کلید برجام در دست دولت نوپا
به گزارش جهان صنعت نیوز: اگرچه محمدجواد ظریف وزیر خارجه دولت روحانی هم در بیست و سومین و آخرین گزارش سه‌ماهه وزارت خارجه به مجلس درباره اجرای توافق اتمی، سخنانی شبیه به روحانی بیان کرد و در عین حال به پیشرفت‌هایی که تاکنون در شش دور مذاکرات وین به دست آمده بود، پرداخت. او در این گزارش لیستی از مصادیق رفع تحریم ارائه داد که در صورت توافق در وین رفع خواهند شد. البته شاید هیچ کسی به اندازه روحانی دوست نداشته باشد که در این روزهای پایانی دولت او برجام به سرانجام برسد و تحریم‌ها لغو شوند، اما به نظر می‌رسد اراده‌ای بالاتر از خواست او مانع از احیای برجام در دولت رو به پایان دوازدهم شد و مقدرات بر این مدار رقم خورد که دور هفتم مذاکرات وین، در دولت رییسی انجام شود تا اگر شادکامی و پیروزی محقق شد، در کارنامه دولت نوپای سیزدهم به ثبت برسد.
** دولت رییسی و آینده برجام
همان‌طور که گفته شد، دولت ابراهیم رییسی کمتر از سه هفته دیگر کار خود را آغاز می‌کند؛ اما به نظر می‌رسد هنوز این دولت روی کار نیامده، به دنبال توقف و سکته در انجام مذاکرات است. شاهد این ادعا هم سخنان دستگاه سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ریاست ژوزپ بورل است. آنها اعلام کردند که تهران به مقام‌های رسمی اروپا اطلاع داده است مذاکرات تا اواسط ماه آگوست (یک ماه دیگر) از سر گرفته نخواهد شد.
لیز کاستیو نیه تو، یکی از سخنگویان اتحادیه اروپا روز پنجشنبه به خبرنگار یورونیوز در بروکسل در این باره گفت: «چهارشنبه، مقامات ایرانی به اتحادیه اروپا اطلاع دادند که مایلند دور بعدی گفت‌وگوها درباره برجام را در وین هنگامی که دولت جدید روی کار است، یعنی از پنجم آگوست از سر بگیرند. در این میان، پرهیز از هرگونه تشدید و اقداماتی که منجر به تضعیف تلاش‌های گسترده دیپلماتیک ما برای اطمینان از اجرای کامل برجام می‌شود، مهم است. اتحادیه اروپا نیز این مساله را به وضوح به طرف ایرانی اعلام کرد.» بر این اساس، دور هفتم مذاکرات احیای برجام زودتر از اواخر مرداد آغاز نمی‌شود، در حالی که آمریکا بارها طی روزهای گذشته آمادگی خود را برای ازسرگیری مذاکرات وین اعلام کرده است.
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در این باره گفته است که این کشور برای دور هفتم مذاکرات وین با هدف احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ضرب‌الاجل تعیین نمی‌کند و آماده است که مذاکرات را از سر بگیرد. او به رویترز گفت: «آماده ادامه مذاکره بودیم، اما ایرانی‌ها برای روند انتقال ریاست‌جمهوری خود وقت بیشتری خواستند.» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همزمان هشدار داد: «گذشت زمان و پیشرفت‌های هسته‌ای ایران، در دیدگاه ما در مورد بازگشت نهایی به برجام تاثیر خواهد داشت.»
** خبر خوب برجامی آمریکا: آماده‌ایم تا تحریم‌های مطابق با توافق ۲۰۱۵ را لغو کنیم
اگرچه شش دور مذاکرات برجامی در وین به اتمام رسیده است، اما هنوز برخی موانع و مشکلات به قوت خود باقی است و در حال حاضر بحث‌ها پیرامون زمان ازسرگیری دور هفتم مذاکرات برجامی است. البته با وجودی که بسیاری از موانع حل شده‌اند، اما هنوز هر کدام از طرفین تاحد زیادی بر مواضع اولیه خود مبنی بر اینکه کدام تحریم‌ها برداشته شود یا پذیرش برجام پلاس و قبول مذاکره درباره موارد بیش از برجام از سوی ایران، مانده‌اند.
با وجود همه سخت‌گیری‌ها از طرفی اما آمریکا تلاش دارد با برخی اقدامات از جمله ایجاد گشایش‌های مالی و آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در کره و عراق، نرمش‌هایی از خود نشان دهند. حتی رابرت مالی، نماینده آمریکا در امور ایران روز پنجشنبه در گفت وگو با شبکه سی. ان. ان در پاسخ به سوالی درباره اینکه چه موانعی بر سر راه حصول توافق در وین وجود دارد؟ گفت: «جواب دادن به این سوال دشوار است، زیرا تا زمانی که بر سر همه چیز توافق نشود، توافق نهایی وجود نخواهد داشت. بنابراین، دشواری‌های زیادی وجود دارد اما نکته مهم این است که ما همه چیز را برای ایران مشخص کرده‌ایم؛ اینکه چه تحریم‌هایی برداشته خواهد شد. ما آماده‌ایم تا تحریم‌های مطابق با توافق ۲۰۱۵ را لغو کنیم.»
وی ادامه داد: «ما از ایران نیز انتظار داریم که به پایبندی کامل به تعهداتش در توافق بازگردد. ما می‌دانیم که ایران در دوران انتقال ریاست جمهوری باید تصمیماتی بگیرد اما اگر آنها خواهان توافق برای بازگشت به برجام هستند، این تصمیمات باید هرچه زودتر اتخاذ شود.»
رابرت مالی همچنین در پاسخ به سوالی درباره روند مذاکرات در وین اظهار کرد: «هرگاه که ایران به وین بازگردد ما نیز آماده‌ایم تا برای ازسرگیری مذاکرات به وین بازگردیم. آمریکا معتقد است که هنوز برای مذاکره بر سر بازگشت مجدد به برجام زمان وجود دارد اما این فرصت بی‌نهایت نیست.»
** راهی جز بازگشت به برجام نیست
گفتنی است، روز چهارشنبه هفته‌ای که گذشت، تعدادی از نمایندگان مجلس سنای آمریکا یک جلسه محرمانه با موضوع برجام با آنتونی بلینکن وزیر خارجه این کشور برگزار کردند. اگر چه برخی جمهوریخواهان خواستار عدم احیای برجام هستند و بخشی از کابینه جو بایدن خواستار ادامه فشار و ایستادگی درباره مطالبات حداکثری برجامی‌اند.
اما از طرفی برخی هم احیای برجام را تنها راه پیش روی ایران و آمریکا می‌دانند.
کریس مورفی به عنوان یکی از اعضای سنا در این باره اعلام کرد تنها گزینه معتبر آمریکا پیوستن به برجام است. او همواره بر این عقیده است که سیاست فشار حداکثری دولت سابق آمریکا علیه ایران شکست خورده و از «جو بایدن»، رییس‌جمهور کشورش خواسته سریع‌تر به برجام بازگردد تا ایران نیز به وعده‌های برجامی خود عمل کند. مورفی گفته است: «من این استدلال که ما نمی‌توانیم یک مسیر بازگشت به این توافق را پیدا کنیم، نمی‌پذیرم. بازگشت به برجام نیازمند تصمیم‌گیری‌های سخت از سوی آمریکا و همچنین ایران است.» او همچنین معتقد است: «هیچ راه به جلویی بدون بازگشت به این قرارداد وجود ندارد.»
به گفته برخی کارشناسان مذاکرات برجامی وین به بن‌بست رسیده و امیدی به احیای دوباره آن ندارند؛ اما همان‌طور که مشاهده می‌شود غربی‌ها موضوع برجام را با دست پس می‌زنند و با پا پیش می‌شکند. به همین دلیل می‌توان امیدوار بود که تنها برگ برنده ما یعنی افزایش غنی‌سازی به نتیجه برسد و آنها را وادار به رفع همه تحریم‌ها علیه ایران کند. البته باید دید که دولت تازه نفس ایران چگونه با مقوله برجام و مذاکرات برخورد می‌کند، ضمن اینکه گفته می‌شود تصمیم‌گیرنده اصلی دراین باره شورای عالی امنیت ملی است و دولت صرفا اجراکننده تصمیمات است. اما در تند یا کند شدن روند مذاکرات می‌تواند تا حد قابل‌توجهی اثرگذار باشد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهسیاسیصنعت و معدنلینک کوتاه :