به وقت عمل
به گزارش جهان صنعت نیوز: برخی تحلیلگران با این تصور که رییسی به اندازه روحانی مخالف داخلی ندارد و همسو با سایر قوا است کارش را ساده می‌پندازند و برخی دیگر با در نظر گرفتن این مهم که بسیاری از مشکلات داخلی بدون تغییر در سیاست خارجی و تعامل با جهان رفع نشدنی می‌نماید و تصمیم‌گیری در این باره نیز فراتر از دولت انجام می‌شود، گمان می‌کنند که رییسی در ایجاد تحول و تغییرات قابل لمس برای مردم موفقیت چشمگیری نخواهد داشت.
دوگانه تحول
اسماعیل گرامی‌مقدم، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و سخنگوی حزب اعتماد ملی در گروه نخست جای می‌گیرد. او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» گفت: «آقای رییسی با توجه به سوابقی که دارد می‌تواند اثرگذار باشد و تحول ایجاد کند اما اینکه تحول ایجاد شده در راستای مطالبه اکثریت مردم باشد یا صرفا در جهت مطالبات درصدی که به او رای داده‌اند بحث دیگری است.»
وی افزود: «به نظر من آقای رییسی می‌تواند منشاء تحول در حوزه سیاست خارجی باشد زیرا سیاست خارجی بر اقتصاد و مسائل دیگر هم اثرگذار است. برای اینکه مشخص شود تحول ایجاد شده در دولت رییسی ما را به چه سمت و سویی می‌برد، باید منتظر مانده و در روزهای آینده ببینیم که آیا او سیاست تهاجمی را در دستور کار قرار می‌دهد و تنش‌ها را افزایش داده و به مذاکره برنمی‌گردد یا اینکه به مذاکره برگشته و در منطقه با عربستان و کشورهای دیگر تنش‌زدایی می‌کند.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در پاسخ به اینکه «آیا منشاء تحول دانستن رییسی در سیاست خارجی منافاتی با این اصل که سیاست خارجی را سیاست‌های کلان نظام تعیین می‌کند، ندارد؟» گفت: «ایجاد تحول دو مفهوم دارد. سیاست آقای روحانی مذاکره بود و تلاشش را می‌کرد که موانع را حل کند و در دولت اول موفق به امضای توافقی شد که موجب ورود شرکت‌های خارجی در حوزه‌های مختلف شد. آقای رییسی می‌تواند در این مسیر قرار بگیرد اما اگر نگرفت و وارد مسیری که آقای جلیلی ترسیم می‌کند، قرار بگیرد تحولی خلاف جهت دولت فعلی ایجاد کرده است. لذا مساله این است که ما چه تعریفی از تحول داریم.»
گرامی‌مقدم گفت: «اگر منظور از تحول تنش‌زدایی با دنیا باشد، به نظر من آقای رییسی به دلایلی توان این کار را دارد. به این خاطر که مناسبات رییسی با ارکان قدرت در جمهوری اسلامی قابل تاثیرگذاری است. او با رهبری، شورای نگهبان، خبرگان رهبری، نهادهای امنیتی و قوه قضاییه مناسبات قابل ملاحظه‌ای دارد و با این توان قادر به تنش‌زدایی است. اما اگر خودش یا این ارکان اعتقاد داشته باشند که دولت رییسی به مذاکرات برنگردد و مذاکره را سخت‌تر کند، بحث دیگری است و ما در جهت دولت احمدی‌نژاد حرکت خواهیم کرد و آن سیاست‌ها موجب افزایش تنش در منطقه خواهد شد.»
وی با بیان اینکه «الان نمی‌توانیم برآورد دقیق و درستی از این ندارم رییسی متحولانه برخورد خواهد کرد یا خیر» گفت: «این مساله در سیاست داخلی نیز صدق می‌کند. مثلا اکنون بحث طرح صیانت از فضای مجازی در مجلس مطرح است و آقای رییسی باید نسبت به آن اعلام موضع کند. به نظر من مجلس با این تصویب این طرح در وهله اول دولت رییسی را تخریب می‌کند. اولا به این خاطر که مردم بی‌اعتماد می‌شوند. شاهد هم هستیم که طیف‌های مختلف از برانداز گرفته تا حزب‌اللهی مخالف این طرح هستند. دوما به این خاطر که تصویب این طرح فضای اقتصادی بسیاری از کسب‌وکارها را از بین برده و دولت رییسی را مجبور می‌کند برای ایجاد کسب‌وکار در جاهای دیگری هزینه کند بنابراین این طرح علیه دولت رییسی است و باید اعلام موضع کند. اگر او هم حمایت کند که مسلما تحولی صورت نخواهد گرفت اما اگر مخالف باشد، در جهت تحول است.»
شانس بی‌رقیبی
جلال میرزایی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده پیشین مجلس نیز تقریبا همین نظر را دارد. او حتی از گرامی‌مقدم خوشبین‌تر است و به شرح دلایل خود می‌پردازد. او در این باره به «جهان‌صنعت» گفت: «کار آقای رییسی برای ایجاد تغییر و گرفتن تصمیمات در ارتباط با برخی چالش‌ها به خصوص در حوزه روابط خارجی داریم، راحت‌تر است. او بر خلاف دولت روحانی که با یک جریان مخالفی که مانع از اتخاذ برخی تصمیمات می‌شد، مواجه بود، این مانع را ندارد.»
وی افزود: «با توجه به وضعیت کشور و تجاربی که به دست آمده، با توجه به اینکه کشور نیاز به یک انسجام دارد تا دولت در این اوضاع که مردم از نظر معیشتی در تنگنا هستند، زودتر کارهایی را انجام دهد به نظر می‌رسد که آقای رییسی در موقعیتی است که بتواند تصمیماتی را گرفته و آن را با همراهی و مشارکت خیلی از سازمان‌ها و نهادها به اجرا درآورد.»
میرزایی ادامه داد: «مساله دیگر موضع جریان رقیب رییسی یعنی اصلاح‌طلبان است. آنها نیز تا جایی که رییسی به سوی تنش‌زدایی در مسائل خارجی برود، با او تقابل نمی‌کند. موضع‌گیری برخی چهره‌های سیاسی این جریان تاکنون روشن کرده که حتی اگر برخی تصمیمات رییسی باعث دوری بیشتر اصلاح‌طلبان از قدرت بشود، به خاطر مصالح خود ترجیح می‌دهند که این تصمیمات گرفته شود. یعنی انتظار دارند که با توجه به وضعیت کشور، پیچیدگی‌ها و فشارهایی که هست آقای رییسی مشکلات را حل کند و در قدرت هم بماند. ترجیح جریان رقیب رییسی این است که او تصمیمات لازم را بگیرد زیرا منافع ملی بر انتظارات جناحی مقدم است لذا اگر بتواند در راستای منافع ملی برخی پرونده‌ها را حل و فصل کند، فضای داد و ستد با خارج را عادی و فضای کسب‌وکار داخلی در نتیجه آن رونق بگیرد و فشار بر مردم کم شود، از اقدامات او استقبال می‌کنند.»
وی خاطر نشام کرد: «به نظر من اگر رییسی طبق همین روال چند هفته گذشته در بحث کابینه ادامه دهد یا خودش را درگیر برخی مسائل مثل فضای مجازی و برگزاری مراسم ماه محرم و… نکند، همچنین به حل مسائل اصلی که وضعیت معیشتی مردم است بپردازد می‌تواند قدم‌های کوچکی بردارد.»
حدود اختیارات
جلال جلالی‌زاده عضو حزب اتحاد ملت اما کمتر به منشاء تحول بودن رییسی امیدوار است. او در گفت‌وگویی با «جهان صنعت» با تاکید بر اینکه «کاش روسای جمهور در ایام تبلیغات انتخاباتی دایره قدرت، مسوولیت و اختیارات خود را به مردم می‌گفتند تا مردم در ایام ریاست جمهوری از آنان انتظارات زیادی نداشته باشند» گفت: «واقعیت این است که رییس‌جمهور همچنان که از دوره آقای خاتمی تا امروز مشخص شده است در حد تدارکات‌چی و یا فردی با اختیارات ۲۰ یا
۳۰ درصدی بوده است. به نظر من اگر مساله اختیارات رییس‌جمهور برای مردم شفاف شود می‌توان انتظارات دقیق‌تری نیز از او داشت.»
وی افزود: «من فکر می‌کنم که هیچ رییس‌جمهوری در بحث روابط خارجی امکان تصمیم‌گیری ندارد. بنابراین اگر از اول به مردم شفاف گفته باشد که تا کجا اختیار دارد و فراتر از آن وعده ندهد، انتظار مردم نیز مطابق با واقعیت است. یا اگر به رییس‌جمهور اختیار و قدرت داده شود که مثلا با کشورهای منطقه، غرب یا آمریکا مذاکره کنند، یا مثلا مشخص شود که تصمیمات وزیر خارجه حد چه باشد و… می‌توان قدری امیدوار بود. اما اگر واقعا رییس‌جمهور قدرت اختیار وزرای خود را نداشته باشد و یا قاطعانه نتواند تصمیمات لازم را بگیرد، انتظار تغییری هم نباید داشت.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب دولت احمدی‌نژاد را مثال زد و گفت: «کاری به درستی یا نادرستی تصمیمات ندارم اما احمدی‌نژاد در موارد خودش تصمیم می‌گرفت و تلاش می‌کرد که در مقام مجری قانون اساسی یا رییس‌جمهور و شخص دوم مملکت توان خود را نشان دهد. آقای رییسی هم با توجه به وضعیت نابسامان و مشکلات فراوانی که پیش رو دارد اگر از اختیارات کامل برخوردار نباشد، اگر نتواند از کارشناسان خبره در حوزه مسائل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی استفاده کند وضعیتی بهتر از آقای روحانی نخواهد داشت.»
جلالی‌زاده در پیش‌بینی اینکه رییسی قدرت اثرگذاری بیش از روحانی را دارد یا خیر؟ گفت: «با این مجلسی که داریم روز به روز ناامیدتر می‌شوم. اگر قرار باشد که رییسی مقابل مجلس بایستد من احتمال می‌دهم که مجلس با ایجاد مشکلات فراوان در مقابل وزرا و کابینه او، مشکلات بیشتری برای وی ایجاد کند و رییسی هم در مقابل این مشکلات تاب تحمل نخواهد داشت.»
عنصر زمان
با همه این اوصاف آنچه واقعا مساله را روشن می‌کند، گذر زمان و البته مشاهده اقدامات دولت و همچنین حامیان و منتقدان آن است. باید صبر کرد و دید که رییسی در مسیر ایجاد تغییر و تحول گام برمی‌دارد یا به یک تدارکات‌چی بدل می‌شود. همچنین باید دید که او مثل امروز بی‌رقیب و محبوب جریان اصولگرا باقی می‌ماند یا رفته رفته و به دنبال مسائلی مثل سهم‌خواهی‌ها، مورد نقد قرار می‌گیرد.
اخبار برگزیدهسیاسیلینک کوتاه :