آغاز عصر پسا نتانیاهو
به گزارش جهان صنعت نیوز: ۶۰ نماینده کنست به این اتحاد مخالف نتانیاهو که از هشت حزب تشکیل شده رای اعتماد دادند. ۵۹ تن از نمایندگان پارلمان این کشور از جمله احزاب راست و مذهبی و همچنین نمایندگان حزب لیکود رای مخالف دادند. در هنگام رای‌گیری یکی از نمایندگان احزاب ائتلافی دولت جدید از جلسه خارج شد. به این ترتیب نمایندگان با رای یک اکثریت شکننده امکان تشکیل دولت جدید به رهبری نفتالی بنت را در اسراییل فراهم آوردند.
این رای به معنی پایان موقت دوره نخست‌وزیری طولانی بنیامین نتانیاهو سیاستمدار محافظه‌کار راست اسراییل است. او که ۱۲ سال بر مسند نخست‌وزیری اسراییل تکیه زده بود، به هوادارانش وعده داد برای از قدرت راندن این دولت خطرناک بکوشد.
برکناری نتانیاهو ابعاد جدیدی در عرصه سیاسی این رژیم خواهد داشت. عدم حضور نتانیاهو در کرسی نخست‌وزیری او را از کارشکنی در محاکمه‌اش در پرونده‌های فساد منع نخواهد کرد. نتانیاهو از ۲۰۲۰ در سه پرونده فساد به اتهام گرفتن رشوه، خیانت در امانت و حیله‌گری محاکمه می‌شود اما او تمام این اتهامات را رد کرده است.
نتانیاهو در طول سال‌های گذشته از پستش برای کارشکنی در محاکمه استفاده کرد و از شرایط به دلیل کرونا بهره‌برداری کرد، اما اکنون محاکمه او در پرونده‌های فساد سرعت خواهد گرفت. او اکنون تنها یک عضو کنست است که هیچ قدرت سیاسی ندارد.
نتانیاهو با موانع داخلی در سطح ائتلاف‌ها با احزاب راستگرا یا در سطح حزب لیکود روبه‌رو خواهد شد. او با رقابت شدیدی در حزب لیکود مواجه است. افرادی هستند که برای سرنگونی او تلاش می‌کنند که از جمله مهم‌ترین آنها یسرائیل کاتس (وزیر دارایی دولت سابق) و نیر برکات، رییس سابق شهرداری قدس هستند.
نتانیاهو طی جلسه روز یکشنبه کنست اعلام کرد که به حیات سیاسی ادامه می‌دهد و برای سرنگونی دولت بنت-لاپید در سریع‌ترین زمان ممکن تلاش خواهد کرد. اکنون آینده سیاسی نتانیاهو با تسریع در محاکمه‌اش در بوته آزمایش قرار گرفته است.
آغاز نخست‌وزیری بنت
نفتالی بنت پس از این رای‌گیری سوگند یاد کرد. طبق توافق احزاب ائتلاف، بنت تا ماه آگوست ۲۰۲۳ در سمت خود به عنوان نخست‌وزیر اسرئیل باقی خواهد ماند. سپس یائیر لاپید، رهبر حزب «یش عتید» تا پایان دوره قانونگذاری مقام نخست‌وزیری اسراییل را برعهده خواهد گرفت. لاپید در کابینه بنت سمت جانشینی نخست‌وزیر و نیز وزارت خارجه را بر عهده خواهد داشت.
اسراییل از سال ۲۰۱۹ به این سو با چالش تشکیل دولت جدید روبه‌رو بوده است. از آن زمان تاکنون پنج بار انتخابات پارلمانی در این کشور برگزار شده است. این نخستین بار پس از سال‌های طولانی است که ریاست مجلس از دست حزب «لیکود» خارج می‌شود.
نفتالی بنت با ۶۰ رای در مقابل ۵۹ رای مامور تشکیل دولت جدید اسراییل شده و ادای سوگند کرد. بنت دولت خود را «دولت تغییر» خواند. نفتالی بنت، سیاستمدار راستگرای افراطی که ۴۹ سال دارد، به عنوان کارآموز بنیامین نتانیاهو وارد صحنه سیاست اسراییل شد. او مشاور، دستیار ارشد و رییس ستاد نتانیاهو بوده و سمت‌های وزیر آموزش و پرورش و دفاع را هم در دولت‌های اخیر نتانیاهو بر عهده داشته است.
جو بایدن رییس‌جمهور آمریکا، در بیانیه‌ای بدون اشاره به نام نتانیاهو، از تشکیل دولت جدید استقبال و بر تداوم حمایت کشورش از اسراییل تاکید کرد.
پیش از این رای‌گیری، پارلمان اسراییل رییس جدیدی هم انتخاب کرد. میکی لوی ۶۷ رای از ۱۲۰ رای را به دست آورد و جای یاریو لیوین از حزب لیکود، حزب نتانیاهو را گرفت. میکی لوی عضو حزب «آینده آنجاست» به رهبری یائیر لپید است که قرار است در دولتی ائتلافی، دو سال نخست‌وزیر باشد. لوی که ۶۹ سال دارد ازخانواده‌ای کرد یهودی است و از سال ۲۰۱۳ وارد پارلمان شده است. او در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ معاون وزیر اقتصاد بوده است.
نفتالی بنت در سخنرانی پیش از اخذ رای اعتماد و هنگام معرفی دولت، بر اختلافات عمیق جاری در جامعه اسراییل تاکید کرد. او گفت رویکرد بنیامین نتانیاهو در کشاندن اسراییل به چهار انتخابات در طول دو سال و تشویق چنددستگی در جامعه، فرمولی برای فروپاشی اسراییل بود، اما او و رهبران احزاب ائتلافی با تشکیل پیمان سیاسی راه و روش تازه‌ای را پیشنهاد می‌کنند تا اسراییل را از افتادن به مسیر اضمحلال بازدارد. نفتالی بنت گفت نمی‌داند این عزاداری مخالفان برای چیست زیرا بر اساس یک روند دمکراتیک، دولت دست به دست می‌شود.
چشم‌انداز دوران پسانتانیاهو
اگرچه موفقیت کابینه تغییر به دلیل گوناگونی احزاب تشکیل‌دهنده آن بعید و دور از ذهن است، اما نمی‌توان از پیامد‌های این رویداد مهم برای عرصه سیاسی اسراییل غافل شد. نخستین موردی که می‌توان برای دوران پسانتانیاهو پیش‌بینی کرد، تغییر در قوانین نخست‌وزیری است. یکی از مفاد توافق «تغییر»، محدود کردن دوره نخست‌وزیری به دو دوره چهارساله است.
این بدان معناست که دوره ۱۵ساله نخست‌وزیری نتانیاهوی ۷۱ساله برای این رژیم، درسی مهم را برای اسراییلی‌ها به دنبال داشته باشد. پیش‌بینی می‌شود کابینه «تغییر» بیشتر بر مسائل اقتصادی و اجتماعی متمرکز شده و از افتادن در سیاه چاله مسائل درهم پیچیده دیپلماتیک مانند مناقشه فلسطین و الحاق کرانه باختری خودداری کند تا خطر تشدید آشفتگی و آشوب داخلی را کاهش دهد.
سرنوشت «بی‌بی» پس از خروج از قدرت
خروج نتانیاهو از قدرت با توجه به سه پرونده فساد مالی او به اتهام‌های مختلف کلاهبرداری، ارتشا و نقض اعتماد عمومی، نه تنها زندگی سیاسی‌اش بلکه آزادی او را نیز با مخاطراتی جدی مواجه می‌کند.
نتانیاهو پس از کارشکنی‌های مختلف در مسیر تشکیل کابینه «تغییر»، در حالی میگوید که در قالب اپوزیسیون با بزرگ‌ترین کابینه متقلب اسراییل می‌جنگد که هنوز مشخص نیست مجازات او در پرونده‌های سه‌گانه فساد مالی به محکومیت چندساله حبس می‌انجامد یا اینکه مصونیت پارلمانی‌اش باقی می‌ماند.
به گفته یک مقام کابینه‌های سابق اسراییل، نتانیاهو پس از سال‌های متمادی حضور در دفتر نخست‌وزیری و عبور از رکورد نخست‌وزیری بن گوریون مانند کابینه شیمون پرز و اسحاق رابین خود را کابینه مجسم می‌دید؛ حال آنکه کابینه جدید به معنای خلاص شدن از شر نتانیاهو است.
پایان‌دهنده دوران نتانیاهو کیست
نفتالی بنت پس از آنکه سال‌ها یکی از افراد بسیار نزدیک به نتانیاهو بود، در نهایت از رهبر حزب لیکود فاصله گرفت و به فردی بانفوذ در انتخابات ماه مارس ۲۰۲۱ و در نهایت به دشمن نخست‌وزیر و پایان‌دهنده دوران او تبدیل شد.
روزنامه عبری‌زبان اورشلیم‌پست در گزارشی درباره رای اعتماد به دولت ائتلافی نفتالی بنت، رهبر حزب «یمینا» و یائیر لاپید، رهبر حزب «آینده آنجاست» اسراییل به شرح بیوگرافی بنت پرداخت که قرار است پس از گرفتن رای اعتماد از کنست به عنوان نخست‌وزیر سوگند یاد کند.
بنت از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۸ به عنوان رییس ستاد ارتش در دوره بنیامین نتانیاهو فعالیت کرد. سپس بنت به عنوان مدیرکل شورای Yesha، سازمان حمایتی شورا‌های شهرداری برای شهرک‌سازی یهودیان در کرانه باختری، از ژانویه ۲۰۱۰ تا ژانویه ۲۰۱۲ فعالیت کرد.
در نوامبر ۲۰۱۲، بنت به عنوان رییس حزب راست‌افراطی خانه یهودی انتخاب شد و این حزب را در انتخابات سال ۲۰۱۳ برای به دست آوردن ۱۲ کرسی در کنست رهبری کرد، او فردی بود که حزب صهیونیسم دینی طی ۳۶ سال مانند او را ندیده بود.
رهبر حزب «یمینا» همچنین سمت‌های وزیر اقتصاد، وزیر امور دینی و وزیر امور مهاجران در کنست نوزدهم را بر عهده داشته است. بنت وارد کنست شد و بار دیگر با تشکیل ائتلاف با یائیر لاپید، که حزب تازه تاسیس‌شده‌اش ۱۹ کرسی به دست آورده بود همه را متعجب کرد. اصرار این دو برای پذیرفتن یکدیگر در دولت، نتانیاهو را ناگزیر کرد که بنت را نیز که در ابتدا ترجیح داد او را از ائتلاف کنار بگذارد، به خود نزدیک کند.
بنت از این زمان برای عبور از چهره یک رهبر افراطی ناسیونالیست و سیاست مذهبی و دستیابی به رای‌دهندگان سکولار میانه استفاده کرد و پس از انتخابات ۲۰۱۵، ابتدا سعی کرد بر کرسی وزارت جنگ تکیه کند که نتانیاهو قبل از رای‌گیری به او قول داده بود، اما سپس او را به عنوان وزیر آموزش و پرورش تعیین کرد که یک نقش پیش‌پا‌افتاده برای حزب مذهبی بود.
بنت از وزارت آموزش و پرورش برای ایجاد هویت پسافرقه‌ای استفاده کرد، برنامه‌ای را برای تشویق دانش‌آموزان دبیرستانی به رشته‌های ریاضی و فیزیک آغاز کرد و اهمیت این مساله برای اسراییل و چگونگی سیستم آموزشی محرک صنعت فناوری این رژیم را مورد بررسی قرار داد.
در حالی که بنت به عنوان یک ارتدوکس امروزی شناخته می‌شود، اما مسائل قانونگذاری مذهبی هرگز مورد علاقه او نبوده و اعمال مذهبی او سختگیرانه‌تر از سایر سیاستمداران متدین نیست. به عنوان مثال، بنت با زنان دست می‌دهد و همسرش؛ «گیلات» که اصالتا از یک خانواده سکولار است، موهایش را نمی‌پوشاند. پس از کشتار در کنیسه درخت زندگی پیتسبورگ، بنت باوجود اینکه ارتدوکس نبود، در مراسم یادبود در آنجا شرکت کرد؛ اقدامی که پیش از آن در احزاب مذهبی اسراییل غیرقابل تصور بود.
هنگامی که در دسامبر ۲۰۱۸ به برگزاری انتخابات زودهنگام فراخوانده شد، بنت و شریکش آیلیت شاکد حزب «راست جدید» را پیش از انتخابات آوریل ۲۰۱۹ تشکیل دادند، اما موفق نشدند. راست جدید ضربه سنگینی را متحمل شد و شروع به کشف آینده‌ای جدید در فناوری پیشرفته و همچنین در سازمان‌های دیاسپورای یهودی (جوامع دور از وطن) کرد.
اشتیاق دیرینه بنت به بهبود دیپلماسی عمومی اسراییل نیز موضوعی بود که با شریکان نزدیک خود در میان گذاشت و وی احتمال ایجاد یک سازمان غیردولتی جدید را برای هدایت این تلاش‌ها در نظر گرفت.
در نوامبر ۲۰۱۹، بنت موفق شد نتانیاهو را ناگزیر به انتصاب وی به عنوان وزیر جنگ کند تا از پیوستن وی به بنی گانتس رییس حزب آبی-سفید جلوگیری کند که در آن زمان پس از انتخابات سپتامبر ۲۰۱۹ در تلاش برای ایجاد ائتلاف دولتی بود.
هنگامی که گانتس در ماه مه ۲۰۲۰ با نتانیاهو دولت وحدت را تشکیل داد، بنت از پیوستن به این ائتلاف دولتی امتناع ورزید و یمینا را به سمت اپوزیسیون سوق داد و به مخالف سرسخت نتانیاهو تبدیل و خواستار کناره‌گیری نخست‌وزیر شد.
قبل از انتخابات مارس ۲۰۲۱، بنت از ملحق شدن به اردوگاه طرفدار نتانیاهو یا اردوگاه مخالفان او خودداری کرد و در نهایت به لاپید و دیگر احزاب میانه و چپ ملحق شد. حزب «یمینا» تحت رهبری او در انتخابات مارس ۲۰۲۱ هفت کرسی به دست آورد. در ۳۰ مه، بنت اعلام کرد که تا آگوست ۲۰۲۳ به عنوان نخست‌وزیر در یک دولت تناوبی فعالیت خواهد کرد و پس از آن لاپید عهده‌دار نخست‌وزیری خواهد بود.
این در حالی است که به باور بسیاری از تحلیلگران عرب، پس از کنار گذاشتن نتانیاهو، شمارش معکوس برای پایان عمر کابینه «تغییر» به ریاست بنت و لاپید هم آغاز خواهد شد. آنان بر این باورند که کابینه جدید که از سوی لاپید و بنت تشکل شده ائتلافی ناهمگون و متشکل از ایدئولوژی‌ها و تفکرات ضد و نقیض است و تنها وجه مشترک آنها خصومت با نتانیاهو و حذف اوست و هیچ برنامه‌ای برای آینده ندارد. از این رو، به احتمال زیاد کابینه ائتلافی ناپایدار خواهد بود و دور از ذهن است که این کابینه بتواند دوام بیاورد.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :
