۴۰ پیشنهاد عملیاتی برای ایجاد تحول در وزارت رفاه
مسلم خانی * با عنایت به تنوع و تکثر وظایف و رسالتهای گسترده مجموعه بزرگ وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی و با عنایت به طیف وسیع جامعه هدف این وزارتخانه در حوزههای گوناگون و با نظر به معرفی جوانترین وزیر ۴۰ ساله برای راهبری و مدیریت این وزارتخانه اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی، ۴۰ برنامه عملیاتی نوآورانه در راستای تحول بنیادین در این دستگاه اجرایی حاکمیتی چند بعدی به شرح زیر، پیشنهاد میشود؛
الف؛ در حوزه تعاون و تعاونیها
* برنامهریزی و اقدام برای کمک به «ایجاد کسبوکارهای تعاونی خوشه ای» و «خوشهها و شبکههای کسبوکار تعاونی» در راستای توانمندسازی و بهرهوری تعاونیها و افزایش تابآوری آنها و بسترسازی برای مضاعف نمودن سهم و نقش تعاونیها در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور
* برنامهریزی و اقدام برای ساماندهی و سازماندهی کارجویان فارغ التحصیل دانشگاهی مهارت آموخته در قالب کسبوکارهای کارآفرینانه تعاونی و ارائه بسته جامع مشوقهای ویژه تعاونیهای جوانان و تعاونیهای دانشبنیان
* برنامهریزی و اقدام برای «ایجاد کرسیهای تعاون و کارآفرینی در کلیه دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور» به منظور ترویج و توسعه فرهنگ تعاون و کارآفرینی در میان دانشجویان و کمک به ایجاد «کسبوکارهای تعاونی دانشجویی» با رویکرد ایجاد پیوند بین دانشگاه و بازارکار و تربیت دانشجویان خلاق، نوآور و کارآفرین و زمینه سازی برای اشتغالپذیری کارآفرینانه دانشجویان
* برنامهریزی و اقدام برای ایجاد رشته دانشگاهی تعاون و توسعه اقتصادی در مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری و تعامل سازنده با وزارتهای متولی آموزشهای رسمی به منظور ایجاد درس سه واحدی «آشنایی با مبانی تعاون و کارآفرینی» در کلیه رشتههای تحصیلی
* برنامهریزی و اقدام برای حمایت نظام مند و نهادینه از زنجیرههای تامین و زنجیرههای ارزش در کسبوکارهای تعاونی و ایجاد پیوند معنی دار بین تعاونیهای نوظهور و تعاونیهای بزرگ (تعاونیهای نوپدید تا زمان خودکفایی،تحت برند تعاونیهای بزرگ فعالیت خواهند کرد)
* برنامه ریزی و اقدام برای سازماندهی مشاغل خرد و خانگی در قالب تعاونیهای مادرتخصصی(تعاونیهای تامین نیاز) و بسترسازی تقنینی مناسب برای کمک به ایجاد و توسعه تعاونیهای هلدینگی و هلدینگهای تعاونی موضوعی
* برنامه ریزی و اقدام برای ایجاد تعاونیهای زراعی در روستاها و بسترسازی برای یکپارچهسازی اراضی کشاورزی تحت مدیریت تعاونیها (کلیه روستاییان در تعاونیهای اراضی یکپارچه شده هم عضو و هم سهامدار و هم شاغل خواهند بود)
* برنامهریزی و اقدام برای ایجاد و توسعه تعاونیهای انبوهسازی مسکن با استفاده از اراضی ملی و با رویکرد تولید مسکن ارزان و باکیفیت و حمایت از تعاونیهای مسکن محله به منظور احیا و مرمت و بازسازی ساختمانهای فرسوده بارویکرد هوشمندسازی، صنعتیسازی و سبزسازی ساختمانها
* برنامهریزی و اقدام برای بازتعریف نقش و جایگاه تشکلها و سازمانهای مردم نهاد تعاونی (اتحادیهها و اتاقهای تعاون) با رویکرد افزایش نقش و جایگاه حرفهای و صنفی آنان و افزایش بهینه تعامل وزارت تعاون،کارورفاه اجتماعی با آنها
* برنامهریزی و اقدام برای ایجاد وحدت فرماندهی در حوزه تعاون و تعاونیها از طریق بهسازی ساختار حمایت از تعاونیهای روستایی در حوزه وزارت تعاون،کارورفاه اجتماعی (اضافه شدن ساختار سازمان تعاون روستایی به ساختارمعاونت امورتعاون وزارت تعاون،کارورفاه اجتماعی)
* برنامهریزی و اقدام برای ایجادشبکه سراسری تعاونیهای مصرف محلی بارویکرد توانافزایی تعاونیهای مصرف کنونی و افزایش توان رقابت سازنده و مثبت آنها با کسبوکارهای شبکهای موجود از طریق توسعه نظام دیجیتال مارکتینگ در تعاونیهای مصرف ملی و ایجاد برندملی تعاونی به عنوان یک برند مطلوب کشوری و منطقهای
* برنامهریزی و اقدام برای توانمندسازی معلولین و مددجویان تحت پوشش نهادهای حمایتی از طریق ساماندهی آنان در قالب تعاونیهای کارآفرینانه و طراحی و تنظیم بسته جامع مشوقهای کارآفرینی اجتماعی به منظوربسترسازی برای توسعه اشتغال گروههای آسیبپذیر و در معرض آسیب با تاکید بر ترویج و توسعه فرهنگ مسوولیت اجتماعی در میان کارآفرینان و صاحبان کسبوکار
* برنامهریزی و اقدام برای ساماندهی صاحبان مشاغل غیررسمی (کارگران روزمزد، فروشندگان دورهگرد، کارگران خانگی و …) در قالب کسبوکارهای تعاونی موضوعی
* برنامهریزی و اقدام برای بسترسازی قانونی به منظور ایجاد «بانک تعاونیها» و حمایت همهجانبه از تعاونیهای فعال در حوزه بیمه و بسترسازی برای هدایت سرمایههای کوچک و داراییهای خرد به سمت تعاونیها در راستای مدیریت بهینه نقدینگی و سیاستگذاری بهینه الگوی ملی تامین مالی جمعی تضمین شده و تلاش سازماندهی شده برای حضور تعاونیهای کارآمد در بازار بورس
ب؛ در حوزه توسعه اشتغال و کارآفرینی
* طراحی و اجرای طرح ملی «نهضت ظرفیت اسمی» (طراحی و اجرای بسته جامع مشوقها در راستای کمک به احیای بنگاههای کسبوکار راکد و نیمهفعال با رویکرد تولید کالاها و خدمات بر اساس ظرفیت اسمی اعلام شده در مجوزهای رسمی آنها)
* ارائه کارت اعتباری یارانهای مهارتآموزی و شغلیابی به کارجویان(کارت اعتباری هر کارجو به تناسب مدرک تحصیلی او به میزان مشخصی شارژ خواهد شد و کارجویان با استفاده از این کارت برای کسب آموزشهای کارآفرینی و مهارتهای فنی و حرفهای و تامین هزینههای کاریابی اقدام خواهند نمود)
* حمایت از ارائه آموزشهای کارآفرینی بر اساس الگوهایSIYB و KAB و NFTE و… به کارجویان و علاقهمندان به کارآفرینی و طراحی و تنظیم بسته جامع مشوقهای کارآفرینی
* برنامهریزی و اقدام برای توسعه مشاغل خرد و خانگی و حمایت از کارآفرینی خانوادگی با رویکرد توانمندسازی شاغلین خانگی از طریق عضویت آنان در شبکههای کسبوکار و ایجاد پیوند بین آنان و مراکز بزرگ عرضه و فروش
* بازطراحی نظام اعطای مجوزاشتغال به اتباع خارجی با رویکرد تعیین رستهها و رشتههای فعالیت به تفکیک مناطق
* هماهنگی با سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برای ترویج و توسعه بیش از پیش فرهنگ کار و کارآفرینی و ایجاد شبکه مستقلی به منظور ارائه آموزشهای کسبوکار و کارآفرینی به صورت ۲۴ ساعته در راستای دسترسی عادلانه همه کارجویان و مشتاقان کارآفرینی به آموزشهای نوین و مطلوب
* هماهنگی با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای الزام دانشجویان به کسب مهارتهای کانونی(شایستگیهای حرفهای) و ضرورت طراحی و استقرار نظام کارآموزی و کارورزی در حین تحصیل
* برنامهریزی و اقدام برای حمایت از مشاغل نوین و مشاغل آینده با رویکرد توسعه کسبوکارهای استارت آپی و دانش بنیان و گسترش مشاغل مبتنی بر فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی و بازتعریف قوانین و مقررات موجود و تدوین قوانین جدیدکارآفرینانه
* بازطراحی الگوی کارآموزی و نظام استاد، شاگردی از طریق ایجاد پیوند بین مدرسه و دانشگاه با بازارکار و طراحی بسته جامع حمایت از کارآموزان و کارورزان با رویکرد توسعه اشتغالپذیری و افزایش مهارتهای کارآفرینی
* برنامه ریزی و اقدام برای طراحی و اجرای نظام شناسایی و هدایت مسیر شغلی(کشف و هدایت استعداد حرفهای)
ج؛در حوزه روابط کار
* برنامهریزی و اقدام برای طراحی و اجرای نظام حداقل دستمزد منصفانه(طراحی الگوی مزد ماتریسی با در نظر گرفتن مولفههای موثر بر توانایی نیروی کار نظیر مدرک و رشته تحصیلی، میزان مهارت، نوع و ماهیت کار،اقلیم اشتغال و…)
* برنامهریزی و اقدام برای ایجاد سامانه سراسری بازرسی کار(اعلام سامانه و شماره تلفن ۳ رقمی اعلام تخلفات محیطهای کار) در راستای رسیدگی سریع و کاهش نابسامانیهای مرتبط با منابع انسانی بنگاههای کسبوکار
* برنامهریزی و اقدام برای ایجاد نظام بیمه بیکاری ویژه صاحبان مشاغل و کارآفرینان و بهسازی الگوی بیمه بیکاری مشاغل مزدبگیری
* برنامهریزی و اقدام برای تقویت و توانمندسازی تشکلهای کارگری و کارفرمایی با رویکرد افزایش نقشآفرینی آنان در نظام تصمیمسازی و تصمیمگیری نیروی کار و بازطراحی نقش و جایگاه آنان در الگوی بینالمللی کار شایسته
* افزایش تعاملات سازمانی با نهادهای بینالمللی کار نظیر ILO و ICA وGEM و… در راستای بهرهمندی بیش از پیش از تجارب جهانی و بومیسازی مدلهای موفق حمایت از نیروی کار اجرا شده در کشورهای موفق
د؛ در حوزه امور فرهنگی و اجتماعی و مهارتآموزی
* برنامه ریزی و اقدام برای طراحی و تنظیم فرهنگ ملی مشاغل و تدوین استانداردهای فرهنگ کار
* برنامهریزی و اقدام برای توانمندسازی کارگران و خانوادههای آنان از طریق طراحی و اجرای بسته جامع آموزشهای کارگری و حمایت از گسترش مراکز ورزشی و تفریحی و بهداشتی ویژه کارگران و کارفرمایان و کمک به ایجاد و گسترش تعاونیهای مسکن و مصرف کارگری و حمایت از فرزندان دانشآموز و دانشجوی کارگران
* برنامهریزی و اقدام برای طراحی و اجرای نظام حمایت از توسعه اخلاق حرفهای در میان صاحبان مشاغل و تدوین سنجهها و شاخصهای اخلاق حرفهای در رستهها و رشتههای شغلی گوناگون و ترویج و آموزش اخلاق حرفهای و تدوین بسته مشوقهای تخلق به اخلاق حرفهای
* برنامهریزی و اقدام برای کاهش آسیبهای اجتماعی در محیطهای کار از طریق توانافزایی دانشی کارگران و گسترش نظامهای علمی مراقبتی
* برنامهریزی و اقدام برای ایجاد پیوند معنیدار بین ماهیت و هویت کار و نظام دستمزدها در راستای ترویج و توسعه فرهنگ درآمدحلال و حذف کمکاری و بیکاری نیروی کار در محیط کار
* برنامهریزی و اقدام برای افزایش مهارتآموزی کارگران در راستای ارتقای جایگاه شغلی آنان و جلوگیری از حوادث و کاهش هزینههای تامین اجتماعی و نهادهای حمایتی برای پوشش حمایتی از نیروی کار حادثه دیده
* گسترش نظام مهارت آموزی جوارکارگاهی و برنامهریزی و اقدام برای احیا و بهنگام سازی طرح هجرت (ارائه آموزشهای فنی و حرفهای از طریق کارگاههای آموزشی سیار به روستاییان،عشایر و مناطق محروم و…)
ه؛در حوزه رفاه اجتماعی
* برنامهریزی و اقدام برای بازطراحی نظام آزمون وسع به منظور اعطای یارانهها به افراد صرفا مستحق و نیازمند و جلوگیری از یارانهبگیری ثروتمندان
* برنامهریزی و اقدام برای هدایت یارانهها به سمت توانمندسازی و اشتغال یارانهبگیران (هدایت منابع مالی یارانهها برای ایجاد و توسعه مشاغل کوچک،خرید اوراق بهادار و حضور هدایت شده یارانهبگیران در بورس و…) * برنامهریزی و اقدام برای حضور همه بنگاههای موفق تحت پوشش شستا و سازمان بازنشستگی و سایر سازمانهای اقتصادی فعال در حوزه وزارت تعاون،کارورفاه اجتماعی در بازار بورس
* برنامهریزی و اقدام برای انحلال یا واگذاری بنگاههای زیانده تحت پوشش سازمانهای اقتصادی فعال در حوزه وزارت تعاون،کارورفاه اجتماعی از طریق استقرار نظام شفافیت عملکرد شرکتی
* برنامهریزی و اقدام برای گسترش نهادینه و نظاممند نظام تامین اجتماعی و حمایتهای اجتماعی
* برنامهریزی و اقدام برای بازتوانی پیشکسوتان بازنشسته و افزایش سلامتی و نشاط و امید به زندگی آنان و تقویت پایههای اقتصادی معیشت بازنشستگان از طریق استمرار بهینه نظام همسانسازی و ارتقای حقوق و درآمد آنان
* برنامهریزی و اقدام برای توسعه حمایت از اشتغال و خوداتکایی معلولین از طریق اعطای یارانه دستمزد به کارفرمایانی که آنها را استخدام مینمایند و کمک به ایجاد مشاغل خرد و خانگی شبکهسازی شده مددجویان و اتصال آنها به بازارهای نهایی.
* استاد دانشگاه و مشاور کسبوکار و کارآفرینی
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :