زیرساختهای لازم برای توسعه تجارت با افغانستان فراهم نیست
به گزارش جهان صنعت نیوز: در این راستا گفته میشود که حدود نیمی از بازارهای کالاهای وارداتی افغانستان در اختیار ایران است. ولی زیرساختهای لازم برای توسعه تجارت با این کشور فراهم نیست و زیرساختهای صادراتی در مرزهای شرقی با این کشور ضعیف است؛ بنابراین لازم است مسوولان مربوط در ایران و افغانستان در راستای توسعه همکاری تجاری و بازرگانی به این مساله توجه بیشتری داشته باشند.
این در حالی است که تحولات سیاسی اخیر و جنگ داخلی در افغانستان این نگرانی را نیز به وجود آورده که همین میزان صادرات فعلی نیز با کاهش روبهرو شود چرا که گذرگاههای مرزی مشترک بین دو کشور به تازگی توسط طالبان سقوط کرد. اما گویا در حال حاضر وضعیت تجارت بین دو کشور تا حدی سر و سامان گرفته به طوری که برخی کارشناسان سیاسی بر این عقیده هستند که ارزش صادرات کالا از ایران به افغانستان تا پایان سالجاری به سه میلیارد دلار میرسد و واردات از سوی دولت و حاکمیت افغانستان از ایران گریزناپذیر است.
صادرات ایران به افغانستان به صورت ترانشیپمنت انجام میشود، بدین صورت که کامیونهای ایرانی بار خود را در مرز تخلیه و کامیونهای افغانستانی آن را برای رسیدن به مقصد نهایی به سمت کشور خود حمل میکنند. در حالی که در سایه تحولات اخیر در این کشور و تسلط طالبان بر برخی از شهرهای افغانستان برخی گمرکات این کشور طی روزهای اخیر برای مدتی کوتاه یک تا دو روز بسته شد، اما بلافاصله شرایط به حالت قبل بازگشت و تردد کامیونها حمل کالاهای تجاری دوباره از گمرکات کشور افغانستان امکانپذیر شده است. همزمان با خروج نیروهای آمریکایی و ناتو از افغانستان پس از نزدیک به دو دهه، حملات طالبان به شهرها شدت گرفته است. به تازگی یک دور از گفتوگوهای بین طرفهای افغانستانی در تهران برگزار شده است و نمایندگانی از طالبان و دولت مرکزی افغانستان در این گفتوگوها شرکت کردهاند.
در واقع کارشناسان بر این باور هستند که هر چند اقتصاد افغانستان در طول سالهای گذشته تحت تاثیر جنگهای داخلی و مشکلات گسترده با محدودیتهای جدی مواجه بوده اما همچنان این کشور به عنوان یکی از اصلیترین اهداف صادراتی ایران، میتواند در آینده نقشی کلیدی در واردات کالاهای ایرانی داشته باشد. در همین خصوص یک کارشناس مسائل خاورمیانه اظهار کرد: میزان صادرات ایران به افغانستان هیچگاه مورد رضایت دو طرف ایرانی و افغان نبوده و هر دولت یا حاکمیتی در افغانستان حاکم شود، دو طرف سعی در ارتقای میزان تجارت بین دو کشور خواهند داشت.
سیدرضا صدرالحسینی در مورد شرایط تجارت ایران و افغانستان با توجه به ناآرامیها و تحولات اخیر در این کشور اظهار کرد: با توجه به روابط حسنه دو کشور همجوار با ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک و سوابق گسترده فرهنگی، اعتقادی، اقتصادی و سیاسی که از سالیان طولانی با هم داشتهاند و تعداد کثیری از افغانستانیهایی که در ایران زندگی میکنند هرگونه تغییر و تحول سیاسی، اجتماعی و امنیتی در دو کشور بر دیگری تاثیر مستقیم داشته و هیچ یک از این دو کشور نمیتوانند این تاثیرات را نادیده انگارند. بر این اساس تحولات ماههای اخیر در افغانستان باید کاملا مدنظر باشد و تلاش شود که این تحولات روی مسائل اساسی اقتصاد و تجارت دو کشور تاثیر نگذارد یا تاثیر آن به حداقل برسد.
وی افزود: در هفتههای اخیر اتمسفر سیاسی، اجتماعی افغانستان با شدت بیشتری در حال تغییر و تحول بوده و طالبان در حال درنوردیدن افغانستان است و نگرانیهایی در خصوص تجارت بین دو کشور به وجود آمده است. در حال حاضر ۴۵ درصد از نیازمندیهای واردات افغانستان از چهار مرز رسمی ایران به این کشور تامین میشود که ارزش آن تقریبا ۵/۳ میلیارد دلار است.
سوخت مهمترین واردات افغانستان از ایران
این کارشناس مسائل خاورمیانه تصریح کرد: در این میان سوخت مهمترین واردات افغانستان از ایران است که به عنوان اساسیترین نیاز مردم این کشور محسوب میشود. بر این مبنا مقامات ایران نگران نیازمندیهای مردم مسلمان افغانستان بوده و تلاش کردند در این زمان کوچکترین کاستی از طرف ایران به وجود نیاید. طی دو ماه گذشته تاکنون مرزهای ما با افغانستان باز بوده و فقط دو مرز برای مدت کوتاهی بسته شد که یکی از آنها توسط مقامات مسوول در افغانستان باز شد و دیگری در حال رتق و فتق امور برای تردد کامیونها و تریلیهای ایرانی است.
وی در مورد وضعیت تجارت ایران و افغانستان در صدر قدرت گرفتن طالبان در این کشور گفت: تاکنون ۶۰ درصد از مرز ایران با افغانستان با طالبان بود که اکنون به ۹۰ درصد رسیده است. طالبان تاکنون هیچ مشکلی برای صادرات ایران ایجاد نکرده و با توجه به رویکرد جدید این گروه برای جلب نظر آحاد مردم افغانستان به نظر نمیرسد در مورد واردات کالاهای مورد نیاز آنها از ایران در آینده مشکلی که لاینحل باشد یا میزان صادرات ایران به افغانستان را کاهش دهد به وجود آید.
صدرالحسینی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه مرزهای افغانستان از طرف تاجیکستان و چین در حال حاضر بسته است و مشخص نیست چه زمانی باز شود همچنین به احتمال زیاد حاکمیت طالبان علاقهمند نیست در اوایل حاکمیت خود با مشکلات اقتصادی و اعتراضات مردمی روبهرو شود بنابراین تلاش خواهد کرد میزان تجارت برای کالاها و مصنوعات ایرانی که از کیفیت مطلوبی برخوردارند و میتوانند با قیمت مناسب در اختیار علاقهمندان کشور افغانستان که تعداد آنها هم کم نیست قرار بگیرند را افزایش دهد.
تکانههای اقتصادی شدید
وی در ادامه تاکید کرد: نباید این موضوع را فراموش کرد که این مطلب در مورد تجارت با طالبان حاکم بر حکومت افغانستان بیان شد و در صورتی است که آنها بتوانند حاکمیت افغانستان را در اختیار داشته باشند. اما در حال حاضر که روابط تجاری ایران با دولت مستقر اشرف غنی در جمهوری اسلامی افغانستان در کمال آرامش و طبق پروتکلهای موجود در حال انجام است، بیشترین موضوع مدنظر ایران برقراری صلح و امنیت پایدار در این کشور است.
صدرالحسینی در پاسخ به سوالی در مورد چگونگی مسیر تجارت دو کشور در صورت افزایش ناامنیها گفت: با توجه به نیاز مبرم مردم افغانستان به کالاهای ایرانی که طی دهههای گذشته تاکنون توانسته سلایق مردم این کشور را کشف و تامین کند، اتفاقات احتمالی داخل افغانستان که موجب ناامنی راهها شود، نمیتواند تاثیر زیادی روی تجارت ایران و افغانستان بگذارد چراکه انتقال کالاهای ایران از چهار دروازه گمرکی رسمی ایران و افغانستان به عهده شرکت و موسسه خریدار بوده که معمولا به خوبی میدانند چگونه میتوانند کالاهای خریداری شده خود از ایران را که به منطقه گمرکی منتقل شده به مبادی مصرف برسانند. البته نمیتوان از احتمال تغییر و تحول شرایط و تکانههای اقتصادی شدید که بر اساس بحران شدید امنیتی به وجود میآید غافل شد.
روند تجارت در مرزهای میلک و ماهیرود عادی است
در این رابطه همچنین رایزن بازرگانی سابق ایران در افغانستان گفت: روند تجارت در دو مرز میلک و ماهیرود کاملا عادی است و مشکلی برای تردد کامیونهای حمل کالاهای تجاری وجود ندارد.
محمدمهدی جوانمردقصاب درباره آخرین وضعیت تردد کامیونهای حمل کننده کالاهای تجاری بین ایران و افغانستان گفت: روند تجارت بین ایران و افغانستان بعد از اتفاقات اخیر در افغانستان کاملا عادی شده و هیچ مشکلی برای عبور و مرور کامیونهای تجاری وجود ندارد.
رایزن بازرگانی سابق ایران در افغانستان بیان کرد: تردد کامیونهای حمل کالا از دو گمرک میلک و ماهیرود پس از تسلط طالبان بر برخی مناطق این کشور کاملا به حالت عادی بازگشته و حمل کالای تجاری از این دو گمرک طبق روال سابق در حال انجام است. وی افزود: البته هنوز مشکلاتی در گمرک دوغارون برای تردد کامیونها وجود دارد.
جوانمردقصاب با بیان اینکه تجار افغانستانی اغلب کالاهای ایران را درب کارخانه از تولیدکنندگان تحویل میگیرند و در همانجا نیز تسویه حساب میکنند، گفت: همچنین تجار ایرانی کالاها را در مرز به تجار افغانستانی تحویل میدهند، به این صورت که بار کامیونهای ایران به کامیونهای افغانستانی منتقل میشود و معمولا کامیونهای ایرانی وارد خاک افغانستان نمیشوند.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :