چشمانداز نامطمئن اقتصادی
وحید شقاقی شهری * با گذشت حدود دو سال از زمان شروع بحران کرونا نشانههای بازگشت به دورههای رشد اقتصادی آشکارتر شده است. از یک سو واکسیناسیون عمومی در بسیاری از کشورها روند شیوع ویروس کرونا را کند کرده و همین مساله به افزایش تقاضای محصولات و مثبت شدن رشد اقتصادی کمک کرده است. از این رهگذر افزایش قیمت مواد اولیه تولیدی همچون فولاد و دیگر مواد اولیه معدنی در جهان امری طبیعی است. اما اگر بخواهیم از زاویه دید داخلی به این مساله نگاه کنیم باید افزون شدن پیچیدگیهای درونزا را نیز مد نظر بیاوریم. شواهد پیش از این نشان میداد که احتمال توافق ایران و آمریکا بیشتر شده است اما روند منفی مذاکرات ایران و آمریکا طی یک هفته اخیر احتمال به درازا کشیدن مذاکرات را تقویت کرده است.
مذاکرات فرسایشی ایران و آمریکا و نااطمینانیهای فزاینده اقتصاد به اختلال در بازارهای داخلی ایران و افزایش قیمت دلار و افزایش قیمت برخی مواد اولیه همچون فولاد و مس دامن زده است. کاهش عرضه و افزایش تقاضا و رشد قیمتها در سایه مازاد تقاضا نشانه بارز عدم تعادل در بازارهای اقتصادی است.
در دورههایی که پیچیدگیها و نااطمینانیهای اقتصادی افزایش مییابد انتظارات تورمی فعالان صنعتی نیز به دنبال آن فعال میشود و تداوم این شرایط نیز در افزایش نوسانات قیمتی، کمبود کالا و افزایش تورم نمایان خواهد شد. از آنجا که در سایه معکوس شدن روند معاملات و انعکاس اخبار منفی در خصوص روند مذاکرات ایران و آمریکا اخبار خوبی به بازارهای داخلی ایران شنیده نمیشود، تشدید این نااطمینانیها جرقه رشد نقدینگی را روشن میکند که این مساله نیز در افزایش تورم بازار داراییها و بازار کالاها و خدمات خود را نشان میدهد.
از برآیند این مسائل میتوان پیشبینی کرد که دولت سیزدهم با دشواریهای زیادی در حوزه سیاستگذاری و تصمیمگیری مواجه باشد. در صورتی که برجام به نتیجه برسد دولت سیزدهم میتواند با آرامش کامل اصلاحات ساختاری را در جهت کاهش رشد نقدینگی در پیش بگیرد اما در شرایط نااطمینانی مهار رشد نقدینگی را میتوان به تعمیر ماشین در حال حرکتی تشبیه کرد که عملا نشدنی است. در نتیجه تنها در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات و افزایش تعاملات ایران با جهان میتوان به بهبود چشمانداز اقتصاد ایران خوشبین بود.
* اقتصاددان
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :