تیغ قیمت‌گذاری دستوری بر گریبان پالایشی‌ها

به گزارش جهان صنعت نیوز:  عدم ناهماهنگی وزارت نفت با دیگر ارکان اقتصادی کشور به ویژه وزارت اقتصاد بر سر عرضه صندوق پالایش یکم در سال گذشته نیز تلاطم در بازار سرمایه به دنبال داشت. این بار نیز در حالی عدم اعلام نرخ خوراک سه ماهه پایانی سال ۹۹ برای گروه پالایشی به چالشی برای برگزاری مجامع این گروه‌ها و چشم‌انتظاری سهامداران و ذی‌نفعان آنها تبدیل شده که در آغاز سه ماهه دوم سال ۱۴۰۰ هستیم! فردین آقابزرگی تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» اقدام اخیر محمدعلی دهقان‌دهنوی در راستای پیگیری اعلام نرخ خوراک پتروشیمی‌ها را مثبت ارزیابی کرده و قیمت‌گذاری دستوری را اصلی‌ترین چالش شرکت‌های فعال در بازار سرمایه دانسته است.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در پی اعلام شش پالایشگاه بورسی و فرابورسی مبنی بر عدم ارائه صورت‌های مالی در موعد مقرر که ناشی از عدم اعلام نرخ‌های نفت خام سه ماهه پایانی سال ۹۹ از سوی وزارت نفت است، نامه‌ای فوری به بیژن زنگنه، وزیر نفت ارسال کرده و خواستار رفع این مانع و امکان برگزاری مجمع سالانه شرکت‌های گروه پالایشی شده است.  بر اساس این نامه، در صورت عدم اعلام قیمت خوراک و فرآورده‌های پالایشی، شرکت‌های پالایشی جهت تهیه صورت‌های مالی حسابرسی‌شده سال مالی منتهی به ۳۰ اسفند ۱۳۹۹ با چالش‌های اساسی روبه‌رو خواهند شد. محمدعلی دهقان‌دهنوی در این نامه تاکید کرده است که باید به منظور پیشگیری از تضییع احتمالی حقوق ذی‌نفعان و بی‌اعتمادی به بازار سرمایه و نیز جلوگیری از دریافت شکایت‌های متعدد، اطلاعات مربوط به خوراک و فرآورده‌ها به شرکت‌های پالایشی اعلام شود. در نامه دهقان دهنوی آمده است: «پیرو مذاکره انجام‌شده با تعدادی از شرکت‌های پالایشی ثبت‌شده نزد این سازمان مشخص شد برخلاف مفاد قانون الحاق به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) و دستورالعمل منتج از آن در خصوص تعیین قیمت خوراک و فرآورده‌های اصلی پالایشگاه‌ها، شرکت‌های زیرمجموعه آن وزارتخانه محترم تاکنون قیمت خوراک و فرآورده‌های پالایشی برای سه‌ماهه پایانی سال ۱۳۹۹ را به شرکت‌های پالایشی اعلام ننموده‌اند. شایان ‌ذکر است طبق مفاد اساسنامه شرکت‌های پالایشی، مجمع عمومی عادی باید حداقل هرسال یک‌بار، حداکثر ظرف مدت چهار ماه از تاریخ پایان سال مالی تشکیل شود (پایان تیرماه). همچنین ضروری است آگهی دعوت به مجمع عمومی و صورت‌های مالی حسابرسی‌شده حداقل ۱۰ روز قبل از برگزاری مجمع عمومی عادی منتشر شود. لذا چنانچه شرکت‌های پالایشی بخواهند به‌منظور رعایت مفاد اساسنامه و مقررات مصوب این سازمان و انجام فرآیند گزارشگری، صورت‌های مالی خود را همانند صورت‌های مالی حسابرسی‌نشده سال مالی ۱۳۹۹ ارائه نمایند (اطلاعات مربوط به ۹ ماه از سال واقعی و برای مدت باقی‌مانده از داده‌های برآوردی استفاده نمایند) صورت‌های مالی آنها غیرقابل اتکا تلقی می‌شود و با عنایت به اینکه اطلاعات و صورت‌های مالی شرکت‌ها مبنای تصمیم‌گیری سهامداران در فرآیند سرمایه‌گذاری و سایر ذینفعان (بانک‌ها و موسسات اعتباری، سازمان امور مالیاتی، دارندگان واحدهای صندوق پالایشی یکم و…) است، ارائه صورت‌های مالی غیرقابل اتکا ممکن است منجر به تضییع سهامداران و سایر ذی‌نفعان شود. با توجه به توضیحات فوق، خواهشمند است به‌منظور پیشگیری از تضییع احتمالی حقوق ذی‌نفعان، بی‌اعتمادی نسبت به بازار سرمایه و جلوگیری از دریافت شکایت‌های متعدد، دستور فرمایید اطلاعات مربوط به قیمت خوراک و فرآورده‌های پالایشی به شرکت‌های پالایش نفت اعلام شود.»

افزایش سود در راه است؟

تعدیل نرخ سال ۹۸ خوراک و فرآورده‌های نفتی اصلی و سوخت هوایی توانسته بود تغییر ملموسی در رشد سودآوری شرکت‌های گروه پالایشی ایجاد کند، به نحوی که افزایش سود از محل اعمال تعدیل نرخ در محاسبات نهایی شرکت‌ها که خردادماه سال جاری اعلام شد، نشان از جهش EPS عمده نمادهای گروه پالایشی در سال مالی ۹۹ داشت. نکته قابل توجه این بود که شرکت‌های پالایشی به دلیل عدم اعلام نرخ سه ماهه پایانی خوراک و فرآورده‌ها از سوی شرکت ملی پالایش و پخش، صورت‌های مالی حسابرسی‌نشده سال مالی ۹۹ خود را بر اساس نرخ‌های اعلامی آذر ماه ۹۹ محاسبه و منتشر کرده بودند‌. با این حال اما عموم شرکت‌های گروه پالایشی در ماه گذشته و پس از اعلام میزان افزایش سود از محل تعدیل نرخ خوراک، در اطلاعیه‌ای از توانایی تعدیل مثبت سود پالایشگاه‌ها برای دوره ۱۲ ماهه سال ۹۹ خبر داده بودند. به ویژه آنکه نرخ فروش نفت خام در سه ماهه پایانی سال گذشته نسبت به ۹ ماهه ابتدایی رشد قابل توجهی داشته است و این روند رو به رشد همچنان تداوم دارد.

نکته حائز اهمیت در مورد شرکت‌های این گروه آن است که اصولا از آنجا که نرخ خوراک پالایشگاه‌ها و نیز قیمت محصولات نهایی آنها را دولت تعیین می‌کند، نمی‌توان از اثر سیاست‌های دولت و قیمت‌گذاری وزارت نفت، بر سودآوری این گروه چشم پوشید. در همین حال صنعت پالایشی مدت‌هاست به دنبال دریافت تخفیف بیشتری در نرخ خوراک است تا بتواند سود خود را بدون افزایش خوراک صنایع‌ پایین‌دستی افزایش دهد. در این میان با توجه به اینکه نرخ سه ماهه پایانی سال ۹۹ خوراک و فرآورده‌ها همچنان از سوی شرکت ملی پالایش و پخش اعلام نشده است در صورت به نتیجه رسیدن این تلاش‌ها برای تخفیف و اعمال آن در نرخ زمستانه، ممکن است پس از برگزاری مجمع سالانه سود بیشتری در انتظار گروه پالایشی باشد. با این حال ناظران بازار بر این باورند که شرکت ملی پالایش و پخش نرخ سه ماهه چهارم سال ۹۹ را نیز بر مبنای همان نرخ‌های ۹ ماهه نخست اعلام خواهد کرد که البته حتی در این صورت نیز سود سال ۹۹ گروه پالایشی مناسب برآورد می‌شود.