سعادت اظهار داشت: در این سال دو میلیارد دلار صادرات و دو میلیارد و ۲۵۴ میلیارد دلار واردات انجام شده، این در حالی است که پیش از این مبادلاتی ۱۵ میلیارد دلاری را با این کشور تجربه کرده بودیم.

وی خاطرنشان کرد: عوامل بسیاری در تجارت دو کشور تاثیر داشته که شیوع ویروس کرونا و افزایش تحریم‌ها از مهم‌ترین مشکلات محسوب می‌شود و بر اساس آن در یک سال گذشته کمتر صادرات و بیشتر واردات انجام شده است.

سعادت تصریح کرد: بررسی‌های اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکیه نشان می‌دهد که با توجه به مزیت‌های صادراتی به این کشور ظرفیت ۱۵ میلیارد دلاری برای مبادلات تجاری در صورت بهبود اوضاع برای تجارت وجود دارد.

وی با بیان اینکه اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکیه به دنبال ترسیم نقشه راهی برای بهبود مبادلات دو کشور است، خاطرنشان کرد: در همین راستا سال گذشته به موضوع اخلاق تجارت میان دو کشور پرداخته و شاخصه‌هایی در این زمینه انتخاب شد، زیرا در صورتی که خواستار اصلاح حجم تجارت و تحقق اهداف باشیم باید نسبت به حل مشکلات ریشه‌ای اقدام کنیم.

بسیاری از مشکلات ناشی از اخلاق تجارت است

رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکیه تاکید کرد: بررسی‌های اولیه نشان داد بسیاری از مشکلات ناشی از اخلاق تجارت است که باید در شرایطی قرار بگیرد تا از مشکلاتی که تجار با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند، کاسته شود و در سال گذشته به این موضوع پرداخته شد و امیدواریم به نتیجه مطلوب آن دست پیدا کنیم.

وی با بیان اینکه در سال‌جاری اقتصاد پاسخگو موضوع مورد اهمیت برای حل مشکلات تجارت ایران و ترکیه در نظر گرفته شده است، اظهار داشت: بر اساس آن به سوالاتی که در مورد اقتصاد دو کشور وجود دارد پاسخ داده خواهد شد.

وی با بیان اینکه برای افزایش تجارت نیاز به بهبود زیرساخت‌ها داریم، تاکید کرد: به دنبال آماده‌سازی زیرساخت‌های تجاری هستیم تا با افزایش تجارت ایران و ترکیه با مشکلی مواجه نشویم.

رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکیه گفت: از سوی دیگر برخی شرکت‌های ترک علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در ایران هستند که در صورت تغییر در روند تحریم یا کاهش آن از این ظرفیت نیز می‌توانیم بهره‌مند شویم.

وی با بیان اینکه برای ورود تجار ایرانی به بازار ترکیه در آستانه افتتاح نمایشگاهی دائمی در این کشور هستیم، خاطرنشان کرد: اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکیه توانسته پروژه‌ای را به مرحله اجرایی برساند که در آن با راه‌اندازی نمایشگاهی دائمی در این کشور می‌تواند اقدام به عرضه و معرفی کالاهای خود کند. رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکیه با بیان اینکه این نمایشگاه می‌تواند به تجار ایران خدمات‌رسانی کند، اظهار داشت: معرفی کالاهای ایرانی به تجار ترک برای افزایش مبادلات دو کشور از دیگر فعالیت‌های این نمایشگاه خواهد بود.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژه