بررسی شرکت‌های حوزه فناوری: شرکت مبین‌وان کیش
مهدی سادات بکائی * شرکت مبین‌وان کیش فعالیت خود را از سال ۱۳۸۹ به عنوان یکی از شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات دیجیتال اطلاعات و ارتباطات در زیرمجموعـه هلـدینگ تدبیر ایران آغاز کرده است. شرکت در سال ۱۳۹۵ به سهامی عام تبدیل شده و پس از پذیرش در شرکت فرابورس، معادل ۱۰ درصد از آن در سال ۱۳۹۶ با نماد «اوان» در بازار سرمایه به عموم عرضه شد.
خدمات ارزش‌افزوده در شرکت مبین‌وان کیش در اپراتور تلفن همراه فعال است. سرویس‌های پیاده‌سازی شده بر این بسترها با هدف ارائه محتوای غنی در حوزه خدمات ارزش‌افزوده و با تکیه بر تامین‌کنندگان توسعه یافته‌اند.
فعالیت شرکت عبارت از انجام کلیه فعالیت‌ها در حوزه ICT از جمله تامین و ارائه و توسعه خدمات ارزش‌افزوده مخابراتی- بازاریابی و توسعه خدمات داده‌ها، ارائه خدمات تلفن همراه و ثابت، تاسیس و توسعه شبکه‌های مخابراتی و رایانه‌ای به عنوان اپراتور ارائه‌کننده خدمات مربوط، مشاوره، طراحی، مهندسی و بهره‌برداری از شبکه‌های مخابراتی و الکترونیکی در ایران و خارج از کشور، اجازه فعالیت و سرویس‌های ارزش‌افزوده روی موبایل در تمامی حوزه‌ها، فعالیت در حوزه ارائه محتوای دیداری و شنیداری و نوشتاری یا ترکیبی از آنها از طریق شبکه گسترده جهانی و به طور کلی انجام هرگونه فعالیت مجاز در رابطه با موضوع فعالیت شرکت است.
نیروی انسانی شرکت در پایان سال ۱۳۹۹ شامل ۴۲ نیروی تمام‌وقت و سه نیروی پیمانکار مجموعا ۴۵ نفر بوده که ۲۵ نفر از آنها یعنی ۵۵ درصد را افراد با تحصیلات کارشناسی تشکیل می‌دهد.
سرمایه شرکت در حال حاضر ۲۰ میلیارد تومان است. شرکت گسترش الکترونیک مبین ایران با مالکیت ۴۶/۲۱ درصدی بیشتر یا سهم را در این شرکت به خود اختصاص داده است. ارزش بازاری شرکت در بازار سرمایه ۷۶۵ میلیارد تومان بوده که با توجه به شناوری حدود ۲۵ درصدی، سهم سهامداران خرد از کل ارزش بازاری شرکت ۱۹۵ میلیارد تومان است.
با توجه به عدم وجود تنوع در منابع درآمدی شرکت و وابستگی فعالیت درآمدی شرکت به تصمیمات وزارت ارتباطات، شرکت مبین‌وان کیش در سال ۱۳۹۹ در حال گذر از منابع درآمدی محدود و ورود به کسب‌وکارهای پایدار و حاشیه سودهای متنوع و ورود به امر سرمایه‌گذاری در جهت ایجاد هلدینگ مبین‌وان کیش است. شرکت مبین‌وان کیش در جهت حفظ انسجام شرکت و در راستای استفاده مولد از دارایی‌های در اختیار خود اقدام به فروش ساختمان مرکزی دفتر تهران و تبدیل آن به شرکت انتقال داده آسیاتک کرده که می‌توان این تبدیل دارایی را از دو منظر مورد بررسی قرار داد. از منظر دیدگاه نگهداری سهام و استفاده از ظرفیت‌های ایجاد کسب‌وکار با شرکت انتقال داده‌های آسیاتک می‌توان علاوه بر رشد قیمت سهام پس از عرضه در بازار سرمایه نسبت به ایجاد منبع درآمدی جدید اقدام کرد. از منظر فروش سهام خریداری شده پس از عرضه در بازار سرمایه علاوه بر شناسایی سود حاصل از فروش در جهت تامین نقدینگی برای خرید شرکت‌های استارت‌آپی و سرمایه‌گذاری در خرید شرکت‌ها، هدف تیم مدیریت ایجاد شرکت مبین‌وان کیش در قالب یک هلدینگ سرمایه‌گذاری است.
