دیپلماسی سایبری
به گزارش جهان صنعت نیوز: دولت آمریکا و بسیاری از موسسات و شرکت‌های تجاری این کشور اخیرا با موجی از حملات باج‌افزارها روبه‌رو شده‌اند. هکرها در حملات باج‌افزاری اخیر با نفوذ به شبکه کامپیوترها، یک سیستم رمزنویسی‌شده را پیاده کرده و مانع فعالیت آنها شده‌اند و سپس برای باز کردن این رمزها باج‌خواهی کرده‌اند. در ماه می سال جاری نیز شماری از شرکت‌های بزرگ آمریکایی هدف حملات باج‌افزاری قرار گرفته‌اند. در پی این حملات جو بایدن به سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا دستور داد در این مورد تحقیق کنند.
جو بایدن از ولادیمیر پوتین خواست در مقابل گروه‌هایی که با حملات سایبری و هکری به دنبال باج‌گیری هستند، بایستد. طبق اعلام کاخ سفید، بایدن در گفت‌وگوی تلفنی نیم‌ساعته با پوتین با او در مورد باج‌افزارها، حملات هکری و البته سوریه صحبت کرده است. بایدن هم تاکید کرد که به طور روشن به پوتین گفته که روسیه باید جلوی گروه‌های هکری و حملات سایبری بایستد.
این در شرایطی است که طرف روسی اعلام کرده از طرف آمریکایی هیچ درخواست کمکی برای همکاری دوجانبه علیه گروه‌های هکری دریافت نکرده است. این درحالی است که آمریکا همواره روسیه را به حمایت و تلاش برای مخفی نگه داشتن گروه‌های هکری متهم کرده است.
تماس بین رهبران دو کشور در حالی برقرار شده که وقوع یک حمله باج‌افزاری گسترده، باعث اختلال در کار صدها شرکت در ده‌ها کشور جهان شده است. در این حمله، که تصور می‌رود گروه روسی REvil عامل آن باشد، اطلاعات صدها شرکت کوچک و متوسط گروگان گرفته شده و اخاذان سایبری برای آزاد کردن اطلاعات تقاضای ۷۰ میلیون دلار باج کرده‌اند.
بایدن بعدازظهر روز جمعه در کاخ سفید گفت: برای پوتین کاملا روشن کردم که آمریکا انتظار دارد هنگامی که یک عملیات باج‌افزاری از خاک روسیه انجام می‌شود، هر چند که با حمایت دولت نیست، اما باید مقامات روسی اقدام کنند.
رییس‌جمهور آمریکا در پاسخ به خبرنگاری که پرسید آیا چنین حملاتی تبعات خواهد داشت، گفت: بله. او اظهار کرد: آمریکا و روسیه اکنون یک راه ارتباطی به شکل منظم ایجاد کرده‌اند تا هر گاه یکی از این کشورها تصور کنند قرار است در کشور دیگر اتفاقی روی دهد که بر کشور آنها تاثیر بگذارد، بتوانند با یکدیگر تماس بگیرند. بایدن گفت: در مجموع این تماس تلفنی مثبت بود. من خوش‌بین هستم.
این تماس تلفنی چند روز پس از یک حمله سایبری جدید گسترده صورت گرفت که تصور می‌رود گروه روسی REvil عامل آن است. این حمله جدیدترین مورد از سلسله حملات باج‌افزاری است که توسط این گروه در بهار و تابستان امسال از خاک روسیه انجام شده است. گروه REvil در ماه می شرکت جی‌بی‌اس که بزرگترین شرکت صنایع گوشتی جهان است را هدف حمله قرار داد. جی‌بی‌اس نهایتا ۱۱ میلیون دلار باج پرداخت کرد، اما فعالیتش در آمریکا برای مدت کوتاهی فلج شد.
یک گروه هکری دیگر همان ماه به شرکت کلونیال پایپ‌لاین که گرداننده بزرگترین شبکه سوخت‌رسانی در آمریکاست، حمله کرد. سیستم خط لوله این شرکت بر اثر این حمله بسته شد که به مختل شدن تامین سوخت در ایالت‌های کرانه شرقی آمریکا منجر شد.
توقف فعالیت کلونیال پایپ‌لاین موجی از وحشت را در میان رانندگان در ایالت‌های جنوب شرقی آمریکا پدید آورد و باعث شد صف‌هایی طویل در مقابل پمپ‌بنزین‌ها شکل بگیرد. کلونیال پایپ‌لاین سرانجام مجبور شد برای راه‌اندازی مجدد بزرگترین خط لوله انتقال سوخت در این کشور نزدیک به پنج میلیون دلار به هکرهای مستقر در اروپای شرقی یا روسیه باج دهد تا رمز سیستم‌های خود را به دست بیاورد.
جرائم سایبری روابط ایالات متحده و روسیه را در دهه‌های اخیر تحت تاثیر قرار داده است. در دهه ۹۰ میلادی کارشناسان سایبری آمریکایی از ایمیل‌های ناخواسته (اسپم) فرستاده‌شده از مبدأ روسیه شکایت می‌کردند، اما در سال‌های اخیر با ظهور اخاذی‌های گسترده سایبری، اختلافات به مساله‌ای حادتر در روابط دو کشور بدل شده است.
کرملین تا بعدازظهر روز جمعه به وقت آمریکا درباره تماس میان بایدن و پوتین اظهارنظر نکرد بنابراین دقیقا معلوم نیست رییس‌جمهور روسیه چه پاسخی به درخواست بایدن داده است. جن ساکی دبیر مطبوعاتی کاخ سفید گفت: آمریکا هیچ اطلاعات جدیدی که نشان دهد دولت روسیه مستقیما در این حملات دست داشته، ندارد.
پوتین مکررا دست داشتن دولت روسیه یا اطلاع از انجام حملات باج‌افزاری از خاک این کشور را رد کرده است. اما مقامات آمریکایی می‌گویند این ایده که پوتین مطلع نیست این حمله‌کنندگان چه کسانی هستند، معتبر نیست به خصوص با در نظر گرفتن تسلط گسترده‌ای که او بر سرویس‌های اطلاعاتی روسیه و شبکه پیمانکارانش حفظ کرده است.
بایدن در ژوئن با پوتین در ژنو دیدار کرد و در این دیدار به رییس‌جمهور روسیه برای مقابله با حملات سایبری که از خاک روسیه انجام می‌شوند، هشدار داد. رییس‌جمهور آمریکا در این دیدار فهرستی از زیرساخت‌های حساس در آمریکا را ارائه و اعلام کرد که اگر این تاسیسات هدف حمله سایبری قرار گیرند، به منزله تهدید جدی برای امنیت ملی کشورش خواهد بود.
بایدن پس از این دیدار گفت: بعضی از زیرساخت‌های حیاتی باید خط قرمز برای حمله سایبری یا هر گونه حمله دیگری شمرده شوند. من به روس‌ها فهرستی از ۱۶ نهاد خاص را دادم که تحت سیاست آمریکا زیرساخت حیاتی به شمار می‌روند و از بخش انرژی تا سیستم‌های آب را شامل می‌شوند.
بایدن با معرفی زیرساخت‌های حساسی که خط قرمز شمرده می‌شوند، اعلام کرد اگر بخش‌های مذکور هدف حمله عوامل دولتی یا غیردولتی قرار بگیرند، با پاسخ دولتی روبه‌رو می‌شوند. بر اساس گزارش شبکه سی‌ان‌بی‌سی، کاخ سفید تاکنون درباره واکنش تلافی‌جویانه علیه حملات خلافکاران سایبری که انجام داده یا انجام خواهد داد، توضیح نداده و اعلام کرده که چنین اطلاعاتی باید محرمانه نگه داشته شوند.
به گفته کاخ سفید، در دیدار آنگلا مرکل صدراعظم آلمان از واشنگتن که قرار است پنجشنبه آینده، ۱۵ جولای انجام شود نیز تازه‌ترین حملات هکری مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت.
بحران سوریه
بر اساس بیانیه کاخ سفید، بایدن همچنین در این گفت‌وگوی تلفنی از کار مشترک دو کشور برای تمدید باز بودن گذرگاه مرزی باب‌الهوی برای ارسال کمک‌های بین‌المللی به سوریه قدردانی کرده است.
۱۵ عضو شورای امنیت سازمان ملل به اتفاق آرا به پیش‌نویس قطعنامه‌ای در نشست روز جمعه خود به وقت محلی رای دادند که گذرگاه مرزی باب‌الهوی به سوریه از طریق ترکیه به مدت یک سال دیگر باز خواهد ماند. این رای مثبت در پی توافق آمریکا و روسیه صورت گرفت و به این ترتیب قطعنامه ۲۵۸۵ تصویب شد و نمایندگان آمریکا و روسیه از یکدیگر قدردانی کردند.
روسیه پیش از این، در پیش‌نویسی، تمدید شش ماهه این گذرگاه مرزی را پیشنهاد کرده بود اما قبل از نشست نهایی، در مذاکراتی که با نماینده آمریکا داشت، طرفین بر سر تمدید یک‌ساله توافق کردند. مهلت بازگشایی گذرگاه مرزی باب‌الهوی ۱۰ ژوئیه (۱۹ تیر) بود که اکنون این گذرگاه برای یک سال دیگر باز خواهد بود.
واسیلی نبنزیا نماینده روسیه در شورای امنیت گفت که تمدید سازوکار ورود کمک به سوریه تصمیم مشترک روسیه و آمریکا بوده است. روسیه سال گذشته پنج بار از حق وتوی خود برای بسته شدن گذرگاه‌های مرزی استفاده کرد و تنها با باز بودن گذرگاه مرزی باب‌الهوی موافقت کرد و آن را وتو نکرد.
این نخستین بار است که روسیه که دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان و متحد سرسخت دولت سوریه است، هم در پیش‌نویسی پیشنهادی امکان تمدید مجوز را برای شش ماه مطرح کرد و هم از حق وتوی خود استفاده نکرد. دیپلمات‌ها می‌گویند این رای مثبت و بی‌سابقه روسیه به این پیش‌نویس قطعنامه در پرتو دیدار و مذاکرات جو بایدن رییس‌جمهوری آمریکا و ولادیمیر پوتین رییس‌جمهوری روسیه در ژنو سوییس بوده است.
بازتاب
بلومبرگ در گزارشی ابعاد خیزش طالبان در افغانستان را بررسی کرد
زنگ خطر از روسیه تا چین
با پیشروی سریع طالبان برای کنترل کامل افغانستان، زنگ خطر از روسیه تا چین به صدا درآمده است. با اقدام دولت جو بایدن، رییس‌جمهور آمریکا برای خروج نیرو‌های آمریکایی از افغانستان، پس از تقریبا دو دهه ثبات، توازن قدرت در جنوب آسیا بر هم می‌خورد و پیشروی سریع طالبان برای کنترل افغانستان، زنگ خطر را از روسیه تا چین به صدا درآورده است. این هفته دست‌‌کم هزار سرباز افغان به تاجیکستان گریختند که باعث شد این کشور ۲۰ هزار سرباز اضافی را برای محافظت از مرزهایش بسیج کند. ولادیمیر پوتین تلاش کرد از طالبان اطمینان بگیرد که به مرز‌های کشور‌های آسیای مرکزی، که زمانی بخش‌هایی از اتحاد جماهیر شوروی سابق بودند، احترام بگذارد. پاکستان، کشور همسایه افغانستان گفته است که مرزهایش را روی آوارگان باز نمی کند.
وانگ یی، وزیر خارجه چین، نیز هفته گذشته هشدار داد مهم‌ترین کار در افغانستان حفظ ثبات و جلوگیری از جنگ و هرج و مرج است. چین قصد دارد هفته آینده برای گفت‌وگو درباره این کشور به آسیای میانه سفر کند. وانگ ونبین، سخنگوی وزارت خارجه چین، روز جمعه عقب‌نشینی آمریکا را از افغانستان عجولانه خواند و گفت: واشنگتن باید به تعهدات خود برای جلوگیری از تبدیل شدن افغانستان به پناهگاه امن تروریسم پایبند باشد. وانگ ونبین در کنفرانس خبری در پکن گفت: آمریکا در خارج‌کردن نیروهایش از افغانستان عجله و مردم افغانستان را در یک وضعیت نابسامان رها کرده است، که این ریاکاری را در زمینه دفاع از دموکراسی و حقوق بشر، بیشتر آشکار می‌کند.
بایدن روز پنجشنبه تاکید کرده بود که نیرو‌های نظامی آمریکا به اهداف خود در افغانستان دست یافته‌اند و تا ۳۱ آگوست، در آستانه بیستمین سالگرد آغاز این جنگ که در آن ۲۴۴۸ نیروی نظامی آمریکا کشته و یک تریلیون دلار هزینه شده است، افغانستان را ترک خواهد کرد. البته این جنگ برای مردم افغانستان و کشور‌های همسایه ادامه دارد و به ویژه پروژه‌های کریدور اقتصادی چین و پاکستان را به ارزش ۶۰ میلیارد دلار تهدید می‌کند.
گسترش تسلط طالبان بر خاک افغانستان
استاد موسسه مطالعات خاورمیانه در دانشگاه مطالعات بین‌المللی شانگهای در این خصوص گفت: احتمال دارد هرج و مرج در افغانستان به کشور‌های دیگر سرایت کند و به یک آشوب منطقه‌ای منجر شود. او گفت: چین نمی‌خواهد نقش آمریکا را بر عهده بگیرد، اما امیدوار است صلح و ثبات منطقه‌ای را تسریع کند، زیرا در این منطقه منافعی دارد.
براساس داده‌هایی که مجله لانگ‌وار جمع‌آوری کرده است، طالبان در ماه‌های اخیر به شکل چشمگیری تسلط خود را بر خاک افغانستان گسترش داده و دولت تحت حمایت آمریکا کمی بیش از ۲۰ درصد از خاک این کشور را تحت کنترل دارد. این گروه ۲۰۴ ولسوالی از ۴۰۷ ولسوالی در افغانستان را در اختیار دارد. گروه طالبان در اوایل می کنترل ۷۳ ولسوالی را در اختیار داشت. دولت افغانستان در حال حاضر تنها ۷۴ ولسوالی را تحت کنترل دارد. بقیه ولسوالی‌ها هنوز تحت کنترل کامل هیچ کدام نیست و هم‌اکنون محل نبرد دو طرف است.
در حال حاضر، مقامات در کابل هنوز همه ۳۴ مرکز استان را تحت کنترل دارند، در حال حاضر بر سر کنترل دو مرکز در نزدیکی مرز‌های چین، پاکستان، تاجیکستان و ترکمنستان نبرد در جریان است. وزارت دفاع افغانستان در هفته‌های اخیر حملات هوایی علیه جنگجویان طالبان را افزایش داده است.
خیزش سریع طالبان پس از ۲۰ سال جنگ با آمریکا، خطر سقوط دولت و ارتش افغانستان را به همراه دارد؛ سناریویی که آخرین بار در دهه ۱۹۹۰ و پس از خروج اتحاد جماهیر شوروی از این کشور اتفاق افتاد. در حالی که آمریکا می‌خواهد مانع قدرت گرفتن دوباره القاعده در افغانستان شود، پیامد‌های آن برای شش کشور همسایه این کشور و همچنین کشور‌های مجاور مانند هند که به‌طور مکرر هدف حملات جهادی قرار گرفته‌اند، بسیار وخیم است. خطر سرایت این درگیری‌ها در ماه آوریل زمانی که یک خودروی بمب‌گذاری شده در هتلی لوکس در شهر کویته پاکستان، در فاصله نه‌چندان دور از مقر طالبان در جنوب افغانستان، منفجر شد، خود را نشان داد. گروه تحریک طالبان پاکستان (TTP) مسوولیت این حمله را بر عهده گرفت. این حمله نشان داد که دولت‌ها در این منطقه احتمالا برای محافظت از دیپلمات‌های برجسته و بازرگانان با مشکل مواجه می‌شوند.
افزایش تهدیدات منطقه‌ای
سفیر افغانستان در هند گفت: طالبان با نزدیک به ۲۰ گروه تروریستی که در سراسر منطقه از روسیه تا هند فعالیت می‌کنند، ارتباط نزدیک دارد. فعالیت‌های آنها از قبل در میدان قابل مشاهده و تهدید قابل‌توجهی برای منطقه است. پاکستان، که در دهه ۱۹۹۰ به طالبان کمک کرد تا به قدرت برسد، اکنون نگران احیای دوباره گروه تحریک طالبان پاکستان است، گروهی که مسوول کشته شدن ۷۰هزار غیرنظامی در این کشور از زمان حمله آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱ است. در ترکیبی از عملیات نظامی پاکستان و حملات هواپیما‌های بدون سرنشین آمریکا این گروه آسیب‌های جدی دیده است، اما ممکن است از هر فرصتی برای حمله به پروژه‌های چینی برای تاثیرگذاشتن بر سیاست در اسلام‌آباد استفاده کند. دکتر اسفندیار میر، عضو مرکز امنیت و همکاری بین‌المللی در دانشگاه استنفورد، گفت: «این گروه‌ها می‌خواهند به پاکستان صدمه بزنند و این حملات بیشترین آسیب را وارد می‌کنند. اوضاع در افغانستان عامل مهمی برای امنیت کریدور اقتصادی چین و پاکستان است.»
اهداف چینی
چین با اقتصادی که از زمان حمله آمریکا به افغانستان حدود پنج برابر رشد کرده است، یک هدف بسیار خوب برای حملات طالبان است. برای نشان دادن اهمیت رابطه بین پکن و اسلام آباد، ارتش پاکستان هزاران نیروی ویژه را برای محافظت از پروژه‌های کریدور اقتصادی چین و پاکستان در سراسر کشور مستقر کرده است. به گفته گوتام موخوپادایا سفیر پیشین هند در افغانستان و سوریه و میانمار، احتمالا افغانستان به رهبری طالبان موجب می‌شود روابط بین چین و پاکستان از یک طرف و آمریکا و هند از طرف دیگر تحکیم یابد و روسیه و ایران هم بسته به تهدیدها، سیاست‌های خود را تنظیم می‌کنند. موخوپادایا گفت: «منطقه به شدت تحت‌تاثیر قرار خواهد گرفت، اما بقیه جهان از این تغییر توازن سیاسی، افراط‌گرایی و خشونت در امان نخواهند بود.»
موج فرار از افغانستان
با ادامه پیشروی طالبان، مردم افغانستان برای به دست آوردن امنیت نسبی از شهر‌ها به روستا‌ها فرار می‌کنند. پاکستان انتظار دارد ۵۰۰ هزار آواره از افغانستان به این کشور فرار کنند. مقامات پاکستان گفته‌اند این آوارگان را در اردوگاه‌های مرزی نگه می‌دارند. به گفته کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، در حال حاضر بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار پناهجوی ثبت شده افغان در پاکستان حضور دارند.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهدانش و فناوریلینک کوتاه :