تصدی‌گری دولت، مهم‌ترین مانع صنعت خودرو
در همین رابطه بیوک علیمرادلو مدیرعامل گروه بهمن در گفت‌و‌گو با «جهان صنعت نیوز» در خصوص اقدامات این شرکت برای عرضه محصولات متنوع در بازار داخلی می‌گوید: محصول دیگنیتی یک خودروی کراس کوپر است که نمونه آن در کشور وجود ندارد. این خودرو از لحاظ استایل و قیمت نیز به گونه‌ای است که تقاضا برای آن زیاد است. محصول بعدی نیز که قرار است هفته آینده فروش آن آغاز شود، فیدلیتی است که علاوه بر ارائه آن در نمایشگاه‌های متعدد، اکنون در حدود یک هفته است که امکان تست-درایو آن برای علاقه‌مندان و مشتریان فراهم شده است. در واقع این خودرو یک محصول SUV است که در کلاس خود از لحاظ قیمت و ظاهر در رده برجسته‌ای نسبت به سایر محصولات داخلی قرار دارد.
در همین رابطه برنامه شرکت تولید حداقل ۱۰ هزار دستگاه فیدلیتی در سال جاری است. در واقع ویژگی این خودرو کسب مالکیت معنوی پلتفرم آن است. یعنی می‌توانیم تغییرات مدل‌های بعدی را نیز روی این پلتفرم به صورت مستقل انجام دهیم و همزمان بحث ساخت داخل آن را نیز طی سه سال به ۶۰ درصد برسانیم.
پول در مقابل کیفیت هزینه می‌شود
امروزه یکی از مشکلات مهم صنعت خودرو در ایران بحث عدم تعادل در عرضه و تقاضا و نیز افزایش بی‌رویه قیمت خودروهای تولید داخل است. در این رابطه علیمرادلو در پاسخ به این سوال که آیا قیمت‌های بالای۶۵۰ میلیون تومان برای این خودروها با توجه به قدرت خرید مردم بالا نیست و اینکه میزان تولید جوابگوی تقاضای داخلی است؟ توضیح می‌دهد: برآورد ما این است که تقاضا برای این دو خودرو به راحتی وجود دارد. اکنون که ابتدای کار است، ما مشکل تامین داشته و تقاضا بسیار بیشتر از توان تولیدمان است. در خصوص قیمت‌ها نیز بازار به ما نشان می‌دهد که پول در مقابل کیفیت هزینه می‌شود. به همین دلیل است که در همین کلاس، اگر سایر خودروها را بررسی کنید، تفاوت معناداری را میان این دو خودرو با سایر محصولات مشابه مشاهده خواهید کرد. دقیقا به همین خاطر است که رغبت برای خرید این دو محصول افزایش یافته و بسیاری از کسانی که در اقشار متوسط به بالا هستند درصدد جایگزینی خودروهای خود با این دو محصول بهمن‌خودرو هستند. در واقع در فرهنگ سازمانی گروه بهمن به عنوان بخش خصوصی، مشتری اولین مساله‌ای است که تمامی اقدامات شرکت در زیرمجموعه رضایت آن قرار می‌گیرد.
امضاهای طلایی را از مسیر تولیدکننده برداریم
یکی از موارد مهم و برجسته در صنعت خودروسازی ایران این است که وضعیت خودروسازان و قطعه‌سازان به هیچ عنوان مطلوب نبوده و آنها هر یک درگیر سلسله مشکلاتی هستند که ادامه کار و فعالیت را برای آنها دشوار کرده است. در این رابطه مدیرعامل گروه بهمن در پاسخ به این سوال که امروز مهم‌ترین چالش و دغدغه این شرکت برای تولید خودرو چیست؟ تصریح می‌کند: به اعتقاد من به عنوان یک مدیر صنعتی، مشکل اصلی صنعت خودرو در ایران دخالت و تصدی‌گری دولت است. البته با توجه به اینکه بخش خصوصی هستیم مشکلات سایر خودروسازان دولتی را نداریم و این امر نیز از عملکرد شرکت و قیمت و کیفیت محصولات ما مشخص است.
با این حال تصدی‌گری دولت در این صنعت به هر صورت تبعاتش نصیب شرکت‌های خصوصی نیز می‌شود، به طوری که ما هر روز با یک بخشنامه جدید یا مشکل تامین مواد اولیه مواجه هستیم. در واقع نگرش دولت مبنی بر اینکه همه چیز را در قالب یک سیستم آن هم به بهانه تسهیل کنترل کند، برای صنعت خودروسازی ایجاد مشکلات فراوانی کرده است. تسهیل شرایط این نیست که برای خرید مواد اولیه سایتی را راه‌اندازی کنید که تولیدکننده ملزم باشد برای تهیه مواد اولیه خود تمامی جزئیات زندگی‌اش را در آن ثبت کند. در صورتی که ما به عنوان یک تولیدکننده با فولاد مبارکه به عنوان یک تولیدکننده دیگر می‌توانیم به راحتی برای خرید ورق‌های فولادی به تفاهم و همکاری برسیم. در اینجا اگر موضوع این است که فرضا برای خرید فولاد یک بازار دلالی ایجاد شده است، دقیقا چنین قوانینی هستند که چنین بازارهای دلالی را ایجاد کرده‌اند. به همین دلیل است که امیدوارم دولت جدید نسبت به چنین موانعی اقدامات اساسی انجام دهد و در یک کلام امضاهای طلایی را از راه تولیدکننده بردارد.
خرید خودرو از بورس معنا و مفهومی ندارد
امروز صنعت و بازار خودرو در ایران به گفته کارشناسان دچار نوعی سرگیجه شده است. در بازار رکودی بی‌سابقه حاکم است و در بخش تولید نیز در طول یک سال گذشته شاهد ارائه طرح‌های مختلفی از سوی دولت و مجلس برای برون‌رفت از چالش‌های این صنعت هستیم؛ طرح‌هایی که یا به مرحله اجرا درنیامده و یا اینکه قادر به حل مشکلات نبوده است. بیوک علیمرادلو در این رابطه به «جهان‌صنعت» توضیح می‌دهد: دلیل اجرایی نشدن یا ناموفق بودن این طرح‌ها به صحبت‌های قبلی بازمی‌گردد. واقعیت این است که چنین طرح‌هایی از منظر کمک به تولیدکننده شکل نگرفته است.
همه شاهد هستیم که سالیان سال است اقتصاد بازار آزاد ایجاد تعادل کرده، اما همچنان در کشور ما این نکته مغفول مانده است. به عنوان نمونه طرح عرضه خودرو در بورس کالا اصولا معنا و مفهومی نداشته و در هیچ جای دنیا خودرو را از بورس تهیه کنید. البته مواد اولیه را می‌توان از بورس تهیه کرد؛ یعنی B-TO-B می‌تواند اتفاق بیفتد اما B-TO-C در هیچ کجای دنیا وجود ندارد.
اصلا فرض کنیم که امروز خودرو در بورس کالا عرضه شود؛ خب چه کسی خودرو را خریداری می‌کند؟ همان‌طور که در مورد سایر کالاها شاهد هستیم، باز هم این واسطه‌ها هستند که خرید می‌کنند و بار دیگر مردم ناچار خواهند بود ما‌به‌التفاوت معناداری را برای خرید یک خودرو پرداخت کنند. به اعتقاد من راه‌حل این مشکل بسیار آسان است؛ اینکه بگذاریم خودروساز محصول خود را به بازار ارائه کند و دولت نیز در این میان تنها وظیفه نظارتی خود را انجام دهد. بنابراین دوباره تاکید می‌کنم اینکه امروز طرح‌های فراوانی عرضه شده و هیچ‌یک نیز جوابگو نبوده یا نیمه‌کاره مانده است، تنها به علت تصدی‌گری دولت است.
در اینجا نکته انحرافی انداخت بار مشکلات روی دوش مدیران صنعت خودروسازی است. در حالی که هر شخص دیگری را نیز در سمت مدیریت خودروسازان دولتی قرار داده و آنها را مجبور به اجرای دستورات دولتی کرده و به آنها اجازه اتخاذ تصمیم بر اساس اقتصاد بنگاه‌داری سالم داده نشود، نتیجه‌اش همین است که امروز گریبان گیر صنعت ما شده است.
اقداماتی که معطوف به تولید نیست
مدیران عامل گروه بهمن در ادامه می‌افزاید: در واقع چنین اقداماتی معطوف به تولید نیست. گاه نیز شنیده می‌شود که این اقدامات به قصد حمایت از مصرف‌کننده صورت می‌گیرد؛ در حالی که در سایر صنایع که مصرف‌کننده حمایت نمی‌شود، آیا اتفاق خاصی صورت گرفته است؟
به شخصه معتقدم هر جایی که کنترل باشد، بالطبع چنین مشکلاتی نیز ایجاد می‌شود و هر کجا که کنترل و دخالت بی‌مورد وجود نداشته باشد، بر اساس عرضه و تقاضا مسائل به تعادل رسیده و حل و فصل خواهد شد. در واقع دولت برای جلوگیری از گرانی باید کنترل تورم را در دستور کار خود قرار دهد. آن هم نه از جیب تولیدکننده، زیرا اگر تولیدکننده قرار بود از شرایط و وضعیت کنونی اقتصادی کشور سوء‌استفاده کند، طبیعتا به بخش تولید نیامده و به راحتی به سمت واسطه‌گری می‌رفت. بر اساس برآوردها، واسطه‌گری در سال گذشته حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان به جیب دلالان ریخته است. چرا چنین اتفاقی صورت گرفته است؟ به این دلیل که همواره تلاش شده تا قیمت‌ها کنترل شود.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدن
لینک کوتاه :