رونق معدنکاری وابسته به آزادسازی واردات ماشین‌آلات
به گزارش جهان صنعت نیوز: در حالی که ماشین‌آلات نیاز اولیه معدنکاران است اما امروز این حوزه از تامین آن به دلایل مختلف از جمله سیاست‌های دولت، تحریم و افزایش نرخ دلار بازمانده است. با اینکه اواخر بهمن‌ماه سال گذشته بود که معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد که واردات ماشین‌آلات راه‌سازی و معدنی در رده تولیدات هپکو از نیمه دوم سال ۹۶ ممنوع شده و برای ماشین‌آلاتی که تولید داخلی ندارند، امکان ثبت‌سفارش فراهم است اما هنوز نگرانی‌ها باقی است. هرچند از صدور بخشنامه آزادسازی واردات ماشین‌آلات معدنی خبر داده شد اما آزادسازی به شرط‌ها و شروط‌ها بوده است. مهم‌ترین مساله اینکه خریداران متقاضی منوط به خرید یک دستگاه از شرکت هپکو هستند. وزارتخانه گفته که با این هدف به دنبال حمایت از شرکت‌های داخلی است و برای جلوگیری از ضرر شرکت هپکو واردکنندگان ماشین‌آلات معدنی باید یک دستگاه از تولیدات این شرکت را خریداری کنند.
مساله این است که قیمت ماشین‌آلات هپکو آنچنان ارزان‌تر از ماشین‌آلات خارجی نبوده و آنها چندان مزیت رقابتی با مشابه خارجی ندارند. ضمن اینکه تا هپکو تولید خود را گسترش دهد و بخواهد به نیاز معدنکاران پاسخ دهد ممکن است سال‌ها طول بکشد! حالا تکلیف معدنکاران چیست؟ آیا باید سال‌ها منتظر بمانند تا هپکو نیازشان را تامین کند؟!
با اینکه مدتی است از صدور این بخشنامه می‌گذرد اما روزنامه «جهان‌صنعت» در این شماره به تاثیر چنین تصمیماتی بر کارکرد فعالان معدنی توجه کرده است. در این رابطه کوروش شعبانی نایب‌رییس انجمن مس ایران در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» گفت: طبق بخشنامه معاونت معدنی وزارت صمت اعلام شده که سن ماشین‌آلات وارداتی از ۵ به ۱۰ سال افزایش پیدا کند که این موضوع برای فعالان معدنی خوشحال‌کننده است و همچنین از آزادسازی ورود ماشین‌آلات صحبت شد اما شرطی برای آن در نظر گرفته‌اند که کمی جای تامل دارد. آن هم اینکه به دلیل اینکه صنایع داخلی متضرر نشوند فعالان معدنی در صورتی می‌توانند ماشین‌آلات وارد کنند که آن دستگاه در داخل وجود نداشته باشد.
شعبانی تصریح کرد: به این ترتیب فعالان معدنی ناچار هستند که ترجیحا ماشین‌آلات داخلی را خریداری کنند و آن مواردی را وارد کنند که حاصل تولید داخل نیستند.
تاثیر منفی وضعیت ماشین‌آلات در تولید معادن
در حال حاضر ماشین‌آلات موجود در معادن کشور، اکثرا فرسوده هستند. همین امر موجب افزایش میزان هزینه در حلقه اولیه معدنکاری یعنی اکتشاف و استخراج شده است. به باور کارشناسان با اینکه در گذشته دولت ماشین‌آلات معدنی از جمله لودر و بلدوزر را به راحتی در اختیار بهره‌برداران قرار می‌داده و برای ورود آن به معدنکاران کمک می‌کرده اما این روند به تدریج متوقف شده است. طوری که امروز تامین ماشین‌آلات آنقدر با موانع داخلی و خارجی رو‌به‌رو شده که فعالیت معدنکاری را مستهلک و از استانداردهای روز دنیا به دور کرده است.
شعبانی با اشاره به اینکه مشکل تامین ماشین‌آلات می‌تواند روی فعالیت تولیدی در معدن اثر منفی بگذارد، گفت: با توجه به اینکه تولید هپکو به این زودی‌ها شکل نمی‌گیرد و با توجه به اینکه فعالان معدنی منوط به خرید از هپکو هستند در نتیجه به طور حتم سرعت معدنکاری کاهش می‌یابد.
بازگشت دوباره هپکو
شعبانی درباره پیامدها و مزایای ورود دوباره هپکو به فعالیت گفت: سال‌هاست که هپکو تولید‌کننده نبوده و حالا بعد از مدت‌ها دوباره می‌خواهد فعال شود. هرچند در گذشته این مجموعه تولید داشته و کمتر مخاطبانی از آن ناراضی بودند اما سوال اصلی این است که آیا امروز هپکو ظرفیت تولید دارد؟ اگر تولیدش چندین سال به درازا بکشد، تکلیف فعالان معدنی چیست؟! آنها چقدر می‌توانند منتظر تولید داخلی باشند!
او تاکید کرد: درواقع مسوولان مربوطه باید به دنبال ایجاد ظرفیت تولید باشند نه اینکه با چنین تصمیماتی روند کار را کند کنند. اگر هپکو می‌توانست پنج هزار ماشین تولید کند جای نگرانی نبود و حرف مسوولان قابل قبول بود اما با تولید ۵۰۰ دستگاه راه به جایی نمی‌بریم!
اواخر فروردین ماه سال جاری بود که وجیه‌الله جعفری در نشستی با حضور معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت، رییس خانه معدن، مدیران ارشد شرکت‌های ملی صنایع مس، گل‌گهر و چادرملو و نیز مدیرعامل شرکت هپکو، محورهای حمایت‌بخش معدن از این شرکت را عنوان کرد. طی این نشست مشکلات پیش‌رو در تامین ماشین‌آلات معدنی و نیز راهکارها و برنامه‌های تامین ماشین‌آلات توسط هپکو به منظور حمایت از این شرکت مطرح شد و مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
جعفری در این نشست گفت: تامین ماشین‌آلات بخش معدن، حمایت از شرکت هپکو، بازسازی ماشین‌آلات معدنی شرکت‌های بزرگ همچون گل‌گهر و چادرملو و بررسی برنامه هپکو برای تولید و واردات ماشین‌آلات معدنی، از محورهای حمایتی بخش معدن از شرکت هپکو است. وی افزود: همچنین اعلام نیاز شرکت ملی صنایع مس ایران برای خرید برخی ماشین‌آلات معدنی به هپکو و نیز پیشنهاد انجام نیازسنجی خانه معدن ایران از معادن کوچک و متوسط در راستای تامین ماشین‌آلات مورد نیاز آنها و نیز حمایت از هپکو از دیگر دستاوردهای این نشست است. در این نشست، علی‌محمد رفیعی مدیر عامل هپکو نیز به تشریح برنامه‌ها و خدمات پس از فروش این شرکت برای تامین نیازهای بخش معدن در تامین ماشین‌آلات و تجهیزات پرداخت.
همچنین اردشیر سعدمحمدی مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران ضمن بررسی مشکلات موجود و استانداردهای مورد نیاز ماشین‌آلات معدنی گفت: شرکت ملی صنایع مس با انجام سفارش خرید ماشین‌آلات، از هپکو حمایت خواهد کرد. محمدرضا بهرامن رییس خانه معدن ایران نیز ضمن بررسی برخی مشکلات در تامین ماشین‌آلات معدنی گفت: به منظور تامین نیاز معادن کوچک و متوسط و حمایت از هپکو، نیازسنجی معادن را در دستور کار خود قرار خواهیم داد.