میزان درآمد شرکت در سال ۱۳۹۹ مبلغ ۱۶۰ میلیارد تومان بوده است. شناسایی درآمد از سه محل اصلی شامل خدمات ارزش‌افزوده تلفن همراه، درآمد حاصل از تولید برنامه‌های مشارکتی و فروش شارژ صورت می‌گیرد که بیشترین سهم از کل درآمد شرکت مربوط به فروش شارژ به مبلغ ۱۳۶ میلیارد تومان بوده است. در واقع ۸۵ درصد از درآمد شرکت در سال مالی ۱۳۹۹ از محل فروش شارژ به دست آمده است.
بهای تمام‌شده شرکت بسیار بالا بوده (به علت حاشیه سود بسیار پایین فروش شارژ که به تنها منبع اصلی درآمد شرکت تبدیل شده) و حدود ۱۵۹ میلیارد تومان است. با این حساب حاشیه سود ناخالص شرکت کمتر از یک درصد و حدود ۹/۰ درصد است. حاشیه سود ناخالص سال گذشته ۵/۱۳ درصد بوده است که جای تامل دارد. درآمد شرکت در سال ۱۳۹۹ با رشد ۳۵ درصدی مواجه بوده در حالی که رشد بهای تمام شده شرکت نسبت به سال گذشته ۵۷ درصد بوده که می‌توان گفت هزینه‌های شرکت با رشد بسیار بیشتری نسبت به درآمدهای شرکت مواجه بوده است. هزینه‌های فروش و اداری شرکت با کاهش ۶/۱ میلیارد تومانی به مبلغ ۳/۶ میلیارد تومان رسیده است. شرکت در سال ۱۳۹۹ حدود پنج میلیارد تومان زیان عملیاتی شناسایی کرده بدین معنا که فعالیت‌های اصلی شرکت زیانده بوده است. اما به لطف شناسایی ۲۵ میلیارد تومان درآمد غیرعملیاتی که درآمد پایداری نیست و احتملا از فروش سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری به دست آمده، در نهایت شرکت سال ۱۳۹۹ را زیان شناسایی نکرده و با سود خالص ۵/۱۹ میلیارد تومانی به پایان رسانده است.
جمع دارایی‌های شرکت ۱۲۰ میلیارد تومان بوده که حدود نیمی از آن را مطالبات شرکت تشکیل می‌دهد. بدهی‌های شرکت نیز ۶۴ میلیارد تومان بوده که پرداختنی‌های تجاری به مبلغ ۳۷ میلیارد تومان بیشترین سهم را به خود اختصاص می‌دهد.
نکته پایانی
شرکت مبین‌وان کیش در راستای تبدیل شدن به یک شرکت هلدینگ و مادر تلاش‌های خود را آغاز کرده و سعی دارد تا با سرمایه‌گذاری در شرکت‌های دیگر و عرضه آنها در بازار سرمایه هدف خود را تقویت بخشیده و توسعه دهد. اما نکته مهم مربوط به جریان نقد و صورت‌های مالی شرکت است. سود ناخالص ۵/۱ میلیارد تومان در مقابل فروش ۱۶۰ میلیارد تومان زنگ خطری است که نشان می‌دهد شرکت به علت تکیه کردن بر فروش شارژ به منظور کسب درآمد و رضایت به حاشیه سود پایین، باید نسبت به کنترل مخارج خود حساسیت بیشتری نشان دهد. رشد ۵۷ درصدی در بهای تمام شده در مقابل رشد ۳۵ درآمد نسبت به سال گذشته نیز از دیگر موضوعاتی است که نیاز به درایت مدیران شرکت دارد. از طرفی فروش صندوق‌های سرمایه‌گذاری‌های بورسی به منظور شناسایی درآمد و با هدف از زیان خارج کردن سود خالص، ابزاری است که کیفیت سود را بسیار پایین آورده و این اقدامات از نگاه تیزبین سهامداران خبره پوشیده نخواهد ماند.
* کارشناس سرمایه‌گذاری و تحلیل بازار سرمایه
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :