ناقوس مرگ زمین
به گزارش جهان صنعت نیوز: هیات بین دولتی تغییرات آب و هوایی با انتشار گزارش تازه‌ای به این نتیجه رسیده که خط قرمز مهار میانگین افزایش دمای جهان به ۵/۱ درجه سانتیگراد که در توافقنامه پاریس آمده احتمالا در حدود سال ۲۰۳۰ نقض خواهد شد. این بدین معنی است که این خط قرمز، یک دهه زودتر از آنچه خود این هیات سه سال پیش پیش‌بینی کرده بود، نقض خواهد شد. این گزارش که توسط ۲۳۴ دانشمند از ۶۶ کشور تهیه شده اعلام می‌کند که یافته‌های آنان ثابت می‌کند هیچ شک و تردیدی در این وجود ندارد که سبک زندگی بشر و گازهای گلخانه‌ای که ما منتشر می‌کنیم باعث تغییرات اقلیمی کنونی است.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در این خصوص هشدار داد که استفاده از سوخت‌های فسیلی در حال نابود کردن کره زمین است و گفت که گزارش جدید سازمان ملل «باید ناقوس مرگ» استفاده از زغال‌سنگ و نفت و گاز را به صدا درآورد.
این گزارش می‌نویسد که ما هشدارها را نادیده گرفتیم و اکنون دیگر دیر شده است: گرمایش جهانی برای انتقام‌گیری از راه رسیده است و دمای متوسط زمین را در حدود سال ۲۰۳۰ به ۵/۱ درجه سانتیگراد بالاتر از سطوح پیش از دوره صنعتی خواهد رساند.
گزارش روز دوشنبه هیات بین دولتی تغییرات آب و هوایی دقیق‌ترین بررسی علمی آب و هوای زمین است که تاکنون انجام شده و دبیرکل سازمان ملل آن را «آژیر قرمز برای بشریت» نامیده است. این گزارش ۹۰ روز پیش از یک نشست مهم آب و هوایی جهانی منتشر شده است.
آنتونیو گوترش با اشاره به این گزارش گفته که برای حذف کربن از بخش انرژی به اقدام فوری نیاز است. او می‌گوید که زنگ هشدارها کَرکننده است و شواهد، انکارناپذیر، انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از سوختن سوخت‌های فسیلی و ادامه جنگل‌زدایی باعث خفه شدن سیاره ما شده و میلیاردها نفر را در معرض خطر فوری قرار داده است.
دبیرکل سازمان ملل تاکید کرد که اگر نیروهای فعلی خود را با هم ترکیب کنیم، می‌توانیم از فاجعه آب و هوایی جلوگیری کنیم، اما، همان‌طور که این گزارش روشن می‌کند، نه زمانی برای تاخیر وجود دارد و نه محلی برای بهانه‌گیری.
به نوشته گزارش جدید، سطح گاز دی‌اکسیدکربن در جو کره زمین در حال حاضر در بالاترین حد خود در حداقل دو میلیون سال گذشته قرار گرفته و سطح متان و اکسید نیتروژن در بالاترین حد خود از ۸۰۰ هزار سال پیش تاکنون است. افزایش این گازها در جو زمین، باعث گیر افتادن هرچه بیشتر گرمای خورشید در جو شده است و در نتیجه آن، همراه با گرم‌تر شدن زمین، اقلیم بیشتر مناطق کره زمین آشفته شده و آشفته‌تر خواهد شد.
هیات میاندولتی سازمان ملل با توجه به بارش‌های سیل‌آسا، امواج گرما و بالا آمدن سطح دریاها در مورد پیامدهای گرمایش زمین هشدار جدی داده و به تاکید خواسته است، میزان تولید دی‌اکسید کربن به فوریت و به‌طور اساسی کاهش یابد.
حجم گازهای گلخانه‌ای در اتمسفر چنان افزایش یافته که هدف محدودساختن گرمایش زمین در سطح ۵/۱ درجه را هر چه بیشتر به زمانی دورتر پرتاب کرده است: احتمال دارد چند دهه دیگر حتی این مرز گرمایش را نیز پشت سر بگذاریم. این، پیام کانون گزارش هیات میاندولتی تغییرات آب‌وهوایی سازمان ملل متحد (IPCC) است که مورد تایید نمایندگان ۱۹۵ کشور قرار گرفته و اکنون منتشر شده است.
در حالی که امواج گرما و بارندگی‌های شدید طی چند هفته گذشته کشورهای ثروتمند و فقیر را درنوردیده و به رکورد بی‌سابقه رسیده است، گزارش این هیات تمام دانش بشری در زمینه تغییرات اقلیمی را گردآوری کرده و با اتکا به بیش از ۱۴هزار پژوهش و مطالعه کارشناسان از سراسر جهان نتایج خود را منتشر کرده است.
این گزارش جهانی مبسوط‌ترین بررسی در نوع خود در این زمینه است. این تحلیل منتشرشده دانشمندان، بازتاب‌دهنده تصویری عقلایی از سیاره‌ای است که در کمتر از یک سده به دست انسان به شکلی اساسی در آن دخل و تصرف شده است.
دانشمندان که از سال‌ها پیش در این مورد مکررا هشدار داده و از بی‌توجهی عموم و سیاستمداران به این خطر انتقاد کرده‌اند در هفته‌های اخیر نیز بار دیگر نقش بشر در افزایش شدید تواتر خشکسالی‌ها، آتش‌سوزی‌ها و سیلاب‌ها در نقاط مختلف جهان را گوشزد کرده‌اند. به نوشته دانشمندان اقلیمی، تنها با ۱/۱ درجه سانتیگراد گرمایشی که تاکنون رخ داده، موج بی‌وقفه‌ای از بلایای مرگبار و بی‌سابقه آب و هوایی حاصل از تغییرات اقلیمی تابستان امسال جهان را فراگرفته است.
والری ماسون دلموت، که رهبری صدها دانشمند در بررسی انبوهی از شواهد و تحقیقات آب و هوایی را برای انتشار این گزارش برعهده داشته گفت: «این گزارش یک واقعیت است. ده‌ها سال است که آب و هوای زمین در حال تغییر است و نقش و تاثیر انسان بر سامانه آب و هوایی بی‌چون و چرا و مسلم است.»
افزایش سرعت گرم شدن زمین
رهبران کشورها در سال ۲۰۱۵ در یک روند پرچالش، خود را متعهد ساختند تا پایان سده حاضر گرمایش زمین را به زیر ۲درجه و در بهترین حالت زیر ۵/۱ درجه سانتیگراد محدود نگه دارند؛ تا با این اقدام مانع از تشدید وخامت اوضاع شوند.
این در حالی است که به گفته گروه پژوهشی «کلایمت اکشن تراکر» مستقر در آلمان، دولت‌ها هنوز سیاست‌هایی را پی می‌گیرند که به گرمایش ۳درجه‌ای زمین منجر خواهد شد. تمام سناریوهایی که گزارش جهانی اقلیمی مورد بررسی قرار داده، نشان می‌دهند که نمی‌توان در چند دهه به هدف ۵/۱ درجه دست یافت.
به گفته دانشمندان، در صورتی که با اقدامات سختگیرانه تلاش شود تا از آلودگی محیط زیست به طور اساسی کاسته شود، می‌توان این امید را داشت تا در پایان قرن جاری زمین‌گرمایی بار دیگر به پایین‌تر از سطح کنونی برسد. کربن‌زدایی سریع از اقتصاد جهانی، این معنا را نیز خواهد داشت که میزان قابل توجهی از دی‌اکسید کربن از اتمسفر مکیده شود. اما فن‌آوری این اقدام پرهزینه است و تاکنون هنوز مشخص نیست که با چه روشی می‌توان در این ابعاد بزرگ و ضرور عمل کند.
مالته ماینسهاوزن، دانشمند انستیتوی پژوهشی پیامدهای اقلیمی در پتسدام و از نویسندگان گزارش جهانی اقلیمی در این رابطه می‌گوید: «امروز اجتناب ورزیدن از تولید آلاینده‌ها ساده‌تر از زمانی است که پول زیادی برای مکیدن میزان زیادی از گازهای آلاینده در اتمسفر هزینه کنیم.» او می‌افزاید، آنچه امروز می‌توانیم به دست آوریم، بسیار ارزان‌تر از آن چیزی است که فردا باید هزینه‌ای گزاف برایش بپردازیم.
تاثیرات دگرگونی اقلیمی بر زمین
بر اساس آخرین ارزیابی‌ها، با هر یک درجه افزایش گرمایش زمین، حدود هفت درصد بر میزان بارندگی‌های سیل‌آسا در سطح جهانی افزوده خواهد شد؛ گردبادهای گرمسیری به بالاترین درجات به شدت ۴ و ۵ خواهند رسید و قاره آسیا بیش از پیش شاهد بارندگی‌های موسمی شدید خواهد بود. نویسندگان گزارش می‌گویند، با هر گامی که به سوی افزایش دمای جهان برمی‌داریم، دگرگونی‌های اقلیمی شدت بیشتری خواهند گرفت.
احتمال وقوع بارش‌های سیل‌آسایی که پیش از این هر ۱۰ سال یک بار رخ می‌دادند، هم‌اکنون ۳۰ درصد افزایش یافته است. اما یک افزایش دمای ۳درجه‌ای، دو یا حتی سه بار در ده سال رخ می‌دهند و۳۰ درصد آب بیشتری رها می‌شود. خشکسالی که در گذشته هر ده سال یک بار رخ می‌داد، چهار مرتبه در سال زمین را از حاصلخیزی خواهد انداخت. موج گرمایی که امروز ۲،۸ برابر محتمل‌تر است و یک درجه گرم‌تر از دوران پیش از انقلاب صنعتی است، احتمال وقوع‌اش ۴/۹ بار بیشتر و ۵ درجه گرم‌تر از آن دوران خواهد بود.
دمای بیشتر، ریسک بیشتری به همراه خواهد داشت. گزارش جهانی اقلیمی از این نقطه عزیمت می‌کند که موج‌های گرمایی که در گذشته هر ۵۰ سال یک بار در کشوری معین رخ می‌دادند، در دنیایی با افزایش دمای ۴ درجه در همان بازه زمانی می‌توانند ۳۹ بار رخ دهند. ورونیکا آیرینگ، پژوهشگر سیستم زمین در مرکز هوا و فضای آلمان و یکی از نویسندگان این گزارش در این باره می‌گوید: «این گزارش به وضوح نشان می‌دهد که هر چه سریع‌تر باید دست به اقدام زد.»
تاثیر چرخه معکوس بر سرعت گرمایش
برخی دگرگونی‌های ناشی از تغییرات اقلیمی بر گرمایش زمین خواهند افزود. مواد کربنی طبیعی در اقیانوس‌ها کاهش خواهند یافت و در روی زمین با افزایش دمای سیاره تاثیر خود را از دست خواهند داد. در اثر دمای بالا، یخ‌های زمینی آب خواهند شد و میزان بالایی از گاز متان در اتمسفر رها می‌شود. برف‌ها و یخ‌هایی آب خواهند شد که تاکنون پوسته زمین را در برابر گرما خنک نگه می‌داشته‌اند. این احتمال هست که قطب شمال تا پیش از سال ۲۰۵۰ دست‌کم یک بار به مدت یک ماه کاملا بدون دریای یخ شود.
از نظر دانش‌پژوهان، اما برای یک گرمایش فزاینده و اسفناک جهانی، صرفا آب شدن مناطق پوشیده از یخ کافی نیست؛ اگرچه این مسئله، مقابله با تغییرات اقلیمی را بسیار دشوارتر خواهد ساخت. گازهای آلاینده بیشتر مانند چرخه معکوس عمل می‌کنند. با افزایش دما، دشوارتر می‌توان تاثیرات آن را پیش‌بینی کرد.
علاوه بر این، فرآیندهایی وجود دارند که دیگر نمی‌توان مانع از پیشروی آنها شد. انتظار می‌رود که سطح آب دریاها در قرن حاضر حدود نیم متر بالاتر برود. همین امروز نیز این روند به سیل‌های بیشتر و محتمل‌تر در بسیاری مناطق ساحلی انجامیده است. اما دانشمندان می‌گویند، به دلیل ناامنی‌ها در واکنش‌های سپر یخی زمین نسبت به گرمایش بیشتر، احتمال پیامدهای دهشتناک‌تری، مانند ارتفاع ۲ متری تا سال ۲۱۰۰ و ۵ متری سطح دریاها تا سال ۲۱۵۰ نیز وجود دارد.
به گفته داگلاس وگِنِر، دانش‌‌پژوه مرکز وگِنِر برای آب‌وهوا و تغییراتی جهانی در اتریش و از نویسندگان گزارش جهانی اقلیمی، با این حال اقداماتی هر اندازه کوچک در حفاظت اقلیمی می‌تواند کمک کند: «هر یک درجه یا یک دهم درجه افزایش دمایی که بتوان از آن اجتناب کرد، طبیعی است که از خطر وقوع رویدادهای شدید خواهد کاست. شاید این امر کمک کند که دیگر نباید سرمان را زیر برف کنیم.»
این گزارش هیات میاندولتی تغییرات آب‌وهوایی، اولین گزارش از مجموع سه گزارش است و انتشار آن دو ماه پیش از اجلاس سران اقلیمی COP26 در بریتانیا صورت می‌گیرد. رهبران کشورهای جهان در این اجلاس در باره راه‌حل‌ها و نیز خروج از انرژی ذغال‌سنگی تا سال ۲۰۳۰ به بحث و گفت‌وگو خواهند نشست.
از سوی دیگر، اجلاس سران به این موضوع خواهد پرداخت که آیا کشورهای ثروتمند به وعده‌های خود در مورد کمک به کشورهای فقیرتر عمل خواهند کرد یا خیر. آنها وعده داده بودند تا سال ۲۰۲۰ در راستای تطبیق با تغییرات اقلیمی، سالیانه ۱۰۰ میلیارد دلار به کشورهای تنگدست بپردازند، اما تاکنون این وعده‌ها عملی نشده‌اند.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :