توافق در وین؛ شاید وقتی دیگر
به گزارش جهان صنعت نیوز: گمانه‌زنی‌ها نشان می‌داد که دور ششم مذاکرات پیش از روز شنبه نخواهد بود و لارنس نورمن خبرنگار روزنامه آمریکایی «وال‌استریت‌ژورنال» در توئیتی زمان از سر‌گیری دور ششم مذاکرات را شش روز قبل از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری ایران دانست. اما روز گذشته میخائیل اولیانوف سرپرست هیات روسیه در مذاکرات برجامی وین طی گفت‌وگویی آغاز دور ششم مذاکرات وین را روز شنبه یا یکشنبه اعلام کرد و گفت که هیچ‌کسی نمی‌داند این دور، دور پایانی مذاکرات است یا خیر.
با توجه به عوامل مختلف روزهای اخیر، به نظر می‌رسد شرایط مذاکرات ایران با ۱+۴ در دور ششم پیچیده‌تر از قبل شده است. البته میخائیل اولیانوف روز گذشته در گفت‌وگو با یک رسانه روسی درباره احیای برجام گفت: «چند مورد از موضوعات بااهمیت برای آمریکا و ایران در مذاکرات برجام باقی مانده و برای همین پیش‌بینی نتیجه دشوار است، اما اراده جدی طرف‌های مذاکرات، دستیابی به نتیجه است.» سرگئی ریابکوف معاون لاوروف وزیر خارجه روسیه هم در مصاحبه با خبرگزاری روسی ریانووستی در این باره گفته است: «هم‌اکنون بحث‌هایی به ویژه در مذاکرات وین مطرح است که تا چه میزان می‌توان انواع مختلفی از تحریم‌ها علیه ایران را رفع کرد و اینکه ایران در مقابل، چه گام‌هایی را باید بردارد. تا زمانی که مسائل باقیمانده در مذاکرات وین رفع نشود، احیای برجام غیرمحتمل است.»
علاوه بر روس‌ها، عباس عراقچی رییس تیم مذاکره‌کننده ایران در وین هم با بیان اینکه هفته آینده دور جدید مذاکرات را آغاز خواهیم کرد، گفته است: «مذاکرات به نقطه‌ای رسیده که برخی مسائل کلیدی هنوز در آن باقی مانده و باید در مورد آنها تصمیم‌گیری شود.» او همچنین تاکید کرد: «اختلاف‌نظرها درباره مسائل جدید نیست. در واقع اختلاف‌نظر در خصوص موضوع‌های اصلی در ارتباط با نحوه بازگشت طرفین به توافق است.»
مذاکرات وین با وجود همه خوش‌بینی‌های اولیه طرف‌های ایرانی و روسی در روزهای منتهی به انتخابات ایران، روند مثبتی ندارد. شاید هم قفل شده و کلید آن مشروعیت‌سنجی ایران توسط آمریکا بعد از انتخابات پیش‌رو است. محسن جلیلوند تحلیلگر و استاد روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت»، دلیل اصلی کند شدن روند مذاکرات وین را «مشروعیت‌سنجی حکومت ایران توسط آمریکا بعد از انتخابات و وزن‌کشی ایران به واسطه سطح میزان مشارکت عمومی در انتخابات» تعبیر کرد.
جلسه شورای حکام درباره پرونده هسته‌ای ایران
اوایل هفته گذشته جلسه شورای حکام به منظور بررسی پرونده هسته‌ای ایران بر اساس دو گزارش ارائه‌شده توسط مدیرکل آژانس بین‌المللی تشکیل شد. همان‌طور که دیپلمات‌ها نگران بودند که جو این نشست‌ها با تداخل گزارش آژانس و جلسه شورای حکام آژانس متشنج شود و بر روند مذاکرات وین اثر بگذارد، ظاهرا این نگرانی محقق شد و دور ششم مذاکرات را به بعد از جمعه ۲۱ خرداد، یعنی پایان جلسات شورای حکام موکول کرد.
البته هیات آمریکا در بیانیه‌ای که در جلسه شورای حکام قرائت کرد، در اظهاراتی مداخله‌جویانه از ایران خواست مانع نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر تاسیسات هسته‌ای‌اش و جمع‌آوری اطلاعات از آنها نشود. در بخشی از بیانیه آمریکا آمده است: «چنین اقدامی، حداقل موجب پیچیده کردن جدی تلاش‌های مداوم برای رسیدن به تفاهمی پیرامون این خواهد شد که ایران چگونه می‌تواند به پایبندی به تعهداتش در برجام در ازای ازسرگیری مشابهی از سوی آمریکا بازگردد.»
گفتنی است، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران چندی پیش، تفاهمنامه‌ای سه‌ماهه امضا کردند و طبق این تفاهمنامه که حدود ۱۷ روز پیش به مدت یک ماه دیگر تمدید شد، اطلاعات[از تاسیسات هسته‌ای ایران] به روشی جعبه سیاه مانند، جمع‌آوری می‌شود و آژانس فقط مجاز است در آینده به آن دسترسی داشته باشد. در این باره کاظم غریب‌آبادی نماینده دائم ایران در سازمان ملل طی سخنانی اعلام کرد که بعید است دیگر این زمان یک ماهه تمدید شود. غریب‌آبادی در عین حال آژانس بین‌المللی را به سیاسی‌کاری متهم کرد و از رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی خواست که بی‌طرفی خود را حفظ کند.
روسیه: ادعای کشف ذرات اورانیوم در ایران تهدید به شمار نمی‌رود
اولیانوف، دیپلمات ارشد روسیه در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم در راستای همراهی با ایران، گزارش اخیر مدیرکل این آژانس نسبت به ادعای کشف ذرات اورانیوم در ایران را سیاسی دانست و گفت: «این مساله ماهیت تاریخی داشته و تهدیدی علیه گسترش تسلیحات اتمی به شمار نمی‌رود. برای سایر کشورها، موارد مشابه به صورت دوجانبه مطرح شده و ممکن است بررسی آنها زمان‌بر باشد. در مورد ایران، سیاسی کردن این موضوع ضرر دارد.»
اتحادیه اروپا: بی‌وقفه روی تمام جنبه‌های احیای برجام کار می‌کنیم
البته پایگاه اینترنتی اتحادیه اروپا روز گذشته گزارش داد که جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بخشی از سخنرانی‌اش در جلسه شورای امنیت سازمان ملل درباره مذاکرات ایران گفته است: «ما بی‌وقفه در حال فعالیت برای احیای برجام در تمام جنبه‌های آن هستیم؛ بحث فعالیت‌های هسته‌ای و لغو تحریم‌ها. من با تمامی بازیگران اصلی تعاملی فعالانه دارم، همان طور که گروه من مذاکرات را در وین رهبری می‌کند. ما در حال پیشرفت هستیم اما مذاکرات در زمینه برخی مسائل از جمله توالی دقیق اقداماتی که باید انجام شوند، تنگاتنگ هستند.»
رویترز: عربستان و امارات در تلاش برای لابی کردن
خلاف نگاه تنگ‌نظرانه اروپایی‌ها، اگر چه این روزها خبرهای خوشی از وین و روند مذاکرات به گوش نمی‌رسد، اما به گفته خبرگزاری رویترز کشورهای عربی از جمله عربستان و امارات به احیای برجام رضایت داده‌اند و برای بهبود روابط با ایران تلاش می‌کنند. عبدالعزیز ساغر، رییس مرکز پژوهش‌های خلیج‌فارس در عربستان که قبلا در مذاکرات غیررسمی تهران و ریاض شرکت داشته، به رویترز گفته است: «کشورهای عربی می‌گویند اشکالی ندارد اگر آمریکا به برجام بازگردد؛ این تصمیم خود دولت واشنگتن است و ما نمی‌توانیم آن را تغییر دهیم. اما نیاز داریم همه، دغدغه‌های امنیتی منطقه را مدنظر قرار دهند.»
بنابراین به نظر می‌رسد این لابی‌ها بر آمریکا اثرگذار بوده و به گزارش روزنامه وال‌استریت ژورنال، وزارت خزانه‌داری دولت جو بایدن، در یک گام بزرگ، روز پنجشنبه، تحریم‌ها علیه بیش از ۱۰ مقام سابق ایرانی و برخی شرکت‌های انرژی را لغو کرده است. اگرچه وزیرخارجه آمریکا این اقدام را مرتبط با مذاکرات وین ندانسته است، اما نمی‌توان آن را چندان هم بی‌ارتباط دانست.
با این حال، ارتش ایران روز پنجشنبه از ورود یک ناوگروهش به اقیانوس اطلس خبرداد و حضور در آب‌های آزاد را حق قانونی خود دانست. این اقدام هم‌زمان با هشدار تند واشنگتن درباره ادعای انتقال تسلیحات، قایق‌های تندرو و موشک‌های دوربُرد از ایران به ونزوئلا صورت گرفت.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز پنجشنبه، درباره این اقدام ایران، دربیانی تهدیدآمیز مدعی شد: «ما آماده‌ایم اقتدار عملی خودمان را در این زمینه نشان دهیم. اقدام ما می‌تواند شامل اعمال تحریم علیه بازیگرانی باشد که به ایران امکان تداوم رفتار‌های تهاجمی و صدور اسلحه به نیروهای نیابتی‌اش را می‌دهد.»
پرایس همچنین با طرح ادعای ادامه تهدیدات منطقه‌ای ایران گفت: «در حالی که مشغول همکاری با شرکایمان در ۱+۵ برای مهار برنامه هسته‌ای ایران هستیم، در صورتی که این کشور بخواهد جهت تجاوز به شرکای ما اقدام به صدور اسلحه به بازیگران نیابتی کند، آماده تحمیل فشار بر آن هستیم.»
البته تلاقی این ماجراها قطعا بر روند مذاکرات وین و حصول نتیجه آن در ایام منتهی به انتخابات می‌تواند تا حدی نگران‌کننده باشد. هر چند که باید منتظر بود و دید.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدنلینک کوتاه :