در این رابطه شعبانی با اشاره به اینکه برای فعال شدن هپکو، معدنی‌ها هم همکاری کرده‌اند و موضوعی نبوده که دولت یکجانبه تصمیم بگیرد به «جهان‌صنعت» گفت: خانه معدن و اتاق بازرگانی در این راستا پیش‌قدم شدند که با هپکو همکاری کنند بنابراین ما مخالف فعالیت هپکو نیستیم. اما پیشنهاد داده شده که هپکو ماشین‌آلات فرسوده را بازسازی و احیا کند و نه اینکه از ابتدا سمت تولید برود. او تصریح کرد: امروز هزاران دستگاه وجود دارد که نیاز به بازسازی دارد و هپکو با ورود در این حوزه کمک بزرگی به تولیدکننده‌های داخلی می‌کند.
لزوم آزادسازی واردات، بدون قید و شرط
افزایش بی‌رویه هزینه‌های بخش معدن بسیاری از معادن را از تمرکز بر هدف نهایی خود دور کرده است. به باور فعالان معدنی امروز تامین نیاز اساسی معادن به یک هدف دست‌نیافتنی برای معدنکاران و اغلب صنایع مادر در این حوزه تبدیل شده است که دولت باید برای رفع آن چاره‌اندیشی کند.
در این روند باید به فعالان معدنی فرصت، امکانات و تجهیزات لازم داده شود تا بتوانند در رونق تولید نقشی داشته باشند. به طور مثال می‌توان از اجازه ورود ماشین‌آلات دست دوم با حداقل هزینه برای معدنکاران یاد کرد. ضمن اینکه شرایطی فراهم شود تا تکنولوژی تولید از کشورهای دیگر وارد ایران شود و تولیدکنندگان داخلی خود دست به کار شوند.
شعبانی درباره اینکه چه پیشنهادی برای حل مشکل دارید، گفت: همزمان با فعالیت هپکو باید واردات هم آزاد بشود. اگر این روند را جدی نگیریم به جایی می‌رسیم که معادن تعطیل شوند. امروز هزینه اجاره دستگاه آنقدر بالاست که دیگر معدنکاری توجیه اقتصادی ندارد و به تدریج شاهد رکود معادن خواهیم بود. به طور مثال هزینه اجاره بیل مکانیکی ۲۲۰ ساعتی بیش از ۴۰۰ هزار تومان است که البته در استان‌های مختلف متفاوت است.
او تاکید کرد: با توجه به اینکه هزینه تولید مواد معدنی بالاست و عنقریب است که معادن با رکود و تعطیلی مواجه شوند بنابراین انتظار داریم که در ابتدا ظرفیت تولیدمان را افزایش دهیم و بعد دولت شرط و شروط بگذارد.
افزایش نرخ دلار و نقش تحریم‌ها
ازآنجا که افزایش قیمت هر کالایی در کشور بی‌ارتباط با افزایش نرخ ارز نیست، بنابراین ماشین‌آلات و ابزارآلات معدنی نیز از این حوزه مستثنی نیستند. در واقع با افزایش نرخ دلار در ایران روند فعالیت معدنکاری تحت تاثیر قرار گرفته است. حالا به گفته برخی فعالان معدنی جلوگیری از ورود ماشین‌آلات در دوره‌ای که قیمت ارز مناسب‌تر بود، به نوعی ظلم به معدنکار محسوب می‌شود؛ چراکه قیمت ماشین‌آلاتی که توان خرید آنها در زمانی که نرخ ارز تا این حد متورم نشده بود، اکنون دشوار یا به نوعی غیرممکن شده است.
تحریم‌ها نیز به طور حتم در بالا رفتن قیمت‌ها در بخش معدن تاثیر‌گذار بوده‌اند. در این روند دولت باید تمهیداتی را اعمال کرده تا تحریم‌ها کاهش پیدا کند. ازآنجاکه بخش خصوصی آنچنان توانمند نیست که بتواند به تنهایی تاثیر شگرفی در اقتصاد ایفا کند، به این ترتیب وظیفه حاکمیت است که با نظارت و حمایت‌های لازم مشکلات افزایش هزینه‌های معدنکاری را کاهش دهد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدنلینک کوتاه :
